Ανθολόγιο Συμβουλών
Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Οι λόγοι του Αγίου Παϊσίου του Αγιορείτου μας εισάγουν στο περιβάλλον της νηπτικής θεολογίας, ήτοι την συνεχή πνευματική εγρήγορση του ανθρώπου, και υπενθυμίζουν στον ευρισκόμενο σε σύγχυση σύγχρονο άνθρωπο τον σκοπό της υπάρξεώς του, την αγιότητα και την ομοίωση με τον Τριαδικό Θεό. Ο ΄Αγιος δίδει απαντήσεις σε πολλά εκκλησιαστικά θέματα και συμβουλές σε πτυχές που αφορούν την καθημερινή ζωή του χριστεπωνύμου πληρώματος της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Την επιμέλεια της παρούσας έκδοσης ανέλαβε η Ιερά Αδελφότητα των Καρτσωναίων της Ιεράς Σκήτης Αγίας Άννης του Αγιωνύμου Όρους του Άθω.

Σχ. 17Χ24, Σελ. 562, Τιμ.15€.

Α΄ Οικουμενική Σύνοδος Νίκαια της Βιθυνίας-325 μ.Χ.- Ιστορικοδογματική θεώρηση
Μητροπολίτου Μεσσηνίας Χρυσοστόμου Σαββάτου, Καθηγητού του Πανεπιστημίου Αθηνών

Στο έργο του Σεβ. Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου, το οποίο εκπονήθηκε και εκδόθηκε επί τη ευκαιρίᾳ των εορτασμών των 1.700 ετών από τη σύγκληση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου (325-2025), παρουσιάζεται το ιστορικοδογματικό έργο και η προσφορά της τόσο σε θεολογικό επίπεδο, όσο και σε γενικότερα θέματα του εκκλησιαστικού βίου. Κορυφαίο έργο της Συνόδου υπήρξε αναμφιβόλως η αποτυπωθείσα στο Σύμβολο της Πίστεως Χριστολογία της, το οποίο αποτελεί επεξεργασία τοπικών βαπτιστηρίων Συμβόλων, καθώς και οι θεσπισθέντες υπ’ αυτής είκοσι ιεροί Κανόνες. Το έργο αποτελείται από Εισαγωγή, το Α΄ Κεφάλαιο στο οποίο παρουσιάζονται οι χριστολογικές διδασκαλίες του Αρείου και η αντιμετώπισή τους, το Β΄ Κεφάλαιο, στο οποίο παρουσιάζεται η προετοιμασία και η σύγκληση της Συνόδου, το Γ΄ Κεφάλαιο, στο οποίο εκτίθεται το θεολογικό της έργο και κυρίως το Σύμβολο της Πίστεως, ενώ στο Δ΄ Κεφάλαιο παρουσιάζονται οι 20 ιεροί Κανόνες της Συνόδου και η θέση της για τον κοινό εορτασμό του Πάσχα. Το έργο κατακλείεται από Επίλογο-Συμπεράσματα, πλούσια βιβλιογραφία και παράρτημα με τα κείμενα του Συμβόλου της Πίστεως και τους Κανόνες της Συνόδου.

Σχ. 14Χ24, Σελ. 160, Τιμ. 7€.

ΕΚΑΤΟΝΤΑΕΤΗΡΙΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΝΗΣΩΝ
(1924-2024)  

Εις τον εκ 380 σελίδων Επετειακόν Τόμον, μετά το σεπτόν Πατριαρχικόν Μήνυμα και τα εισαγωγικώς Προλεγόμενα του Ποιμενάρχου, περιλαμβάνονται, εκτενής μελέτη του Σεβ. Μητροπολίτου Φιλαδελφείας κ. Μελίτωνος, σκιαγραφούντος τους Οικουμενικούς Πατριάρχας Γρηγόριον Ζ΄, ιδρύσαντα την Μητρόπολιν, και Βαρθολομαίον Α΄, ευλογούντα την σημαντικήν επέτειον αυτής, και τους εννέα Μητροπολίτας Πριγκηποννήσων, Αγαθάγγελον, Θωμάν, Δωρόθεον, Κωνσταντίνον, Αγάπιον, Καλλίνικον, Συμεών, Ιάκωβον και τον νυν Ποιμενάρχην Δημήτριον, καθώς και μελέται των:
Πρωτοπρεσβυτέρου π. Γεωργίου Τσέτση, Δρος κ. Ακύλα Μήλλα, Καθηγητού κ. Εμμανουήλ Βαρβούνη, Μουσικολ. Δρος κ. Μιχαήλ Αναστασιάδη, Καθηγητού κ. Θανάση Σέμογλου, Συντηρητού ιερών εικόνων κ. Βενιζέλου Γαβριλάκη, Μουσειολόγου κ. Κωνσταντίνου Στουπάθη, Δρος κ.Αποστόλου Πορίδη, και  τεσσάρων συνεργατών του Ποιμενάρχου εις την Κοινοτικήν διοίκησιν των Πριγκηποννήσων, Αγνής Νικολαΐδου, Αικατερίνης Πρόκου- Τουρκέρ, Αντωνίου Παριζιάνου και Μαρίκας Μπελέρ. Τον τόμον κατακλείουν εικονογραφικαί μνήμαι.

Σχήμα: 25x29. Τιμή: 45 €.

Θεού σκηνώματα
Εκκλησιαστικά μνημεία της Εύβοιας (Ιστορία-Τέχνη-Ζωή)
Μητροπολίτου Φαναρίου Αγαθαγγέλου

Στην νέα εμβριθή μελέτη του για τα χριστιανικά μνημεία της Εύβοιας, ο Πανιερ. Μητροπολίτης Φαναρίου παρουσιάζει την μοναδική χριστιανική κληρονομιά της μεγαλονήσου της Εύβοιας, όπως αυτή αποτυπώνεται διαχρονικά στα Παλαιοχριστιανικά, Βυζαντινά, Υστεροβυζαντινά και Νεώτερα μνημεία της Ι. Μητροπόλεως Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων. Πρόκειται, όπως τονίζει ο συγγραφεύς, για «έναν οδηγό σωτηρίας» για τους επιθυμούντες να θαυμάσουν τον μοναδικό πλούτο των χριστιανικών μνημείων και των ωραιοτάτων και μοναδικής τέχνης τοιχογραφιών και να αναχθούν στο υπερβατικό μέσα από το κάλλος και την ομορφιά». Η πολυτελής αυτή έκδοση, στην οποία συμμετείχε και η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας, κοσμείται από σπανίου κάλλους φωτογραφίες που αποτυπώνουν όλες τις εκφάνσεις της ευσέβειας και της λατρείας προς τον Τριαδικό Θεό και τους προστάτες Αγίους σε περικαλλείς ναούς, αριστουργηματικές τοιχογραφίες και αγιογραφήσεις, μοναδικά παλαιοχριστιανικά γλυπτά και μαρμαροθετήματα με φόντο την μοναδική ομορφιά της Ευβοϊκής φύσης. Την υπό τις ευλογίες της Α. Θ. Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου και του Σεβ. Μητροπολίτου Χαλκίδος κ. Χρυσοστόμου παρούσα έκδοση, προλογίζει ο Γεν. Γραμματεύς Θρησκευμάτων του ΥΠΠΘ κ. Γεώργιος Καλαντζής.

Το έργο διαιρείται σε πέντε Κεφάλαια-Ενότητες. Στο Α΄ κεφάλαιο περιλαμβάνεται μία ιστορική επισκόπηση της ιστορίας της Εύβοιας από την αρχαιότητα μέχρι τις ημέρες μας, στο Β΄ παρουσιάζονται Ναοί από όλες τις εκκλησιαστικές περιφέρειες της Ι. Μητροπόλεως (Χαλκίδος, Ληλαντίων & Ν. Αρτάκης, Ψαχνών, Διρφύων, Μαντουδίου & Αγ. ΄Αννης, Λίμνης, Λουτρών Αιδηψού, Ιστιαίας & Ωρεών και Βορείων Σποράδων), στο Γ΄ οι Ιερές Μονές, στο Δ΄ τα Ιερά Προσκυνήματα, ενώ το Ε΄ Κεφάλαιο είναι αφιερωμένο αποκλειστικά στον εικονογραφικό διάκοσμο. Το έργο αφιερώνει ο συγγραφεύς του στους Ευβοείς αγωνιστές και τους πεσόντες μαρτυρικώς υπέρ Πίστεως και Πατρίδος κατά την ΄Αλωση της Χαλκίδος υπό των Οθωμανών την 12η Ιουλίου 1470.

Σχ. 25Χ 28, Σελ. 622, Τιμ. 40€.

Α΄- Β΄ Ἐσδρας, Νεεμίας
Κείμενο-Μετάφραση-Σχόλια
Ιερεμίου Φούντα (†)
Μητροπολίτου Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως

Το Α΄ Έσδρας αναφέρεται στη βασιλεία του ευσεβούς βασιλέως Ιωσίου, τα γεγονότα που προηγήθηκαν της πτώσης του βασιλείου του Ιούδα, τη βαβυλώνεια αιχμαλωσία και την επιστροφή του ιερέως Έσδρα στην Ιερουσαλήμ. Στα βιβλία Β΄ Έσδρας-Νεεμίας παρουσιάζεται η επιστροφή των αιχμαλώτων και η ανοικοδόμηση του Ναού των Ιεροσολύμων και των τειχών της πόλεως.

Η παρούσα ερμηνευτική σειρά χωρίζεται σε δύο μέρη: το Α΄ μέρος είναι πρακτικό, γραμμένο ειδικά για τον λαό, ενώ το Β΄ μέρος είναι ερμηνευτικό, γραμμένο για τους θεολογούντες και τους φοιτητές θεολογίας, που επιθυμούν να έχουν ένα σύγχρονο και σύντομο ολοκληρωμένο υπόμνημα της Παλαιάς Διαθήκης, βασισμένο στα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα.

Σχ. 16Χ24, Σελ. 346, Τιμ. 25€.

10 Φεβρουαρίου

† Μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Χαραλάμπους.

῾Ο ῞Αγιος Χαράλαμπος ἦταν ἱερεύς στή Μαγνησία τῆς Μικρᾶς ᾿Ασίας καί ἔζησε ἐπί αὐτοκρατορίας τοῦ Σεπτιμίου Σεβήρου (193-211 μ.Χ.). ῞Οταν τό ἔτος 198 μ.Χ. ὁ Σεβῆρος ἐξαπέλυσε ἀπηνή διωγμό κατά τῶν Χριστιανῶν, ὁ ἔπαρχος τῆς Μαγνησίας Λουκιανός συνέλαβε τόν ῞Αγιο καί τοῦ ἐζήτησε νά ἀρνηθεῖ τήν πίστη του. ῞Ομως ὁ ῞Αγιος ὄχι μόνο δέν τό ἔκανε αὐτό, ἀλλά ἀντίθετα ὁμολόγησε στόν ἔπαρχο τήν προσήλωσή του στόν Χριστό καί ἐδήλωσε μέ παρρησία ὅτι σέ ὁποιοδήποτε βασανιστήριο καί νά ὑποβληθεῖ δέν πρόκειται νά ἀρνηθεῖ τήν πίστη τῆς ᾿Εκκλησίας. Τότε σκοτισμένη καί σαρκική ψυχή τοῦ Λουκιανοῦ ἐπέτεινε τήν ὀργή της καί διέταξε νά ἀρχίσουν τά φρικώδη βασανιστήρια στό γέροντα ἱερέα. Πρῶτα τόν ἐγύμνωσαν καί ὁ ἴδιος ὁ Λουκιανός, παίρνοντας τό ξίφος του προσπάθησε νά πληγώσει τό σῶμα τοῦ ῾Αγίου. ῞Ομως ἀποκόπηκαν τά χέρια του καί ἔμειναν κρεμασμένα στό σῶμα τοῦ ῾Ιερομάρτυρος καί μόνο ὕστερα ἀπό προσευχή τοῦ ῾Αγίου συγκολλήθηκαν αὐτά πάλι στό σῶμα καί ὁ γεμόνας κατέστη ὑγιής. Βλέποντας αὐτό τό θαῦμα τοῦ ῾Αγίου πολλοί ἀπό τούς δήμιους ἐπίστεψαν στόν ἀληθινό Θεό.

Γάμος και οικογένεια

Πρωτοπρ. Βασιλειου Καλλιακμάνη, Γάμος &οικογενειακή ζωή,
εκδ. Αποστολική Διακονία, Αθήνα 2015, σελ. 19-38.

Ο θεσμός της οικογένειας

Έχει υποστηριχτεί από ορισμένους λογίους της χώρας ότι ο Χριστιανισμός όχι μόνο δε βοήθησε τον θεσμό της οικογένειας, αλλά και συνέβαλε στον κλονισμό του. Προσέβαλε δηλαδή το κύρος της πατρικής εξουσίας στο πλαίσιο της μικρής οικογένειας. Οι αιτιάσεις αυτές γίνονται με αναφορές σε ορισμένα αποσπάσματα των λόγων του Χρίστου, που ερμηνεύονται μάλλον επιφανειακά, αποκόπτονται από το εννοιολογικό τους πλαίσιο και αυτονομούνται. Τα κείμενα που επιστρατεύονται προέρχονται από τους ευαγγελιστές Ματθαίο και Λουκά (1). Αναφέρω το πιο χαρακτηριστικό: « Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον βαλεῖν εἰρήνην ἐπὶ τὴν γῆν· οὐκ ἦλθον βαλεῖν εἰρήνην, ἀλλὰ μάχαιραν. Ἦλθον γὰρ διχάσαι ἄνθρωπον κατὰ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ καὶ θυγατέρα κατὰ τῆς μητρὸς αὐτῆς καὶ νύμφην κατὰ τῆς πενθερᾶς αὐτῆς· καὶ ἐχθροὶ τοῦ ἀνθρώπου οἱ οἰκιακοὶ αὐτοῦ. ῾Ο φιλῶν πατέρα ἢ μητέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστι μου ἄξιος· καὶ ὁ φιλῶν υἱὸν ἢ θυγατέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστι μου ἄξιος » (2). 

Συνέχεια του άρθρου

Μονή του Χριστού της Χώρας

Raymond Janin,  Ναοί, μονές και ευαγή Ιδρύματα της βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως,
Β΄, εκδ. Αποστολική Διακονία, Αθήνα 2022, σελ. 409-422. Μτφ. Δρ. Φωτίου Αν. Τζελέπη

Δεν υπάρχει ομοφωνία σχετικά με την ακρινή σημασία του ονόματος «Χώρα» που βρίσκεται στις επιγραφές των ψηφιδωτών του Χριστού και της Θεοτόκου που διακρίνεται μέχρι σήμερα: ΙΣ ΧΣ Η ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΖΩΝΤΩΝ ΚΑΙ ΜΡ ΘΥ Η ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΑΧΩΡΗΤΟΥ. Αυτό μας κάνει να προσανατολιστούμε στον μυστικό χαρακτήρα και στον υπαινιγμό των επιθέτων του Χριστού ως περιοχή της ανώτερης ζωής των ανθρώπων. Αυτή είναι η έννοια που δίνουν οι μεταγενέστεροι ιστορικοί, όπως ο Καντακουζηνός (1) και ο Ψευδο-Φραντζής (2). Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι η έννοια προέρχεται από το γεγονός ότι το αρχικό κτίριο βρίσκεται στην εξοχή (Χώρα), δηλαδή εκτός των τειχών της πόλης, κάτι που είναι ακριβές αν τα πρώτα οικοδομήματα έγιναν πριν το 413, τότε δηλαδή που κτίσθηκαν τα τείχη του Θεοδοσίου Β Μικρού (408-450). Είναι πιθανόν αυτή η έκφραση να διατηρήθηκε και μετά από αυτήν την ημερομηνία κατ ’ ακολουθία της παλαιάς χρήσης. Η έννοια που δόθηκε τον 14ο αιώνα φαίνεται να προσδίδει έναν μυστικό χαρακτήρα στην αρχική έννοια (3).

Προέλευση.  Είναι δύσκολο να καθορίσουμε την ιστορική αρχή της μονής. Ένας ανώνυμος βιογράφος του πρώτου μισού του 9 ου αιώνα αποδίδει την θεμελίωσή της στον άγιο Θεόδωρο που έζησε τον 6 ο αιώνα (4). Από την πλευρά της μητέρας του αυτό το πρόσωπο ήταν θείος της αυτοκράτειρας Θεοδώρας, συζύγου του Ιουστινιανού.

Συνέχεια του άρθρου