16 Ιανουαρίου
†῾Η προσκύνησις τῆς τιμίας ἁλύσεως τοῦ ἁγίου καί ἐνδόξου ἀποστόλου Πέτρου.
Τήν μέρα αὐτή τελοῦμε τήν προσκύνηση τῆς τίμιας ἁλυσίδας τοῦ ῾Αγίου ᾿Αποστόλου Πέτρου, μέ τήν ὁποία τόν ἔδεσε καί τόν ἔριξε στή φυλακή ὁ τετράρχης ῾Ηρώδης, σύμφωνα μέ τήν ἐξιστόρηση τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ στίς Πράξεις τῶν ᾿Αποστόλων.
῾Ο ῾Ηρώδης ἔβαλε τούς ᾿Ιουδαίους καί συνέλαβαν τόν ᾿Απόστολο Πέτρο κατά τίς μέρες τῆς ἑορτῆς τῶν ἀζύμων. Καί ὅταν τόν ἔπιασε, τόν ἔβαλε στή φυλακή. Τή νύκτα, πρίν τήν μέρα κατά τήν ὁποία ὁ ῾Ηρώδης ἔμελλε νά τόν παρουσιάσει στό λαό, ὁ ᾿Απόστολος Πέτρος ἐκοιμόταν μεταξύ δύο στρατιωτῶν καί φρουροί ἐφύλαγαν μπροστά στό κελλί του. Ξαφνικά ἦλθε ῎Αγγελος Κυρίου καί ἔλαμψε φῶς στό κελλί. ᾿Αφοῦ ἐκτύπησε τήν πλευρά τοῦ Πέτρου, τόν ἐξύπνησε καί τοῦ εἶπε· «Σήκω γρήγορα». Καί ἔπεσαν οἱ ἁλυσίδες ἀπό τά χέρια του.
Κάποιοι Χριστιανοί εὐσεβεῖς διεφύλαξαν αὐτή τήν ἁλυσίδα διαδοχικά ἀπό γενεά σέ γενεά, μέχρι πού τή μετέφεραν στήν Κωνσταντινούπολη καί τήν ἐναπέθεσαν στό ναό τοῦ ῾Αγίου Πέτρου, πού βρίσκεται μέσα στή μεγάλη ᾿Εκκλησία, ὅπου ἐτελεῖτο καί Σύναξη τοῦ ᾿Αποστόλου.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων καί αὐταδέλφων, Πευσίππου, ᾿Ελασίππου καί Μεσίππου καί Νεονίλλης τῆς μάμμης αὐτῶν.
Οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες Πεύσιππος, ᾿Ελάσιππος καί Μέσιππος ἦταν τρίδυμοι ἀδελφοί καί κατάγονταν ἀπό τήν Καππαδοκία τῆς Μικρᾶς ᾿Ασίας. Εἶχαν ἀσκηθεῖ νά μερώνουν τούς μικρούς καί ἀτίθασους ἵππους. Πατροπαράδοτη θρησκεία εἶχαν τήν εἰδωλολατρική, ἀλλά ἦταν Χριστιανή γιαγιά τους Νεονίλλη, ὁποία ἔφερε καί τούς τρεῖς ἐγγονούς της στήν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ.
῾Η ἀλλαγή τῆς πίστεώς τους δέν ἄργησε νά γίνει γνωστή. Τούς συνέλαβαν καί τούς προκάλεσαν νά ἀρνηθοῦν τόν Χριστό. ᾿Εκεῖνοι ὅμως ὁμολόγησαν μέ γενναιότητα τήν πίστη τους στόν Κύριο καί κατέθεσαν τή μαρτυρία τῆς συνειδήσεώς τους. Οἱ εἰδωλάτρες ἐξοργισμένοι τούς ἔριξαν στή φωτιά. ῎Ετσι καί οἱ τρεῖς εὐλογημένοι αὐτοί νέοι ἔλαβαν τό στέφανο τοῦ μαρτυρίου.
῾Η γιαγιά τους, Νεονίλλη, ἔμαθε τό μαρτύριο τῶν τριῶν ἐγγονῶν της. Καί εὐχήθηκε νά τήν ἀξιώσει ὁ ῞Αγιος Θεός, νά τελειώσει θεαρέστως καί τή δική της πρόσκαιρη ζωή. ᾿Εμαρτύρησε καί αὐτή, γιά νά συναντήσει τούς Μάρτυρες ἐγγονούς της στά ἀθάνατα σκηνώματα τῆς θείας μακαριότητος.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Δάνακτος τοῦ ἀναγνώστου.
῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς Δάναξ καταγόταν ἀπό τήν πόλη Αὐλῶνα τοῦ ᾿Ιλλυρικοῦ καί ἦταν ἀναγνώστης τῆς ᾿Εκκλησίας ἐκείνης.
῞Οταν κάποτε ὅρμησαν μέσα στήν ἐκκλησία οἱ εἰδωλολάτρες, ὁ ῞Αγιος πῆρε τά ἱερά ἐκκλησιαστικά σκεύη καί κειμήλια, γιά νά τά διασώσει καί νά μήν πέσουν στά χέρια τῶν ἀπίστων καί τά βεβηλώσουν, καί τά διεφύλαξε σέ τόπο ὀχυρό πέντε μίλια ἀπό τήν πόλη πρός τή θάλασσα. Οἱ ἄπιστοι ὅμως τόν συνέλαβαν καί τόν ἐπίεζαν μέ κάθε τρόπο νά θυσιάσει στό θεό Διόνυσο. ῾Ο ῞Αγιος ὅμως δέν ὑποχωροῦσε στίς πιέσεις, ἀλλά ἔμενε σταθερός καί ἀκλόνητος στήν πίστη τοῦ Χριστοῦ. Τότε οἱ εἰδωλολάτρες ἀπέκοψαν τήν τιμία αὐτοῦ κεφαλή, τό δέ τίμιο λείψανο αὐτοῦ ἔριξαν στή θάλασσα.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων ᾿Ελπιδίου καί ῾Ελένης.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Ρωμύλου καί τῶν σύν αὐτῷ Νέστορος, Μαρτίνου, Δανιήλ, Σισώη, Ζωσιμᾶ καί Γρηγορίου.
῾Ο ῞Οσιος Ρωμύλος ἐγεννήθηκε στήν πόλη Βιντίν. ᾿Ασκήτεψε στό ῞Αγιον ῎Ορος καί ἦταν μαθητής τοῦ ῾Αγίου Γρηγορίου τοῦ Σιναΐτου († 6 ᾿Απριλίου). ῎Εζησε κατά τόν 14ο αἰώνα μ.Χ. καί ἐκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη στή μονή Ραβάνιτσα τῆς Σερβίας.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν ᾿Ονωράτου, ἀρχιεπισκόπου ᾿Αρελάτης.
῾Ο ῞Οσιος ᾿Ονωρᾶτος ἐγεννήθηκε στή Λωραίνη καί οἱ ὁμοεθνεῖς του τόν ὀνόμαζαν Ληρώνη ἤ Πλανασία. Οἱ γονεῖς του ἦσαν ἐθνικοί. Σέ νεαρά λικία ἀσπάσθηκε τήν ὀρθόδοξη πίστη καί ἦλθε στήν ᾿Ανατολή, γιά νά διδαχθεῖ τά πράγματα τῆς μοναχικῆς πολιτείας. ᾿Αργότερα ἦλθε στά νησιά τῶν Λερίνων τῆς Γαλλίας, ὅπου ἔκτισε, τό 375 μ.Χ., τή μονή τῶν Λερίνων, ὁποία συνέβαλε τά μέγιστα στόν ἐκχριστιανισμό τῆς Προβηγγίας καί ἄλλων τμημάτων τῆς Γαλατίας. ᾿Εχειροτονήθηκε ᾿Επίσκοπος τῆς πόλεως ῎Αρλ (᾿Αρελάτης ἤ ᾿Αρελάτου), πού βρίσκεται κοντά στή Μασσαλία τῆς Γαλλίας καί ἦταν ἐπισκοπική ἕδρα ἀπό τά μέσα τοῦ τρίτου αἰῶνος, ἀρχιεπισκοπή δέ ἀπό τό 400 μέχρι τό 1801.
῾Ο ῞Οσιος ᾿Ονωρᾶτος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 429 μ.Χ., τή χρονιά πού ὁ ᾿Αέτιος ἀπέκρουσε στήν πόλη τῆς ᾿Αρελάτης τούς Βησιγότθους.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Μαξίμου τῆς Τότμα, τοῦ διά Χριστόν σαλοῦ καί Θαυματουργοῦ.
῾Ο ῞Αγιος Μάξιμος ἐγεννήθηκε τό ἔτος 1565. ᾿Ασκήτεψε στήν Τότμα, στήν περιοχή Βολογκντά τῆς Ρωσίας, καί ἦταν διά Χριστόν σαλός. ᾿Εκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό 1650.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Δαμασκηνοῦ.
῾Ο ῞Αγιος Δαμασκηνός καταγόταν ἀπό τό χωριό Γάμπροβο τῆς ἐπαρχίας Τυρνόβου τῆς Βουλγαρίας. ῏Ηλθε στό ῞Αγιον ῎Ορος, ἐμόνασε στό μοναστήρι τοῦ Χιλανδαρίου καί ἐχειροτονήθηκε πρεσβύτερος. ᾿Από τούς πατέρες τῆς μονῆς ἀπεστάλη στήν πόλη Σφιστόβι τῆς Βουλγαρίας, ὅπου ὑπῆρχε μετόχι τῆς μονῆς. Προτιθέμενος νά ἐπιστρέψει στή μονή τῆς μετανοίας του, μετά τό πέρας τῆς ἀποστολῆς του, ἐζήτησε ἀπό κάποιο Τοῦρκο νά ἐπισπεύσει τήν ἀπόδοση τῶν ὀφειλῶν του πρός τό μετόχι τῆς μονῆς. ῾Ο κακόπιστος Τοῦρκος ἐσυκοφάντησε τόν ῞Αγιο ὅτι εἶχε σχέσεις μέ μωαμεθανή γυναίκα, ἅρπαξε τήν περιουσία του μετοχίου καί ὁδήγησε μέ βία αὐτόν στόν κριτή. Παρά τίς ἀντιρρήσεις τοῦ κριτοῦ, οἱ ψευδομάρτυρες ἐπέτυχαν τήν δι ἀγχόνης θανατική καταδίκη τοῦ ῾Αγίου. Παρά τίς ἐπίμονες προτάσεις τῶν Τούρκων νά ἀσπασθεῖ τόν ᾿Ισλαμισμό, γιά νά κερδίσει τή ζωή του, ὁ Μάρτυς περέμεινε σταθερός στήν ὀρθόδοξη πίστη. ᾿Αφοῦ προσευχήθηκε, λίγο πρίν τό μαρτύριό του, ἐδέχθηκε τόν δι ἀγχόνης θάνατο τό ἔτος 1771.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Νικολάου, τοῦ ἐν Μυτιλήνῃ.
῾Ο ῞Αγιος Νεομάρτυς Νικόλαος καταγόταν ἀπό τή Μυτιλήνη. ᾿Εμαρτύρησε, ἀπό τούς Τούρκους, τήν ἴδια μέρα μέ τόν ῞Αγιο ῾Ιερομάρτυρα Δαμασκηνό.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἠμῶν Γερασίμου τοῦ Παλλαδᾶ, πατριάρχου ᾿Αλεξανδρείας, τοῦ ἐκ Κρήτης.
῾Ο ῞Αγιος Γεράσιμος ἐγεννήθηκε στήν Κρήτη κατά τό πρῶτο ἥμισυ τοῦ 17ου αἰῶνος μ.Χ. Διετέλεσε Μητροπολίτης Καστορίας καί ἐξελέγη Πατριάρχης ᾿Αλεξανδρείας τό ἔτος 1688, διαδεχθείς τόν ἀποθανόντα στό σεισμό τῆς Σμύρνης Πατριάρχη Παρθένιο (1678-1688) τόν ἀπό Βηθλεέμ. Στόν πατριαρχικό θρόνο ἔμεινε μέχρι τό 1710, καί παραιτήθηκε ὑπέρ τοῦ ᾿Επισκόπου Χίου Σαμουήλ (1710-1712, 1714-1723).
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,
ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.
|
