ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ  ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ  ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ   ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ "ΠΟΡΦΥΡΟΓΕΝΝΗΤΟΣ"
ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ
  ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ   ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ    ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
Φωνή Κυρίου | Διακονία | Εορτολόγιο | Πολυμέσα


ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

 

Αι πρώται ειδήσεις δια την Επανάστασιν

Διονυσίου Α. Κοκκίνου,
Ἡ Ἑλληνική Ἐπανάστασις,
Αθήνα, 1956, τομ. Α. σελ. 367-369

Η Κωνσταντινούπολις ευρίσκετο ακόμη με την ανησυχίαν και την διάθεση των πνευμάτων εναντίον του ελληνικού πληθυσμού, που επροκάλεσεν η αποκάλυψις του συνωμοτικού σχεδίου του αφορώντος την πόλιν, τον στόλον και τον σουλτάνον, όταν έφθασεν η είδησις των κατά την 22αν Φεβρουαρίου γεγονότων της Μολδαυΐας. Το έπληροφορήθη πρώτος το πρωϊ της 1ης Μαρτίου ο Ρώσσος πρεσβευτής Στρογγάνωφ, ο οποίος και έσπευσεν αμέσως να το ανακοίνωση εις την Πύλην. Κατά την εσπέραν της ίδιας ημέρας έφθασαν και αι απευθείας προς την Πύλην εκ των ηγεμονιών ειδήσεις.

Ο Μαχμούτ κατεταράχθη. Ήλπιζεν ακόμη τότε ότι δεν θα απετολμάτο κίνημα εκ μέρους των Ελλήνων. Και μετά τας πρώτας ειδήσεις ότι τουτο εξερράγη εις την Μολδοβλαχίαν την ευρισκομένην μακράν της κυρίως Ελλάδος και συνορεύουσαν προς την Ρωσσίαν και μάλιστα υπό αρχηγών κατέχοντα θέσιν πλησίον του αυτοκράτορος Αλεξάνδρου, έφθασεν εις το συμπέρασμα ότι η επανάστασις δεν ήτο αυθόρμητος, αλλ' υπεκινείτο από την Ρωσσίαν. Με την αντίληψιν αυτήν έγιναν παραστάσεις εκ μέρους της Πύλης προς τους πρεσβευτάς της Αγγλίας, της Αυστρίας και της Γαλλίας κατά τής Ρωσσίας, της οποίας εχαραχτηρίσθη ως ενέργεια η επιχείρησις του Υψηλάντη. Συγχρόνως ο μέγας βεζύρης ωμίλησε προς τον Στρογγάνωφ με σαφείς σχεδόν υπαινιγμούς δια την ενοχήν της Ρωσσίας εις το κίνημα. Ο αντιπρόσωπος της Ρωσσίας ηρωτήθη πως η συνωμοσία αυτή κατά του οθωμανικού κράτους ωργανώθη εις την Ρωσσίαν, πως ένας ανώτερος αξιωματικός του ρωσσικού στρατού και υπασπιστής του αυτοκράτορος ευρίσκετο επί κεφαλής του κινήματος, πως επέρασεν ελεύθερος από τα ρωσσικά σύνορα δια να καλέση τους ραγιάδες εις επανάστασιν κατά φίλης Δυνάμεως και πως η κυβέρνησις του αυτοκράτορος έδειξε και δεικνύει πλήρη ανοχήν απέναντι των διασκορπισμένων εις την Ρωσσίαν Ελλήνων που έσπευδαν εξ όλων των νοτίων πόλεων προς τον Υψηλάντην. Ο Στρογγάνωφ διεμαρτυρήθη και ήρνήθη πάσαν σχέσιν της Ρωσσίας με το κίνημα του Ιασίου και τότε η Πύλη του εζήτησε την άμεσον διάψευσιν του αναφερομένου εις την προκήρυξιν του Υψηλάντη υπαινιγμού περί υποστηρίξεως της ελληνικής επαναστάσεως εκ μέρους της Ρωσσίας. Ο Στρογγάνωφ διεμαρτυρήθη και δια τούτο, εβεβαίωσε την Πύλην ότι ο υπαινιγμός αυτός δια την Ρωσσίαν ήτο επινόησις του Υψηλάντη και ηρκέσθη μόνον να έκφραση αορίστως τήν γνώμην ότι η Τουρκία ήτο εις θέσιν να καταστείλη το κίνημα δια των δυνάμεων της.

Παρά τας βεβαιὠσεις ταύτας του Ρώσσου πρεσβευτού, η Πύλη εξακολούθησε να πιστεύη, όπως όλη η Ευρώπη τότε, ότι η ενέργεια του Υψηλάντη ήτο προάγγελμα πολέμου εκ μέρους της Ρωσσίας. Εκτός των συγκεντρωθέντος τώρα στοιχείων περί της κινήσεως της Φιλικής Εταιρείας εις την Ρωσσίαν και των προετοιμασιών του Υψηλάντη εις την Οδησσόν, το Κισνόβ και το Ισμαήλι, ήσαν αρκετά δια να δείξουν ότι επρόκειτο περί ρωσσικης υποκινήσεως. Αλλά πλην των αδιαψεύστων τούτων τεκμηρίων, εις την Πύλην δεν έμειναν ικανοποιημένοι ούτε από τον τρόπον με τον οποίον παρείχε ο Στρογγάνωφ τας καθησυχαστικάς διαβεβαιώσεις του συμφώνως προς τας έντολάς του. Το ύψος του Ρώσσου πρεσβευτού κατά τας συναντήσεις του με τον μέγαν βεζύρην, εφανέρωνε δυσφορίαν διότι ηναγκάζετο να ομιλή εναντίον του κινήματος του Υψηλάντη, και η φρασεολογία του, η τυπικώς φιλική έχανε την σημασίαν της. Με αυτά συνεδυάσθησαν, πλην των γνωστών πληροφοριών περί της ελληνικής συνωμοσίας, αι προειδοποιήσεις της Πύλης υπό δύο πρεσβευτών ευρωπαϊκών Δυνάμεων και αι ύποπτοι κινήσεις μερικών προκρίτων και Οπλαρχηγών της Πελοποννήσου. Εις τα στοιχεία αυτά, μαρτυρούντα την έκτασιν του κινήματος, προσετέθη μετά δύο ημέρας και η πληροφορία ότι την 2αν Μαρτίου έφυγαν από την Κωνσταντινούπολιν με ολόκληρους τας οικογενείας των δια την Οδησσόν οι δύο επίτροποι του ηγεμόνος της Μολδαυίας, ο αδελφός του Νικόλαος Σούτσος, ο ε π'αδελφή γαμβρός του Ιωάννης Σχινάς και ο υιός του πρώην ηγεμόνος Καρατζά, αδελφός της συζύγου του Μιχαήλ Σούτσου. Είχαν προετοιμάσει τόσον καλά την φυγήν των, ώστε επρόφθασαν νά μεταφέρουν εις το αγγλικόν πλοίον που εναύλωσαν, ολόκληρον την κινητήν περιουσίαν των, ακόμη και τον όγκον των πολυτελών επίπλων των. Εκ της αναχωρήσεως αύτης, γενομένης κατόπιν τόσης προπαρασκευής, η Πύλη συνεπέρανεν ότι οι φυγόντες εγνώριζαν το κίνημα πριν ακόμη έλθουν αι εκ της Μολδαυΐας είδήσεις, και ότι απεφάσισαν να φύγουν όταν είδαν ότι απέτυχεν η δια την ανατροπήν των εν Κωνσταντινουπόλει συνωμοσία. Και εκ τούτου εσχηματίσθη η πεποίθησις ότι ενείχοντο εις το κίνημα, αν όχι όλοι, τουλάχιστον οι περισσότεροι από τους ισχυρούς Φαναριώτας της Κωνσταντινουπόλεως.

Ο σουλτάνος εφρύαξε. Εκινδύνευε λοιπόν το κράτος του Ισλάμ, θα συνετρίβετο η ημισέληνος από τους μη τολμώντας έως χθες να είπουν το όνομά των ραγιάδες, που υπεκρίνοντο ακόμη σήμερον τους ευτελείς υπηκόους εντός της πόλεως, διότι δεν επρόφθασαν να ορμήσουν προδοτικώς κατά των κυρίων των. Και αυτοί που έκαμαν την επανάστασιν και απειλούσαν να σκάψουν τα θεμέλια ολοκλήρου του Οθωμανικού κράτους ήσαν οι Έλληνες, εκείνοι που είχαν ευεργετηθεί περισσότερον από όλους τους άλλους χριστιανούς, παραγκωνιζομένων πολλάκις και αυτών των Τούρκων. Ο σουλτάνος δεν ημπορούσε να τους το συγχώρηση. Οι Έλληνες ήσαν έως τότε οι μεταξύ των άλλων χριστιανικών λαών της αυτοκρατορίας ευνοούμενοι και αυτού του ιδίου και των προκατόχων του. Η εύνοια αυτή ήτο μία ελαφροτέρα δουλεία και όταν ήτο γενναιότερα, εξηγοράζετο βεβαίως σχεδόν πάντοτε, ή ώφείλετο εις την χρησιμότητα των Ελλήνων και την υπεροχήν των απέναντι των άλλων βαλκανικών λαών, αλλά οπωσδήποτε ήτο μία εύνοια. Δια τον Μαχμούτ η επανάστασις εκείνη δεν είχε καμμίαν δικαιολογίαν. Ήτο αδύνατον ν' αντιληφθή ότι ένας λαός πολιτισμένος, ο ο ποίος είχε καταστή δούλος εις τον ίδιόν του οίκον και είχε κατατυραννηθή, θα εζητούσε κάποτε ν' ανακτήση την ελευθερία του με τα όπλα, αφού διαφορετικά δεν θα του την ανεγνώριζαν. Η σκέψις των δικαιωμάτων των δούλων δεν ε περνούσε τότε α πό τον νουν των κυρίων. Και ο Μαχμούτ εθεώρησε τους Έλληνας αχάριστους, προδότας και αναξίους να υπάρχουν, και έκρινεν ότι έπρεπε να κτυπηθούν κατακέφαλα.

Κατά πρώτον απεφάσισε την άμεσον καταστολήν του κινήματος δια της αποστολής δοκιμασμένων στρατηγών με ικανάς δυνάμεις εις την Μολδοβλαχίαν και την διέγερσιν του φανατισμού του τουρκικού λαού κατά των Ελλήνων, ώστε το κίνημα να εύρη απέναντι του όχι μόνον τον στρατόν, αλλά ολόκληρον το Ισλάμ με ακονισμένον μαχαίρι. Και δεν επρόκειτο τότε ακόμη παρά μόνον περί του κινήματος της Μολδοβλαχίας.

Για ενημέρωση σχετικά με τα νέα, τις εκδηλώσεις, τις εκδόσεις και το έργο μας παρακαλούμε συμπληρώσετε τα παρακάτω στοιχεία. Για τους όρους προστασίας δεδομένων δείτε εδώ.