ΠΑΝΟΡΑΜΑ 20 ΑΙΩΝΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ
Ε. Λέκκος

Γρηγόριος ὁ Ναζιανζηνός

Ὁ ἐπικαλούμενος καί Θεολόγος. Γεννήθηκε τό 329 ἤ 330 στήν Ἀριανζό τῆς Καππαδοκίας, ὅπου καί πέθανε μετά ἀπό 60 χρόνια. Εἶναι ἕνας ἀπό τούς Τρεῖς Ἱεράρχες καί μεγάλους Καππαδόκες. Συσπουδαστής στήν Ἀθήνα καί στενός φίλος τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ὁ ὁποῖος καί τόν χειροτόνησε ἐπίσκοπο Σασίμων. Ὅταν οἱ αἱρετικοί ὀπαδοί τοῦ Ἀρείου εἶχαν σχεδόν ἐπικρατήσει στήν Κωνσταντινούπολη, τόν κάλεσαν γιά νά τούς ἀντιμετωπίσει. Τότε ἐκφώνησε τούς περίφημους λόγους γιά τή θεότητα τοῦ Υἱοῦ, πού συνετέλεσαν ὄχι μόνο νά κατατροπωθοῦν οἱ αἱρετικοί, ἀλλά καί νά τοῦ ἀποδοθεῖ ὁ χαρακτηρισμός "θεολόγος". Κατόπιν ἐκλέχθηκε πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ἀλλά δέν παρέμεινε ἐπί πολύ στό θρόνο. Προτίμησε νά παραιτηθεῖ καί ν' ἀποσυρθεῖ στήν Καππαδοκία. Ἀποχαιρέτησε τούς χριστιανούς μέ τόν περίφημο "Συντακτήριο" λόγο του.

Στό συγγραφικό του ἔργο περιλαμβάνονται: 45 λόγοι (δογματικοί, ἑορταστικοί, ἠθικοί, κοινωνικοί, γιά τήν προσωπική του ζωή)· 250 περίπου ἐπιστολές, μέ κύρια χαρακτηριστικά τή σαφήνεια, τή χάρη καί τή συντομία τους· 400 καί πλέον ποιήματα, τά ὁποῖα ὅμως, παρά τό λυρισμό τους, ἔμειναν ἀπροσπέλαστα στούς πολλούς, ἐπειδή χρησιμοποιεῖ ἀρχαϊκή γλώσσα καί προσωδιακά μέτρα.

Ἡ μνήμη του τιμᾶται στίς 25 καί στίς 30 Ἰανουαρίου.