ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ  ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ  ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ   ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ "ΠΟΡΦΥΡΟΓΕΝΝΗΤΟΣ"
ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ
  ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ   ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ    ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
Φωνή Κυρίου | Διακονία | Εορτολόγιο | Πολυμέσα

πίσω


ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΜΑΣ

Πρόλογος

Οι πηγές της πίστεως 1-12

Ο Χριστιανικός Θεός 13-21

Ο Χριστιανικός Θεός 22-28

Ανθρωπολογία 29-39

Ανθρωπολογία 40-55

Τριαδολογία 56-65

Χριστολογία 66-72

Χριστολογία 73-78

Η Θεοτόκος 79-83

Η Απολύτρωση 84-94

Εκκλησιολογία 95-101

Εκκλησιολογία 102-113

Η Θεία Χάρις 114-121

Η δικαίωση του ανθρώπου 122-132

Η πλήρωση του Ευαγγελικού Νόμου 133-138

Τα μέσα της χάριτος 139-147

Τα μέσα της χάριτος 148-157

Τα επτά Μυστήρια ειδικά 158-168

Τα επτά Μυστήρια ειδικά 169-172

Τα επτά Μυστήρια ειδικά 173-191

Τα επτά Μυστήρια ειδικά 192-201

Τα επτά Μυστήρια ειδικά 202-206

Τα επτά Μυστήρια ειδικά 207-213

Τα επτά Μυστήρια ειδικά 214-217

Σημειώσεις

ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΣΥΜΒΟΛΟΥ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ

Πρόλογος

Εισαγωγή

Αρθρον πρώτον

Αρθρον δεύτερον

Αρθρον τρίτον

Αρθρον τέταρτον

Αρθρον πέμπτον

Αρθρον έκτον

Αρθρον έβδομον

Αρθρον όγδοον

Αρθρον ένατον

Αρθρον δέκατον

Αρθρον ενδέκατον

Αρθρον δωδέκατον

Παράρτημα

Εντολή πρώτη

Εντολή δευτέρα

Εντολή τρίτη

Εντολή τετάρτη

Εντολή πέμπτη

Εντολή έκτη

Εντολή εβδόμη

Εντολή ογδόη

Εντολή ενάτη

Εντολή δεκάτη

Υποσημειώσεις

1 - 25

26 - 50

51 - 75

76 - 100

101 - 150

151 - 200

201 - 250

251 - 300

301 - 350

351 - 400

401 - 450

451 - 491

Στν πστη νος δν χνεται· πλς περκερζεται. Μπορε ν φθσει κα ν ξαντλσει τ ρι του, τ ποα δν μπορε ν ξεπερσει, μι κα δν χει τ δυναττητα ν εσχωρσει στ φσει χανς κα περιριστο. Τ ργο ατπως επαμε– εναι ργο τς πστεως. Ο λγος πλς κολουθε στ μυστικ νβαση. Χωρς ρθρωση κα φων ναρμονζεται στν ψωτικ τς καρδας μετεωρισμ. Τ πρωτεα στ διαδικασα ατ χει καρδα, πο ασθνεται πρα π τ λγο, χει διασθηση ατο πο δν ποππτει μεσα στ φυσικ το νθρπου δινοια. Ο νος μως π τ μερι του, ς δινοια φυσικ, μπορε ν νταχθε στ γενικτερη μεταχλκευση τς φσεως, πο εναι βασικ ψη τς λυτρσεως. Μπορε, καταλαμπμενος π τ Πνεμα το Θεο, ν γνει νος μυστηριακς, «νος Χριστο»32, ν κρνει κα ν νακρνει τ πντα. Στν κατσταση ατ λγος κουφζεται π τ φυσικ του δεσμ, μεταχαλκεεται στν ποιτητα τς χριτος το Θεο, γνεται «λγος πστεως», θεοποιομενος στν κτνα τς πρτατης θεας δωρες. Ο νος λλμπεται ττε κα βλπει μ τ μτια τς ψυχς τ κτιστο φς το Χριστο, πο εναι θατο στος φυσικος το σματος φθαλμος.

Κα δυ τελευταα λγια σον φορ στ σχση το φυσικο νθρπινου λγου μ τς δογματικς τς πστεως λθειες. Ο λθειες ατς στ διδακτικ ργο τς ᾿Εκκλησας πρπει ν λβουν μορφν «πιστημονικν», χι ββαια μ τν ννοια τς αστηρς πιστημονικς λθειας, πο, ναφερμενη στς φυσικς λθειες, καμι λχιστη θση μπορε ν χει στν περφυσικ λγο το Θεο, λλ μ τν ννοια μις συστηματικς κα λογικς διαρθρωμνης κφορς, στε ν καταστε εχερστερη προσγγισ τους π τς πλευρς το πληρματος τς ᾿Εκκλησας. Ο λγος, δουλεοντας πντοτε στ δαφος τς ποκαλυμμνης θεας λθειας, θ διαθσει λη τ γνωστικ του δναμη, λο τ περιεχμενο τν γνσεν του, λη τν τεχνικ τς πιστημοσνης του γι ν μελετσει τ φανερωμνη θεαν λθεια σ᾿ λες τς πτυχς τς οσας της· θ μελετσει τ δγματα κα σν σνολο κα σν π μρους λθειες, θ συγκρνει τς μεταξ τους σχσεις κα θ μορφσει μα κατ τ δυνατν πηκριβωμνη συνθετικν εκνα, ποα δν θ ξηγε μν κα δν θ κνει ναγκαως ποδεκτ τν οσα τν δογμτων, θ διευκολνει μως σημαντικς τν πρσληψ τους π τν πιστεουσα συνεδηση το πληρματος τς ᾿Εκκλησας. Παρλληλα, πειδ ο δογματικς τς πστεως λθειες νκαθεν πρξαν ντικεμενο αρετικς στρεβλσεως κα πλνης, ᾿Εκκλησα χει ποχρωση ν περασπζεται τ δγματ της προσβαλλμενα. Θ πρξει δ τοτο ντιμετωπζοντας τος αρετικος στ δικ τους δαφος κα χρησιμοποιντας τ θεολογικ πιστημονικ λγο της. Τ ργο ατ τσο στ θετικ σο κα στν ρνητικ του ναφορ, βλπουμε ποτυπομενο στς οκουμενικς συνδους τς ᾿Εκκλησας, πο σν κριο στχο τους εχαν σ πρτο πλνο τν πκρουση τν αρσεων κα σ δετερο τ θετικ κθεση το περιεχομνου τς χριστιανικς πστεως. Εναι νδεικτικ τι ο γιοι συνοδικο δι ν πιτελσουν τ ργο τους δν στηρζονταν μνον στς πηγς τς θεας ποκαλψεως, λλ προσφευγαν κα στν πιστμη τς ποχς (κυρως τ φιλοσοφα, π τν ποαν παιρναν ννοιες, μορφς κα σχματα λγου διφορα) κα χρησιμοποιοσαν κα λογικ πιχειρματα δι ν κατοχυρσουν σο μποροσαν τν πστη τους, ποκροοντας τν αρετικ κακοδοξα κα στρβλωση.

Ο ρθς λγος, τλος, στν προσπθει του ν δικαισει τν πστη στν παρξη το Θεο, διατυπνει κα διφορους συλλογισμος, μα σειρ λογικν πιχειρημτων, τ ποα φυσικ δν χουν ποδεικτικν πιστημονικν σχ, λλ᾿ εναι πλο λογικοφανες συλλογισμο, ο ποοι, πρχουσαν τν πστη στν παρξη το Θεο, τν ποφανουν κα λογικς δυνατν. Ο συλλογισμο ατο δν εναι ποδεξεις, λλ᾿ νδεξεις περ τς πρξεως το Θεο. Δν καθιστον τν πστη λογικς ναγκααν, πως λογικ ναγκαες εναι γενικ ο πιστημονικς λθειες. Εναι δεκτες μλλον πορεας πο κατευθνουν τν καλοπροαρετο μελετητ στ δρμο συναντσεως το Θεο, ποος σ κθε περπτωση παραμνει ξωτερικ κρυμμνος κα θατος. Δν ποδεικνουν μν τν παρξη το Θεο, μφανουν μως ατν κα λογικς δυνατν τουλχιστον χι λογικς παρδεκτη. Εναι συνθως σοφσματα μ περιορισμνην ποδεικτικν σχ. Γι᾿ ατν φυσικ πο πιστεει στν παρξη το Θεο κα τν ζε νδμυχα στν ψυχ του, εναι συλλογισμο περιττο κα χρηστοι· πως περιττο κα χρηστοι εναι κα γι τν πιστο, ποος, προκατειλημμνος στν ψυχ του κα μ χοντας καμι σωτερικ παφ μ τ δημιουργικ τν πντων ρχ, δν πεθεται κα μ τος πι σχυρος περ τς πρξεως το Θεο συλλογισμος κα μ τ πλον λογικοφαν πιχειρματα, μοιζοντας μ τν τυφλ κενο πο κλεισμνος στ σμφυτο σκοτδι του, ρνεται πεισματικ τ φς. ᾿Αξαν χουν ο νδεξεις μονχα γι κενους πο χουν σθεν κα κυμαινμενη τν πστη, ο ποοι, κοοντες τ πιχειρματα ατ, εναι νδεχμενο ν σταθεροποιηθον στν πστη τους κα ν χυρωθον νντια στς πιθσεις τς θεας κα τς πιστας.

Ο σχυρτερες π τς νδεξεις περ τς πρξεως το Θεο εναι δο, κοσμολογικ κα τελολογικ (ο λλες εναι· θικ, στορικ κα ντολογικ). Κα ο δο χουν ς φετεραν τν κσμο, μν κοσμολογικ τν πσταση γενικ το κσμου ς δημιουργματος, δ τελολογικ τν ρμονικ κα σκπιμη συγκρτησ του. Η παρατρηση τν σων συμβανουν στν κσμον χει πεσει τι τποτε τυχαο κα νατιο δν πρχει στ γνεση κα τ ζω τν ντων. Κθε τ πο πρχει, κθε ζωνταν ν, εναι ποτλεσμα μις λλης ρχς, ποα τ γννησε κα τ παργαγε. Ο νμος τς ατιδους συναφεας τν ντων (ατιον - ατιατν) εναι καθολικς κα παρβατος. Οποιος δ σχυριστε τ ντθετο, τι δηλαδ πρχουν ντα ετε δημιοργητα ετε ατοδημιοργητα, παραλογζεται. Αν μως λα τ ντα χουν τ γενεσιουργ ατα τους ξω π ατ, χωρς δ ατν δν μπορον ν νοηθον, πς εναι δυνατν τερστιος ατς κσμος ν αωρεται ντολογικς στ κεν, ν βρθηκε κατ τχην στ εναι, ν εναι δημιοργητος ατοδημιοργητος; Κανες ρθοφρονν δν θ υοθετοσε ττοιους λλκοτους συλλογισμος. Ο κσμος πρχει ες τ εναι, χοντας πσω του τν ποιητικν του ρχ, πο εναι παντοδναμος Θες. «Πς οκος κατασκευζεται π τινος, δ τ πντα κατασκευσας Θες»33, λγει θεπνευστα Παλος. ᾿Αφ᾿ τρου στν ναζτηση τς πρτης ποιητικς ρχς δηγε κα τελολογικ συγκρτηση το κσμου. Αν να ποιοδποτε καλοδουλεμνο ντικεμενο (νας οκος, μι νας, να βιβλο) προϋποθτει να δεξιοτχνη κα σοφ κατασκευαστ, πς εναι δυνατν κσμος ατς στν ποο ζομε, μ τν καταπλσσουσα ρχιτεκτνηση, τ σκπιμη διρθρωση κα τ σοφ διταξ του, μ τν πειρη ποικιλα τν εδν κα τν μορφν του, μ τν κπαγλη μορφι κα τ κλλος του, τ περκομψο στολδι κα τ ποκιλμα («κσμος») πο κινε τ θαυμασμ λων μας, ν εναι ποτλεσμα μις τυφλς τχης νγκης, χωρς ποιητικ ρχ κα χωρς παντοδναμο κα πειροτλειο δημιουργ; «Ως μεγαλνθη τ ργα σου, Κριε, πντα ν σοφίᾳ ποησας»34, ναφωνε γεμτος θαυμασμ ψαλμωδς!

᾿Απ σα ως τρα επαμε, κατανοομε τν ννοια το εσαγωγικο ρματος «πιστεω», καθς κα τν διατερη πνευματικ στση ατο πο μολογε τ Σμβολο τς Πστεως. Ο πιστς πιστεει στν Θε, δν τν γνωρζει. Πιστεει στς θεες λθειες35, δν τς κατανοε. Τς χει βαθι κρυμμνες στν καρδι του, στν ποαν εναι «γγς» τ ρμα τς πστεως36. Εναι λθειες μυστηριακς, πκρυφες. Στν μητη δινοια εναι φυσικ ν προσππτουν παρδοξες. Ο ρθς λγος, συνηθισμνος ν κρνει τ πντα μ τ δικ του αστηρ κριτρια –κα παιρμενος γι᾿ ατ– δν τς κατανοε, τς παρρχεται κα τς περιφρονε. Η πστη μως εναι μγεθος θεληπτο πο περβανει τ λγο. Δν τν καταργε, δν τν περιφρονε. ᾿Αντθετα τν νακαινζει κα τν ξυψνει. Τν μεταποιε στ δικ της ποιτητα, τν μετασχηματζει στ δικ της μυστηριακ ρυθμ, τν μεταμορφνει στ πργματα το ορανο, το σταλζει τ δροσι το Πνεματος, τν κουφζει π τ δεσμ πο τν κρατον χαμηλ, τν νεβζει στ περβατικ κα πρρητο.

προηγούμενη  επόμενη