´Aγιος Ευθύμιος ο Μέγας

Είναι του 17 ου αιώνα και φυλάγεται στην Ι. Μονή Αγίου Διονυσίου του Αγίου Όρους. Ο ´Aγιος εικονίζετα ι σε προτομή και μετωπικός. Το ένα του χέρι, με μορφή ριπιδίου (βεντάλιας) άριστα καλλιγραφημένο, αγγίζει την μακριά γενειάδα του ευλογώντας, ενώ με το άλλο ανακρατάει ξετυλιγμένο ειλητάριο και με την ασυνήθιστη και ανορθόγραφη (εδώ ορθογραφημένη) παραίνεσή του: «Τήν τῶν παθῶν κάμινον εἰ βουληθείς σβέσαι. Ἴσθιε (=τρώγε) θρηνῶν τήν τροφήν καθημέραν και κίρνα (=ανάμειξε) τοῖς δάκρυσιν αὐτοῦ τήν πόσιν».

Η κόμη του είναι κοντή, μουστάκι και γένι υπερβολικά μακριά, το κεφάλι του φαλακρό. Έτσι τα θέλει και η Ερμηνεία του Διονυσίου: «»ἅγιος Εὐθύμιος γέρων φαλακρός, μακράν ἔχων τήν γενειάδα ἕως τούς μηρούς». Το ωχρό και στοχαστικό πρόσωπό του περιβάλλει ωραίος φωτοστέφανος με χαραγμένο φυτικό σχέδιο. Όπως παρατηρεί ο αείμνηστος ακαδημαϊκός Αν. Ορλάνδος περιγράφοντας μία εξεικόνιση του Αγίου μας στη Μονή του Θεολόγου στην Πάτμο, «ἡ κτενισμένη καί λίαν σχηματοποιημένη κόμη του καί τά ἁπλά χαρακτηριστικά τοῦ προσώπου του δηλοῦσι περισσότερον πνευματικόν ἤ σωματικῶς βασανισμένον, ἀσκητικόν ἄνδρα» (Ἡ ἀρχιτεκτονική καί αἱ βυζαντιναί τοιχογραφίαι τῆς Μονῆς τοῦ Θεολόγου Πάτμου, σ. 176). Πραγματικά, όλα στην εικόνα αποπνέουν πνευματικότητα: πλατύ ρυτιδωμένο μέτωπο, μάτια που βλέπουν λοξά, ανύπαρκτο στόμα, μορφή συγκεντρωμένη και πειθαρχημένη. Αλλά και ο μανδύας του είναι πολύπτυχος. Κάτω από αυτόν κρύβεται το πέρασμα της ζωής του από τούτον τον κόσμο: καθημερινές φροντίδες, σκληρός αγώνας μέσα σε αντιξοότητες και ερημιές, αγρύπνια για την προκοπή των μοναχών και τη διάδοση της Ορθοδοξίας: «Δεν έδωσε ύπνο στα μάτια του μήτε στα βλέφαρά του νυσταγμό, ώσπου λευτέρωσε την ψυχή και το σώμα από τα πάθη και ετοίμασε τον εαυτό του καταγώγιο του Αγίου Πνεύματος» (Δοξαστικό των αποστίχων του εσπερινού). Ένας ´Aγιος πραγματικά μεγάλος με αγγελική όψη, συνήθειες ανεπιτήδευτες, πράος και αυθεντικός σε όλα του.