| |
Θεολογία και Διδαχή
Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου
Οι Πατριαρχικές Aποδείξεις της Α. Θ. Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου για τις εορτές των Χριστουγέννων και το Άγιο Πάσχα, οι Κατηχητήριοι Λόγοι για την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή και τα μηνύματα για την ημέρα της Ινδίκτου (1η Σεπτεμβρίου), η οποία είναι Ημέρα προσευχής υπέρ της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος εκδόθηκαν σε πολυτελή Τόμο, υπό τον τίτλο «ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΔΙΔΑΧΗ». Την νέα έκδοση της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος προσέφερε στον Παναγιώτατο ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Φαναρίου Αγαθάγγελος, Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού, το Σάββατο 1η Ιουνίου, γενόμενος προς τούτο δεκτός υπο του Παναγιωτάτου, ο οποίος παρέλαβε την έκδοση με συγκίνηση και πνευματική χαρά.
Στα Πατριαρχικά κείμενα όλοι οι χριστιανοί βρίσκουν θέση στην ανθρώπινη ενότητα, αναδεικνύεται η Εκκλησία του Χριστού, και μία μόνο θεολογία, το κήρυγμα του αναστηθέντος Χριστού που μας ανασταίνει και μας δίδει τη δύναμη να αγαπάμε. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος με μία εμπνευσμένη φωνή, που αποτυπώνεται στην γραφή των Πατριαρχικών Αποδείξεων και Μηνυμάτων, απλώνει την Ορθοδοξία στα πέρατα της Οικουμένης. Η εμβληματική μορφή του αναδεικνύει το πνευματικό του μέγεθος, τη διορατικότητα και τη συμβολή του στην αναδιαμόρφωση της εκκλησιαστικής ιστορίας και τη δυναμικά παρούσα στο διεθνές γίγνεσθαι Ορθοδοξία, δίδοντάς της μία νέα πνοή από την μαρτυρική καθέδρα του Φαναρίου, εδώ όπου αντηχούν οι φωνές των μυστικών, όπου η Νέα Ρώμη έχει γίνει, χάρη στη δόξα και τον Σταυρό, ένα ταπεινό σημείο της ουράνιας Ιερουσαλήμ. Ένα πνευματικοποιημένο Φανάρι σημαίνει την απελευθέρωση από ενδοκοσμικές αξιώσεις και αγκάλιασμα του ολιστικού νοήματος του Ευαγγελίου: είναι αυτό που κάνει την Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως αληθινά οικουμενική και πνευματικά καθολική· να είναι όλη στο θυσιαστήριο.
Σχ. 20Χ26, Σελ. 432, Τιμ. 30€.
|
|
| |
13 Ιουνίου
† Mνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν ᾿Ονουφρίου, τοῦ ἐν ῾Ιερουσαλήμ.
῾Ο ῞Οσιος ᾿Ονούφριος ἐγεννήθηκε τόν 4ο αἰώνα μ.Χ. στήν Αἴγυπτο καί καταγόταν ἀπό ἀριστοκρατική οἰκογένεια. ῾Ο βιογράφος του, ῞Οσιος Παφνούτιος, ἀναφέρει ὡς πατρίδα τοῦ ᾿Ονουφρίου τήν Περσία, πράγμα ὅμως πού δέν μνημονεύεται οὔτε στά Συναξάρια, οὔτε καί στόν Κανόνα τῆς ἑορτῆς αὐτοῦ.
 ῾Ο ῞Οσιος ᾿Ονούφριος στήν ἀρχή τῆς μοναχικῆς του πολιτείας εἰσέρχεται σέ κοινόβιο μοναστήρι κοντά στήν ῾Ερμούπολη τῶν Θηβῶν. Τό κοινοβιακό σύστημα, πού εἶναι αὐστηρότερο ἀπό τό Λαυρεωτικό, διαμορφώθηκε ὑπό τοῦ ῾Οσίου Παχωμίου τοῦ Μεγάλου († 15 Μαΐου) τόν 4ο αἰῶνα στήν Αἴγυπτο. Τό πρῶτο κοινόβιο ἱδρύθηκε περί τό 320 μ.Χ. στήν Ταβεννίσιδα κοντά στήν ἀνατολική ὄχθη τοῦ Νείλου ποταμοῦ. Στό κοινόβιο τῆς ῾Ερμουπόλεως, ὀνομαζόμενο Σμαούν, ὁ ᾿Ονούφριος ἐδιδάχθηκε τά τοῦ μοναχικοῦ βίου. ᾿Εκεῖ ἄκουσε γιά τήν ἥσυχη καί ἐρημική ζωή δύο μεγάλων μορφῶν τῆς ᾿Εκκλησίας μας, τόν ἀσκητικό καί ἐρημικό βίο τοῦ Προφήτου ᾿Ηλιού τοῦ Θεσβίτου, ὁ ὁποῖος ἦταν «ἐνδεδυμένος μηλωτήν (= δέρμα προβάτου) καί ζώνην δερματίνην περιζωσμένος τήν ὀσφύν αὐτοῦ» καί τό μιμητή αὐτοῦ ᾿Ιωάννη τόν Πρόδρομο καί προετοιμαστή τῆς παρουσίας Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος, ὅπως καί ὁ ᾿Ηλιού, φέροντας ἀσκητικό ἔνδυμα καί ἀκολουθώντας τόν ἐρημικό βίο ἐκήρυξε στό λαό τό βάπτισμα μετανοίας.
Μετά τά ὅσα ἄκουσε στό κοινόβιο τῆς ῾Ερμουπόλεως, ὁ ῞Οσιος ᾿Ονούφριος ἐνθουσιάσθηκε γιά τόν ἐρημικό βίο καί τόν ἀναχωρητισμό καί ἔφυγε γιά τήν ἔρημο.
῞Οταν ὁ ῞Οσιος ᾿Ονούφριος ἔφυγε στήν ἔρημο, ὕστερα ἀπό μιά ἑβδομάδα ὁδοιπορία, πού εἶχε πολλή πείνα καί κόπο, εἶδε ξαφνικά ἕνα σπήλαιο, ἀπ᾿ ὅπου βγῆκε ἕνας γέροντας μοναχός καί τόν ὑποδέχθηκε, φωνάζοντάς τον μέ τ᾿ ὄνομά του. ῾Ο ἀσκητής ἐκεῖνος διηγήθηκε στόν ῞Οσιο ᾿Ονούφριο τό βίο του καί τίς δυσκολίες τῆς ἐρήμου.
῞Οταν πιά ἐπέρασαν τριάντα μέρες, μέ προσευχές καί θεῖες διηγήσεις, δίχως νά νιώσουν πείνα ἤ δίψα, ὁ ἀσκητής εἶπε στόν ῞Οσιο νά πάρουν τό δρόμο «ἐπί τήν ἐνδοτέραν ἔρημον». Μάλιστα, ἔτρεχε καί ὁ ἴδιος, παρά τήν προχωρημένη λικία του. ῞Υστερα ἀπό τέσσερις μέρες εὑρῆκαν ἕνα μικρό σπήλαιο, ὅπου εἶπαν νά καθήσουν, γιά νά ξεκουρασθοῦν. ᾿Εκείνη τή στιγμή, ἕνας φοίνικας ἐφύτρωσε καί ἐψήλωσε καί τούς ἔδωσε μεγάλη χαρά. Τότε ὁ γέροντας εἶπε στόν ᾿Ονούφριο ὅτι ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ εὐδόκησε, ὥστε σέ αὐτό τό σπήλαιο νά δώσει τούς ἀσκητικούς του ἀγῶνες.
᾿Εδῶ ἐνέκρωσε «τά ἐπί τῆς γῆς μέλη» καί ὑπέμεινε «τόν παγετόν τῆς νυκτός καί τῆς μέρας τόν καύσωνα». ῎Ετσι ἐπέτυχε τήν οὐράνια ζωή, βλέποντας, ὅπως τονίζει ὁ ὑμνογράφος αὐτοῦ, «τό ἀμήχανον κάλλος τοῦ Κτίστου» του. ῎Εφθασε τό πράγματι «ἐφετόν» διά τῆς ἀπαρνήσεως κάθε κοσμικῆς συγχύσεως καί κατόρθωσε τήν ποθούμενη «ὑπερκόσμιον ἀκρότητα». ῎Εζησε στήν ἔρημο περίπου ἑβδομήντα ἔτη καί εἶχε ὡς τροφή τήν ἐγκράτεια καί ὡς πλοῦτο τήν πτωχεία καί τήν ἀκτημοσύνη. ῎Εφθασε δέ σέ τέτοιο βαθμό ἀσκήσεως στούς πειρασμούς, ὥστε τήν ἡδυπάθεια, τή σκληραγωγία καί τούς πόνους τῆς ἐγκράτειας νά τούς ἀντιμετωπίζει μέ καρτερία καί χαρά ἀνεκλάλητη.
῾Η Χάρη τοῦ Θεοῦ ἐνίσχυσε τόν ῞Οσιο στόν πνευματικό καί ἀσκητικό του ἀγώνα. Τοῦ ἔδωσε καρτερία καί ὑπομονή. Τοῦ ἔστελνε μυστικά ψωμί καί νερό κάθε μέρα, καί ὁ φοίνικας, πού εἶχε βλαστήσει μπροστά στό σπήλαιο, τοῦ ἔδιδε γλυκύ καρπό. ῎Αγγελος Κυρίου δέ τοῦ μετέδιδε τά ῎Αχραντα Μυστήρια.
᾿Εμελέτησε στήν ἔρημο τό Νόμο τοῦ Χριστοῦ, τόν ὁποῖο εἶχε πάντοτε στήν καρδιά του. Εὑρισκόμενος στήν ἄβατη ἔρημο μόνος, ἐπιποθοῦσε μόνο τόν Χριστό καί ἐντρυφοῦσε στό ἅγιο καί φωτεινό κάλλος Του. ᾿Εγέμισε τόν ἑαυτό του μέ τό φῶς τῆς ἀληθινῆς καί θείας γνώσεως καί ἔτσι ἔφθασε στό σημεῖο τῆς ἀπαθείας.
 ῾Ο ῞Οσιος ᾿Ονούφριος ἐπεδίωκε πάντοτε νά εἶναι εὐάρεστος στόν Θεό καί ἐπιποθοῦσε συνεχῶς νά συνομιλεῖ μέ τόν Δημιουργό του διά τῆς ἀδιαλείπτου προσευχῆς. ῾Ο ῞Οσιος εἶχε ὡς ἔνδυμα, κατά τήν προτροπή τοῦ ᾿Αποστόλου Παύλου, τόν ᾿Ιησοῦ Χριστό, ἔνδυμα τό ὁποῖο οὐδέποτε προσέβαλε μέ πνεῦμα ἀργίας, περιεργείας, φιλαρχίας καί ἀργολογίας.
᾿Επιβραβεύοντας ὁ Κύριος τῆς δόξας τήν ἀμέριστη πρός Αὐτόν ἀγάπη καί ἀφοσίωση, ἀλλά καί τούς ὑπέρ Αὐτοῦ πνευματικούς καί σωματικούς ἀγῶνες τοῦ ῾Οσίου ᾿Ονουφρίου, ὁδήγησε πρός αὐτόν, πρό τῆς εἰρηνικῆς κοιμήσεώς του, τόν Παφνούτιο, ἄνδρα ἐνάρετο καί φίλο τῆς ἡσυχίας καί τῆς ἀδιάλειπτης προσευχῆς, προκειμένου νά δεῖ τήν πνευματική καταξίωση τοῦ ῾Οσίου καί νά μεριμνήσει καί ἐπιληφθεῖ τά τῆς ταφῆς τοῦ ἁγιασμένου αὐτοῦ σκήνους.
Πρό τῆς τελευτῆς του καί μέ τήν παρουσία τοῦ Παφνουτίου ὁ ῞Οσιος ᾿Ονούφριος εἶπε τήν ἀκόλουθη προσευχή· «῞Υψιστε Θεέ καί ἀόρατε, οὗ δύναμις ἀνεξιχνίαστος καί δόξα ἀκατανόητος καί ἀνέκφραστος, καί τό ἔλεος ἄπειρον καί ἀμέτρητον, ὑμνῶ, εὐλογῶ, προσκυνῶ καί δοξάζω Σε, ῞Ον ἐπόθησα ἐκ νεότητός μου καί Σοί ἠκολούθησα. ᾿Επάκουσόν μου, πρός Σέ γάρ ἐκέκραξα, ὅτι ἐπεῖδες τήν ταπείνωσίν μου, ἔσωσας ἐκ τῶν ἀναγκῶν τήν ψυχήν μου, οὐ συνέκλεισάς με εἰς χεῖρας ἐχθρῶν, ἀλλ’ ἔστησας ἐν εὐρυχώρῳ τούς πόδας μου. Δέομαί Σου, Κύριέ μου· τῇ Σῇ δεξιᾷ σκέπασόν με, ἵνα μή ταραχθῇ ψυχή μου ἀπό τούς δαίμονας, ὅταν ἐξέρχεται ἐκ τοῦ σώματος, ἀλλά παράλαβε αὐτήν δι’ ἁγίων ᾿Αγγέλων Σου καί κατάταξον αὐτήν ἔνθα ἐπισκοπεῖ τό φῶς τοῦ προσώπου Σου, ὅτι εὐλογητός εἶ καί δεδοξασμένος εἰς τούς αἰῶνας. Μνήσθητι Πανοικτίρμον καί Πολυέλεε τοῦ πιστοῦ λαοῦ Σου. Καί ὅστις εὑρεθῆ εἰς κίνδυνον θαλάσσης ἤ εἰς θυμόν δικαστοῦ ἤ εἰς ἄλλην τινά στενοχωρίαν, καί Σέ ἐπικαλεσθῇ λέγων· Παντοδύναμε Κύριε, διά πρεσβειῶν τοῦ δούλου σου ᾿Ονουφρίου ἐλέησόν με, παρακαλῶ τήν βασιλείαν Σου, καθώς μοῦ ἔταξες ἐπάκουσον τῆς δεήσεως αὐτοῦ. Κύριε εἰς χεῖρας Σου παρατίθημι τό πνεῦμά μου».
῾Ο βιογράφος του, Παφνούτιος, ἀναφέρει ὅτι δύο λιοντάρια ἄνοιξαν τόν τάφο τοῦ ῾Οσίου στόν ὁποῖο ἐνταφιάσθηκε τό ἱερό σκήνωμά του.
῾Η ἱερά μονή τοῦ ῾Οσίου ᾿Ονουφρίου στήν ῾Ιερουσαλήμ εὑρίσκεται κοντά στήν πηγή τοῦ ᾿Ιώβ καί δεξιά τῆς ἑνώσεως τῆς κοιλάδος ᾿Ιωσαφάτ καί τῆς φάραγγος ᾿Εννώμ. ῾Η μονή εἶναι κτισμένη στόν ἀγρό τοῦ Αἵματος ἤ Κεραμέως ἤ ᾿Ακελδαμᾶ καί ἀγοράσθηκε διά τῶν 30 ἀργυρίων, δι᾿ ὅσων δηλαδή ἐτιμήθηκε τιμή τοῦ Τετιμημένου Κυρίου. ῾Η σημερινή μονή τοῦ ῾Αγίου ᾿Ονουφρίου οἰκοδομήθηκε ἐπί τοῦ σπηλαίου, στό ὁποῖο κατέφυγαν οἱ ᾿Απόστολοι μετά τή σύλληψη τοῦ ᾿Ιησοῦ. |
|
Η ιεραποστολική διακονία του αρχιμανδρίτου Ευσέβιου Βίττη εις την Σκανδιναυΐαν 1965-1980
Ανθολόγιο Συμβουλών
Σε μια εποχή κατά την οποία τα ιερά μυστήρια καταντούν μέσα από νοοτροπίες ματαιοδοξίας και κενοδοξίας απλώς κοινωνικές τελετές, απογυμνωμένες από το λειτουργικό και μυστηριακό τους χαρακτήρα, είναι ουσιαστικό και σημαντικό να γνωρίσουμε τι συμβαίνει στην Εκκλησία κάθε στιγμή της λατρείας και της λειτουργικής ζωής. Πρώτα μαθαίνουμε, μετά αγαπάμε και στη συνέχεια πιστεύουμε. 
