Η επίσκεψη αντιπροσωπείας της Αποστολικής Διακονίας
της Εκκλησίας της Ελλάδος στο Βατικανό

Ολοκληρώθηκε η πενθήμερη επίσημη επίσκεψη του Οργανισμού της Αποστολικής Διακονίας- η πρώτη που γίνεται από την Εκκλησία της Ελλάδος μετά την εκλογή του Πάπα Φραγκίσκου- στην καθέδρα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, στα πλαίσια του προγράμματος πολιτιστικής συνεργασίας των δύο Εκκλησιών. Επικεφαλής της αποστολής της Αποστολικής Διακονίας ήταν ο Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού, Θεοφιλ. Επίσκοπος Φαναρίου κ. Αγαθάγγελος, ενώ συμμετείχαν σ' αυτήν η Γεν. Διευθύντρια του Υπουργείου Παιδείας και μέλος του Δ. Σ. του Οργανισμού κ. Αντιγ. Φαραγκουλιτάκη, ο Πανοσιολ. Αρχιμανδρίτης κ. Ιγνάτιος Σωτηριάδης, Γραμματεύς της Συνοδικής Επιτροπής Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων, ο ιερολ. Αρχιδιάκονος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών κ. Επιφάνιος Αρβανίτης, ο πρωτοπρεσβ. κ. Κωνσταντίνος Παπαθανασίου, ο κ. Αχιλ. Χαλδαιάκης, Καθηγ. Πανεπιστημίου, οι υπεύθυνοι και στελέχη των Γραφείων Ευρωπαϊκών-Πολιτιστικών Προγραμμάτων, Ιεραποστολής, Διαδικτύου, Εκδόσεων και Βιβλιοπωλείου του Οργανισμού, ομάδα Δημοσιογράφων και εξωτερικοί συνεργάτες της Αποστολικής Διακονίας.

Εισήγηση του π. Κων. Παπαθανασίου

Την πρώτη ημέρα (21 Μαρτ.), η αντιπροσωπεία επισκέφθηκε τον ιστορικό ναό του Αγ. Παύλου εκτός των τειχών, όπου έγινε δεκτή από τον Βενεδικτίνο ηγούμενο της μονής, ο οποίος αναφέρθηκε με θερμά λόγια στις σχέσεις των δύο Εκκλησιών και στις διαχρονικές θεολογικές και πολιτιστικές επιδράσεις που άσκησε το Βυζάντιο και η Ορθόδοξη Εκκλησία στη ζωή της αιώνιας πόλης. Ακολούθησε προσκύνημα στον τάφο του Αποστόλου των Εθνών Παύλου εντός του ομώνυμου ναού. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, ο π. Κων/νος Παπαθανασίου παρουσίασε στο πολυπληθές ακροατήριο του συνεδρίου της φιλανθρωπικής Κοινότητας του Αγίου Αιγιδίου το πρόσωπο και την προσφορά του ιερομονάχου μακαριστού πατρός Ευσεβίου Γιαννακάκη που διακόνησε επί 35 συναπτά έτη στο Ιπποκράτειο νοσοκομείο Αθηνών τους ασθενείς αδελφούς μας.

Από την επίσκεψη στον Ι.Ν. του Αγ. Παύλου
Προσκύνημα στη φυλακή του Απ. Παύλου

Την επομένη ημέρα (22 Μαρτ.), έλαβε χώρα επίσκεψη στα μουσεία του Βατικανού με ξενάγηση από τον ρωμαιοκαθολικό ιερέα Μιχαήλ Περάθα. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας έλαβε χώρα επίσκεψη στις κατακόμβες του Αγ. Καλλίστου, το αρχαιότερο κοιμητήριο της Ρώμης. Σε κατανυκτική ατμόσφαιρα τελέσθηκε επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των μαρτύρων και των κεκοιμημένων. Ακολούθως, η αντιπροσωπεία επισκέφθηκε την Ιερά Μονή των Αγ. Βικεντίου και Αναστασίου των Τριών Πηγών, όπου σύμφωνα με την παράδοση μαρτύρησε ο Απόστολος Παύλος. Ο ηγούμενος της Μονής κ. Ζακ Μπριέρ παρέδωσε στον Θεοφιλ. Επίσκοπο Φαναρίου κ. Αγαθάγγελο τμήμα του λειψάνου του Αγίου Αναστασίου του Πέρσου (εκ της τιμίας κάρας αυτού), το οποίο θα εναποτεθεί στο ιερό προσκύνημα της Αγ. Βαρβάρας του ομωνύμου δήμου Αττικής. Δείτε video εδώ

Τη Δευτέρα 24 Μαρτίου, η αντιπροσωπεία έγινε δεκτή σε εγκάρδιο κλίμα από τον πρόεδρο του Ποντιφικού Συμβουλίου για την Ενότητα των Χριστιανών Καρδινάλιο κ. Κωχ, ο οποίος ευχαρίστησε τον Μακ. Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο, την Εκκλησία της Ελλάδος και ειδικότερα την Αποστολική Διακονία για το πρόγραμμα εκμάθησης της Ελληνικής γλώσσας τόσο με τα θερινά τμήματα φοιτήσεως ρωμαιοκαθολικών φοιτητών στην Αθήνα, οι οποίοι φιλοξενούνται στο Οικοτροφείο της Α. Δ., όσο και με το εβδομαδιαίο μάθημα στο Ανατολικό Ποντιφικό Ινστιτούτο της Ρώμης. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πρόγραμμα της Αθήνας έχουν συμμετάσχει στα εννέα χρόνια πάνω από 200 φοιτητές και στελέχη της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας από 60 χώρες. Ευχαρίστησε επίσης θερμά τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Φαναρίου κ. Αγαθάγγελο και εξήρε το γεγονός ότι, παρά την κρίση που μαστίζει τη χώρα μας, το πρόγραμμα συνεχίζεται αδιάλειπτα. Κατά τη διάρκεια της συναντήσεως τονίσθηκε και από τις δύο πλευρές η ανάγκη συνέχισης και διεύρυνσης της συνεργασίας σε αδελφικό πνεύμα, καθώς, όπως τόνισε ο Καρδινάλιος Κωχ, «ο Χριστός μάς ενώνει». Ο Θεοφιλ. Επίσκοπος Φαναρίου, μεταξύ άλλων, πρότεινε τη διοργάνωση σεμιναρίου για τη λειτουργική γλώσσα και τη Βυζαντινή Μουσική στο Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο, με τη συνεργασία του πανεπιστημίου Αθηνών, για να λάβει την ενθουσιώδη απάντηση του Καρδιναλίου Κωχ, ότι « η γλώσσα της μουσικής ενώνει τους ανθρώπους ανά την γη».

Συνάντηση με τον Καρδινάλιο Κώχ
Συνάντηση με τον Διευθυντή της Βατικανής Βιβλιοθήκης

Ακολούθησε συνάντηση μελών της αντιπροσωπείας με τον Διευθυντή της Βατικανής Βιβλιοθήκης και Αρχειοθήκης Αρχιεπίσκοπο κ. Jean - Luis Bruguès. O Θεοφιλ. Επίσκοπος Φαναρίου κ. Αγαθάγγελος προέτεινε ευρύτερη συνεργασία στους πέντε κάτωθι τομείς: α) τον εμπλουτισμό της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης «Πορφυρογέννητος» του ιστοχώρου του Οργανισμού, β) την κατάρτιση στελεχών του Γραφείου Διαδικτύου στη Βατικανή Βιβλιοθήκη για την ψηφιοποίηση ανέκδοτων μέχρι σήμερα έργων, γ) την πρόσβαση σε χειρόγραφα βυζαντινής μουσικής, δ) την πρόσβαση στα αρχεία του Βατικανού για τη λήψη υλικού με την ευκαιρία συμπληρώσεως 100 χρόνων, το 2015, από της διώξεως των Χριστιανών του Πόντου για αφιερωματική έκδοση και, ε) την από κοινού έκδοση το έτος 2016 πολύγλωσσου αφιερωματικού τόμου για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από την ίδρυση της Α. Δ. με θέμα «Οι Παναγίες του Βυζαντίου σε Ανατολή και Δύση» με τη συνεργασία ορθοδόξων και ρωμαιοκαθολικών επιστημόνων. Ο Διευθυντής της Βιβλιοθήκης του Βατικανού αποδέχθηκε ένθερμα τις προτάσεις τονίζοντας με νόημα ότι « αυτό δεν είναι παρά το ενακτήριο λάκτισμα» για μία πολυεπίπεδη συνεργασία με τον Οργανισμό.

Ακολούθως, η αντιπροσωπεία της Α. Δ. έγινε επισήμως δεκτή από τον Πάπα Φραγκίσκο, ο οποίος εντυπωσίασε με την απλότητα και την προσήνειά του. Ο Πάπας Φραγκίσκος τόνισε τη σημασία που έχει, για την προσέγγιση των δύο Εκκλησιών, η συνεργασία που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια, ενώ παράλληλα ζήτησε από τους ιερείς της αποστολής να προσεύχονται γι' αυτόν και το έργο του. Ο Θεοφιλ. Επίσκοπος Φαναρίου κ. Αγαθάγγελος μετέφερε στον Πάπα Φραγκίσκο την αγωνία του Μακ. Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος για το μέλλον και την πορεία της Ευρώπης και στο τέλος επέδωσε στον Πάπα μία εικόνα του Αγ. Φραγκίσκου της Ασίζης, φιλοτεχνημένη με τη βυζαντινή τεχνοτροπία.

Από τη συνάντηση με τον Πάπα Φραγκίσκο - Το δώρο της Αποστολικής Διακονίας προς τον Πάπα

 

Στο αμφιθέατρο με τους φοιτητές του προγράμματος

Στη συνέχεια, η αντιπροσωπεία έγινε δεκτή από τον Πρύτανη του Ανατολικού Ποντιφικού Ινστιτούτου κ. James McKann. Παρετέθη επίσημο γεύμα, ενώ ακολούθησε χαιρετισμός του Θεοφιλ. Επισκόπου Φαναρίου κ. Αγαθαγγέλλου προς τους φοιτητές του μαθήματος της Ελληνικής γλώσσας στο κατάμεστο αμφιθέατρο. Ο κ. Αγαθάγγελος τόνισε μεταξύ άλλων στον χαιρετισμό του ότι « Η καλύτερη ίσως απάντηση στους φόβους αυτούς είναι το εξής κείμενο του Γ. Σεφέρη: ‘ Είσαστε πράγματι κατευθείαν απόγονοι του Λεωνίδα και Θεμιστοκλή; Όχι, είμαστε απόγονοι μοναχά της μάνας μας, που μας μίλησε ελληνικά, που προσευχήθηκε ελληνικά και που ένιωσε την ψυχή της σε ανάταση την Μεγάλη Παρασκευή μπροστά στο ξόδι του νεκρού Θεού... Και της μάνας μας η μάνα ποτέ δεν έκανε κάτι διαφορετικό' . Έτσι αναλογίζεται κανείς ότι από τον 8ο π. Χ. αιώνα μέχρι και σήμερα η αυτοσυνειδησία των Ελλήνων μένει σταθερά προσηλωμένα σε δύο σταθερές συνιστώσες:στην κοινή γλώσσα και στην κοινή πίστη που σαρκώνουν την θεολογία της Ανάστασης ». Οι φοιτητές σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τον εμπνευστή του εν λόγω προγράμματος, επέδωσαν αναμνηστικό δώρο, εξαίροντας στα ελληνικά τις διδακτικές δεξιότητες του διδάσκοντος και στελέχους της Α. Δ. κ. Χρ. Παλασκώνη.

Στο Ανατολικό Ποντιφικό Ινστιτούτο

 

Με την Κοινότητα του Αγ. Αιγιδίου

Την Τρίτη 25 Μαρτίου, μέλη της αποστολής συναντήθηκαν με τον Πρόεδρο του Βατικανού Εκδοτικού Οίκου mons. Guiseppe Scotti και τον Διευθυντή π. Guiseppe Costa με σκοπό την διμερή εκδοτική συνεργασία στο άμεσο μέλλον. Ο κύκλος των επαφών της αντιπροσωπείας έκλεισε το απόγευμα της ίδιας ημέρας με επίσκεψη στους ι. ναούς του Αγ. Βαρθολομαίου, όπου βρίσκονται ι. λείψανα του εν λόγω Αποστόλου και της Santa Maria του Transtevere. Η αντιπροσωπεία έγινε δεκτή από τους επικεφαλείς της φιλανθρωπικής κοινότητας του Αγ. Αιγιδίου, οι οποίοι και παρουσίασαν το έργο της κοινότητας, που ιδρύθηκε το 1968 για την καταπολέμηση της φτώχειας, αρχικά στις περιφέρειες των ιταλικών μεγαλουπόλεων και σήμερα σε 78 χώρες σε όλον τον κόσμο. Η αποστολή αναχώρησε την επομένη από το Domus Paulus VI, όπου διέμεινε καθ'όλο το διάστημα της παραμονής της στη Ρώμη, εκφράζοντας τις θερμές της ευχαριστίες για την αβραμιαία φιλοξενία που προσφέρθηκε σε αυτήν.


 

Visit of delegation of the Apostolic Diakonia of the Church of Greece to the Vatican

 

The 5- day official visit of the Apostolic Diakonia – the first of the Church of Greece after the election of Pope Francis - to the cathedra of the Roman Catholic Church, in the framework of the cultural cooperation program of the two Churches was concluded. The head of the delegation of the Apostolic Diakonia was the General Director, His Grace Bishop Agathangelos of Fanarion, and the other participants were: the General Director of the Ministry of Education and member of the BoD of the Organization, Ms Antig. Faragoulitaki ; the Very Reverend Archimandrite Ignatios Sotiriadis, Secretary of the Synodical Committee for Inter-Orthodox and Inter-Christian Relations; the Rev. Archdeacon of the Holy Archdiocese of Athens Epifanios Arvanitis; the Protopresbyter Konstantinos Papathanasiou; Mr. Achil. Haldaiakis, University Professor; officials and officers of the European-Cultural Program Offices, of the Mission, Network, Publications and Library of the Organisation, team of Journalists and associates of the Apostolic Diakonia.

On the very first day (March 21), the delegation visited the historical church of St. Paul Outside the Walls where they were welcomed by the Benedictine abbot of the monastery, who warmly talked about the relations of the two Churches and the diachronic theological and cultural influences of the Byzantium and Orthodox Church on the life of the eternal city. The visit was followed by a pilgrimage to the tomb of Saint Paul, the Apostle to the Nations, inside the church. In the afternoon of the same day, the Protopresbyter Konstantinos Papathanasiou presented the personality and offer of the late of blessed memory hieromonk father Efsevios Giannakakis, who ministered our brothers, patients at Athens Hippokrateio Hospital for 35 consequent years, before a numerous audience of the conference of the charity community of Saint Egidio.

On the next day (March 22), the delegation visited the Vatican museums guided by the Roman Catholic priest Michael Peratha. In the afternoon of the same day, they visited the catacombs of St. Calliste, the oldest cemetery of Rome. A memorial service was performed in a devout atmosphere for the martyrs and the dead. The delegation then visited the Holy Monastery of Saints Vincent and Anastasius of the Three Fountains ( Tre Fontane ), which was the place of martyrdom of Apostle Paul according to the tradition. The abbot, Dom Jacque Brier, gave His Grace Bishop Agathangelos of Fanarion part of the relic of St. Anastasius of Persia (from his holy head), which will be placed in the Holy Shrine of Saint Barbara, at the municipality of Attica with the same name.

On Monday, March 24, the delegation was cordially welcomed by the president of the Pontifical Council for Promoting Christian Unity, Kurt Koch, who thanked His Beatitude Archbishop of Athens and All Greece, Mr. Ieronymos, the Church of Greece and in particular the Apostolic Diakonia for the teaching of the Greek language, both at the summer courses for Roman Catholic students in Athens, who are accommodated at the Apostolic Diakonia boarding house, and at the weekly course at the Pontifical Oriental Institute in Rome. It is worth noting that in the nine years of the program in Athens, more than 200 students and officials of the Roman Catholic Church from 60 countries have participated. He also warmly thanked His Grace Bishop Agathangelos of Fanarion and belauded the fact that the program continuous unfailingly despite the crisis that has hit our country. The need to continue and broaden the cooperation in a brotherly spirit was stressed by both sides during the meeting, as, highlighted Cardinal Koch, “ Christ unites us ”. His Grace Bishop of Fanarion proposed, inter alia, a seminar on liturgy language and Byzantine Music at the Gregorian University with the cooperation of the University of Athens, only to receive the enthusiastic answer of Cardinal Koch that the “language of music unites the people all over the world.”

A meeting of the members of the delegation with the Director of the Vatican Library and Archive, Archbishop Jean-Luis Bruguès followed. His Grace Bishop Agathangelos of Fanarion proposed a wider cooperation in the following five fields: a) the enrichment of the e-library “ Porphyrogenitus ” of our website; b) the training of members of the staff of the Network Office at the Vatican Library for the digitalization of unpublished works; c) access to manuscripts of byzantine music; d) access to Vatican files for material on the occasion of the 100 years, in 2015, from the expulsion of the Christians from Pontus for a commemorative publication; and e) the joint publication in 2016 of a multi-language commemorative volume for the 80 years from the foundation of the Apostolic Diakonia on “ Panagias of the Byzantium in the West and East” with the cooperation of Orthodox and Roman Catholic scientists. The Director of the Vatican Library eagerly accepted the proposals stressing that “this is just the beginning” for a multi-level cooperation with the Organization.

The delegation of the Apostolic Diakonia was officially admitted by Pope Francis, who impressed everyone with his homeliness and amiability. Pope Francis stressed the importance of the cooperation of recent years for the intercommunion, and asked the priests of the delegation to pray for him and his work. His Grace Bishop Agathangelos of Fanarion conveyed the agony of His Beatitude Archbishop of Athens and All Greece for the future and course of Europe to Pope Francis and delivered an icon of St. Francis of Assisi, made according to the Byzantine style, to the Pope.

The delegation was then admitted by the Rector of the Pontifical Oriental Institute, Mr. James McKann. A ceremonial lunch was served, followed by an address of His Grace Bishop Agathangelos of Fanarion to the students of the Greek language course in a full amphitheatre. Mr. Agathangelos stressed, inter alia, in his address that “Perhaps the best answer to these fears is the text by G. Seferis : Are you really direct descendants of Leonidas and Themistocles? No, we are descendents only of our mother who spoke Greek to us, who prayed in Greek and who felt her soul in exaltation on Holy Friday before the last rites of the dead God […] and our mother's mother never did anything different. One can ponder that since the 8th c. B.C., the self-consciousness of the Greeks has been intent on two fixed components: common language and common faith incarnating the theology of Resurrection.” The students in a gesture of gratitude to the inspiration of the said program delivered a commemorative gift, belauding in Greek the teaching skills of the teacher and member of the Apostolic Diakonia, Mr. Ch. Palaskonis.

On Tuesday, March 25, members of the delegation met with the President of the Vatican Publishing House, mons. Guiseppe Scotti, and the Director, Fr Guiseppe Costa, with the aim of a bipartite publishing cooperation in the immediate future. The round of meetings of the delegation was concluded in the afternoon of the same day with a visit to the churches of Saint Bartholomew, where the relics of the Apostle are venerated, and Santa Maria of Transtevere. The delegation was admitted by the heads of the charity community of St. Egidio who presented the work of the community, which was set up in 1968 to combat poverty initially in the regions around Italian big cities and currently in 78 countries all over the world. The delegation departed the next day from Domus Paulus VI, where they stayed in Rome, expressing its warm thanks for the Abraham-type hospitality it was offered.