Η Βαϊοφόρος

Π. Λ. Βοκοτόπουλος Μυστήριον Μέγα και Παράδοξον,
Αθήνα 2002, εκδ. Ιεράς Συνόδου, σελ. 292
16 ος αι. 89,5Χ123,6 εκ.

Ο Χριστός, που προχωρεί όπως συνήθως από αριστερά καβάλα σε πώλο όνου, καταλαμβάνει το κέντρο της συνθέσεως. Ευλογεί με τα δυο του χέρια, από τα οποία το δεξί είναι υψωμένο περισσότερο, ενώ συνήθως κρατεί στο ένα χέρι τυλιγμένο ειλητάριο. Σκούρο πορτοκαλί ρούχο είναι απλωμένο στη ράχη του υποζυγίου. Πίσω του ακολουθούν οι απόστολοι, με πρώτους τον Πέτρο και τον Ανδρέα. Ο τελευταίος απόστολος κρατεί ειλητάριο με την επιγραφή: ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ C Ο ΕΡΧΟΜΕΝΟ C ΒΑ C ΙΛΕΥ C / ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ Κ(ΥΡΙΟ)Υ ΕΙΡΗΝΗ ΕΝ ΟΥ(ΡΑ)ΝΩ Κ(ΑΙ) ΔΟΞΑ ΕΝ ΥΨΙ C ΤΟΙ C . Δεξιά περιμένει τον λυτρωτή μπροστά στην Αγία Πόλη συμπαγής όμιλος Εβραίων, κυρίως γυναικών και γερόντων, που κρατούν βάγια. Προηγείται μια γυναίκα με το μωρό στην αγκαλιά της. Ο τελευταίος Εβραίος δεξιά κρατεί ειλητάριο με την τρίστιχη επιγραφή: Ω C ΑΝΝΑ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ C Ο ΕΡΧΟΜΕΝΟ C ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ ΚΥΡΙΟΥ/ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ Η ΕΡΧΟΜΕΝΗ ΒΑ C ΙΛΕΙΑ ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ ΚΥΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑ/ΤΡΟ C ΗΜΩΝ ΔΑ(ΒΙ)Δ Ω C ΑΝΝΑ ΕΝ ΤΟΙ C ΥΨΙ C ΤΟΙ C .

Η περιτειχισμένη και πυκνοδομημένη Ιερουσαλήμ διαφέρει από τον τρόπο που αποδίδεται συνήθως στη μεταβυζαντινή τέχνη. Αλλού είναι πιο ψηλή παρά πλατιά, με έμφαση σε ένα κυκλικό τρουλλαίο οικοδόμημα, που παριστάνει το ναό του Σολομώντος . Παιδιά, σκαρφαλωμένα σε δένδρο που υψώνεται πίσω από τον Χριστό, κόβουν κλαδιά και τα σκορπούν στο διάβα της πομπής. ’λλα στρώνουν χάμω τα ρούχα τους, ενώ ένα άλλο κρατεί ειλητάριο με την επιγραφή: Ω C ΑΝΝΑ ΤΩ/ΥΙΩ ΔΑ(ΒΙ)Δ ΕΥ/ΛΟΓΗΜΕΝΟ( C ) Ο ΕΡΧΟΜΕΝΟ C ΕΝ ΟΝΟ/ΜΑΤΙ Κ(ΥΡΙΟ)Υ Ω C ΑΝΝΑ ΕΝ ΤΟΙ C ΥΨΙΣΤΟΙ C . Στην επάνω αριστερή γωνία διακρίνεται μακριά η Βηθανία. Ανάμεσα στους δύο οικισμούς υψώνονται δύο κωνικοί βραχώδεις λόφοι και φυτρώνουν μερικά δένδρα, ανάμεσά τους ένας φοίνικας.

Η παράσταση των Σιναράδων ακολουθεί σε γενικές γραμμές τον εικονογραφικό τύπο της Βαϊοφόρου που είχε αποκρυσταλλωθεί στην κρητική τέχνη, διαφέρει όμως σε διάφορες λεπτομέρειες, όπως η απόδοση των Ιεροσολύμων, ο τρόπος που ευλογεί ο Κύριος με τα δύο χέρια, τα ενεπίγραφα ειλητάρια που κρατούν διάφορα πρόσωπα, ο φοίνικας του βάθους. Η εντύπωση που προξενεί το ωραίο αυτό έργο θα είναι εντελώς διαφορετική, όταν κάποτε καθαριστεί. Ακριβής χρονολόγηση είναι παρακινδυνευμένη στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα.