᾿Εντολή τρίτη

«Οὐ λήψει τό ὄνομα Κυρίου τοῦ Θεοῦ σου ἐπί ματαίῳ· οὐ γάρ μή καθαρίσει Κύριος τόν λαμβάνοντα τό ὄνομα αὐτοῦ ἐπί ματαίῳ».

῞Οπως ἅγιος καί σεβαστός εἶναι ὁ Θεός, ἄλλο τόσο ἅγιο καί σεβαστό πρέπει νά εἶναι καί τό ὄνομά του, πού ἐκφράζει τήν ἄπειρη οὐσία καί τίς θεῖες του ἐνέργειες. ῾Ο Θεός νομοθετεῖ τό σεβασμό τοῦ ὀνόματός του σάν μιά πιστοποίηση τῆς σοβαρότητος τῆς σχέσεως πού σφυρηλατεῖ ἡ Διαθήκη του μέ τό λαό του. Διότι, ὅπου τό ὄνομά του ἀλόγιστα διασύρεται, ἐκεῖ δέν μπορεῖ νά ὑπάρχει ἀγάπη, σεβασμός καί πιστότητα, ὁπότε ἡ Διαθήκη τοῦ Θεοῦ κιβδηλεύεται. Στήν ἐντολήν ἀπαγορεύεται ἡ «ἐπί ματαίῳ», δηλαδή ἡ χωρίς σοβαρό λόγο ἀναφορά καί χρήση τοῦ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι τόσο συχνές στίς σχέσεις μεταξύ τῶν ἀνθρώπων. ῾Η πρόχειρη καί ἄνευ λόγου λήψη τοῦ θείου ὀνόματος σημαίνει ἔλλειψη ἐκτιμήσεως καί σεβασμοῦ. ῎Αν ὁ συνετός ἄνθρωπος κρύβει τά ἱερά καί τά ὅσιά του βαθιά μέσα στή ψυχή του, δέν τά προφέρει ἀλόγιστα οὔτε τά διαπομπεύει, πόσο περισσότερο τό πανάγιο ὄνομα τοῦ Θεοῦ ὀφείλει νά κρύβει στά βάθη τῆς καρδίας του, νά τό τιμᾶ ἐν σιγῇ καί νά τό λατρεύει! ᾿Απαγορεύει ὁ Θεός καί τιμωρεῖ αὐστηρά τήν πρόχειρη χρήση τοῦ ὀνόματός του πού γίνεται τόσο ἐπιπόλαια εἴτε γιά νά δοθεῖ σοβαροφάνεια στά λεγόμενα τῶν ἀνθρώπων εἴτε καί νά βεβαιωθεῖ ἡ ἀλήθεια τῶν πράξεών τους. ᾿Απαγορεύει τόν πρόχειρο ὅρκο καί πολύ περισσότερο τήν ψευδορκία, πού εἶναι διασυρμός τῆς ἀλήθειας τοῦ Θεοῦ, σύμπτωμα ποταπότητος ψυχῆς. ῾Η ἀπαγόρευση τῆς «ἐπί ματαίῳ» λήψεως τοῦ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ, ἐξυπακούει φυσικά τή χρησιμοποίησή του σέ περιπτώσεις σοβαρές454 πού ἀνακύπτουν στήν καθημερινότητα τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς. ῾Ο Κύριος θά συμπληρώσει ἀργότερα τόν Νόμο στό σοβαρό ζήτημα τοῦ ὅρκου. ῎Αν, τέλος, ἡ πρόχειρη λήψη τοῦ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ ἀπαγορεύεται, φανταζόμαστε πόσο πιό πολύ ἀποτρόπαιη εἶναι ἡ βλασφημία τοῦ ἁγίου του ὀνόματος, πού εἶναι σύμπτωμα βαθιᾶς ἀκαθαρσίας καί βδελυρότητος ψυχῆς, ἔστω κι ἄν αὐτή γίνεται ἐπιπόλαια καί μηχανικά. Πῶς εἶναι –ἀλήθεια– δυνατόν ὁ βλάσφημος νά δεῖ πρόσωπο Θεοῦ;