ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ  ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ  ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ   ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ "ΠΟΡΦΥΡΟΓΕΝΝΗΤΟΣ"
ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ
  ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ   ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ    ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
Φωνή Κυρίου | Διακονία | Εορτολόγιο | Πολυμέσα

 

Κείμενα

Η γλώσσα στην ποίησή μας

Οι Βυζαντινές ρίζες στον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο

Μοναστικός Πολιτισμός

Η ορθόδοξη εικόνα ως τόπος και τρόπος πολλαπλών συναντήσεων

Χριστιανική Βοιωτία

Εικόνες και κώδικες του Ι. Χρυσοστόμου

Εικονοκλάστες και συντηρητικοί της Ορθοδοξίας

Βυζαντινοί περίπατοι στην Αθήνα

Η παρουσία του Χριστιανικού Ναού

Εκδηλώσεις

Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών

Εικόνες

Ιερά Μονή Οσίου Λουκά

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΝΑΟΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

I. ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ - ΘΗΣΕΙΟ

'Αγιοι Απόστολοι του Σολάκη (6)

Βρίσκεται στην αρχαία αγορά, στην επονομαζόμενη μέχρι τις αρχές του 1930 συνοικία « Βρυσάκι », καθώς υπήρχαν πολλές βρύσες στην εν λόγω περιοχή. Πολλές εκκλησίες που βρίσκονταν στον χώρο κατεδαφίστηκαν κατά την διάρκεια των ανασκαφών που ξεκίνησαν από την Αμερικανική Σχολή κλασικών Σπουδών στην δεκαετία του 1930 και ολοκληρώθηκαν το 1956, όταν περατώθηκε η αναστύλωση της στοάς του Αττάλου. Η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων είναι η μόνη που σώθηκε και αναστηλώθηκε στην αρχική της μορφή, καθώς αφαιρέθηκαν όλες οι μεταγενέστερες προσθήκες που είχαν γίνει στο κτήριο. Ο ναός στην αρχική του μορφή οικοδομήθηκε μεταξύ του τελευταίου τετάρτου του 10 ου και μέσα 12 ου αιώνα. Ανήκει στο τύπο του απλού τετρακιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού. Στην βόρεια και τ. νότια πλευρά του ναού υπάρχουν κόγχες κατά τον αγιορείτικο τύπο. Στη δυτική πλευρά υπάρχουν τρεις θύρες που κοσμούνται με αβαθείς κόγχες, πλαισιωμένες από τόξα οδοντωτών ταινιών. Τα παράθυρα του ναού είναι δίβολα. Την προσωνυμία Σολάκη προσέλαβε είτε από τον κτήτορά της είτε από την οικογένεια στην οποία ανήκε.
Αρχαία Αγορά (ΜΕΤΡΟ ΣΤΑΣΗ ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ )

Ναός Αγίων Ασωμάτων Θησείου (7)

Ναός σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο του β' μισού 11ου αι., αντιπροσωπευτικός της Αθηναϊκής σχολής ναοδομίας της εποχής αυτής. Αναστηλώθηκε το 1960, οπότε αφαιρέθηκαν οι μεταγενέστερες προσθήκες και αποκαταστάθηκε στην αρχική του μορφή. Τα χαμηλότερα τμήματα των πλευρικών τοίχων σχηματίζονται από μεγάλες πέτρες, τοποθετημένες σε σχήμα σταυρού, χαρακτηριστικό πολλών ναών της περιόδου αυτής. Μοναδικές λεπτομέρειες της αρχιτεκτονικής του ναού είναι η ισλαμικής έμπνευσης αψίδα της βόρειας εισόδου και τα πήλινα πλακίδια με ανάγλυφη διακόσμηση παλαιάς αραβικής γραφής ( κουφικής ), τα οποία είναι εντοιχισμένα στη δυτική όψη του ναού. Η χρήση ανατολικών διακοσμητικών στοιχείων αποτελούσε τάση της εποχής, που πιθανώς να συνδέεται με την παρουσία αραβικής εμπορικής κοινότητας στην Αθήνα στην εν λόγω εποχή.
Θερμοπυλών 5-Θησείο τηλ. 210.3250.140 (ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΣ ΣΤΑΣΗ ΘΗΣΕΙΟ )

 

Παντάνασσα (8)

Καμαροσκέπαστη τρίκλιτη βασιλική στην πλατεία Μοναστηρακίου. Λόγω γεωλογικών μεταβολών και διαρρύθμισης του εδάφους της πλατείας κατά το 1/3 περίπου βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του. Ο χρόνος ανέγερσης του ναού δεν είναι γνωστός με ακρίβεια, ο Ορλάνδος όμως τον τοποθετεί κατά τον 9ο αι. Ο νάρθηκας και ο γυναικωνίτης αποτελούν προσθήκες του 1911. Ο ναός είναι κτισμένος με ακανόνιστους λίθους, ενώ στις τέσσερις γωνίες του έχουν εντοιχιστεί κομμάτια από αρχαίο κιονόκρανο. Στη δυτική πλευρά υπάρχουν τρεις θύρες, μία για κάθε κλίτος, ενώ ανατολικά υπάρχει μία κόγχη, τρίπλευρη εξωτερικά και ημικυκλική εσωτερικά. Το Ιερό Βήμα χωρίζεται με τοίχους σε τρία μέρη, το Βήμα, την Πρόθεση και το Διακονικό, που επικοινωνούν μεταξύ τους με αψιδωτές θύρες. Ο ναός υπέστη σοβαρές ζημιές κατά την διάρκεια της Επαναστάσεως, γεγονός που κατέστησε αναγκαία την ανακαίνισή του. Η πρώτη έγινε το 1890, οπότε γκρεμίστηκε η κόγχη του υπερθύρου της κυρίας εισόδου και προστέθηκε καμπαναριό, ενώ έγιναν ορισμένες τοιχογραφίες. Το 1911 η αρχιτεκτονική του ναού παραμορφώθηκε εκ νέου, καθώς γκρεμίστηκε το καμπαναριό του 1890, κατασκευάσθηκε στην θέση του άλλο ογκώδες στη βόρεια πλευρά, ενώ προστέθηκε και γυναικωνίτης.

Ο ναός είναι ονομαστός για την θαυματουργό εικόνα της άγιας Θέκλας, τις μεγάλες εικόνες του Τέμπλου (περίπου του 1840), τις μικρές εικόνες του Φ. Κόντογλου , την εικόνα της αγίας Ελεούσης από τον καταστραφέντα ομώνυμο γειτονικό ναό, καθώς και την εικόνα του αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως επί της οποίας υπάρχει απότριμμα του ιερού λειψάνου του. Ο ναός για μεγάλο χρονικό διάστημα ανήκε στον Νικόλαο Μπονεφατζή και μεταγενέστερα έγινε Καθολικό γυναικείου μοναστηρίου. Λόγω του πλήθους των κτισμάτων της μονής που κάλυπταν το σύνολο της πλατείας, ονομαζόταν και «Μέγα Μοναστήριον ». Περί το 1690 έγινε Μετόχι της Μονής Καισαριανής, ενώ αργότερα ενοριακός ναός. Η συρρίκνωση της πάλαι ποτέ μεγάλης μονής είχε ως αποτέλεσμα την μετονομασία της μετά την απελευθέρωση της Αθήνας σε «Μοναστηράκι». Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Παντάνασσα εκάρη μοναχός ο όσιος Λουκάς ο εν Στειρίω (896-953) και υπηρέτησε ως διάκονος ο άγιος Νεκτάριος ο Πενταπόλεως ο εν Αιγίνη.
Μοναστηράκι πλατεία τηλ. 210-3213.038 (ΜΕΤΡΟ ΣΤΑΣΗ ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ )

Για ενημέρωση σχετικά με τα νέα, τις εκδηλώσεις, τις εκδόσεις και το έργο μας παρακαλούμε συμπληρώσετε τα παρακάτω στοιχεία. Για τους όρους προστασίας δεδομένων δείτε εδώ.