Αγιολόγιον  της Ορθοδόξου Εκκλησίας
Σωφρονίου Ευστρατιάδου (†) Μητροπολίτου πρ. Λεοντοπόλεως

Το κλασικό επίτομο Αγιολόγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας αποτελεί μία ευσύνοπτη κατ’ αλφαβητική σειρά παρουσίαση του βίου και των αθλημάτων των Αγίων. Πρόκειται για ένα εύχρηστο εγχειρίδιο και λεξικό, στο οποίο παρατίθενται συγχρόνως σε βραχυγραφίες και οι χρησιμοποιηθείσες πηγές. Η επανέκδοση με νέα ευανάγνωστη στοιχειοθεσία κατακλείεται με Επίμετρο του Πανιερ. Μητροπολίτου Φαναρίου κ. Αγαθαγγέλου .

Σχ. 17Χ24, Σελ. 896, Τιμ. 22€

Ναοί, Μονές και ευαγή Ιδρύματα της Βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως
Raymond Janin

Οι εκδόσεις της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος σε συνεργασία με την Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων παρουσιάζουν στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό το μοναδικό και μεγαλειώδες έργο του Γάλλου Βυζαντινολόγου και Αρχαιολόγου Raymond Janin (1882-1972) μεταφρασμένο από την γαλλική. Πρόκειται για το πρώτο έργο στην παγκόσμια βιβλιογραφία που καταγράφει την ιστορία των ιερών Τόπων της Πόλης, η οποία συνδέθηκε με τη δόξα, τη χαρά, την πίστη και την ελπίδα του Γένους. Μέσα από τις σελίδες του έργου αναδεικνύεται η Βασιλίδα των πόλεων, η πόλη του Μεγάλου Κωνσταντίνου, η Παναγιοσκέπαστη Βασιλεύουσα ως ιερότητα και κάλλος πνευματικό. Το δίτομο έργο κοσμείται από μοναδικού κάλλους εικόνες, σχέδια και μινιατούρες.

Α΄ Τόμ. Σχ. 21Χ29, Σελ. 528, Τιμ. 35€.	Β΄ Τομ. 21Χ29, Σελ. 512, Τιμ. 35€.

Φωνή εξ όρους κατασκίου
Συμβουλές και διατυπώσεις
Οσίου Δανιήλ Κατουνακιώτου

Ένα βιβλίο αφιερωμένο σε μία από τις φωτεινότερες μορφές της σύγχρονης Ορθοδοξίας, τον όσιο Δανιήλ Κατουνακιώτη (†8 Σεπτεμβρίου 1929). Στο Α΄ μέρος, το «Συναξάρι του Οσίου Δανιήλ», παρουσιάζεται ο βίος του, η άρτια θεολογική παιδεία του (αριστούχος απόφοιτος της Ευαγγελικής Σχολής της Σμύρνης), και το αυστηρό ασκητικό ήθος του. Εκάρη μοναχός στην Μονή του Αγ. Παντελεήμονος του Αγίου Όρους το 1866, αλλά λόγω της πολιτικής του πανσλαβισμού από το Πατριαρχείο Μόσχας απεχώρησε το 1874 με άλλους μοναχούς στην Μικρά Αγία Άννα και ακολούθως στην μονή της Αγ. Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας Θεσσαλονίκης. Επέστρεψε στο Άγ. Όρος και στην Μονή Βατοπαιδίου, ενώ το 1881 ίδρυσε την καλύβη του στα Κατουνάκια, το σημερινό ησυχαστήριο της κοινότητας των Δανιηλαίων. Στο Β΄ μέρος παρατίθενται 24 Επιστολές, λόγοι και ομιλίες του, κείμενα στα οποία αναδεικνύεται όχι μόνο ο εμβριθής και έγκριτος θεολόγος, αλλά και ο πεφωτισμένος ασκητής. Στις 20 Οκτωβρίου 2019 έγινε η αγιοκατάταξή του από την ΑΘΠ, κ.κ. Βαρθολομαίο.

Σχ. 14Χ23, Σελ. 272 Τιμ. 8 €.

Μικρό Εισοδικό στα Μυστήρια της Εκκλησίας μας
Μητροπολίτου Φαναρίου Αγαθαγγέλου
Γενικού Διευθυντού της Αποστολικής Διακονίας
της Εκκλησίας της Ελλάδος

Σε μια εποχή κατά την οποία τα ιερά μυστήρια καταντούν μέσα από νοοτροπίες ματαιοδοξίας και κενοδοξίας απλώς κοινωνικές τελετές, απογυμνωμένες από το λειτουργικό και μυστηριακό τους χαρακτήρα, είναι ουσιαστικό και σημαντικό να γνωρίσουμε τι συμβαίνει στην Εκκλησία κάθε στιγμή της λατρείας και της λειτουργικής ζωής. Πρώτα μαθαίνουμε, μετά αγαπάμε και στη συνέχεια πιστεύουμε.

Για τον λόγο αυτό, η Αποστολική Διακονία προχώρησε στην έκδοση αυτού του κατηχητικού βιβλίου, στο οποίο αναλύονται ευσύνοπτα τα ιερά Μυστήρια, το τελετουργικό τους και οι λειτουργικοί συμβολισμοί. Το βιβλίο ακολουθεί το μονοτονικό σύστημα γραφής και είναι πλούσια διακοσμημένο με εικονογραφικό υλικό. Απευθύνεται σε νέους και οικογένειες, γενικότερα στο ευρύ αναγνωστικό κοινό, που διψούν να μάθουν τα της πίστεως και τα του λειτουργικού βίου.

Σχ. 21Χ22, Σελ. 128 σελ. - τετράχρωμο.
Προνομιακή τιμή: 2,90 €.

Μέγας Αντώνιος-Ο κάτοικος της ερήμου
Αθηνάς Ντάσιου -Γιάννου

Ένα βιβλίο για τους μικρούς μας φίλους για τον βίο του Μεγ. Αντωνίου, του θεμελιωτή του αναχωρητισμού και του ασκητικού μοναχισμού. Ο Μ. Αντώνιος υπήρξε πρότυπο της χριστιανικής ταπεινοφροσύνης, χάρη δε στη βαθειά πίστη του κατανίκησε τους πειρασμούς και αναδείχθηκε πνευματικός πατέρας για σημαίνουσες προσωπικότητες του εκκλησιαστικού βίου. Η εικονογράφηση είναι της Χριστίνας Παπαθέου - Δελιγέρη.

Σελ.:42, Σχ.:17 x 24 Τιμ.: 6€

†17 Ιανουαρίου - Μνήμη του οσίου Πατρός ημών Αντωνίου του Μεγάλου

Αγαθαγγέλου, Μητροπολίτου Φαναρίου, Γεν. Διευθυντού Αποστολικής Διακονίας,
Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, τομ. Α΄- Ιανουάριος, Αθήνα 2004,
εκδ. Αποστολική Διακονία, σελ. 192-195.

Ο Μέγας Αντώνιος εγεννήθηκε περί το 251 μ. Χ. στην πόλη Κομά της Άνω Αιγύπτου, κοντά στη Μέμφιδα, από γονείς ευλαβείς και εύπορους. Έζησε στα χρόνια των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού (284-305 μ. Χ.) και Μαξιμιανού (285-305 μ. Χ.) μέχρι και την εποχή του ευσεβούς αυτοκράτορος Κωνσταντίνου και των παιδιών του.

Από την παιδική του ηλικία ήταν ολιγαρκής και αυτάρκης, «μόνοις   δ΄οἷς  εὕρισκεν  ἠρκεῖτο  καί πλέον ο ὐδέν  ἐζήτηει». Σε νεαρά ηλικία περίπου 20 ετών, έχασε τους γονείς του. Έξι μήνες μετά τήν κοίμηση των γονέων του άκουσε στην Εκκλησία την ευαγγελική περικοπή του πλουσίου νεανίσκου (Λουκ. 18, 18-27), στην οποία αναφέρεται, ότι ο Χριστός είπε στον πλούσιο νέο «πώλησον   τά ὑπάρχοντά σου καί δός πτωχοῖς». Τόση μεγάλη εντύπωση προξένησε η ευαγγελική αυτή προτροπή στην ψυχή του Αντωνίου, ώστε αμέσως διένειμε τα υπάρχοντά του στους πτωχούς και ενδεείς, αφού εφύλαξε τα απολύτως αναγκαία για τη συντήρηση αυτού και της μικρής του αδελφής, την οποία εφρόντισε να παραδώσει σε Χριστιανές νέες παρθένους που είχαν αφιερωθεί στην χριστιανική αρετή, βέβαιος ότι κοντά τους θα είναι πάντα ασφαλής.

Από τότε ο Άγιος Αντώνιος άρχισε να ζει ασκητικό βίο, εργαζόμενος αδιάκοπα και υποβαλλόμενος σε αυστηρή νηστεία, για να κατανικήσει τους πειρασμούς της σάρκας, αγρυπνώντας ολόκληρη τη νύχτα και τρώγοντας ελάχιστα. Στη συνέχεια απήλθε σε τόπο έρημο και μακρυνό, όπου υπήρχαν μνήματα και, αφού εισήλθε σε ένα από αυτά, έκλεισε τη θύρα. Η τροφή του ήταν ελάχιστη και του την πήγαινε σε καθορισμένες ημέρες ένας συνασκητής του. Εκεί υπερνίκησε, με την Χάρη του Θεού, νέους πειρασμούς. Αργότερα πήγε στα ερείπια ενός φρουρίου και εκατοίκησε σε σπήλαιο χωρίς να τον βλέπει κανένας και χωρίς να δέχεται κανένα παρά μόνο έναν γνωστό του, ο οποίος του έφερνε κάθε έξι μήνες ψωμί για ολόκληρο το εξάμηνο.

Μετά από είκοσι ολόκληρα χρόνια ασκήσεως και αφού έφθασε σε ύψη πνευματικής τελειώσεως εμφανίσθηκε στον κόσμο και τότε άρχισαν να συρρέουν περί αυτόν πολλοί που τον εθαύμαζαν ως ασκητή και θαυματουργό. Μαρτυρείται ότι ενώ ο Άγιος βρισκόταν ακόμη στη ζωή, έβλεπε τις ψυχές των ανθρώπων τη στιγμή που εξέρχονταν από το σώμα τους, καθώς και τους δαίμονες που τις οδηγούσαν. Το γεγονός αυτό είναι πολύ θαυμαστό, αφού μία τέτοια δυνατότητα είναι γνώρισμα μόνο νοεράς και ασώματης φύσεως.

Το έτος 311 μ. Χ., κατά το διωγμό του αυτοκράτορος Μαξιμίνου (307-313 μ. Χ.), κατήλθε στην Αλεξάνδρεια, για να ενθαρρύνει και να βοηθήσει τους πιστούς, τους Ομολογητές και τους Μάρτυρες. Όταν έπαυσε ο διωγμός, ο Όσιος επανήλθε στην έρημο, αλλ' επειδή αισθανόταν ενοχλημένος από την παρουσία πολλών, που πήγαιναν να τον συναντήσουν, έφυγε από εκεί και ήλθε σε τόπο έρημο, ο οποίος βρισκόταν σε όρος υψηλό κοντά στην Ερυθρά θάλασσα. Και εκεί όμως προσέρχονταν πολλοί για να λάβουν την ευλογία του, να διδαχθούν και να θεραπευθούν. Εθεράπευε δε τους ασθενείς « οὐ  προστάζων, ἀλλ' εὐχόμενος καί τόν Χριστόν  ὀνομάζων».

Η φήμη του Οσίου Αντωνίου έφθασε μέχρι τους βασιλείς, τόσο ώστε ο Μέγας Κωνσταντίνος και οι υιοί του, Κωνστάντιος και Κώνστας, ἐγραφαν σ' αυτόν, σαν να ήταν πατέρας τους, και τον παρακαλούσαν να τους απαντήσει.

Κατά τη διάρκεια του ασκητικού του βίου ποτέ δεν άλλαξε ένδυμα και ποτέ δεν ένιψε το σώμα ή τα πόδια του με νερό. Ο Όσιος, αν και αγράμματος στην ανθρώπινη σοφία, ήταν σοφός κατά Θεόν. Είχε λόγο «ἠρτυμένον   τῷ θείῳ  ἅλατι  καιί χαρίεντα». Εδίδασκε τους μαθητές του να μην θεωρούν τίποτε ανώτερο από την αγάπη του Χριστού και να μην νομίζουν ότι, επειδή απέχουν από τα κοσμικά αγαθά, στερούνται κάτι αξιόλογο. Το να αφήνει κανείς τα επίγεια αγαθά είναι σαν να καταφρονεί μία δραχμή από χαλκό, για να κερδίσει εκατό χρυσές. Δεν πρέπει, έλεγε, να λησμονάμε ότι ο ανθρώπινος βίος είναι πρόσκαιρος συγκρινόμενος προς τον μέλλοντα αιώνα. Γι' αυτό δεν πρέπει να κοπιάζουμε για την απόκτηση πρόσκαιρων αγαθών, τα οποία δεν μπορούμε να πάρουμε μαζί μας, αλλά για την απόκτηση αιώνιων αγαθών, δηλαδή της φρονήσεως, της δικαιοσύνης, της σωφροσύνης, της ανδρείας, της συνέσεως, της αγάπης.

Ο Μέγας Αντώνιος, αφού έζησε εκατόν πέντε έτη, εκοιμήθη οσίως το 356 μ. Χ.. Αν και, όπως λέγει ο Μέγας Αθανάσιος (PG 26, 835- 976), μία από τις τελευταίες επιθυμίες του Οσίου Αντωνίου ήταν να μείνει κρυφός ο τόπος ταφής του, οι μοναχοί που εμόναζαν κοντά του έλεγαν ότι κατείχαν το ιερό λείψανό του, το οποίο, επί Ιουστινιανού (561 μ. Χ.), κατατέθηκε στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην Αλεξάνδρεια και από εκεί αργότερα, το 635 μ. Χ., μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη.

Η Σύναξή του ετελείτο στην Μεγάλη Εκκλησία.

21 Ιανουαρίου

†Μνήμη του οσίου πατρός ημών Μαξίμου του Ομολογητού

Mητροπολίτου Φαναρίου Αγαθαγγέλου, Γεν. Διευθυντού της Αποστολικής Διακονίας, 
Συναξαριστής- Ιανουάριος, Αθήνα 2004, εκδ. Αποστολική Διακονία, σελ. 248- 252

Ο Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής καταγόταν από επιφανή οικογένεια και εγεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το έτος 580 μ.Χ. Έλαβε τη συνήθη εγκυκλοπαιδική μόρφωση και επιδόθηκε ιδιαίτερα στη σπουδή της φιλοσοφίας. Υπό του αυτοκράτορος Ηρακλείου (610-641 μ.Χ.) προσελήφθη ως αρχιγραμματεύς αυτού (1). Παρέμεινε στη θέση αυτή για λίγα μόνο χρόνια, αλλά διετήρησε τις σχέσεις του και αλληλογραφία με πρόσωπα του δημόσιου βίου.

Αφού παραιτήθηκε, το 614 μ.Χ., από το αξίωμα του αρχιγραμματέως, εγκατέλειψε τον κόσμο και ακολούθησε το μοναχικό βίο. Ασκήτευσε σε μονή της Χρυσουπόλεως (2), που βρισκόταν έναντι της Κωνσταντινουπόλεως και διετέλεσε ηγούμενος αυτής. Εκεί απέκτησε ως μαθητή τον Αναστάσιο, ο οποίος τον ακολούθησε σε όλη του τη ζωή.

Σύμφωνα με τη διδασκαλία του Αγίου Μαξίμου η εργασία των εντολών του Θεού και η συμμόρφωση του βίου του ανθρώπου προς τη θεία διδασκαλία αποτελούν βάση στερεά, επί της οποίας θα οικοδομηθεί η πνευματική ανύψωση του νου. Πρώτο βήμα για το σκοπό αυτό αποτελεί η απόδυση από το νου όλων των παθών που τον ενοχλούν (3), τα οποία έχουν τη βάση και την αφορμή τους στο σώμα. Καλείται δηλαδή ο άνθρωπος να μην ακολουθήσει την κίνηση των αισθητών, να μη γίνει δούλος των φυσικών του ορμών και παθών, αλλά να ακολουθήσει τα υπέρ φύσιν. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται ανάλογα προς την εκλογή. Εκείνος που ακολουθεί την κίνηση των αισθητών υφίσταται και τη φυσική φθορά αυτών και συναλλοιώνεται με αυτά, ενώ ο αναστάς «της εμπαθούς περί τα φαινόμενα διαθέσεως, την των φαινομένων έθυσε κίνησιν και την πρακτικήν κατορθώσας έφαγεν αρετήν» (4). Η πράξη της αρετής είναι έργο της ανθρώπινης και της θείας δυνάμεως. Κανένα χάρισμα δεν μπορεί να αποκτήσει ο άνθρωπος μόνο με τη φυσική του δύναμη. Η επιμονή του Αγίου Μαξίμου στο σημείο αυτό είναι φανερή σε όλη του τη διδασκαλία, διότι φοβάται μήπως ο άνθρωπος περιπέσει στο πάθος της υπερηφάνειας. Ο Θεός, παρατηρεί, έδωσε στον άνθρωπο δύναμη, για να πράττει τις αρετές.

Έτσι, λοιπόν, ασκήτευε ο μακάριος Ομολογητής. Αλλά η περσική απειλή, που είχε δημιουργήσει για τη βυζαντινή αυτοκρατορία κρίσιμη κατάσταση, έσπασε την ησυχία του και τον αγώνα του για την κατάκτηση των αρετών από τον τόπο της ασκήσεως του. Για πολλά χρόνια οι Πέρσες εμφανίζονταν στην ακτή απέναντι από την Κωνσταντινούπολη. Φαίνεται δε ότι κατά τη διάρκεια μιας εισβολής τους στη Χρυσούπολη, το 624 μ.Χ., ο ΄Αγιος Μάξιμος αναγκάστηκε να αποσυρθεί με τους μαθητές του νοτιότερα, στην Κύζικο. Εκεί διέμεινε για δύο περίπου χρόνια στη μονή του Αγίου Γεωργίου και συναναστρεφόταν με τον επίσκοπο Ιωάννη μετά του οποίου αντήλλαξε αργότερα επιστολές. Ίσως να είχε αρχίσει νωρίτερα τη συγγραφική του δράση, αλλά ήδη από την εποχή αυτή επιδίδεται εντατικά στο έργο της συγγραφής.

Λόγω συνεχίσεως των περσικών καταδρομών ο Άγιος υποχρεώνεται να φύγει, το 626 μ.Χ., και από την Κύζικο. Έρχεται για λίγο στην Κρήτη (5) και στη συνέχεια μεταβαίνει στην Αφρική. Θεωρείται δε πιθανό να πέρασε και από την Κύπρο. Στην Καρχηδόνα εμφανίζεται την Πεντηκοστή του έτους 632 μ.Χ., αλλά είχε φτάσει εκεί νωρίτερα. Κατά τα χρόνια αυτά συγγράφει δύο από τα σπουδαιότερα έργα του, το Προς Θαλάσσιον και Περί Αποριών.

Εγκαταβίωσε στη μονή Ευκρατά της Καρχηδόνος, όπου ήταν εγκατεστημένος και άλλος φυγάς, από την Παλαιστίνη, ο Σωφρόνιος. Εκεί έμαθε τις ενέργειες του νέου Πατριάρχου Αλεξανδρείας Κύρου, οι οποίες απέληξαν το 633 μ.Χ. στην ενωτική συμφωνία που διαμόρφωσε την αίρεση του Μονοενεργητισμού. Ο Σωφρονιος ετάχθηκε αμέσως κατά της νέας αυτής μορφής της χριστολογικής αιρέσεως. Στη θέση του αυτή τον ακολούθησε και ο ΄Αγιος Μάξιμος. Έτσι συμμετείχε στη Σύνοδο του Λατερανού, η οποία συγκλήθηκε το έτος 649 μ.Χ. επί Πάπα Ρώμης Μαρτίνου Α', όπου καταδικάσθηκε ο Μονοθελητισμός και αναθεματίσθηκαν εκείνοι που ανοήτως εδογμάτιζαν ότι ο Χριστός έχει μόνο μια θέληση, τη θεία, σε αντίθεση προς την Ορθόδοξη διδασκαλία, κατά την οποία ο Χριστός έχει δύο θελήσεις, τη θεία και την ανθρώπινη, ως Θεάνθρωπος. Στην ίδια Σύνοδο αποδοκιμάσθηκε διάταγμα του τότε αυτοκράτορος Κώνσταντος, δια του οποίου δεν επιτρεπόταν η συζήτηση περί Μονοθελητισμού.

Ο αυτοκράτορας Κώνστας (641-668 μ.Χ.) οργίσθηκε γι’ αυτό. Ο ΄Αγιος συνελήφθη από τον έξαρχο και βασιλικό επίτροπο της Ιταλίας Θεοδόσιο και οδηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη μαζί με τους δύο φίλους του Αναστασίους. Ο αυτοκράτορας εξόρισε τον ΄Αγιο Μάξιμο το 655 μ.Χ. στη Βιζύη, μετά στο Ρήγιο και στη συνέχεια στην πόλη Πέρβερα. Μετά από έξι χρόνια ανακλήθηκε και πάλι στην Κωνσταντινούπολη, όπως και οι συμμοναστές του, για μια τρίτη προσπάθεια προσεταιρισμού του. Ο ΄Αγιος αρνήθηκε. Αναθεματίσθηκε, εκακοποιήθηκε και διαπομπεύθηκε. Η κακοποίηση του Αγίου έδωσε αφορμή για τη διαμόρφωση παραδόσεως περί αποκοπής της γλώσσας και της δεξιάς χειρός αυτού. Μετά από αυτά εξορίσθηκε στη Λαζική του Πόντου (6), στο φρούριο Σχίμαρις, όπου και εκοιμήθηκε οσίως στις 13 Αυγούστου του έτους 662 μ.Χ. Το τίμιο λείψανο του ενταφιάστηκε στη μονή του Αγίου Αρσενίου, στη χώρα των Λαζών. Από τον τάφο του έβγαινε φως κάθε νύκτα και εφώτιζε την περιοχή, γεγονός που επιστοποιούσε την αγιότητά του.

(1) P.G. 90, 72.
(2) Η Χρυσούπολη είναι πόλη της Μικρασιατικής παραλίας του Βοσπόρου έναντι της Κωνσταντινουπόλεως.
(3) Μαξίμου Ομολογητού, Κεφάλαια αγάπης I, 94, P.G. 90, 981Β.
(4) Μαξίμου Ομολογητού, Προς Θαλάσσιον 27, P.G. 90, 356Α.
(5) P.G. 91, 49.
(6) Περιοχή επί του Ευξείνου Πόντου και δυτικά της Τραπεζούντος.

Θεραπευτικά αξιώματα του αγίου Μαξίμου

Μητροπολίτου Περγάμου Ιωάννου ( Ζηζιούλα) (†), «Νόσος και θεραπεία»,
Θεολογία και Ψυχιατρική σε διάλογο, Αθήνα 1999,
εκδ. Αποστολική Διακονία, σελ. 133-156 (143-145).

Η πεμπτουσία της νοσηρότητας για τον άγιο Μάξιμο βρίσκεται στη φιλαυτία. Η φιλαυτία δεν είναι απλά ένα πάθος: είναι η γενεσιουργός αιτία όλων των παθών: «θέλεις να ελευθερωθείς από τα πάθη, αποτίναξε τη μητέρα των παθών, τη φιλαυτία» (Κεφ. αγάπ. II , I). Όπως αναλύει ο Φώτιος πιστά τη σκέψη του Μαξίμου (Βιβλιοθ. κωδ. 192 - P.G. 103, 637 εξ.), η φιλαυτία, που αντικατέστησε την αγάπη προς το Θεό, γέννησε την ηδονή, αλλ' επειδή η ηδονή ήταν ανάμικτη με την οδύνη, ενεπλάκη ο άνθρωπος σε μια ατέρμονη και απέλπιδα προσπάθεια να κρατήσει την ηδονή και να αποβάλει την οδύνη. Από την αγωνιώδη αυτή προσπάθεια γεννήθηκε ο «όχλος των παθών». Και επεξηγεί ο Φώτιος τη σκέψη του Μαξίμου: «Οίον, ει μεν της εν φιλαυτία ηδονής αποποιούμεθα, γεννώμεν την γαστριμαργίαν, την υπερηφανίαν, την φιλαργυρίαν, και όσα τον τυχόντα τρόπον πορίζει ηδονήν ει δε την εν φιλαυτία φεύγομεν οδύνην, γεννώμεν: τον θυμόν, τον φθόνον, το μίσος, την απόγνωσιν και όσα άλλα της ηδυνούσης εστέρηται διαθέσεως. Εκ δε τοις αμφοίν μίξεως τίκτεται η υπόκρισις, η κολακεία, ο δόλος, και απλώς όσα άλλα μοχθηρά είδη της μικτής έστι πανουργίας επινοήματα».

Με άλλα λόγια αν αποποιηθούμε την ηδονή, διατηρώντας όμως τη φιλαυτία, προκαλούμε τη γαστριμαργία, την υπερηφάνια, τη φιλαργυρία και όλα όσα κατά οποιονδήποτε τρόπο παρέχουν ηδονή, αν δε αποποιηθούμε και αποφύγουμε την οδύνη, πάλι διατηρώντας τη φιλαυτία, προξενούμε το θυμό, το φθόνο, το μίσος, την απόγνωση και όλα όσα εμπεριέχουν στέρηση της ηδονής. Αν πάλι αναμείξουμε και τα δύο και τα αποφύγουμε (δηλ. τόσο την ηδονή όσο και την οδύνη) -διατηρώντας πάντοτε τη φιλαυτία- πέφτουμε στην υποκρισία, τη κολακεία, το δόλο κ.λπ. Τα συμπεράσματα είναι σημαντικά.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου