ΝΕΑ  
 

Ψηφιακή Βιβλιοθήκη «Πορφυρογέννητος»

Μητροπολίτου Φαναρίου Αγαθαγγέλου,
Γενικού Διευθυντού της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος

Η ηλεκτρονική βιβλιοθήκη της Αποστολικής Διακονίας «Πορφυρογέννητος» (www.apostoliki-diakonia.gr) αποτελεί ένα φιλόδοξο εγχείρημα που έχει ως βασικό στόχο την ανάρτιση επιστημονικών άρθρων και μελετών στα οποία μαρτυρείται η ορθόδοξη πίστη, η ορθόδοξη παράδοση και ο σημαίνων ρόλος της για την ανά τους αιώνες διαμόρφωση της ελληνικής πολιτιστικής ιδιοσυστασίας. Η επιλογή των κειμένων γίνεται με αμιγώς επιστημονικά κριτήρια, προκειμένου να διευκολυνθούν οι χρήστες που επιθυμούν να αποκτήσουν άμεση πρόσβαση σε δυσεύρετα, αλλά εμπεριστατωμένα εξ ορθοδόξου απόψεως κείμενα.
Η Βιβλιοθήκη διακρίνεται σε θεματολογικές ενότητες βάσει του περιεχομένου των άρθρων, ενώ η ειδική ενότητα των αφιερωμάτων προσφέρει άμεση πρόσβαση σε κείμενα επίκαιρα για τον εόρτιο κύκλο της Εκκλησίας. Αναλυτικότερα, μπορείτε να αναζητήσετε και να μελετήσετε κείμενα δογματικού περιεχομένου, λειτουργικά, ιστορικά, βιβλικά, πατρολογίας, εκκλησιαστικού δικαίου και εκκλησιαστικής τέχνης.  
Επίσης, στο αφιέρωμα για την Επέτειο της Εθνικής Παλιγγενεσίας του 1821, θα βρείτε περισσότερες από 200 μελέτες που αφορούν σε όλα τα θέματα που σχετίζονται με την Ελληνική Επανάσταση του 1821 (εκκλησιαστικά, ιστορικά, λόγους, μοναστήρια, πολεμικά, εκπαιδευτικά, πολιτιστικά, ιατρικά κ.ά.), ως και έργα ξένων και Ελλήνων ζωγράφων, που αποτυπώνουν στιγμές του Αγώνα, και προσωπογραφίες Ελλήνων Αγωνιστών. Το ψηφιακό αυτό υλικό αυτό είναι ένα πολύτιμο εργαλείο και μια σπάνια βιβλιοθήκη για κάθε Ελληνίδα, Έλληνα και Φιλέλληνα που επιθυμεί να μελετήσει την ιστορία, ως και για εκπαιδευτικούς, ιερείς, κατηχητές, φοιτητές.
Το όνομα της βιβλιοθήκης «Πορφυρογέννητος» επιλέχθηκε προς τιμήν του βυζαντινού αυτοκράτορα των γραμμάτων Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου (913-959), υιού του Λέοντα ΣΤ΄ του Σοφού. Ο σφετερισμός του θρόνου του από τον Ρωμανό Λεκαπηνό και ο παραμερισμός του, εξανάγκασε τον Κωνσταντίνο Πορφυρογέννητο να εγκλειστεί επί μία εικοσιπενταετία σε μονή (920-945), διάστημα κατά το οποίο ασχολήθηκε αποκλειστικά με την μελέτη. Από το πλούσιο συγγραφικό του έργο ξεχωρίζουν οι πραγματείες «Ιστορική διήγησις του Βίου του Βασιλείου Α'», βιογραφία του παππού του αυτοκράτορα Βασιλείου Α', «Προς τον ίδιον υιόν», με συμβουλές προς τον υιό του και μετέπειτα αυτοκράτορα Ρωμανό Β', «Περί Βασιλείου Τάξεως», όπου εκθέτει το πολύπλοκο πρωτόκολλο που ακολουθούσε η βυζαντινή αυλή και το «Περί Θεμάτων», σχετικό με την διοικητική διαίρεση της αυτοκρατορίας. Το έντονο ενδιαφέρον του για την παιδεία εκφράσθηκε με την αναδιοργάνωση του Πανδιδακτηρίου της Μαγναύρας, ένα από τα πρώτα πανεπιστήμια στον κόσμο. Σε πολιτικό επίπεδο, επί βασιλείας του, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία ανέκτησε την παλιά της ισχύ και ακτινοβολία και κατέκτησε την εσωτερική ειρήνη, καθώς ενίσχυσε τους φτωχούς έναντι των πλουσίων φεουδαρχών, αποκαθιστώντας την κοινωνική ισορροπία της αυτοκρατορίας. Ο Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος ήταν πολύ αγαπητός στον λαό, ο οποίος τον σεβόταν για την μόρφωσή του. Ο Κωνσταντίνος Ζ' υπήρξε περισσότερο από ο ποιονδήποτε άλλον άνθρωπος των γραμμάτων, λόγιος, συγγραφέας, με ιδιαίτερα ενδιαφέροντα για την ιστορία, την φιλολογία, την τέχνη, τις νομικές επιστήμες. Όχι μόνο υποστήριξε τις τέχνες, αλλά και ο ίδιος ασχολήθηκε με την ποίηση, τη ζωγραφική, τη γλυπτική, την αρχιτεκτονική, τη μουσική, αλλά και με τις εφαρμοσμένες τέχνες, όπως η ναυπηγική πολεμικών σκαφών, η τορνευτική και η χρυσοχοΐα. Επειδή ήταν εξαιρετικά μελετηρός και επειδή του άρεσε πολύ να συναναστρέφεται λόγιους καλλιτέχνες και επιστήμονες, «έγινε εγκυκλοπαιδικότατος». Ο Κεδρηνός μας πληροφορεί ότι ο ακαταπόνητος εστεμμένος συγγραφέας και λόγιος καταγινόταν ακόμη και με την αριθμητική, την γεωμετρία και την αστρονομία.

 
     
ΒΙΒΛΙΟΠΡΟΤΑΣΕΙΣ  
 

Ο Μοναχισμός «Όρος δυσανάβατον» 
Γένεση-Μορφές-Λόγος υπάρξεως-Εκτίμηση & αποτίμηση-Άγιον Όρος
 
Στυλιανού Παπαδόπουλου

Ο μοναχισμός αποτελεί την αυθεντική μορφή εκκλησιαστικής ζωής, αφού δεν γεννήθηκε απλώς στους κόλπους της Εκκλησίας, αλλά είναι και συνιστά την Εκκλησία. Το βιβλίο μάς εισάγει στις αξίες του Ορθοδόξου μοναχισμού και στις αρχές του ασκητικού βίου που αποτελεί μίμηση του αγγελικού πολιτεύματος.

Σελ.:152, Σχ.:11 x 17, Τιμ.: 2€.

 

 

 

Η Θεολογία της χαράς στην Καινή Διαθήκη- Με αναφορές για μία ορθόδοξη θεώρηση του βιώματος της χαράς στην πνευματική ζωή  
Γεωργίου Π. Πατρώνου, Ομοτ. Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών

Το ίδιο το μήνυμα του Ευαγγελίου αποτελεί ελπίδα και χαρά για το παρόν και τα έσχατα του επιγείου βίου. Η Ανάσταση και η Ανάληψη του Κυρίου, η καταπάτηση δηλ. του θανάτου, σημαίνει επικράτηση της ζωηφόρου χαράς και της ελπίδας για το aνθρώπινο γένος ότι στα έσχατα μάς προσμένει ο Κύριος και ο Σωτήρας μας. Μία αισιόδοξη μελέτη που στην εποχή της απογοήτευσης, της θλίψης και της κατήφειας που μαστίζουν τον σύγχρονο άνθρωπο έρχεται να μάς υπενθυμίσει το χαρμόσυνο μήνυμα του Ευαγγελίου.

Σχ. 12Χ21Σελ. 200, Τιμ. 5€

 

 

 

Οι Δώδεκα Μαθηταί και Απόστολοι του Ιησού Χριστού  
Χρήστου Σπ. Βούλγαρη, Ομοτ . Καθηγητού Πανεπιστημίου Αθηνών

Έργο το οποίο καλύπτει ένα μεγάλο κενό όχι μόνο στην ελληνική, αλλά και στη διεθνή βιβλιογραφία, καθώς λίγοι καινοδιαθηκολόγοι πραγματεύτηκαν με επιστημονικό τρόπο τη δράση των Δώδεκα μαθητών του Ιησού, ήτοι των αυτηκόων μαρτύρων του κηρύγματος του Θεανθρώπου, οι οποίοι ανέλαβαν και την αποστολή της διαδόσεως του Ευαγγελίου, γι' αυτό ονομάσθηκαν Απόστολοι. Ένα μνημειώδες μελέτημα των πρώτων ηρωικών χρόνων της Εκκλησίας με πλούσια ιστορικά και βιβλιογραφικά στοιχεία για τον ερευνητή της εποχής Κ. Διαθήκης.

Σχ. 17Χ24, Σελ. 352, Τιμ. 8€.

 

 

Γάμος και Οικογενειακή ζωή  
Πρωτοπρ. Βασιλείου Ι. Καλλιακμάνη

Ο συγγραφέας παρουσιάζει θέματα που αναφέρονται στις σχέσεις των συζύγων, στην αγωγή των παιδιών, στην ενδοοικογενειακή βία, στα ηθικά διλήμματα στην αναπαραγωγή κ.ά. Ένα απαραίτητο εγχειρίδιο για ποιμένες, εκπαιδευτικούς, θεολόγους και συμβούλους οικογένειας.

Σελ.:42, Σχ.:13 x 22,5, Τιμ.: 7€.

 

 

Μέγας Αντώνιος-Ο κάτοικος της ερήμου  
Αθηνάς Ντάσιου -Γιάννου

Ένα βιβλίο για τους μικρούς μας φίλους για τον βίο του Μεγ. Αντωνίου, του θεμελιωτή του αναχωρητισμού και του ασκητικού μοναχισμού. Ο Μ. Αντώνιος υπήρξε πρότυπο της χριστιανικής ταπεινοφροσύνης, ο οποίος χάρη στη βαθειά πίστη του κατανίκησε τους πειρασμούς και αναδείχθηκε πνευματικός πατέρας για σημαίνουσες προσωπικότητες του εκκλησιαστικού βίου. Η εικονογράφηση είναι της Χριστίνας Παπαθέου - Δελιγέρη.

Σελ.:42, Σχ.:17 x 24 Τιμ.: 6€

 

 

Το Δακτυλίδι του Αυτοκράτορα 
Γαλατείας Γρηγοριάδου - Σουρέλη

Η Ε' αναθεωρημένη έκδοση του διαχρονικού παιδικού έργου της πολυβραβευμένης Γαλατείας Γρηγοριάδου - Σουρέλη. Ο ήρωας του έργου Κωνσταντίνος, απόγονος του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου ταξιδεύει στην Μολδοβλαχία στον θείο του Μιχαήλ Σούτσο, όπου θα συναντηθεί με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, τον αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης και ιδρυτή του Ιερού Λόχου. Οι μικροί φίλοι μας στο β΄ μέρος θα ταξιδέψουν στη Δυτική Μακεδονία και στην εξέγερση των κατοίκων κατά του Δυνάστη, ενώ στη συνέχεια ο Κωνσταντίνος θα βρεθεί στο Μεσολόγγι στο πλευρό του Λόρδου Μπάυρον και στην τελευταία μάχη κατά του Κιουταχή. Ένας ύμνος στην φιλοπατρία, τη γενναιότητα και τη δίψα για ελευθερία, αρχές που διαποτίζουν διαχρονικά το Γένος μας.

Σχ. 21Χ25, Σελ. 136, Τιμ.: 7€

 

 

 

ΑΡΘΡΟ    
 

Μνήμη του οσίου Πατρός ημών Αντωνίου του Μεγάλου

Αγαθαγγέλου, Μητροπολίτου Φαναρίου, Γεν. Διευθυντού Αποστολικής Διακονίας,
Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, τομ. Α΄- Ιανουάριος
, Αθήνα 2004,
εκδ. Αποστολική Διακονία, σελ. 192-195.

Ο Μέγας Αντώνιος εγεννήθηκε περί το 251 μ. Χ. στην πόλη Κομά της Άνω Αιγύπτου, κοντά στη Μέμφιδα, από γονείς ευλαβείς και εύπορους. Έζησε στα χρόνια των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού (284-305 μ. Χ.) και Μαξιμιανού (285-305 μ. Χ.) μέχρι και την εποχή του ευσεβούς αυτοκράτορος Κωνσταντίνου και των παιδιών του.

Από την παιδική του ηλικία ήταν ολιγαρκής και αυτάρκης, «μόνοις δ΄οἷς εὕρισκεν ἠρκεῖτο καί πλέον οὐδέν ἐζήτηει». Σε νεαρά ηλικία περίπου 20 ετών, έχασε τους γονείς του. Έξι μήνες μετά τήν κοίμηση των γονέων του άκουσε στην Εκκλησία την ευαγγελική περικοπή του πλουσίου νεανίσκου (Λουκ. 18, 18-27), στην οποία αναφέρεται, ότι ο Χριστός είπε στον πλούσιο νέο « πώλησον τά ὑπάρχοντά σου καί δός πτωχοῖς ». Τόση μεγάλη εντύπωση προξένησε η ευαγγελική αυτή προτροπή στην ψυχή του Αντωνίου, ώστε αμέσως διένειμε τα υπάρχοντά του στους πτωχούς και ενδεείς, αφού εφύλαξε τα απολύτως αναγκαία για τη συντήρηση αυτού και της μικρής του αδελφής, την οποία εφρόντισε να παραδώσει σε Χριστιανές νέες παρθένους που είχαν αφιερωθεί στην χριστιανική αρετή, βέβαιος ότι κοντά τους θα είναι πάντα ασφαλής.

Από τότε ο Άγιος Αντώνιος άρχισε να ζει ασκητικό βίο, εργαζόμενος αδιάκοπα και υποβαλλόμενος σε αυστηρή νηστεία, για να κατανικήσει τους πειρασμούς της σάρκας, αγρυπνώντας ολόκληρη τη νύχτα και τρώγοντας ελάχιστα. Στη συνέχεια απήλθε σε τόπο έρημο και μακρυνό, όπου υπήρχαν μνήματα και, αφού εισήλθε σε ένα από αυτά, έκλεισε τη θύρα. Η τροφή του ήταν ελάχιστη και του την πήγαινε σε καθορισμένες ημέρες ένας συνασκητής του. Εκεί υπερνίκησε, με την Χάρη του Θεού, νέους πειρασμούς. Αργότερα πήγε στα ερείπια ενός φρουρίου και εκατοίκησε σε σπήλαιο χωρίς να τον βλέπει κανένας και χωρίς να δέχεται κανένα παρά μόνο έναν γνωστό του, ο οποίος του έφερνε κάθε έξι μήνες ψωμί για ολόκληρο το εξάμηνο.

Μετά από είκοσι ολόκληρα χρόνια ασκήσεως και αφού έφθασε σε ύψη πνευματικής τελειώσεως εμφανίσθηκε στον κόσμο και τότε άρχισαν να συρρέουν περί αυτόν πολλοί που τον εθαύμαζαν ως ασκητή και θαυματουργό. Μαρτυρείται ότι ενώ ο Άγιος βρισκόταν ακόμη στη ζωή, έβλεπε τις ψυχές των ανθρώπων τη στιγμή που εξέρχονταν από το σώμα τους, καθώς και τους δαίμονες που τις οδηγούσαν. Το γεγονός αυτό είναι πολύ θαυμαστό, αφού μία τέτοια δυνατότητα είναι γνώρισμα μόνο νοεράς και ασώματης φύσεως.

Το έτος 311 μ. Χ., κατά το διωγμό του αυτοκράτορος Μαξιμίνου (307-313 μ. Χ.), κατήλθε στην Αλεξάνδρεια, για να ενθαρρύνει και να βοηθήσει τους πιστούς, τους Ομολογητές και τους Μάρτυρες. Όταν έπαυσε ο διωγμός, ο Όσιος επανήλθε στην έρημο, αλλ' επειδή αισθανόταν ενοχλημένος από την παρουσία πολλών, που πήγαιναν να τον συναντήσουν, έφυγε από εκεί και ήλθε σε τόπο έρημο, ο οποίος βρισκόταν σε όρος υψηλό κοντά στην Ερυθρά θάλασσα. Και εκεί όμως προσέρχονταν πολλοί για να λάβουν την ευλογία του, να διδαχθούν και να θεραπευθούν. Εθεράπευε δε τους ασθενείς « οὐ προστάζων, ἀλλ' εὐχόμενος καί τόν Χριστόν ὀνομάζων ».

Η φήμη του Οσίου Αντωνίου έφθασε μέχρι τους βασιλείς, τόσο ώστε ο Μέγας Κωνσταντίνος και οι υιοί του, Κωνστάντιος και Κώνστας, ἐγραφαν σ' αυτόν, σαν να ήταν πατέρας τους, και τον παρακαλούσαν να τους απαντήσει.

Κατά τη διάρκεια του ασκητικού του βίου ποτέ δεν άλλαξε ένδυμα και ποτέ δεν ένιψε το σώμα ή τα πόδια του με νερό. Ο Όσιος, αν και αγράμματος στην ανθρώπινη σοφία, ήταν σοφός κατά Θεόν. Είχε λόγο « ἠρτυμένον τῷ θείῳ ἅλατι καιί χαρίεντα ». Εδίδασκε τους μαθητές του να μην θεωρούν τίποτε ανώτερο από την αγάπη του Χριστού και να μην νομίζουν ότι, επειδή απέχουν από τα κοσμικά αγαθά, στερούνται κάτι αξιόλογο. Το να αφήνει κανείς τα επίγεια αγαθά είναι σαν να καταφρονεί μία δραχμή από χαλκό, για να κερδίσει εκατό χρυσές. Δεν πρέπει, έλεγε, να λησμονάμε ότι ο ανθρώπινος βίος είναι πρόσκαιρος συγκρινόμενος προς τον μέλλοντα αιώνα. Γι' αυτό δεν πρέπει να κοπιάζουμε για την απόκτηση πρόσκαιρων αγαθών, τα οποία δεν μπορούμε να πάρουμε μαζί μας, αλλά για την απόκτηση αιώνιων αγαθών, δηλαδή της φρονήσεως, της δικαιοσύνης, της σωφροσύνης, της ανδρείας, της συνέσεως, της αγάπης.

Ο Μέγας Αντώνιος, αφού έζησε εκατόν πέντε έτη, εκοιμήθη οσίως το 356 μ. Χ.. Αν και, όπως λέγει ο Μέγας Αθανάσιος ( PG 26, 835- 976), μία από τις τελευταίες επιθυμίες του Οσίου Αντωνίου ήταν να μείνει κρυφός ο τόπος ταφής του, οι μοναχοί που εμόναζαν κοντά του έλεγαν ότι κατείχαν το ιερό λείψανό του, το οποίο, επί Ιουστινιανού (561 μ. Χ.), κατατέθηκε στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην Αλεξάνδρεια και από εκεί αργότερα, το 635 μ. Χ., μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη.

Η Σύναξή του ετελείτο στην Μεγάλη Εκκλησία.

 
ΑΦΙΕΡΩΜΑ    
 

Δείτε το αφιέρωμα στον Μοναχισμό