Η ναοδομία της δυτικής χριστιανοσύνης ως τα χρόνια του Καρλομάγνου (9ος αιώνας) παρέμεινε σχεδόν δουλικά προσηλωμένη στην παλαιοχριστιανική βασιλική. Κατά την καρλομάγνεια όμως εποχή, η οποία όπως είναι γνωστό χαρακτηρίζεται από την αναγέννηση των τεχνών στα παλαιά ρωμαϊκά πρότυπα, επηρεάστηκε και η ναοδομία Η γνωστή μας ρομανική αναγέννηση, η οποία ξεκίνησε από τη Γερμανία και εξαπλώθηκε γρήγορα σε ολόκληρη τη δυτική Ευρώπη, δημιούργησε νέους τύπους ναών. Από βυζαντινή επίδραση εμφανίζεται αρχικά ο ναός Ρομανικού ρυθμού, ο οποίος ουσιαστικά είναι τρίκλιτη βασιλική με ένα μεγάλο εγκάρσιο κλίτος. Πρόκειται για τεράστια οικοδομήματα, δείγματα των οποίων υπάρχουν σε πολλά μέρη στης Δυτικής Ευρώπης. Δύο περίπου αιώνες αργότερα εμφανίζεται ο Γοτθικός ρυθμός, ως εξέλιξη του Ρομανικού ρυθμού. Κύριο χαρακτηριστικό του πομπώδους αυτού ρυθμού είναι τα στενόμακρα κτίρια, τα οποία χωρίζονται εσωτερικά σε κλίτη και στο ανατολικό μέρος καταλήγουν σε ένα εγκάρσιο κλίτος με μια ημικυκλική κόγχη μεγάλων διαστάσεων. ’λλο κύριο χαρακτηριστικό στοιχείο του Γοτθικού ναού είναι η κατακόρυφη διεύθυνση του κτιρίου και οι πανύψηλες οξείες απολήξεις της στέγης και των κωδωνοστασίων.

Την εποχή της Αναγεννήσεως δημιουργήθηκαν νέοι τύποι ναοδομίας στη Δύση επηρεασμένοι από την επιστροφή στα αρχαιοελληνικά και κλασσικά πρότυπα. Έτσι προήλθε ο ρυθμός της Αναγεννήσεως με αντιπροσωπευτικό παράδειγμα τον κολοσσιαίο ναό του αγίου Πέτρου στη Ρώμη.