Ο ενταφιασμός του Αγίου Νικολάου.

Το τίμιο λείψανο του Αγίου Νικολάου, μετά την κοίμησή του, μεταφέρθηκε με τα χέρια Επισκόπων και, με τιμητική πομπή, τοποθετήθηκε σε ειδικό μνημείο-σαρκοφάγο στον ναό των Μύρων της Λυκίας¹. Από το λείψανο του Αγίου ανέβλυζε μύρο, το οποίο εθεράπευε ψυχικές και σωματικές ασθένειες². Γράφει χαρακτηριστικά ο Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος (10ος αιωνας ) στο «Περί θεμάτων» έργο του: «Είτα των Λυκίων πόλιν, την μυρίπνουν τε και τρισόλβιον, εν ήπερ ο μέγας Νικόλαος, ο του Θεού θεράπων, αναβλύζει τα μύρα κατά το της πόλεως όνομα»³.

Το έτος 1087 μ.Χ., επί αυτοκράτορος Αλεξίου Κομνηνού (1081-1118 μ.Χ.), η επαρχία της Λυκίας και η πόλη των Μύρων δεινοπαθούν από τους Αγαρηνούς. Γι' αυτό και οι μοναχοί, που διακονούσαν στο προσκύνημα του Αγίου, φαίνεται να συναινούν υπό το κράτος του φόβου στην πρόταση «εμπόρων» από το Μπάρι της Ιταλίας, που στην πραγματικότητα ήσαν Λατίνοι κληρικοί, να πραγματοποιήσουν την ανακομιδή των ιερών λειψάνων που τελικά εκλάπησαν και μετακομίσθησαν στο Μπάρι⁴. Το έτος 1100, οι Βενετσιάνοι που συμμετεῑχαν στην Α΄ Σταυροφορία, υπό την αρχηγία του υιού του Δόγη της Βενετίας, Ιωάννου Vitale Michiel και του Enrico Contarini, Επισκόπου του Castello της Βενετίας, προσάραξαν σκόπιμα στις ακτές της Λυκίας, για να συλλήσουν τα εναπομείναντα ιερά λείψανα του Θαυματουργού Αγίου των Μύρων που οι «έμποροι» του Μπάρι είχαν λόγω βιασύνης παραμελήσει να συλλήσουν⁵. Τα πήραν μαζί στο ένοπλο προσκύνημα στους Αγίους Τόπους και τα μετέφεραν τελικά στην Βενετία⁶, όπου τα εναπέθεσαν στο Ναό του Αγίου Νικολάου⁷ στη νήσο Λίντο.

Από το Μπάρι και τη Βενετία αποτμήματα των ιερών λειψάνων έχουν μετατομισθεί σε διάφορες χώρες και ναούς.

Αγία Τράπεζα στον Ναό του Αγίου Νικολάου Λίντο της Βενετίας, όπου αναγράφονται οι ΄Αγιοι Νικόλαος, Αρχιεπίσκοπος Μύρων, έτερος «Θείος Νικόλαος» και Μάρτυρας Θεόδωρος.

Αποτμήματα των ιερών λειψάνων του Αγίου Νικολάου φυλάσσονται στην Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Βάθειας, στην πόλη Ρίμινι της Ιταλίας, στη Γερμανία, στο Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης, το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αττάλειας, και αλλαχού.

Tα ιερά λείψανα που θα υποδεχθούμε προέρχονται από τα φυλασσόμενα ιερά λείψανα του Αγίου Νικολάου στο Μπάρι, τα οποία είχαν προσφερθεί στην Αρχιεπισκοπή της Σιένα, ως μαρτυρεί το πιστοποιητικό αυθεντικότητας που υπογράφει ο Αρχιεπίσκοπος της Σιένα Tiberio Borghese (1.6.1772-13.11.1792) το 1780.

Ο ΄Αγιος Νικόλαος, φορητή εικόνα, Μονή Σινά.

Ναός Αγίων Στεφάνου και Σίξτου, Halberstadt, Γερμανία.

Ιερό λείψανο Αγίου Νικολάου, Βασιλική Αγίου Νικολάου, Ρίμινι.

Ναός Αγίου Νικολάου, Brauweiler, Γερμανία.

Ιερό απότμημα εκ του λειψάνου του Αγίου Νικολάου, Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης.

Ιερά λείψανα του Αγίου Νικολάου στη Βενετία.

Ναός Αγίου Νικολάου Λίντο, Βενετία.

Η κρύπτη του Αγίου Νικολάου στο Μπάρι της Ιταλίας.

Ιερά λείψανα του Αγίου Νικολάου, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αττάλειας.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1) Περί Μύρων και της Ιεράς Μονής του Αγίου Νικολάου, Εκκλησιαστική Αλήθεια, εν Κωνσταντινουπόλει, τόμος 3ος, 1881-1882, σελ. 585.

2) Συμεών του Μεταφραστού, Η ζωή και τα θαύματα του Αγίου Νικολάου, σελ. 75-76.

3) Απόστολου Μ. Τζαφερόπουλου, ΄Αγιος Νικόλαος Μύρων Λυκίας, εκδ. Τέρτιος, Κατερίνη, 1990, σελ. 17. Το σπουδαίο αὐτό μνημείο αποτελούσε ακμαία μονή. Βλ. σχετικά την μελέτη του U. Peschlow, Die Kirche des Hl. Nikolaos in Myra , στο Antike Welt. Zeitschrift für Archäologie und Urgeschichte, 1975, σελ. 15-26. Γεωργίου Β. Αντουράκη, Θέματα Αρχαιολογίας και Τέχνης, Γ ´, σελ. 54.

4) Απόστολου Μ. Τζαφερόπουλου, ΄Αγιος Νικόλαος Μύρων Λυκίας, σελ. 17-18. Βλ. Γεωργίου Β. Αντουράκη, Θέματα Αρχαιολογίας και Τέχνης, Γ ´ τόμος, σελ. 54.

5) Nicol D., Venezia e Bisanzio cit., Cambridge University Press, σελ. 100-104. P.J. Geary, Furta sacra. Thefts of relics in the Central Middle Ages, Princeton (NJ), 1978, σελ. 124-126. S. Tramontin, Il Kalendarium cit., σελ. 300. Αυτό αποδεικνύεται και από την λειψανοθήκη με λείψανα του Αγίου που φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αττάλειας.

6) Απόστολου Μ. Τζαφερόπουλου, ΄Αγιος Νικόλαος Μύρων της Λυκίας, σελ. 19. «Hae est … arca unde Barenses partem reliquiarum abstulerunt partmque reliquerunt» , Historia de Transatione. G. Bianchi, Il patriarca di Grado Domenico Marango tra Roma e l' Oriente, στό Studi Veneziani, VIII (1966), σελ. 19-126. G. Gallo, Lido di Venezia, Abbazia di S. Nicoló, Venezia 1964 . Historia de translatione sanctorum Magni Nicolai, terra marique miraculis gloriosi, ejusdem avunculi, alterius Nikolai Theodorique martyris pretiosi (BHL 6200-6201, στό Recueil des Historiens des Croisades. Historiens Occidentaux, V, 1720, col. 1220-1234. Fl. Corner, Ecclesiae venetae, cit., σελ. 29-45. G. Anrich, Hagios Nikolaos, II, Leipzig, 1917 (επανέκδοση εκ του πρωτοτύπου: Hildesheim, 1965, σελ. 520-524. Andrea Danduli Chronica, IX 10 (50), ed. Cit. σελ. 222.

7) Ο Ναός κτίσθηκε περί το 1052 ή 1053.