23 Απριλίου

†Μνήμη τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Γεωργίου, τοῦ Τροπαιοφόρου.

῾Η οἰκουμενικότητα τοῦ ῾Αγίου Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου, πού ἐκφράζεται μέσα ἀπό τή λειτουργική τέχνη, τήν τιμή πρός τόν ῞Αγιο λαῶν καί φυλῶν ἀκόμα καί μή ὀρθοδόξων, τή λαϊκή θρησκευτικότητα, μαρτυρεῖται περίτρανα ἀπό τήν γύ ᾿Ωδή τοῦ Κανόνος του· «Γῆ πᾶσα καί βρότειος φυλή, οὐρανός τε συγχαίρει, στρατός ᾿Αγγέλων τε, ὁ πρωτοστράτηγος γάρ, Χριστοῦ νῦν Γεώργιος ἐκ γῆς, βαίνει πρός οὐράνια». Παρά τήν εὐρέως διαδεδομένη τιμή καί εὐλάβεια πρός τόν ῞Αγιο Γεώργιο, δέν ὑπάρχουν πολλές αὐθεντικές ἱστορικές πηγές γιά τό πρόσωπο καί τό μαρτύριό του. Πρώτη καί σπουδαιότερη πηγή ἀπό τήν ὁποία ἀντλοῦμε πληροφορίες γιά τό βίο, τό μαρτύριο καί τά θαύματα τοῦ ῾Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου εἶναι τό ἱστορικό πού συνέταξε ὁ ὑπηρέτης τοῦ ῾Αγίου Πασικράτης, ὁ ὁποῖος παρακολούθησε τά γεγονότα τοῦ μαρτυρίου τοῦ ῾Αγίου.

῾Ο ῞Αγιος Γεώργιος ἐγεννήθηκε μεταξύ τῶν ἐτῶν 280-285 μ.Χ., πιθανότατα στήν περιοχή τῆς ᾿Αρμενίας, κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ. ᾿Εκεῖ, σέ ἕνα μοναστήρι τῆς περιοχῆς, ὁ ῞Αγιος ἐδέχθηκε τό μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος καί ἔγινε μέλος τῆς ᾿Εκκλησίας. ῾Ο πατέρας τοῦ ῾Αγίου ὀνομαζόταν Γερόντιος, ἦταν Συγκλητικός στρατηλάτης στό ἀξίωμα καί καταγόταν ἀπό πλούσια καί ἐπίσημη γενιά τῆς Καππαδοκίας. Σέ παλαιό χειρόγραφο ἀναφέρεται ὅτι ἐγεννήθηκε στή Σεβαστούπολη τῆς Μικρῆς ᾿Αρμενίας καί ὅτι ἀρχικά ἦταν εἰδωλολάτρης, ἐνῶ ἀργότερα ἔγινε Χριστιανός. ῾Η σύζυγός του ὀνομαζόταν Πολυχρονία, ἦταν Χριστιανή καί καταγόταν ἀπό τή γνωστή Λύδδα (Διόσπολη) τῆς Παλαιστίνης. ῞Οπως ἀναφέρουν οἱ πηγές, οἰκογένεια τοῦ ῾Αγίου, ὅταν ἐκεῖνος ἦταν σέ μικρή λικία, μετοίκησε στή Λύδδα, λόγῳ τοῦ θανάτου τοῦ πατρός του.

Σέ νεαρή λικία ὁ Γεώργιος κατατάχθηκε στό Ρωμαϊκό στρατό. Διακρίθηκε γιά τήν τόλμη καί τόν ρωισμό του καί ἔλαβε τό ἀξίωμα τοῦ Τριβούνου. Λίγο ἀργότερα ὁ Διοκλητιανός τόν ἔκανε Δούκα (διοικητή) μέ τόν τίτλο τοῦ Κόμητος στό τάγμα τῶν ᾿Ανικιώρων τῆς αὐτοκρατορικῆς φρουρᾶς· «πολλάκις πρότερον μεγαλοπρεπῶς διαπρέψας τοῦ τῶν σχολῶν μετά ταῦτα πρώτου τάγματος κόμης κατ᾿ ἐκλογήν προεβλήθη».

Στίς ἀρχές τοῦ 303 μ.Χ. ὁ ῞Αγιος συλλαμβάνεται καί ἀκολουθεῖ τό μαρτύριο. ῾Η πίστη τοῦ ῾Αγίου γίνεται ἀφορμή νά βαπτισθοῦν Χριστιανοί οἱ στρατιωτικοί ᾿Ανατόλιος καί Πρωτολέων, Βίκτωρ καί ᾿Ακίνδυνος, Ζωτικός καί Ζήνωνας, Χριστοφόρος καί Σεβηριανός, Θεωνᾶς, Καισάριος καί ᾿Αντώνιος, τῶν ὁποίων τή μνήμη ἑορτάζει ᾿Εκκλησία στίς 20 ᾿Απριλίου, καί βασίλισσα ᾿Αλεξάνδρα, σύζυγος τοῦ Διοκλητιανοῦ, μαζί μέ τούς δούλους της ᾿Απολλώ, ᾿Ισαάκιο καί Κοδράτο, τῶν ὁποίων μνήμη τιμᾶται στίς 21 ᾿Απριλίου.

῾Ο ῞Αγιος ἐμαρτύρησε, «ἀπετμήθη τήν κεφαλήν», μετά ἀπό πλῆθος βασανιστηρίων, τήν Παρασκευή 23 ᾿Απριλίου τοῦ ἔτους 303 μ.Χ. Κατά δέ τόν ὑπολογισμό τοῦ ἱστορικοῦ Εὐσεβίου, καί σύμφωνα μέ τό Μακεδονικό μερολόγιο, μέρα αὐτή ἀντιστοιχοῦσε στήν Παρασκευή τῆς Διακαινησίμου, τοῦ Πάσχα. Κρυφά ἐσήκωσαν οἱ Χριστιανοί τό πάντιμο λείψανό του καί τό ἔθαψαν μαζί μέ αὐτό τῆς ῾Αγίας μητρός του, ὁποία ἐμαρτύρησε τήν ἴδια ἤ τήν ἑπόμενη μέρα. ῾Ο πιστός ὑπηρέτης τοῦ ῾Αγίου, Πασικράτης117, ἐκτελώντας τήν ἐπιθυμία τοῦ ῾Αγίου, παρέλαβε τό ἅγιο λείψανο τοῦ Μάρτυρος μαζί μ᾿ αὐτό τῆς μητέρας του καί τά μετέφερε στή Λύδδα τῆς Παλαιστίνης. ᾿Από ἐκεῖ, ὅπως βεβαιώνουν οἱ πηγές, οἱ Σταυροφόροι πῆραν τά ἱερά λείψανα τῆς ῾Αγίας Πολυχρονίας καί τά μετέφεραν στή Δύση.

Μετά τό μαρτυρικό θάνατο τοῦ ῾Αγίου ἐμαρτύρησαν καί οἱ συνδέσμιοί του Εὐσέβιος, Νέων, Λεόντιος, Λογγίνος καί ἄλλοι τέσσερις μαζί. Τή μνήμη τους τιμᾶ ᾿Εκκλησία στίς 24 ᾿Απριλίου.

Βλέπουμε ὅτι μέ κέντρο τήν μέρα τοῦ μαρτυρίου τοῦ ῾Αγίου δημιουργεῖται μέσα στό λειτουργικό χρόνο τῆς ᾿Εκκλησίας ἕνας ἑορτολογικός κύκλος, ὁ ὁποῖος καλλιεργεῖται περισσότερο ἀπό τά Τυπικά τῆς Κωνσταντινουπόλεως· ξεκινᾶ στίς 20 ᾿Απριλίου καί τελειώνει στίς 24 τοῦ αὐτοῦ μηνός. ῾Ο ἑορτολογικός αὐτός κύκλος δείχνει τήν περίοπτη θέση τοῦ Μεγαλομάρτυρος στή ζωή τῆς ᾿Εκκλησίας.

῾Η τιμή τοῦ ῾Αγίου ἐπεξετάθη ἐντός ὀλίγου χρόνου σέ ὅλη τήν ᾿Ανατολή. ῎Ετσι στή Συρία ἤδη ἀπό τόν 4ο αἰώνα μ.Χ. ὑπῆρχαν ναοί ἀφιερωμένοι στή μνήμη του, ἐνῶ στήν Αἴγυπτο ὑπῆρχαν περί τούς 40 ναούς καί 3 Μονές στό ὄνομά του. Στίς λοιπές ἀνατολικές περιοχές τιμή τοῦ ῾Αγίου εἶχε λάβει τεράστιες διαστάσεις ἀπό ἀρχαιοτάτους χρόνους. Στήν ἁγιοτόκο καί μαρτυρική Καππαδοκία εὑρίσκονται πολλοί ναοί ἀφιερωμένοι στόν Μεγαλομάρτυρα, ἀλλά καί σέ ἄλλους ῾Αγίους, μέ ἐξαίρετες τοιχογραφίες τοῦ μαρτυρίου τοῦ ῾Αγίου, καθώς καί τῆς μητρός του ῾Αγίας Πολυχρονίας118. Καί στήν Κωνσταντινούπολη ὅμως πολλοί καί ὀνομαστοί ναοί ἦσαν ἀφιερωμένοι στόν Μεγαλομάρτυρα τοῦ Χριστοῦ Γεώργιο.

῾Η τιμή πρός τόν ῞Αγιο Γεώργιο στήν περιοχή τῆς Μικρᾶς ᾿Ασίας καί τῆς Κωνσταντινουπόλεως καλλιεργήθηκε ἰδιαίτερα ἀπό τόν ῞Οσιο Θεόδωρο τόν Συκεώτη. Δέν εἶναι τυχαῖο τό γεγονός ὅτι μνήμη τοῦ ῾Οσίου Θεοδώρου, πού ᾿Εκκλησία μας τιμᾶ στίς 22 ᾿Απριλίου, ἑορταζόταν στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἱερά Σύναξη στό ναό τοῦ ῾Αγίου Γεωργίου «ἐν τῷ Δευτέρῳ»119. Αὐτό ἀκριβῶς καταδεικνύει τή σχέση μεταξύ τῶν δύο ῾Αγίων.

῾Η ῾Αγία Μάρτυς Πολυχρονία ἦταν μητέρα τοῦ ῾Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου καί καταγόταν ἀπό τήν πόλη Λύδδα (Διόσπολη) τῆς Παλαιστίνης. Προερχόταν καί ἐκείνη ἀπό φημισμένο καί ἀρχοντικό γένος. ῏Ηταν σεμνή καί γενναία, καί πλημμυρισμένη ἀπό σωφροσύνη, καλοσύνη καί γλυκύτητα. ᾿Απ᾿ ὅλα πιό πολύ ψυχή της ἀγαποῦσε τόν Θεό, τήν προσευχή καί τήν ταπείνωση. ῾Ο χρόνος της ἐκυλοῦσε μέ τήν ἀνάγνωση τῶν θείων Γραφῶν καί τήν προσευχή. Τίς προσευχές δέ καί τίς ἀγρυπνίες της μακαρία Πολυχρονία τίς συνόδευε μέ ἐγκράτεια καί νηστεία. ῎Ετσι, ἀποσπασμένος ὁ νοῦς της ἀπό τή γῆ ὑψωνόταν στόν οὐρανό καί ἐβυθιζόταν στή θεωρία τοῦ Θεοῦ. Μέ αὐτό τόν τρόπο μεταμόρφωνε τό γύρω χῶρο της καί ἄφηνε νά διαχέεται στό εἰδωλολατρικό περιβάλλον τοῦ συζύγου της Γεροντίου πάντερπνη ὀσμή τῆς πνευματικῆς εὐωδίας.

῾Η ῾Αγία Πολυχρονία ἐμεγάλωνε κρυφά τόν υἱό της μέ παιδεία καί νουθεσία Κυρίου. Τοῦ μετέδιδε τή θερμή της ἀγάπη πρός τόν Χριστό, καθώς καί τή βαθιά εὐλάβειά της. Καί ὅταν ἐκεῖνος ἀντιμετώπισε τό μαρτύριο γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, ῾Αγία εὑρισκόταν διαρκῶς κοντά του. Καί στή φυλακή καί στόν τόπο τῶν μαρτυρίων. ᾿Εφρόντιζε πάντοτε γιά τήν ἐνίσχυσή του μέ τά ῎Αχραντα Μυστήρια.

῞Οταν τήν εἶδε ὁ βασιλέας Διοκλητιανός νά ὁμιλεῖ στόν ῞Αγιο, τήν ἐκάλεσε κοντά του καί τήν ἐρώτησε ποιά εἶναι. ῾Η ῾Αγία μέ πνευματική ἀνδρεία ἀπάντησε· «Μέ λένε Πολυχρονία καί εἶμαι Χριστιανή, ὅπως καί ὁ υἱός μου Γεώργιος, πού νομίζεις ὅτι τιμωρεῖς, ἐνῶ αὐτός στεφανώνεται ἀπό τόν Βασιλέα Χριστό». ᾿Εξοργισμένος ὁ Διοκλητιανός πρόσταξε νά τή βασανίσουν ἀμέσως. Στή συνέχεια τήν ἐκρέμασαν ἐπάνω σ᾿ ἕνα ξύλο καί τῆς ἔκαναν ἀκόμη μεγαλύτερα μαρτύρια. Κατέσχισαν τίς σάρκες τοῦ σώματός της μέ σιδερένιες χειράγρες τόσο πολύ, πού ἐφάνησαν τά σπλάχνα της. ῞Υστερα πῆραν ἀναμμένες λαμπάδες καί ἄρχισαν νά καῖνε τίς πληγές της. Παρ᾿ ὅλα αὐτά ἐκείνη ἔμενε ἀσάλευτη στήν πίστη της καί ἀνδρεία στό λογισμό της. Οἱ δήμιοι ὅμως συνέχισαν. Τῆς ἐφόρεσαν μέ λαβίδες σιδερένια πυρακτωμένα ὑποδήματα. ῾Η ῾Αγία Πολυχρονία, μέ τήν παρηγορία τοῦ Παρακλήτου, ἐνίκησε τούς πόνους καί παρέδωσε μέ εἰρήνη τήν ἁγία της ψυχή στά χέρια τοῦ Θεοῦ.

Τό τίμιο λείψανό της τό παρέλαβαν κρυφά οἱ Χριστιανοί καί τό ἐνταφίασαν δοξάζοντας τόν Θεό.

῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς ᾿Αθανάσιος ἐτελειώθηκε διά ξίφους.

Οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες ᾿Ανατόλιος καί Πρωτολέων ἦσαν στρατιωτικοί καί ἐμαρτύρησαν διά ξίφους.

῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς Γλυκέριος ἀναφέρεται στό Συναξάρι τοῦ Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου. ῞Οταν ὁ ῞Αγιος Γεώργιος ἦταν κλεισμένος στή φυλακή, φήμη τῶν θαυμάτων του εἶχε φθάσει σέ ὅλη τήν πόλη καί τά περίχωρα. ῎Ετσι πλῆθος κόσμου κάθε νύχτα ἐγέμιζε τή φυλακή, δίδοντας μεγάλα δῶρα στούς δεσμοφύλακες γιά νά δεῖ τόν ῞Αγιο καί νά λάβει πνεῦμα δυνάμεως, πνεῦμα χαρᾶς, πνεῦμα πίστεως καί ἀγάπης. ᾿Ανάμεσα σέ αὐτούς ἦταν καί ὁ πτωχός Γλυκέριος. Εἶχε στήν κατοχή του ἕνα μόνο βόδι, τό ὁποῖο ψόφησε τήν ὥρα πού ὄργωνε τό χωράφι του. ῎Επεσε λοιπόν στά γόνατα τοῦ ῾Αγίου Γεωργίου καί τόν ἱκέτευε νά τόν βοηθήσει. Στήν εἰλικρινή ὁμολογία του ὅτι πιστεύει στόν Θεό, ὁ ῞Αγιος τόν προέπεμψε λέγοντάς του ὅτι τό βόδι του ἦταν ζωντανό. ῞Οταν τό διεπίστωσε ὁ Γλυκέριος, ἐπέστρεψε στόν ῞Αγιο γιά νά τόν εὐχαριστήσει καί ἐκραύγαζε· «Μέγας ὁ Θεός τοῦ Γεωργίου». Γιά τό λόγο αὐτό συνελήφθη καί ὑπέστη τόν διά ξίφους θάνατο.

῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς Δονάτος ὑπέστη μαρτυρικό θάνατο διά ξίφους μετά τοῦ Μάρτυρος Θερινοῦ κατά τό διωγμό τοῦ αὐτοκράτορος Δεκίου, τό ἔτος 250 μ.Χ., στό Βουθρωτό τῆς ᾿Ηπείρου.

῾Ο ῞Αγιος Θερινός συνελήφθη καί ὁδηγήθηκε στό δικαστήριο, ὅπου εἶχαν ἑτοιμάσει τή φωτιά, τά ἀκονισμένα ξίφη καί τά ἄλλα ὄργανα τοῦ βασανισμοῦ. ῾Ο δικαστής προέτρεψε τόν ῞Αγιο νά θυσιάσει στό θεό Δία καί τούς ἄλλους θεούς, ἀλλά ὁ στερρός καί ρωμαλέος Θερινός, βλέποντας ἀτάραχος γύρω του, ὁμολόγησε μέ θάρρος καί γενναιότητα τήν πίστη του στόν Κύριο. Τότε ὁ τύραννος προστάζει καί τέμνονται τά μέλη καί ξεσκίζονται οἱ σάρκες τοῦ ῾Αγίου, ἀπό τίς ὁποῖες ρέει αἷμα. ῎Επειτα τόν ἔριξαν σέ πυρακτωμένο καμίνι καί σέ πυρακτωμένη σχάρα. Στή συνέχεια τόν ὁδήγησαν στόν ἱππόδρομο καί τόν ἔριξαν στά πεινασμένα θηρία, τά ὁποῖα ὅμως τόν ἐσεβάσθηκαν καί δέν τόν ἐπείραξαν. Τότε ὑπέστη τόν διά ξίφους μαρτυρικό θάνατο καί εἰσῆλθε ἔτσι στή χαρά τοῦ Κυρίου του.

῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς Οὐαλέριος ἐτελειώθηκε διά ξίφους.

῾Ο ῞Οσιος Γεώργιος τοῦ Σενκούρκ ἦταν σύγχρονος τοῦ ῾Οσίου Βαρλαάμ τοῦ Βάζχσκ καί Σενκούρκ († 19 ᾿Ιουνίου). ᾿Ασκήτεψε θεοφιλῶς καί σύμφωνα μέ τήν παράδοση ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τήν μέρα τῆς ἑορτῆς τοῦ προστάτου του Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου.

῾Ο ῞Οσιος ἀπεικονίζεται μέ κουρελιασμένα ἐνδύματα, ἀνυπόδητος καί μέ τά χέρια ὑψωμένα σέ προσευχή.

῾Ο ῞Αγιος Νεομάρτυς Γεώργιος καταγόταν ἀπό τήν Κύπρο. ᾿Αφοῦ ἀνεχώρησε ἀπό τήν πατρίδα του ἔφθασε στήν Πτολεμαΐδα τῆς Παλαιστίνης120, ὅπου ὑπηρετοῦσε κοντά σέ κάποιο εὐρωπαῖο πρόξενο. ᾿Εκεῖ, προσφέροντας τίς ὑπηρεσίες του πρός τόν ἀφέντη του, ἐπισκεπτόταν συχνά τό σπίτι μιᾶς φτωχῆς μωαμεθανῆς, ὁποία εἶχε μιά νεαρή θυγατέρα, καί ἀγόραζε αὐγά. Κά-ποιες τουρκάλες γειτόνισσες, ἐπειδή ὁ Γεώργιος δέν ἀγόραζε αὐγά ἀπό αὐτές, τόν ἐσυκοφάντησαν ὅτι εἶχε ἀθέμιτες σχέσεις μέ τή νεαρή μωαμεθανή καί μέ κραυγές συγκέντρωσαν μπροστά στό σπίτι τῆς μωαμεθανῆς τόν τουρκικό ὄχλο.

῾Ο Γεώργιος, διαμαρτυρόμενος γιά τήν προσαπτόμενη ψευδή κατηγορία, ὁδηγήθηκε βίαια στόν ἱεροδικαστή. ᾿Εκεῖνος μάταια προσπάθησε νά τόν πείσει νά γίνει μουσουλμάνος πρός ἀποφυγήν τῆς τιμωρίας. Παρά τίς προσπάθειες τοῦ κριτοῦ καί τίς κολακεῖες ἤ φοβέρες τοῦ ὄχλου, ὁ Μάρτυρας παρέμεινε ἀμετάθετος στήν πίστη, δηλώνοντας ὅτι Χριστιανός ἐγεννήθηκε καί Χριστιανός θέλει νά ἀποθάνει.

Τότε ὁ κριτής διέταξε, τό ἔτος 1752, τό θάνατό του. ῾Ο Μάρτυρας Γεώργιος ὁδηγήθηκε σέ τόπο κοντά στή θάλασσα. Οἱ δήμιοι ἀνέγνωσαν τήν καταδίκη του σέ θάνατο καί προσπάθησαν πάλι μέ κολακεῖες καί ὑποσχέσεις νά ἐπιτύχουν τόν ἐξισλαμισμό του. ῾Ο Μάρτυς ὕψωσε τότε τά ἁλυσοδεμένα χέρια του στόν οὐρανό καί ἀνεβόησε μέ φωνή μεγάλη· «Κύριε, ᾿Ιησοῦ Χριστέ, δέξαι τό πνεῦμα μου καί ἀξίωσέ με τῆς Βασιλείας Σου». Οἱ Τοῦρκοι τόν ἐπυροβόλησαν καί ὁρμώντας ἐναντίον του διαμέλισαν τό τίμιο λείψανό του διά μαχαίρας. Τότε ξαφνικά ἔγινε θύελλα, πού συντάραξε τή θάλασσα. Τά κύματα ἔφθασαν μέχρι τό σημεῖο ὅπου ἔκειτο τό ἱερό λείψανο τοῦ ῾Αγίου. Οἱ Τοῦρκοι φοβηθέντες ἀπομακρύνθηκαν, οἱ δέ Χριστιανοί παρέλαβαν τό σκήνωμα τοῦ Μάρτυρος καί ἐνταφίασαν αὐτό στό ναό τῆς Πτολεμαΐδος.

†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Λαζάρου, τοῦ Βουλγάρεως, τοῦ ἐν Περγάμῳ ἀθλήσαντος.

῾Ο ῞Αγιος Νεομάρτυς Λάζαρος καταγόταν ἀπό τήν πόλη Κάμπροβα τῆς Βουλγαρίας καί ἐγεννήθηκε ἀπό γονεῖς εὐσεβεῖς καί φιλόθεους. ᾿Αφοῦ ἀνεχώρησε ἀπό τή Βουλγαρία, ἦλθε στήν πόλη Σῶμα, κοντά στήν Πέργαμο, καί ἔγινε βοσκός. Κάποια μέρα πού ὁ ῞Αγιος ἔβοσκε τό ποίμνιό του, ἀποκοιμήθηκε. Κατά τύχη δέ τήν ὥρα ἐκείνη περνοῦσε ἀπό ἐκεῖ μιά ὀθωμανίδα, κατά τῆς ὁποίας ἐπιτέθηκε τό σκυλί τῆς ποίμνης καί ἔσκισε λίγο τά ἐνδύματά της. ῾Η γυναίκα, μόλις ἐπέστρεψε στό σπίτι της, ἐπέδειξε τά σκισμένα ἐνδύματα αὐτῆς στό σύζυγό της, συκοφαντώντας τόν Λάζαρο ὅτι δῆθεν ἦταν αὐτός πού τή βίασε. ῾Ο Τοῦρκος ὀργίσθηκε καί ἀμέσως ἔτρεξε νά εὕρει τόν Λάζαρο. ᾿Αντ᾿ αὐτοῦ εὑρῆκε ἕνα φίλο τοῦ ῾Αγίου, τόν ὁποῖο ἐτραυμάτισε. ῞Οταν δέ πληροφορήθηκε ὁ Τοῦρκος ὅτι ὁ τραυματισθείς δέν ἦταν ὁ Λάζαρος, ἐζήτησε ἀπό τόν ἀγᾶ τήν τιμωρία τοῦ Λαζάρου.

῎Ετσι ὁ ῞Αγιος συνελήφθη στίς 7 ᾿Απριλίου τοῦ 1802 καί ἐκλείσθηκε στή φυλακή. ῾Η ἀθωότητά του ἀποδείχθηκε, ἀλλά οἱ συγγενεῖς τῆς ὡς ἄνω γυναίκας ὑποσχέθηκαν στόν ἀγᾶ χίλια γρόσια στήν περίπτωση πού θά ἐπετύγχανε τόν ἐξισλαμισμό ἤ τό θάνατο τοῦ Μάρτυρος. ῾Η φιλαργυρία ὁδήγησε τόν ἄρχοντα στό νά ὑποβάλει τόν Νεομάρτυρα Λάζαρο σέ φρικτά βασανιστήρια. Οἱ δήμιοι ἐπύρωσαν σιδερένια ραβδιά, διά τῶν ὁποίων κατέκαψαν ἕνα πρός ἕνα ὅλα τά μέλη τοῦ σώματός του, ἐνῶ τόν ἐβίαζαν νά ὁμολογήσει πίστη στόν Μωάμεθ. ᾿Αφοῦ κατέκαψαν τέλος καί τή γλώσσα τοῦ ῾Αγίου Λαζάρου, τόν παρακινοῦσαν ἄφωνο πιά νά ἀποδείξει μέ νεύματα ἤ μέ κίνηση τῆς κεφαλῆς τή συγκατάθεσή του στήν ἐπιθυμία τους νά ἀλλαξοπιστήσει. ᾿Αλλά οὔτε τά φρικώδη βασανιστήρια, οὔτε οἱ βαριές πέτρες πού ἐτέθησαν στό στῆθος του, οὔτε οἱ ραβδισμοί ἐστάθησαν ἱκανά γιά νά μεταπείσουν τό Μάρτυρα. ῎Ετσι ἐδέχθηκε γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ τόν δι᾿ ἀγχόνης θάνατο, σέ λικία εἴκοσι ὀκτώ ἐτῶν.

Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,

ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.