ΒΙΒΛΙΟΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
 

Le Livre noir - The Black Book
(στην αγγλική και γαλλική γλώσσα)
Μαύρη Βίβλος Διωγμῶν καί Μαρτυρίων τοῦ ἐνΤουρκίᾳ Ἑλληνισμοῦ (1914-1918)

Η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων σε συνεργασία με την Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος προέβησαν στην έκδοση της «Μαύρης Βίβλου» σε μετάφραση στην αγγλική και τη γαλλική ως μία ελάχιστη συνεισφορά στη μνήμη των Ελλήνων της Ανατολικής Θράκης και της καθ’ ημάς Ανατολής.

Πρόκειται για αναλυτική καταγραφή της Γενοκτονίας που υπέστησαν οι Έλληνες των περιοχών αυτών την περίοδο 1914-1918 από τους Νεότουρκους, οι οποίοι επέβαλαν ως κρατική ιδεολογία την αναβίωση του εθνικισμού, του θρησκευτικού και φυλετικού μίσους. Ο τόμος εμπλουτίζεται με πλούσιο και σπάνιο φωτογραφικό υλικό στο οποίο αποτυπώνεται όλη η αλήθεια για το ολοκαύτωμα του Μικρασιατικού Ελληνισμού.

Σχ. 25 x 27, Σελ. 400, Τιμ. 25€.

 
     
 

Συμβολή στην έρευνα της Γενοκτονίας του ελληνορθόδοξου
πληθυσμού και της αντιχριστιανικής πολιτικής στον Πόντο
Θεοδοσίου Αρ. Κυριακίδη

Ένα πολύτιμο ιστορικό έργο για την Γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών του Πόντου. Δεν πρόκειται για μία ολοκληρωμένη μελέτη της πολιτικής των Γενοκτονιών, η οποία εκτελέσθηκε με πρωτοφανή βιαιότητα από το κίνημα των Νεότουρκων και τους Κεμαλικούς σε όλη την επικράτεια της οθωμανικής αυτοκρατορίας στις αρχές του 20ου αιώνα, καθώς το έργο αναφέρεται αποκλειστικά στους ελληνικούς πληθυσμούς του Πόντου. Ο ερευνητής χρησιμοποίησε ανέκδοτες και άγνωστες μέχρι πρότινος πηγές και μαρτυρίες, κυρίως των ρωμαιοκαθολικών ιεραποστόλων της περιοχής, οι οποίοι γνωστοποίησαν τις πολιτικές Γενοκτονίας των χριστιανικών πληθυσμών της περιοχής. Πρόκειται για μία έκδοση διατήρησης της ιστορικής μνήμης και σφυρηλάτησης της εθνικής αυτοσυνειδησίας.

Σχ. 15Χ22,5, Σελ. 272, Τιμ. 7€.

 
     
 

Ναοί, Μονές και ευαγή Ιδρύματα της Βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως
Raymond Janin

Οι εκδόσεις της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος σε συνεργασία με την Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων παρουσιάζουν στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό το μοναδικό και μεγαλειώδες έργο του Γάλλου Βυζαντινολόγου και Αρχαιολόγου Raymond Janin (1882-1972) μεταφρασμένο από την γαλλική. Πρόκειται για το πρώτο έργο στην παγκόσμια βιβλιογραφία που καταγράφει την ιστορία των ιερών Τόπων της Πόλης, η οποία συνδέθηκε με τη δόξα, τη χαρά, την πίστη και την ελπίδα του Γένους. Μέσα από τις σελίδες του έργου αναδεικνύεται η Βασιλίδα των πόλεων, η πόλη του Μεγάλου Κωνσταντίνου, η Παναγιοσκέπαστη Βασιλεύουσα ως ιερότητα και κάλλος πνευματικό. Το δίτομο έργο κοσμείται από μοναδικού κάλλους εικόνες, σχέδια και μινιατούρες.

Α΄ Τόμ. Σχ. 21Χ29, Σελ. 528, Τιμ. 35€.
Β΄ Τομ. 21Χ29, Σελ. 512, Τιμ. 35€.
 
     
 

Το ταξίδι του ψηφιδωτού στους τόπους και τους χρόνους - Τα ανά την Οικουμένη εντοίχια χριστιανικά ψηφιδωτά
Χριστόφορος Δ. Σωφρονίου, Άρχων Υπομνηματογράφος Μ.τ.Χ.Ε.
Επιμέλεια Δημήτριος Μαυρόπουλος

Ένα μνημειώδες έργο στο οποίο παρουσιάζονται τα ανά την οικουμένη διεσπαρμένα εντοίχια χριστιανικά ψηφιδωτά από τα μέσα του 3ου αιώνα μέχρι την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως (1453). Τις ψηφιδωτές παραστάσεις ο συγγραφέας τις περιγράφει ενταγμένες στο κτίσμα το οποίο κοσμούν (εκκλησία, παρεκκλήσιο, βαπτιστήριο, μαυσωλείο ή και κατακόμβη). Η επιστημονική παρουσίαση των ψηφιδωτών, η οποία γίνεται με γεωγραφικά κριτήρια (Κωνσταντινούπολη, Ρώμη, Θεσσαλονίκη, Ιταλία, Ραβένα, Κύπρος, Ελλάδα, Σικελία, Βενετία κ.ἄ.) διανθίζεται από την παράθεση ιστορικών μύθων και βιογραφιών. Το έργο προλογίζει ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, ενώ πέρα από το πλήθος καλαίσθητων τετράχρωμων φωτογραφιών των ψηφιδωτών, περιέχει πλούσια διεθνή βιβλιογραφία για τον ερευνητή και γλωσσάρι αρχιτεκτονικών όρων.

Σχ. 24Χ29, Σελ. 720, Τιμ. 40€.

 
     
ΑΓΙΟΛΟΓΙΟ
 

† 15 Σεπτεμβρίου - Ιωάννης Νεομάρτυς, ο εκ Σφακίων

Μητροπολίτου Φαναρίου Αγαθαγγέλου, Γενικού Διευθυντού της Αποστολικής Διακονίας
της Εκκλησίας της Ελλάδος, Οι Νεομάρτυρες του Γένους,
εκδ. Αποστολική Διακονία, Αθήνα 2021, σελ. 202-203.

Ο Άγιος Νεομάρτυς Ιωάννης, καταγόμενος από τα Σφακιά Κρήτης, εργαζόταν ως γεωργός στη Νέα Έφεσο. Διασκεδάζοντας με δύο Σφακιανούς και άλλους Χριστιανούς σε ένα πανηγύρι, που γινόταν κατά την εορτή του Τιμίου Προδρόμου, έξω από τη Νέα Έφεσο, στις 29 Αυγούστου 1811, αρνήθηκε μαζί με τους δύο Σφακιανούς να πληρώσει τον κεφαλικό φόρο που ζητούσε ο Αγάς μέσω των απεσταλμένων του. Σε συμπλοκή που έγινε, φονεύθηκε από τους Σφακιανούς συντρόφους του Ιωάννη ένας Τούρκος, ενώ κάποιοι άλλοι τραυματίσθηκαν. Ο Ιωάννης, πιστεύοντας στην αθωότητά του, δεν απομακρύνθηκε, όπως έκαναν οι φίλοι του. Συνελήφθη από τους Τούρκους και οδηγήθηκε βασανιζόμενος στην φυλακή, όπου παρέμεινε απομονωμένος, άνευ τροφής επί 16 ημέρες. Στις προτάσεις των Τούρκων, να ασπασθεί τον Ισλαμισμό για να αποφύγει τον θάνατο, ο Μάρτυρας απάντησε ευθαρσώς: «Χριστιανός εγεννήθηκα, Χριστιανός θέλω να αποθάνω, Ιωάννης ονομάζομαι, δεν αλλάζω ούτε την πίστη μου, ούτε το όνομά μου». Οι βασανιστές του απελπίσθηκαν βλέποντας αμετάπειστο τον Μάρτυρα, οπότε έλαβαν την απόφαση και τον απαγχόνισαν, ενώ ο ίδιος ομολογούσε τον Χριστό, την 15 η Σεπτεμβρίου 1811. Άρχισαν ήδη να γίνονται θαύματα, οι δε Χριστιανοί πήραν άδεια και κήδευσαν εν τιμή το λείψανο του Αγίου στην αυλή του Ναού του Αγίου Γεωργίου, που βρίσκεται στην Έφεσο. Μαρτύριο του Αγίου αυτού συνέγραψε ο Αθανάσιος ο Πάριος, ακολουθία δε συνέγραψε ο μοναχός Γεράσιμος Μακριγιαννίτης.

 
     
ΑΡΘΡΟ
 

Αρχαίοι της Εκκλησίας Πατέρες περί του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού

Δ. Παναγόπουλου Τίμιος και ζωοποιός ο σταυρός και ουχί φονικόν όργανον

α) Ο Τερτυλλιανός, ζήσας κατά το (160 — 245) λέγει, ότι ο Σταυρός ήτο εν χρήσει εις πάσας τας του βίου περιστάσεις· ήτοι, όταν ηγείροντο εκ της κλίνης, όταν ενεδύοντο, όταν εκοιμώντο, όταν εξήρχοντο της οικίας, όταν ήναπτον τον λύχνον, εν τη τραπέζη, και εν πάση επιχειρήσει ήτο η αφετηρία και ο Πρόδρομος.

β) Ο Ιγνάτιος ο Θεοφόρος (μαρτυρήσας το 107), εν τη προς Φιλιππησίους αυτού επιστολή, (σελ. 36), λέγει περί Σταυρού τα εξής· « Ο γαρ άρχων του κόσμου τούτου χαίρει· όταν τις αρνείται τον Σταυρόν· όλεθρον γαρ εαυτόν γινώσκει την ομολογίαν του Σταυρού' τούτο γαρ εστι το τρόπαιον κατά της αυτού δυνάμεως, όπερ ορών φρίττει και ακούων φοβείται». Δι' αυτό και σήμερον οι εχθροί του Σταυρού Προτεστάνται (οι λεγόμενοι παρ' ημίν Ευαγγελικοί) και οι Χιλιασταί (οι λεγόμενοι επίσης παρ' ημίν, Μάρτυρες του Ιεχωβά ή Σπουδασταί των Γραφών), αρνούνται τον Σταυρόν και την δύναμιν Αυτού πονηροί όντες. Και φιλικώτατα δια του μικρού τούτου πονήματος τους υπενθυμίζομεν, ότι ο Λούθηρος, ο Καλβίνος, ο Ρώσσελ και οι τοιούτοι, είναι μεταγενέστεροι των Αποστόλων και των πρώτων Αγίων της Εκκλησίας του Χριστού, η Οποία χρονολογείται από των ημερών Ιησού του Ναζαρηνου και ουχί των ημερών Λουθήρου, Καλβίνου και Ρώσσελ.

γ) Ο Θείος Χρυσόστομος περί της δυνάμεως και της χρήσεως του Τιμίου Σταυρου από των ημερών του εκφράζεται ούτω· « Το επάρατον τούτο και απευκταίον, το της εσχάτης τιμωρίας σύμβολον, νυν γέγονε ποθεινόν και επέραστον· ουδέ γαρ ούτω στέφανος βασιλικός καλλωπίζει κεφαλήν, ως Σταυρός, παντός κόσμου τιμιώτερος ων. Και ο άπαντες επεφρίκεοαν πρώην, τούτο νυν το σχήμα ούτως έστιν άπασι περιμάχητον, ως πανταχού τούτο ευρίσκεται, παρ' άρχουσι, παρ' αρχομένοις, παρά γυναιξί, παρ' ανδράσιν, παρά παρθένοις, παρά γεγαμημέναις, παρά δούλοις, παρ' ελευθέροις· και γαρ συνεχώς αυτό άπαντες εγχαράττουσιν επί του των μελών ημών επισημοτέρου μέρους και ώσπερ εν στήλη επί μετώπου καθ' έκάστην ημέραν διατυπούμενον περιφέρουσιν. Όντας εν τη Ιερά Τραπέζη, ούτος εν ταις των Ιερέων χειροτονίαις, ούτος πάλιν μετά του σώματος του Χριστού στον επί τον Μυστικόν Δείπνον διαλάμπει· τούτον πανταχού χορεύοντα ίδει τις αν, εν οικίαις, εν αγοραίς, εν ερημίαις, εν οδοίς, εν όρεσιν, εν νάπαις, εν βουνοίς, εν Φαλάττη και πλοίοις και νήσοις· εν κλίναις, εν ιματίοις, εν όπλοις, εν παστάσιν, εν συμποσίοις, εν σκεύεσιν αργυροίς, εν χρυσίοις, εν μαργαρίταις, εν τοίχων γραφαίς, εν σώμασιν αλόγων πολλά πεπονηκότων, εν σώμασιν υπό δαιμόνων πολιορκουμένοις, εν πολέμοις, εν ειρήνη, εν ημέραις, εν νύξιν, εν τρυφώντων χορείαις, εν σκληρα γωγημένων φρατρίαις (αδελφότητες)». Και αλλαχού προσθέτει «Πάντες επί μετώπου Σταυρόν περιφέρομεν, ον μόνον ουκ αισχυνόμενοι, αλλά και εγκαλλωπιζόμενοι τούτω· ου γαρ ιδιώται μόνον, αλλά και αυτοί οι τα διαδήματα περικείμενοι επί του μετώπου υπέρ τα διαδήματα αυτών βαστάζουσι» (Χρυσ. Εις τον ψαλμ. ρι') Και πάλιν «Πανταχού το σύμβολον ημίν του Σταυρού παρίσταται δια τούτο και επί οικίας, και επί τοίχων και επί θυρίδων και επί των μετώπων και επί της διανοίας μετά πολλής επιγράφομεν αυτόν της σπονδής » (Χρυσ. Εις την προσκυν. του Τίμιου Σταυρού, τομ. Ε'. ομιλ. ρλθ' εκδ. Ετώνης 1612, σελ. 879).

«Τούτον (τον Σταυρόν) και επί  κλίνης και επί τραπέζης προσφέρομεν και πανταχού, ούπερ αν ωμεν» (αυτ. σελ. 881).

Δείτε ολόκληρο το άρθρο

 
     
 

Γενοκτονία του Ελληνισμού της Ανατολής

Ευσταθίου Πελαγίδη,  Μικρασιατικός και Ποντιακός Ελληνισμός
από την αρχαιότητα μέχρι την ανταλλαγή

Θεσσαλονίκη 2004, εκδ. Αντ. Σταμούλη, σελ. 200-208

Εισαγωγή

Οι πρώτες 10ετίες του 20ου αιώνα σημαδεύονται από μαζικά προσφυγικά ρεύματα με κορυφαίο αίτιο την εθνική και μόνο ταυτότητα των λαών που διώκονται. Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν ιδιαίτερα οι Έλληνες και οι Αρμένιοι της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ένα προστάδιο και αναγκαστικό αίτιο αυτών των προσφυγικών ρευμάτων είναι οι σχεδιασμένοι διωγμοί και η συστηματική εξόντωση των δυο αυτών εθνικών ομάδων, το έγκλημα δηλ. της γενοκτονίας.

Ειδικότερα για τους Έλληνες πρέπει να πούμε ότι η Γενοκτονία, ο Ξεριζωμός και, στη συνέχεια, το Προσφυγικό πρόβλημα αποτελούν μια εσωτερικά δεμένη ιστορική Τριλογία, από τις πιο δραματικές που έχει να παρουσιάσει η ιστορία μας.

Δείτε ολόκληρο το άρθρο

 
     
ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
 

Αφιέρωμα στον Τίμιο Σταυρό

 
     
 

Αφιέρωμα στο 1922