Στούς Ρωμαιοκαθολικούς ἀντίθετα ἔχουμε δογματικές ἐκκεντρικότητες γύρω ἀπό τό μαριολογικό δόγμα τῆς πίστεως. ῎Εχοντες τήν αἴσθηση ὅτι εἶναι κύριοι τῆς παραδόσεως (ὁ Πάπας) καί ἀνέκαθεν ἐπιρρεπεῖς σέ καινοτομίες καί νεωτερισμούς, ἔπλασαν δόγματα πού καμιά σχέση δέν ἔχουν μέ τή διδασκαλία τῆς Γραφῆς καί τήν ἀποστολική παράδοση τῆς ᾿Εκκλησίας. ῎Ετσι ἐδογμάτισαν τήν ἄσπιλο σύλληψη τῆς Θεοτόκου (Ιἣἣὰὴ῟῝ὰὦὰ ἒ῏ὃὴὸἆὦἂ῏), ὅτι δηλαδή ἡ Μαρία, ἐνόψει τοῦ μεγάλου θεομητορικοῦ ρόλου της, ἀξιώθηκε ἀπό τόν Θεό νά γεννηθεῖ χωρίς νά φέρει τό προπατορικό ἁμάρτημα. Θεωρία φυσικά ἐσφαλμένη, διότι ἡ Μαρία, σάν ἀληθινή ἀπόγονος τοῦ ᾿Αδάμ καί γεννηθεῖσα κατά τούς νόμους τῆς φυσικῆς γεννήσεως (εἶχε γονεῖς τόν ᾿Ιωακείμ καί τήν ῎Αννα), δέν μποροῦσε νά μείνει ἔξω ἀπό τή φυσική συνέχεια τοῦ ᾿Αδάμ, φέρουσα καί αὐτή τό ἁμάρτημα τοῦ προπάτορα, ἀπό τό ὁποῖο τήν ἐκαθάρισε ἡ τελειωτική χάρη τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ, ὅταν τήν ἐπεσκίασε τήν ὥρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καί κατέβαλε στή μήτρα της τήν ἀνθρώπινη φύση τοῦ Σωτῆρος. ῞Ομοια ἐδίδαξαν, ὅτι ἡ Μαρία δέν γεύτηκε τό φυσικό θάνατο, ἀλλά λίγο πρίν ἔλθει τό φυσικό τέλος της, ὁ Θεός τή μετέθεσε ἔνσωμη στόν οὐρανό148. Καί τό δόγμα αὐτό εἶναι ἐσφαλμένο, γιατί ξεχωρίζει ἀπότομα τή Μητέρα τοῦ Θεοῦ ἀπό τό φυσικό κύκλο τῆς ἀλήθειάς της, ἀφοῦ γνωρίζουμε ὅτι κανένας ἄνθρωπος, ἀπόγονος τοῦ ᾿Αδάμ, δέν ἐξαιρεῖται ἀπό τό θάνατο, ὁ ὁποῖος εἶναι τό καθολικό τίμημα τῆς ἁμαρτίας. Εἶναι φανερόν ὅτι μέ τά διδάγματα αὐτά οἱ Παπικοί ἔχουν χάσει τή δογματική ἰσορροπία τους καί ἔχουν περιπέσει σέ δογματικές ἐκκεντρικότητες, ἀπομακρυνθέντες ἀπό τή γνήσια περί Θεοτόκου διδασκαλία τῆς ἀρχαίας παραδόσεως τῆς ᾿Εκκλησίας. Θέλοντες δέ νά τονίσουν ὑπέρμετρα τό πρόσωπο τῆς Θεοτόκου, στό τέλος τό ἀμαυρώνουν μέ κακόηχα διδάγματα καί θεωρήματα, ἀντικείμενα στό πνεῦμα τῆς ὀρθῆς πίστεως.

Τό δόγμα περί Θεοτόκου κατέχει ἀσφυκτική θέση στήν εὐσέβεια καί τή ζωή τῆς ᾿Ορθόδοξης Καθολικῆς ᾿Εκκλησίας. Στή συνέχεια θά μᾶς δοθεῖ εὐκαιρία νά δοῦμε καί ἄλλα στοιχεῖα τοῦ σημαντικοῦ αὐτοῦ δόγματος. Οἱ ᾿Ορθόδοξοι τιμοῦν ὑπερβαλλόντως τήν Παναγία τους, τή Μητέρα τοῦ Θεοῦ, τῆς ᾿Εκκλησίας καί τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων. Τήν τιμοῦν πιό πάνω ἀπό τούς ἀγγέλους, τά Χερουβίμ καί τά Σεραφείμ149. Στή δόξα της βλέπουν τή δόξα τοῦ ἀνάρχου Τόκου της. Τήν νιώθουν πολύ κοντά τους σάν μητέρα στοργική, πού, πονεμένη ἀπό τό μαρτύριο τοῦ Υἱοῦ της, μπορεῖ νά νιώσει τό δικό τους πόνο καί νά βοηθήσει στή δική τους περίσταση. Τήν νιώθουν σάν προστάτιδα καί βοηθόν· σάν τεῖχος τοῦ γένους προστατευτικό καί ἀπροσμάχητο ἐνάντια στούς πολυποίκιλους ἐχθρούς του· σάν σύμμαχο στόν ἀγῶνα τους κατά τῶν δαιμονικῶν δυνάμεων καί σάν πρέσβειρα στόν Θεό καί μεσίτριαν ὑπέρ τῆς σωτηρίας τῶν πνευματικῶν τέκνων της150. Τιμοῦν πολυειδῶς τήν Παναγία τους καί φυλάσσουν τό δόγμα της σάν κόρην ὀφθαλμοῦ, δείχνοντες ἐξαιρετική εὐαισθησία στίς ὅποιες ἀπόπειρες αἱρετικῆς διαστροφῆς του. Τό δόγμα, τέλος, τῆς Θεοτόκου κατέχει περίοπτη θέση στήν ὀρθόδοξη λατρεία καί τήν ἀσματική ἀκολουθία τῆς ᾿Εκκλησίας μας.

Παρένθεση. Θά μᾶς ἐπιτραπεῖ στό σημεῖο αὐτό νά παραθέσουμε κατ᾿ ἐπιλογήν ὁρισμένα δογματικά Θεοτοκία τῆς «Παρακλητικῆς», στά ὁποῖα οἱ πιό πάνω περί Θεοτόκου καί Χριστοῦ δογματικές ἀλήθειες ἐκτίθενται κατά τρόπο πραγματικά ἀριστουργηματικό.

Θεοτοκίον δογματικόν. ᾿Εν τῷ ῾Εσπερινῷ. ῏Ηχος βαρύς.

«Πῶς σέ μακαρίσωμεν Θεοτόκε; πῶς σέ ἀνυμνήσωμεν ῾Υπερευλογημένη, τό ἀκατάληπτον μυστήριον τῆς κυοφορίας σου; Τῶν αἰώνων γάρ ὁ ποιητής, καί τῆς ἡμετέρας δημιουργός φύσεως, τήν ἰδίαν εἰκόνα οἰκτείρας, καθῆκεν ἑαυτόν εἰς κένωσιν, τήν ἀνεξιχνίαστον· ὁ ὤν ἐν τοῖς ἀΰλοις κόλποις τοῦ Πατρός, ἐν μήτρᾳ σου ῾Αγνή κατεσκήνωσε, καί σάρξ ἀτρέπτως ἐγένετο ἐκ σοῦ ᾿Απειρόγαμε· μείνας μέν ὅπερ ὑπῆρχε, φύσει Θεός. Διό αὐτόν προσκυνοῦμεν Θεόν τέλειον, καί ἄνθρωπον τέλειον, τόν αὐτόν ἐν ἑκατέρᾳ μορφῇ· ἑκατέρα γάρ φύσις, ἐστιν ἐν αὐτῷ ἀληθῶς· διπλᾶ δέ πάντα κηρύττομεν, τά φυσικά αὐτοῦ ἰδιώματα, κατά τήν διπλόην τῶν οὐσιῶν, δύο σέβοντες τάς ἐνεργείας, καί τά θελήματα, ῾Ομοούσιος γάρ ὤν τῷ Θεῷ καί Πατρί, αὐτεξουσίως θέλει καί ἐνεργεῖ· ὁμοούσιος δέ ὤν καί ἡμῖν, αὐτεξουσίως θέλει καί ἐνεργεῖ ὡς ἄνθρωπος. Αὐτόν ἱκέτευε, σεμνή Παμμακάριστε, τοῦ σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν».

Μέ ποιό τρόπο νά σέ μακαρίσουμε Θεοτόκε; Πῶς δέ νά ὑμνολογήσουμε, ῾Υπερευλογημένη, τό ἀκατάληπτο μυστήριο τῆς κυοφορίας σου; Διότι, αὐτός πού ἔπλασε τούς αἰῶνες καί δημιούργησε τή φύση μας, ἀφοῦ λυπήθηκε τή δική του εἰκόνα (τόν ἄνθρωπο πού παραπλανήθηκε), ὑποβλήθηκε σέ κένωση ἀνεξιχνίαστη. Αὐτός πού εἶναι (ὡς Θεός) στούς ἄϋλους κόλπους τοῦ Πατρός, κατεσκήνωσε (συνελήφθη) στή μήτρα σου ῾Αγνή, καί ἔγινε ἄνθρωπος ἀτρέπτως ἀπό σέ, πού δέν γνώρισες γάμο, παραμείνας ἐκεῖνο πού ἦταν πρό τῆς ἐνανθρωπήσεως, δηλαδή κατά φύσιν Θεός. Διά τοῦτο τόν προσκυνοῦμεν Θεόν τέλειον καί ἄνθρωπον τέλειον, τόν ἴδιον (ὡς πρόσωπον ἑνιαῖο καί ἀδιαίρετο) σέ κάθε μία ἀπό τίς δύο του μορφές (φύσεις). Διότι καί οἱ δύο φύσεις ὑπάρχουν σ᾿ αὐτόν ἀληθῶς. Κηρύττουμε τά διπλᾶ του φυσικά ἰδιώματα πού ἀντιστοιχοῦν στίς δύο του οὐσίες, τιμῶντες τίς δύο του ἐνέργειες καί τά δύο του θελήματα. Διότι, ὁμοούσιος ὅπως εἶναι μέ τόν Πατέρα, θέλει καί ἐνεργεῖ αὐτεξουσίως (ὡς Θεός)· ὁμοούσιος δέ καί μέ μᾶς, αὐτεξουσίως θέλει καί ἐνεργεῖ ὡς ἄνθρωπος. Αὐτόν ἱκέτευε, σεμνή Παμμακάριστε, νά παράσχει σωτηρίαν στίς ψυχές μας.

Θεοτοκίον δογματικόν. ῏Ηχος πλάγιος Α´.

«Τήν θεοπρεπῆ καί σεβάσμιον Κόρην τιμήσωμεν, τήν ὑπέρτιμον τῶν Χερουβίμ· ὁ γάρ δημιουργός τῶν ὅλων ἐνανθρωπῆσαι βουληθείς, ἐν αὐτῇ ᾤκησεν ἀφράστως. ῎Ω ξένων πραγμάτων, καί παραδόξων μυστηρίων! Τίς οὐκ ἐκπλαγῇ ἐν τούτῳ ἀκουτισθείς; ῞Οτι Θεός ἄνθρωπος γέγονε, καί τροπή ἐν αὐτῷ οὐχ ὑπῆρξε; καί τῆς παρθενίας πύλας διῆλθε, καί μείωσις ἐν αὐτῇ οὐχ ὑπελείφθη; καθώς ὁ προφήτης λέγει· ῎Ανθρωπος ταύτην οὐ διοδεύσει ποτέ, εἰμή μόνος Κύριος ὁ Θεός ᾿Ισραήλ, ὁ ἔχων τό μέγα ἔλεος».

῎Ας τιμήσουμε τή θεοπρεπῆ καί ἄξια σεβασμοῦ Κόρη, πού ὑπερβαίνει σέ τιμή τά Χερουβίμ. Διότι ὁ δημιουργός τῶν ὅλων Θεός, θελήσας νά γίνει ἄνθρωπος, κατοίκησε σ᾿ αὐτήν ἀφράστως. ῎Ω πραγμάτων ξένων (πού πρώτη φορά παρουσιάστηκαν) καί μυστηρίων παραδόξων! Ποιός δέν θά ἐκπλαγεῖ ἀκούοντας αὐτά; ῞Οτι ὁ Θεός ἔγινεν ἄνθρωπος, χωρίς νά ὑπάρξει τροπή στή φύση του; καί πέρασε τήν παρθενική πύλη τῆς Θεοτόκου, χωρίς νά συμβεῖ μείωση στήν παρθενία της; Καί ὅπως ὁ προφήτης λέγει· ῎Ανθρωπος δέν θά περάσει ἀπ᾿ αὐτήν (δέν θά συλληφθεῖ στή μήτρα της), παρά μονάχα ὁ Θεός ὁ Κύριος τοῦ ᾿Ισραήλ, αὐτός πού ἔχει τό μέγα ἔλεος.

Θεοτοκίον δογματικόν. ῏Ηχος Β´.

«῎Ω τοῦ μεγίστου μυστηρίου! Βλέπων τά θαύματα, ἀνακηρύττω τή θεότητα, οὐκ ἀρνοῦμαι τήν ἀνθρωπότητα· ὁ γάρ ᾿Εμμανουήλ φύσεως πύλας ἤνοιξε, ὡς φιλάνθρωπος· παρθενίας δέ κλεῖθρα οὐ διέρρηξεν, ὡς Θεός· ἀλλ᾿ οὕτως ἐκ μήτρας προῆλθεν, ὡς δι᾿ ἀκοῆς εἰσῆλθεν· οὕτως ἐσαρκώθη, ὡς συνελήφθη· ἀπαθῶς εἰσῆλθεν, ἀφράστως ἐξῆλθεν, κατά τόν Προφήτην τόν λέγοντα· ῎Ανθρωπος ταύτην οὐ διοδεύσει ποτέ, εἰμή μόνος Κύριος ὁ Θεός ᾿Ισραήλ, ὁ ἔχων τό μέγα ἔλεος».

῎Ω πόσο μεγάλο εἶναι τό μυστήριο! Βλέποντας τά θαύματα, ὁμολογῶ τή θεότητα (πού μόνη τά ἐπιτελεῖ), χωρίς νά ἀρνοῦμαι τήν ἀνθρωπότητα. Διότι ὁ ᾿Εμμανουήλ (ὁ Χριστός), ἄνοιξε μέν τίς πύλες τῆς φύσεως (τῆς Παρθένου) ὡς φιλάνθρωπος· δέν διέρρηξεν ὅμως τά σημεῖα τῆς παρθενίας της, ὡς Θεός· Καί ὅπως, στό ἄκουσμα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου (κατά τόν Εὐαγγελισμό), εἰσῆλθε στή μήτρα τῆς Παρθένου, κατά τόν ἴδιο (θαυματουργικό) τρόπο βγῆκε ἀπό αὐτήν. Εἰσῆλθε χωρίς πάθος (πού ὑπάρχει στή φυσική σύλληψη) καί ἐξῆλθε ἀφράστως, ὅπως λέγει ὁ Προφήτης. ῎Ανθρωπος δέν θά περάσει ποτέ ἀπ᾿ αὐτήν, παρά μονάχα ὁ Θεός τοῦ ᾿Ισραήλ, αὐτός πού ἔχει τό μέγα ἔλεος.

Θεοτοκίον δογματικόν. ῏Ηχος Α´.

«Παρθενική πανήγυρις σήμερον, ἀδελφοί· σκιρτάτω ἡ κτίσις, χορευέτω ἡ ἀνθρωπότης· συνεκάλεσε γάρ ἡμᾶς ἡ ἁγία Θεοτόκος, τό ἀμόλυντον κειμήλιον τῆς παρθενίας, ὁ λογικός τοῦ δευτέρου ᾿Αδάμ Παράδεισος, τό ἐργαστήριον τῆς ἑνώσεως τῶν δύο φύσεων, ἡ πανήγυρις τοῦ σωτηρίου συναλλάγματος, ἡ παστάς ἐν ᾗ ὁ Λόγος ἐνυμφεύσατο τήν σάρκα, ἡ ὄντως κούφη νεφέλη, ἡ τόν ἐπί τῶν Χερουβίμ μετά σώματος βαστάσασα. Ταῖς αὐτῆς ἱκεσίαις, Χριστέ ὁ Θεός, σῶσον τάς ψυχάς ἡμῶν».

Σήμερα τελοῦμε παρθενική πανήγυρη, ἀδελφοί. ῎Ας σκιρτᾶ (ἀπό χαρά) ἡ κτίση, ἄς χορεύει ἡ ἀνθρωπότης. Διότι μᾶς συνεκάλεσε ἡ ἁγία Θεοτόκος, τό ἀμόλυντο κειμήλιο τῆς παρθενίας, ὁ λογικός παράδεισος τοῦ δευτέρου ᾿Αδάμ (τοῦ Χριστοῦ), τό ἐργαστήριο στό ὁποῖον ἑνώθηκαν οἱ δύο φύσεις, ὁ τόπος στόν ὁποῖον πανηγυρικά ἔγινεν ἡ σωτήρια συναλλαγή (τοῦ Θεοῦ μέ τόν ἄνθρωπο), ὁ νυμφικός θάλαμος στόν ὁποῖον ὁ Λόγος νυμφεύθηκε τή σάρκα (τήν ἀνθρώπινη φύση), ἡ ἀνάλαφρη νεφέλη, ἡ ὁποία ἐβάστασε σωματικά αὐτόν πού φέρεται ἐπάνω στά Χερουβίμ. Μέ τίς ἱκεσίες της, Χριστέ ὁ Θεός, σῶσε (ἀπό τήν ἁμαρτία) τίς ψυχές μας.