26 Απριλίου
† Μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Βασιλέως, ἐπισκόπου ᾿Αμασείας.
 ῾Ο ῞Αγιος ῾Ιερομάρτυς Βασιλεύς ἔζησε κατά τούς χρόνους τοῦ βασιλέως Λικινίου (307-323 μ.Χ.) καί ἦταν ᾿Επίσκοπος τῆς ᾿Αμασείας τοῦ Πό-
ντου. ῾Ο ᾿Επίσκοπος Βασιλεύς διακρινόταν γιά τό ζῆλο του ὑπέρ τῆς πίστεως καί τήν ἀκοίμητη δραστηριότητα στήν ἐπιτέλεση τῶν καθηκόντων του. ᾿Επειδή παντοῦ ὑπῆρχαν καί πλάνες καί κίνδυνοι, ἔσπευδε παντοῦ καί ὁ ἴδιος κηρύττοντας, συμβουλεύοντας, παρηγορώντας, ἐνισχύοντας, στηρίζοντας, ἑλκύοντας, πυκνώνοντας καί ἐγκαρδιώνοντας τίς Χριστιανικές τάξεις καί ἀναδεικνύοντας αὐτές ὅσο τό δυνατόν ἰσχυρότερες πνευματικά ἔναντι τοῦ εἰδωλολατρικοῦ κόσμου.
Γι᾿ αὐτό τό λόγο οἱ ἱερεῖς καί οἱ ἄρχοντες τῶν εἰδωλολατρῶν ἔτρεφαν ἐναντίον του σφοδρή ἔχθρα. Καί ὅταν ὁ Λικίνιος, τό ἔτος 322 μ.Χ., προέβη στά δυσμενή καί διωκτικά μέτρα ἐναντίον τῶν Χριστιανῶν, κατήγγειλαν πρός αὐτόν τόν ἐπίσκοπο ᾿Αμασείας Βασιλέα.
῞Ενα ἰδιαίτερο περιστατικό κορύφωσε τήν ὀργή τοῦ Λικινίου ἐναντίον τοῦ ᾿Επισκόπου Βασιλέως. Κοντά στήν αὐτοκράτειρα Κωνσταντία διέμενε ἄλλοτε ὡς ἀκόλουθος μιά νεαρή καί ὡραιότατη κόρη, πού ὀνομαζόταν Γλαφύρα. ᾿Εξαιτίας τῆς ὀμορφιᾶς της ὁ Λικίνιος ἀνεφλέγη ἀπό ἁμαρτωλό πάθος, ὡς δοῦλος σαρκικῶν παθῶν καθώς ἦταν. ῾Η κόρη ἀντιλήφθηκε τόν κίνδυνο πού ἀπειλοῦσε τήν τιμή της. ῾Ως γνήσια Χριστιανή ὅμως δέν ἐδελεάσθηκε καθόλου ἀπό τό βασιλικό ἔρωτα, ἀλλά ἔφριξε καί ἐζήτησε τή σωτηρία της στή φυγή. ᾿Ενδύθηκε λοιπόν μέ ἀνδρικά ροῦχα καί κάποια νύχτα, βοηθούμενη ἀπό τή βασίλισσα πού ἔμαθε ὅσα συμβαίνουν, ἄφησε τήν Κωνσταντινούπολη καί ἔφθασε στήν ᾿Αμάσεια, ὅπου ἐπαρουσιάσθηκε στόν ᾿Επίσκοπο Βασιλέα καί ἐζήτησε τήν ἠθική του προστασία.
῾Ο ᾿Επίσκοπος ἐπαίνεσε τή γνήσια εὐσέβεια καί τήν ἀδούλωτη σύνεση τῆς νέας, τήν τοποθέτησε δέ κοντά σέ λικιωμένη Χριστιανή γυναίκα πού ἦταν ἐντελῶς ἀφοσιωμένη στήν ὑπηρεσία τοῦ Χριστοῦ καί ἐβοηθοῦσε σημαντικότατα τόν ᾿Επίσκοπο στό ἔργο τῶν γυναικῶν τῆς ᾿Εκκλησίας. ῾Η Γλαφύρα ἐξέφρασε τή βαθιά εὐγνωμοσύνη της καί ἐχάρηκε ἰδιαίτερα πού τῆς ἐδόθηκε εὐκαιρία νά ἀσχοληθεῖ καί αὐτή μέ θεάρεστες ἀσχολίες. ᾿Εβοηθοῦσε λοιπόν στήν κατήχηση γυναικῶν καί νεαρῶν κοριτσιῶν, πού ἤθελαν νά ἀσπασθοῦν τή χριστιανική πίστη καί νά γίνουν μέλη τῆς ᾿Εκκλησίας, εὐεργετοῦσε φτωχά καί ὀρφανά παιδιά, καί ἐπιπλέον κατέβαλε ὅλη τή δαπάνη πού προϋπολογίσθηκε γιά τήν οἰκοδομή Χριστιανικοῦ ναοῦ στήν ᾿Αμάσεια.
Μάταια ὁ Λικίνιος τήν εἶχε ἀναζητήσει σέ ὅλη τήν πρωτεύουσα καί στά περίχωρα. ῞Ομως οἱ ἐχθροί τοῦ ᾿Επισκόπου Βασιλέως ἐπληροφόρησαν τόν Λικίνιο ὅτι κόρη ἐκείνη εἶχε καταφύγει κοντά στόν ῾Ιεράρχη τῆς ᾿Αμάσειας καί ὅτι τήν ἐπροστάτευσε καί κατόρθωσε νά ἐκμεταλλευθεῖ τά πλούτη της ὑπέρ τῶν σκοπῶν τῆς ᾿Εκκλησίας. ῾Η εἴδηση ἄναψε πυρκαγιά στή σαρκοβόρα καί μοχθηρή ψυχή τοῦ Λικινίου. ῾Υπέθετε ὅτι Γλαφύρα ἐζοῦσε ἀκόμη καί ὅτι θά τήν ἔφερνε κάτω ἀπό τήν ἐξουσία του. ᾿Αλλά σεμνή κόρη εἶχε ἤδη πεθάνει καί ὁ τάφος ἐματαίωσε γιά πάντα τούς χυδαίους πόθους του. Τότε μανία του ἔγινε σφοδρότερη κατά τοῦ ᾿Επισκόπου Βασιλέως. Διέταξε, λοιπόν, νά τόν φέρουν σιδηροδέσμιο στή Νικομήδεια. ῾Η διαταγή ἐκτελέσθηκε καί ὁ ῞Αγιος ἐκλείσθηκε στή φυλακή.
Τόν ῞Αγιο ἀκολούθησαν δύο ἀπό τούς διακόνους τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ᾿Αμάσειας, ὁ Θεότιμος καί ὁ Παρθένιος, τούς ὁποίους ἐφιλοξένησε ἕνας εὐσεβής καί φιλάνθρωπος Χριστιανός, ὀνόματι ᾿Ελπιδοφόρος. Οἱ παρεχόμενες ἀγαθοεργίες τοῦ ᾿Ελπιδοφόρου πρός ὅλους εἶχαν καταστήσει φίλους του ἀκόμα καί τούς φρουρούς τῶν φυλακῶν. Μποροῦσαν λοιπόν οἱ δύο διάκονοι νά εἰσέρχονται ὁρισμένη ὥρα στή φυλακή, ὅπου ἀπολάμβαναν τήν εὐχαρίστηση νά συνδιαλέγονται μέ τόν ᾿Επίσκοπό τους, νά ἀκοῦνε ἀπό τό στόμα του τό λόγο τῆς ἀλήθειας καί νά δέχονται ἠθική ἐνίσχυση καί παρηγοριά.
Λίγες μέρες μετά, ὁ Λικίνιος διέταξε νά φέρουν τόν φυλακισμένο ᾿Επίσκοπο ἐνώπιόν του. Τόν ἔλεγξε μέ δριμύτητα ὡς ἔνοχο γιά τήν ἀπόκρυψη τῆς Γλαφύρας καί γιά τό ζῆλο μέ τόν ὁποῖο ὑπεράσπιζε τή χριστιανική του πίστη περιφρονώντας τά βασιλικά διατάγματα. ῾Ο ᾿Επίσκοπος γιά τή Γλαφύρα ἀπάντησε ὅτι δέν μποροῦσε νά μήν παράσχει ἄσυλο καί προστασία στή χριστιανή κόρη, ὁποία ἦταν ἐξόριστη, καί ἤθελε ἴδια νά περισώσει καί νά διαφυλάξει τήν τιμή της, καί ὅτι αὐτή ἴδια ἀπό εὐσεβή διάθεση ἐχρησιμοποίησε τήν περιουσία της ὑπέρ τῶν φτωχῶν καί γιά τήν ἀνέγερση ναοῦ, πράγματα γιά τά ὁποῖα ἕνας ᾿Επίσκοπος ὀφείλει νά προτρέπει τούς πιστούς καί ὄχι νά τούς ἐμποδίζει. Καί γιά τήν περιφρόνηση τῶν βασιλικῶν διαταγῶν, οἱ ὁποῖες ἀπέβλεπαν στήν ἐξόντωση τῆς χριστιανικῆς πίστεως, ὁ ῞Αγιος ἀποκρίθηκε ὅτι ὁ ἴδιος ὁ βασιλέας Λικίνιος ἄλλοτε εἶχε ἀναγνωρίσει μαζί μέ τόν Κωνσταντίνο τό καθῆκον τοῦ νά ἐπιτρέψουν στούς Χριστιανούς τήν πλήρη ἐλευθερία τῆς λατρείας τους καί τοῦ δόγματός τους καί ὅτι αὐτός (ὁ ᾿Επίσκοπος) ἐξακολουθεῖ νά θεωρεῖ ὀρθό καί ἔγκυρο τό παλαιότερο ἐκεῖνο βασιλικό διάταγμα, διότι ἦταν ἀξιότερο σέ ὅλα. ᾿Εν τέλει δέ παρεκάλεσε τόν Λικίνιο, στό ὄνομα τῆς ἴδιας τῆς δικῆς του σωτηρίας καί τοῦ μέλλοντος τοῦ κράτους του, νά ἀνακαλέσει τά νέα μέτρα καί νά ἀναγνωρίσει στούς Χριστιανούς τήν ἐλευθερία τῆς θρησκευτικῆς τους συνειδήσεως.
῾Ο βασιλέας Λικίνιος ἀπέπεμψε τόν ᾿Επίσκοπο, κρατώντας ἐπιφυλακτική στάση καί ἀνέθεσε σέ ἕναν ἀπό τούς ἄρχοντές του νά τόν δεῖ κατ᾿ ἰδίαν καί νά προσπαθήσει νά τόν ἀποσπάσει ἀπό τήν πίστη του. ῾Η συγκεκριμένη ἀποστολή ἀπέτυχε καί διατάχθηκε ἔτσι καταδίκη τοῦ ᾿Επισκόπου. Αὐτός ἄκουσε ἀτάραχος τήν ἀπόφαση καί προσευχήθηκε πρός τόν Θεό νά δεχθεῖ μέ ἔλεος τήν ψυχή του. Προσευχήθηκε, ἐπίσης, ὑπέρ τῆς ἀσφάλειας τοῦ ποιμνίου του καί γιά τή νίκη τῆς ᾿Εκκλησίας. ῞Υστερα ἀσπάσθηκε καί εὐλόγησε τούς δύο διακόνους καί τόν ᾿Ελπιδοφόρο, τούς παρηγόρησε στή θλίψη τους καί τούς ἐπιτίμησε γιατί ἔκλαιγαν, λέγοντας τόν ἔξοχο ἐκεῖνο λόγο ὅτι σέ τέτοιου εἴδους κινδύνους οἱ Χριστιανοί ὀφείλουν νά φυλάττουν τά δάκρυά τους καί νά χύνουν μέ προθυμία τό αἷμα τους. ῎Επειτα μέ προθυμία ἔκλινε τήν τιμία κεφαλή του στό δήμιο, ὁ ὁποῖος τήν ἀπέκοψε. ῎Ετσι ὁ ῞Αγιος ἔλαβε τό στέφανο τοῦ μαρτυρίου.
Μετά ἀπό αὐτό τιμία κεφαλή καί τό λείψανο τοῦ ῾Αγίου Βασιλέως ἐρίχθηκαν στή θάλασσα μέ βασιλική διαταγή. ᾿Αλλά ἕνα ἁλιευτικό πλοῖο, πού ἔριχνε τά δίχτυα του στόν κόλπο τῆς Σινώπης, ἀνέσυρε ἀπό ἐκεῖ τό λείψανο τοῦ ῾Αγίου. ῾Ο δέ ᾿Ελπιδοφόρος, καθώς πληροφορήθηκε τό γεγονός σέ ὄνειρο, ἦλθε μέ τούς διακόνους Θεότιμο καί Παρθένιο καί ἀφοῦ παρέλαβαν τό ἅγιο λείψανο τό ἔφεραν στήν ᾿Αμάσεια, στήν ἱερή αὐτή ἀκρόπολη τῶν ἁγίων του κόπων καί ἀγώνων, καί τό ἐνταφίασαν στό προσφιλές του ἔδαφος.
῾Η Σύναξη τοῦ ῾Αγίου Βασιλέως ἐτελεῖτο στή Μεγάλη ᾿Εκκλησία, στήν ὁποία ἴσως ἐφυλασσόταν μέρος τοῦ ἱεροῦ σκηνώματός του.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῆς ἁγίας Γλαφυρῆς.
῾Η ῾Αγία Γλαφυρή, ὅπως προαναφέρεται στό βίο τοῦ ῾Αγίου Βασιλέως, ᾿Επισκόπου ᾿Αμασείας, ἦταν δούλη τῆς βασιλίσσης Κωνσταντίας, συζύγου τοῦ Λικινίου. ῾Η Κωνσταντία, γιά νά ἐλευθερώσει τήν ῾Αγία ἀπό τίς ἐρωτικές διαθέσεις τοῦ Λικινίου, τήν ἀπεμάκρυνε στήν ᾿Ανατολή, ἀφοῦ τήν ἐφοδίασε μέ πολλά χρήματα. ῾Η ῾Αγία Γλαφυρή κατέφυγε στήν ᾿Αμάσεια καί στόν ῞Αγιο ᾿Επίσκοπο αὐτῆς Βασιλέα. ᾿Εκοιμήθηκε ἐκεῖ μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῆς ὁσίας μητρός ἠμῶν ᾿Ιούστας.
῾Η ῾Οσία ᾿Ιούστα, ἀφοῦ ἀσκήτεψε θεοφιλῶς, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Νέστορος.
῾Ο ῞Οσιος Νέστωρ ἀπό μικρή λικία ἀγάπησε τό μοναχικό βίο. ᾿Αφοῦ ἐγκατέλειψε τήν πατρική οἰκία, ἐκάρη μοναχός καί, μετά ἀπό ἄσκηση καί προσευχή, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν ᾿Ανατολίου τοῦ Σιναΐτου.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἠμῶν Λέοντος, ἐπισκόπου Σάμου.
῾Ο ῞Αγιος Λέων ἔζησε κατά τόν 9ο αἰώνα μ.Χ. ῞Οπως περιγράφεται στό Συναξάρι του ἦταν ἁπλοῦς, εὐσεβής, ταπεινός, φιλάνθρωπος, ὑπερασπιστής τῆς ᾿Ορθοδόξου πίστεως καί παραδόσεως, διδάσκαλος τῆς εὐσέβειας. Γνωρίζουμε ὅτι ἀρχικά μνήμη του ἑορταζόταν στίς 29 ᾿Απριλίου146. Σήμερα ὅμως τιμᾶται ἀπό τήν τοπική ᾿Εκκλησία τῆς Σάμου, τῆς ὁποίας θεωρεῖται ᾿Επίσκοπος147, στίς 26 ᾿Απριλίου. Καί σ᾿ αὐτό τό θαυματουργό ῞Αγιο διάκριση τῆς μοναστικῆς μορφῆς του συνυπάρχει μέ τήν ἐπισκοπική ἁγιότητα.
῾Ο ῞Αγιος Λέων ἐκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Γεωργίου, κτίτορος τῆς μονῆς τοῦ Χρυσοστόμου, παρά τόν Κουτσοβέντην τῆς Κύπρου.
῾Η μνήμη τοῦ ῾Οσίου Γεωργίου, πρώτου γουμένου τῆς μονῆς τοῦ Χρυσοστόμου στήν Κύπρο, εἶναι ἄγνωστη στόν κατάλογο τῶν ῾Αγίων τῆς Κύπρου. Περί αὐτοῦ γνωρίζουμε ἀπό τό Τυπικόν τῆς ἐν λόγῳ μονῆς, πού σώζεται στήν ᾿Εθνική Βιβλιοθήκη τῶν Παρισίων148.
῾Η μονή, κατά τή μαρτυρία τοῦ Τυπικοῦ, ἐκτίσθηκε τό ἔτος 1091 καί τά ἐγκαίνια τοῦ ναοῦ αὐτῆς ἐτελέσθησαν κατά τήν 9η Δεκεμβρίου, ἑορτή τῆς ῾Αγίας ῎Αννης. ῾Ο Ρωμαῖος Πατριάρχης τῆς ῾Ιερουσαλήμ ὅριζε τή μονή τοῦ Χρυσοστόμου, λεγόμενη τοῦ Κουτζοβέντη149.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Καλανδίωνος ἤ Καλανδίου.
῾Ο ῞Οσιος Καλανδίων ἤ Καλάνδιος ἀναφέρεται μεταξύ τῶν τριακοσίων ὁσιομαρτύρων ᾿Αλαμάνων ῾Αγίων τῆς Κύπρου. ᾿Εμαρτύρησε μάλλον στήν περιοχή τῆς Ταμασίας.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἠμῶν Στεφάνου, ἐπισκόπου Πέρμ.
 ῾Ο ῞Αγιος Στέφανος, Φωτιστής τῆς πόλεως Πέρμ150 καί ᾿Απόστολος τῶν Ζυριανῶν151, ἐγεννήθηκε τό ἔτος 1345 στήν πόλη Οὔστιουγκ τῆς ἐπαρχίας Βολογκντά τῆς Ρωσίας ἀπό τήν οἰκογένεια τοῦ ἱερέως Συμεών καί τῆς Μαρίας. Στή διάπλαση τοῦ χαρακτῆρος του ἐπηρεάσθηκε πάρα πολύ ἀπό τήν εὐσεβή μητέρα του. Προικισμένος μέ πολλές δυνατότητες εἶχε ἤδη δείξει ἕναν ἀσυνήθιστο ζῆλο γιά τό λειτουργικό βίο τῆς ᾿Εκκλησίας. Μέσα σέ σύντομο χρονικό διάστημα εἶχε μάθει νά διαβάζει τά ἱερά βιβλία καί ἐβοηθοῦσε τόν πατέρα του στό ναό κατά τή διάρκεια τῶν ᾿Ακολουθιῶν, ἐκτελώντας χρέη κανονάρχου καί ἀναγνώστου.
῾Ο νεαρός Στέφανος ἐκάρη μοναχός στή μονή τοῦ ῾Αγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, στό Ροστώβ. Τό μοναστήρι ἦταν διάσημο γιά τήν περίφημη βιβλιοθήκη του. ᾿Επειδή ὁ ῞Αγιος Στέφανος ἠθέλησε νά μελετήσει τούς Πατέρες στήν αὐθεντική τους γλώσσα, ἐσπούδασε τά ἑλληνικά.
Κατά τήν περίοδο τῆς νεότητός του, ὅταν ἐβοηθοῦσε τόν ἱερέα πατέρα του στήν ἐκκλησία, πολύ συχνά συνομιλοῦσε μέ τούς Ζυριανούς. Τώρα πιά, ἔχοντας ἐντρυφήσει στήν πλούσια παράδοση τῆς ᾿Εκκλησίας, ὁ Στέφανος ἐφλεγόταν ἀπό τήν ἐπιθυμία νά κηρύξει στούς Ζυριανούς τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ.
Γιά νά ἐπιτύχει τό φωτισμό τῶν Ζυριανῶν ἐσχεδίασε ἕνα ἀλφάβητο ἀπό τή γλώσσα τους καί μετέφρασε μερικά ἀπό τά ἐκκλησιαστικά βιβλία. Γι᾿ αὐτή τή σπουδαία πολιτιστική, ἱεραποστολική καί θεολογική ἐργασία ὁ ᾿Επίσκοπος Ροστώβ ᾿Αρσένιος (1374-1380) τόν ἐχειροτόνησε διάκονο.
῎Εχοντας ἑτοιμασθεῖ γιά ἱεραποστολική δραστηριότητα, μετά ἀπό παραμονή δεκατριῶν ἐτῶν μέσα στό μοναστήρι, ὁ ῞Αγιος Στέφανος ἐταξίδεψε στή Μόσχα, τό ἔτος 1379, γιά νά δεῖ τόν ᾿Επίσκοπο Κολόμνας Γεράσιμο, ὁ ὁποῖος τότε προΐστατο τῆς διοικήσεως στή μητροπολιτική περιφέρεια. ῾Ο ῞Αγιος τόν ἱκέτευσε· «Εὐλόγησέ με, Γέροντα, γιά νά πάω σέ μιά εἰδωλολατρική χώρα, τό Πέρμ. Θέλω νά διδάξω τήν ἁγία πίστη στούς ἄπιστους ἀνθρώπους. ῎Εχω ἀποφασίσει εἴτε νά τούς ὁδηγήσω στόν Χριστό, εἴτε νά θυσιάσω τή ζωή μου γι᾿ αὐτούς καί τόν Κύριο». ῾Ο ᾿Επίσκοπος μέ χαρά τόν εὐλόγησε καί τόν ἐχειροτόνησε πρεσβύτερο. Τοῦ προσέφερε μάλιστα ἕνα ἀντιμήνσιο, ῞Αγιο Μύρο καί λειτουργικά βιβλία, ἐνῶ ὁ μεγάλος πρίγκιπας Δημήτριος τοῦ ἔδωσε ἕνα ἔγγραφο γιά ἀσφαλή διάβαση.
᾿Από τήν πόλη Οὔστιουγκ ὁ ῞Αγιος Στέφανος ἐξεκίνησε γιά τό βόρειο ποταμό Ντβίνα μέχρι τή συμβολή τοῦ ποταμοῦ Βικέγκντα, περιοχή μέσα στήν ὁποία ὑπῆρχαν οἱ οἰκισμοί τῶν Ζυριανῶν. ῾Ο πρόδρομος τῆς πίστεως τοῦ Χριστοῦ ὑπέφερε πολλές μοχθηρίες, ἀγῶνες, στερήσεις καί πικρίες, ζώντας ἀνάμεσα σέ εἰδωλολάτρες, οἱ ὁποῖοι ἐτιμοῦσαν εἴδωλα μέ φωτιά, νερό, δένδρα, πέτρες, μιά χρυσή γυναικεία φιγούρα, καί ἐμπιστεύονταν τή ζωή τους σέ μάγους.
Τό ἱεραποστολικό ἔργο τοῦ ῾Αγίου μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ ἄρχισε νά καρποφορεῖ. ᾿Εκεῖ πού ἄλλοτε ὑψωνόταν ἕνα εἴδωλο, οἰκοδομήθηκε ναός πρός τιμήν τοῦ ᾿Αρχαγγέλου Μιχαήλ, νικητοῦ τοῦ σκότους.
῾Ο ἱερέας τῶν εἰδωλολατρῶν, μετά ἀπό μιά ἰσχυρή δοκιμασία κατά τήν ὁποία ἀποκαλύφθηκε πλάνη τῶν εἰδώλων, ἀρνήθηκε νά δεχθεῖ τό Φῶς τῆς Θεότητος καί αὐτοεξορίσθηκε. Καί ὁ ῞Αγιος Στέφανος, γιά νά εὐχαριστήσει τόν Θεό, ἔχτισε στό Βισερό μιά ἐκκλησία πρός τιμήν τοῦ ῾Αγίου Νικολάου.
Τό ἔτος 1383 ὁ ῞Αγιος Στέφανος ἐχειροτονήθηκε ᾿Επίσκοπος τῆς Πέρμ. ῾Ως στοργικός πατέρας ἀφοσιώθηκε στό ποίμνιό του. Γιά νά ἐνθαρρύνει τούς νεοβαπτισθέντες ἄνοιξε σχολεῖα δίπλα στίς ἐκκλησίες, ὅπου ἐμελετοῦσαν τά ἱερά κείμενα στήν περμιανή γλώσσα. Τούς ἐδίδαξε τί ἔπρεπε νά ξέρουν προκειμένου νά γίνουν ἱερεῖς καί διάκονοι γιά νά διακονήσουν τήν ᾿Εκκλησία, ὅπως ἐπίσης καί τό πῶς νά γράφουν στήν περμιανή γλώσσα.
῾Ο ῞Αγιος Στέφανος ἐπροστάτευε τό ποίμνιό του ἀπό τίς ἀπάτες τῶν διεφθαρμένων ἀξιωματούχων, προσέφερε ἐλεημοσύνη καί τό ἐβοηθοῦσε στήν ὀργάνωση τῆς ἄμυνάς του ἐναντίον τῶν εἰσβολῶν τῶν ἄλλων φυλῶν. ῎Αλλοτε πάλι ἐταξίδευε στή Μόσχα καί τό Νόβγκοροντ γιά νά ὑποστηρίξει τά συμφέροντα τῶν Ζυριανῶν, πού πολλές φορές καταπιέζονταν ἀπό τούς Ρώσους ὑπαλλήλους.
῾Η ἱεραποστολική προσπάθεια τοῦ ῾Αγίου καί προσευχή του ἀπέδωσαν καρπούς. Οἱ κάτοικοι τῆς περιοχῆς τῆς Πέρμ ἀσπάσθηκαν τό Χριστιανισμό καί τήν ἀλήθεια.
῞Οταν τό ἔτος 1390 ὁ ῞Αγιος Στέφανος ἐταξίδευε στή Μόσχα γιά ὑποθέσεις τῆς ᾿Εκκλησίας, ἐπέρασε ἀπό τό μοναστήρι τοῦ ῾Αγίου Σεργίου τοῦ Ραντονέζ. Τό μοναστήρι ἀπεῖχε ἀπό τόν τόπο πού εὑρισκόταν ὁ ῞Αγιος Στέφανος περί τά δέκα χιλιόμετρα. ῾Ο ῞Αγιος Στέφανος διακαῶς ἀγαποῦσε τόν ῞Αγιο ἀσκητή τοῦ Ραντονέζ καί ἐπιθυμοῦσε πάρα πολύ νά τόν ἐπισκεφθεῖ, δέν εἶχε ὅμως χρόνο γιά νά τό κάνει. Τότε ὁ ῞Αγιος Στέφανος ἐγύρισε πρός τήν κατεύθυνση τοῦ μοναστηριοῦ καί κάνοντας μιά ὑπόκλιση εἶπε· «Εἰρήνη σέ ἐσένα, πνευματικέ μου ἀδελφέ». ῾Ο ῞Αγιος Σέργιος, ὁ ὁποῖος ἐκείνη τή στιγμή ἐγευμάτιζε μαζί μέ τούς ἀδελφούς, ἐσηκώθηκε, ἔκανε μιά προσευχή καί ὑποκλινόμενος πρός τήν κατεύθυνση ὅπου εὑρισκόταν ὁ ῞Αγιος Στέφανος ἀπάντησε· «Χαῖρε καί σέ σένα, ἀρχηγέ τοῦ ποιμνίου τοῦ Χριστοῦ. Εἴθε εἰρήνη τοῦ Θεοῦ νά εἶναι μαζί σου».
῾Ο ῞Αγιος Στέφανος ἵδρυσε, ἐπίσης, ἀρκετές μονές γιά τούς Ζυριανούς· τή μονή τοῦ Σωτῆρος στήν ἔρημο τοῦ Οὐλιάνωβ, τή μονή τοῦ Στεφάνωβ, τή μονή τοῦ ᾿Αρχαγγέλου στό Οὔστ-Βίμ καί τή μονή τοῦ ᾿Αρχαγγέλου στό ᾿Ιάρενκ.
Τό ἔτος 1395 ὁ ῞Αγιος Στέφανος πῆγε πάλι στή Μόσχα γιά ὑποθέσεις τοῦ ποιμνίου του. ᾿Εκεῖ ἀσθένησε καί μετά ἀπό λίγες μέρες ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη. Τό ἱερό λείψανό του ἐτοποθετήθηκε στήν ἐκκλησία τῆς Μεταμορφώσεως, στό Κρεμλίνο τῆς Μόσχας. Οἱ Ζυριανοί μέ πικρία ἐθρήνησαν τό θάνατο τοῦ ποιμένα τους. Μέ εἰλικρίνεια παρεκάλεσαν τόν πρίγκιπα τῆς Μόσχας καί τόν Μητροπολίτη νά στείλουν τό σκήνωμα τοῦ προστάτου τους πίσω στήν Πέρμ, ἀλλά Μόσχα δέν θέλησε νά φύγουν ἀπό ἐκεῖ τά ἱερά λείψανα τοῦ ῾Αγίου Στεφάνου.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, ἀνακομιδή τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν ᾿Ιωαννικίου τοῦ ᾿Αναχωρητοῦ, τοῦ ἐκ Σερβίας.
(Βλ. † 2 Δεκεμβρίου).
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,
ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.
|
