9 Απριλίου
†Μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Εὐψυχίου, τοῦ ἐν Καισαρείᾳ ἀθλήσαντος.
 ῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς Εὐψύχιος ἔζησε κατά τούς χρόνους τοῦ δυσσεβοῦς αὐτοκράτορος ᾿Ιουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου (361-363 μ.Χ.) καί καταγόταν ἀπό τή χώρα τῆς Καππαδοκίας. ῏Ηταν ἄνθρωπος μέ θεοφιλή βίο καί ἀγαθή κρίση καί εἶχε πολύ πό-
θο γιά τόν Χριστό. ῞Οταν στήν Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας ὁ ᾿Ιουλιανός ἔχτισε ναό τῆς θεᾶς Τύχης, στόν ὁποῖο ἐθυσίαζαν οἱ εἰδωλολάτρες, ὁ Εὐψύχιος πῆρε μαζί του καί μερικούς ἄλλους θαρραλέους νέους καί ἐγκρέμισαν τό ναό ἀπό τά θεμέλια καθώς καί τό εἴδωλο τῆς θεᾶς. ῞Οταν ἔμαθε αὐτά ὁ βασιλέας ὀργίσθηκε ὑπερβολικά καί ἀπέστειλε στρατιῶτες γιά νά τούς συλλάβουν. Καί τούς ἄλλους, ἀφοῦ τούς ἐστέρησε ἀπό τήν περιουσία τους, τούς ὑπέβαλε σέ ποικίλα χτυπήματα καί τούς ἐξόρισε. Τόν Μάρτυρα ὅμως Εὐψύχιο, ἐπειδή κατά τή γνώμη του ὑπῆρξε αἰτία αὐτῆς τῆς ἐνέργειας, πρῶτα τόν ἔκλεισε στή φυλακή, στή συνέχεια δέ τόν ἐβασάνισε πολύ. ᾿Επειδή ὅμως δέν κατάφερε νά τόν πείσει νά ἀρνηθεῖ τήν πίστη του στόν Χριστό, ἔδωσε ἐντολή καί τόν ἀποκεφάλισαν. ῏Ηταν τό ἔτος 363 μ.Χ. ῎Ετσι ὁ Μάρτυς Εὐψύχιος ἐκέρδισε ἀντί τῆς φθαρτῆς ζωῆς τόν ἄφθαρτο στέφανο τοῦ μαρτυρίου.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Αὐδιησοῦ καί τῶν ἁγίων τριακοσίων Μαρτύρων, τῶν ἐν Περσίδι τελειωθέντων.
Οἱ ῞Αγιοι αὐτοί Μάρτυρες ἐμαρτύρησαν κατά τούς χρόνους τοῦ βασιλέως τῶν Περσῶν Σαβωρίου Βύ (325-379 μ.Χ.). ῾Ο Σαβώριος ἐξεστράτευσε κατά τῶν Βυζαντινῶν καί ἐκυρίευσε τήν πόλη Βιζάδη. ᾿Αμέσως ἐκτέλεσε τούς στρατιῶτες πού εὑρίσκονταν μέσα σ᾿ αὐτή, καθώς καί ὅσους ἔφεραν ὅπλα, ἐνῶ στό λαό, τά γυναικόπαιδα καί τούς γέροντες, τόν ᾿Επίσκοπο ῾Ηλιόδωρο καί τούς πρεσβυτέρους Δησᾶ καί Μαριάβ ἐχάρισε τή ζωή.
Κατά τό χρόνο ἐκεῖνο, ἐπειδή ὁ ᾿Επίσκοπος ῾Ηλιόδωρος προαισθάνθηκε τό τέλος του, ἐχειροτόνησε ᾿Επίσκοπο τόν πρεσβύτερο Δησᾶ. ᾿Ενῶ λοιπόν γινόταν ᾿Ακολουθία στό ναό, ὁ ἀρχιμάγος ᾿Αδεφάρ ἀνέφερε στόν βασιλέα Σαβώριο ὅτι οἱ Χριστιανοί, τούς ὁποίους ἄφησε νά ζήσουν, ἐξέλεξαν γιά ᾿Επίσκοπό τους κάποιον ὀνόματι Δησᾶ καί καθυβρίζουν τό βασιλέα καί τή θρησκεία του.
᾿Αμέσως τότε ὁ Σαβώριος ἔδωσε ἐντολή καί ὁδήγησαν ἐνώπιόν του τριακόσιους ἄνδρες Χριστιανούς καί τούς διέταξε νά προσκυνήσουν τόν ἥλιο καί τή φωτιά καί νά θυσιάσουν στά εἴδωλα. ᾿Εκεῖνοι δέν ἐπειθάρχησαν στήν προσταγή τοῦ βασιλέως, ἀλλά ἔμειναν ἀκλόνητοι στήν πίστη τους. Τότε ἀποκεφαλίσθηκαν. Πέντε ὅμως ἀπό αὐτούς ἐλιποψύχησαν. ᾿Αρνήθηκαν τήν πατρώα εὐσέβεια καί προσκύνησαν τά εἴδωλα μέ ἀποτέλεσμα νά χάσουν τή σωτηρία τῆς ψυχῆς τους.
῞Ενας δέ ἀπό τούς ἀποκεφαλισθέντες Μάρτυρες, ὁ Αὐδιησοῦς, ἐπειδή τό κτύπημα τοῦ ξίφους δέν ἦταν θανατηφόρο, δέν ἀπέθανε μαζί μέ τούς ἄλλους, ἀλλά ἔζησε καί ἐκήρυττε μέ παρρησία καί ἐνθουσιασμό τό λόγο τοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτό καί τόν ἐτελείωσαν μέ μάχαιρα. ῎Ετσι οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες εἰσῆλθαν στήν αἰώνια ζωή τοῦ Θεοῦ στεφανωμένοι μέ τό στέφανο τοῦ μαρτυρίου.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν ᾿Ακατίου, ἐπισκόπου ᾿Αμίδης τῆς Μεσοποταμίας53.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ὁσιομάρτυρος Βαδίμου, τοῦ ἀρχιμανδρίτου, καί τῶν ἑπτά μαθητῶν αὐτοῦ.
 ῾Ο ῞Αγιος Βάδιμος ἔζησε κατά τούς χρόνους τοῦ βασιλέως τῆς Περσίας Σαβωρίου Βύ (325-379 μ.Χ.). ῏Ηταν Πέρσης καί καταγόταν ἀπό εὐγενή καί πλούσια οἰκογένεια τῆς πόλεως Βηθλαπάτης. ᾿Αφοῦ κατεφρόνησε τή δόξα τοῦ κόσμου καί τά πλούτη ἔγινε μοναχός καί ἔπειτα ἀρχιμανδρίτης, καί εἶχε κοντά του ἑπτά μαθητές. ᾿Επειδή ὅμως ἐκήρυσσαν τόν Χριστό, καταγγέλθηκαν ὅτι ἀποσποῦν τούς Πέρσες ἀπό τή θρησκεία τῶν εἰδώλων καί συνελήφθησαν. Παρά τίς πιέσεις καί τά βασανιστήρια ὁ ῞Αγιος Βάδιμος καί οἱ μαθητές του ὁμολογοῦσαν συνέχεια μέ παρρησία καί ἀνδρεία τό ῎Ονομα τοῦ ῾Αγίου Θεοῦ. Τότε παρεδόθησαν στόν δήμιο Νηρσᾶ, ὁ ὁποῖος μέ τό σπαθί του ἐθανάτωσε τόν ῞Αγιο καί ἀποκεφάλισε τούς μαθητές του.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μετακομιδή τῶν ἱερῶν λειψάνων τῆς ἁγίας Μόνικας, μητρός τοῦ ἱεροῦ Αὐγουστίνου, εἰς Ρώμην54.
(Βλ. † 4 Μαΐου).
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Ραφαήλ, Νικολάου τοῦ ὁσιομάρτυρος καί Εἰρήνης τῆς παρθενομάρτυρος.
Οἱ ῞Αγιοι Ραφαήλ, Νικόλαος καί Εἰρήνη συγκαταλέγονται στή χορεία τῶν Νεοφανῶν ῾Αγίων καί μάλιστα ἐκείνων πού ἐμαρτύρησαν σχεδόν ἀμέσως μετά τήν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Σχετικά μέ τό βίο τους γνωρίζουμε λίγα πράγματα. Οἱ πρῶτες πληροφορίες γιά τήν ὕπαρξη τῶν ῾Αγίων ἱστοροῦνται μέ θαυματουργικό καί ἀποκαλυπτικό τρόπο ἀπό τό ἔτος 1959. ᾿Από μιά ἀνασκαφή πού ἔγινε στή Θερμή τῆς Λέσβου ἀνακαλύφθηκε ὁ τάφος ἑνός ἀγνώστου προσώπου, πού ὅπως ἀποκαλύφθηκε σέ συνεχή ὁράματα, ἀνῆκε στόν ῞Αγιο ῾Ιερομάρτυρα Ραφαήλ, ὁ ὁποῖος ἐμαρτύρησε μαζί μέ τόν ῞Αγιο ῾Οσιομάρτυρα Νικόλαο καί τήν ῾Αγία Εἰρήνη. ῾Ο τάφος καί τό λείψανο τοῦ ῾Αγίου Νικολάου ἀνακαλύφθηκαν στίς 13 ᾿Ιουνίου 1960.
῾Ο ῞Αγιος Ραφαήλ καταγόταν ἀπό τούς Μύλους τῆς ᾿Ιθάκης καί ἐγεννήθηκε τό ἔτος 1410. Τό κοσμικό του ὄνομα ἦταν Γεώργιος Λάσκαρης ἤ Λασκαρίδης καί ὁ πατέρας του ὀνομαζόταν Διονύσιος. Πρίν γίνει κληρικός εἶχε σταδιοδρομήσει στό βυζαντινό στρατό καί ἔφθασε μάλιστα σέ μεγάλο βαθμό. Σέ λικία τριάντα πέντε ἐτῶν ἐγνώρισε ἕναν ἀσκητικό καί σεβάσμιο γέροντα, τόν ᾿Ιωάννη, ὁ ὁποῖος τόν προσείλκυσε στήν ἐν Χριστῷ ζωή. Κάποια Χριστούγεννα ὁ γέροντας κατέβηκε ἀπό τόν τόπο τῆς ἀσκήσεώς του, γιά νά ἐξομολογήσει καί νά κοινωνήσει τούς στρατιῶτες, καί ἐκήρυξε τό λόγο τοῦ Θεοῦ. Τότε ὁ ἀξιωματικός Γεώργιος, ὅταν ὁ γέροντας κατέβηκε πάλι τά Θεοφάνεια, ἀποχαιρέτησε τούς στρατιῶτες καί τόν ἀκολούθησε.
Μετά τήν κουρά του σέ μοναχό ἐχειροτονήθηκε πρεσβύτερος, ἀλλά ἐτιμήθηκε καί μέ τό ὀφφίκιο τοῦ ἀρχιμανδρίτου καί τοῦ πρωτοσυγκέλλου. Μαζί δέ μέ τίς ἄλλες ἀποκαλύψεις ὁ ῞Αγιος Ραφαήλ ἀπεκάλυψε ὅτι ἀπεστάλη ἀπό τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη στήν ῾Εσπερία, στήν πόλη τῆς Γαλλίας πού ὀνομάζεται Μορλαί, γιά νά ἐκπληρώσει τήν ἐντολή πού τοῦ ἀνατέθηκε. Τό γεγονός αὐτό ἔλαβε χώρα λίγο πρίν ἀπό τήν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως. ᾿Ακόμη ἀπεκάλυψε ὅτι ἐκήρυξε τό λόγο τοῦ Εὐαγγελίου στήν ᾿Αθήνα, στό λόφο πού εἶναι τό μνημεῖο τοῦ Φιλοπάππου.
Λίγα χρόνια πρίν ἀπό τήν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως, περί τό ἔτος 1450, ὁ ῞Αγιος εὑρέθηκε μετά ἀπό περιπλανήσεις στήν περιοχή τῆς Μακεδονίας καί ἐμόναζε ἐκεῖ.
Κοντά στόν ῞Αγιο Ραφαήλ εὑρισκόταν ἐκεῖνο τό διάστημα ὁ ῞Αγιος Νικόλαος ὡς ὑποτακτικός. ῾Ο Νικόλαος ἐκάρη μοναχός καί στή συνέχεια ἐχειροτονήθηκε διάκονος. Θεωρεῖται Θεσσαλονικεύς στήν καταγωγή, ἄν καί ἀναφέρεται ὅτι ἐγεννήθηκε στούς Ράγους τῆς Μηδίας τῆς Μικρᾶς ᾿Ασίας. ῾Ωστόσο ἐμεγάλωσε καί ἀνδρώθηκε στή Θεσσαλονίκη.
Μόλις ἔπεσε Κωνσταντινούπολη στά χέρια τῶν Τούρκων, οἱ ὁποῖοι εἰσέβαλαν ὁρμητικά στή Θράκη, καί καταλύθηκε ὁριστικά βυζαντινή αὐτοκρατορία, ὁ φόβος γιά γενικούς διωγμούς κατά τῶν Χριστιανῶν ἐστάθηκε ὡς ἀφορμή νά καταφύγει ὁ ῞Αγιος Ραφαήλ μέ τή συνοδεία του ἀπό τό λιμάνι τῆς ᾿Αλεξανδρουπόλεως στή Μυτιλήνη. ᾿Εκεῖ ἐγκαταστάθηκε μαζί μέ ἄλλους μοναχούς στήν παλαιά μονή τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου, ὁποία στό παρελθόν ἦταν γυναικεία καί ἦταν χτισμένη στό λόφο Καρυές κοντά στό χωριό Θερμή. ῾Ηγούμενος τῆς μονῆς ἐξελέγη στή συνέχεια ὁ ῞Αγιος Ραφαήλ.
῎Επειτα ἀπό μερικά χρόνια, τό ἔτος 1463, Λέσβος ἔπεσε στά χέρια τῶν Τούρκων, οἱ ὁποῖοι σέ μιά ἐπιδρομή τους στό μοναστήρι συνέλαβαν τόν ῞Αγιο Ραφαήλ καί τόν ῞Αγιο Νικόλαο, τή Μεγάλη Πέμπτη τοῦ ἰδίου ἔτους. ᾿Ακολούθησαν σκληρά καί ἀνηλεή βασανιστήρια καί ὁ ῞Αγιος Ραφαήλ ἐμαρτύρησε διά σφαγῆς μέ πολύ σκληρό τρόπο. Τόν ἔσυραν βιαίως τραβώντας τον ἀπό τά μαλλιά καί τή γενειάδα, τόν ἐκρέμασαν ἀπό ἕνα δένδρο, τόν ἐχτύπησαν βάναυσα, τόν ἐτρύπησαν μέ τά πολεμικά τους ὄργανα, ἀφοῦ προηγουμένως τά ἐπυράκτωσαν σέ δυνατή φωτιά, καί τελικά τόν ἔσφαξαν πριονίζοντάς τον ἀπό τό στόμα.
Σέ μερικές ἐμφανίσεις του ὁ ῞Αγιος Ραφαήλ φαίνεται νά συνοδεύεται ἀπό πολλούς, δορυφορούμενος τρόπον τινά, οἱ ὁποῖοι διάνυσαν πρίν ἀπ᾿ αὐτόν τόν ἀσκητικό βίο στή μονή τῶν Καρυῶν, ὅπως εἶπε σ᾿ ἐκείνους πού τά ἔβλεπαν αὐτά. ᾿Απεκάλυψε ἐπίσης ὅτι μονή αὐτή, ὁποία ἦταν γυναικεία, ὑπέστη ἐπιδρομή ἀπό τούς αἱμοχαρεῖς πειρατές κατά τό ἔτος 1235 μ.Χ. Κατά τήν ἐπιδρομή ἐκείνη ἀγωνίσθηκε μαζί μέ τίς ἄλλες μοναχές τόν ὑπέρ τοῦ Χριστοῦ καλό ἀγώνα καταγόμενη ἀπό τήν Πελοπόννησο γουμένη ᾿Ολυμπία καί ἀδελφή της Εὐφροσύνη. ῾Η ᾿Ολυμπία ἐτελειώθηκε ἀθλητικῶς στίς 11 Μαΐου τοῦ ἔτους 1235, ἐμφανίσθηκε δέ μαζί μέ τόν μεγάλο καί θαυματουργό ῞Αγιο Ραφαήλ.
῾Ο ῞Αγιος Νικόλαος ἀπέθανε μετά ἀπό βασανισμούς, ἀπό ἀνακοπή καρδιᾶς, δεμένος σ᾿ ἕνα δένδρο.
Μαζί μέ τούς ῾Αγίους συνάθλησε καί μόλις δώδεκα χρονῶν νεάνιδα Εἰρήνη, θυγατέρα τοῦ Βασιλείου, προεστοῦ τῆς Θερμῆς, ὁποία καί ἐμφανίζεται μαζί τους. Αὐτή μαρτύρησε ὡς ἑξῆς· Οἱ ἀσεβεῖς ἀλλόθρησκοι τῆς ἀπέκοψαν τό ἕνα χέρι καί ἀκολούθως τήν ἔβαλαν σέ ἕνα πιθάρι καί κατέκαυσαν τήν ἁγνή αὐτή παρθένο, ὑπό τά βλέμματα τῶν δύστυχων γονέων της, οἱ ὁποῖοι καί ἐθρηνοῦσαν γοερά γιά τό φρικτό θάνατο τοῦ παιδιοῦ τους.
Μέ τούς ῾Αγίους συνεμαρτύρησαν ὁ μνημονευθείς πατέρας τῆς ῾Αγίας Εἰρήνης Βασίλειος, σύζυγός του Μαρία, τό μόλις πέντε ἐτῶν παιδί τους Ραφαήλ, ἀνιψιά τους ῾Ελένη, ὁ δάσκαλος Θεόδωρος καί ὁ ἰατρός ᾿Αλέξανδρος, τῶν ὁποίων τά ὀστά εὑρέθησαν κοντά στούς τάφους τῶν ῾Αγίων, μέσα σέ ξεχωριστούς τάφους. Τό μαρτύριό τους συνέβη τήν Τρίτη τῆς Διακαινησίμου, στίς 9 ᾿Απριλίου τοῦ ἔτους 1463.
῎Επειτα ἀπό θαυματουργικές ὑποδείξεις τῶν ῾Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης, ὅπως προαναφέραμε, ἔγινε γνωστή ὕπαρξη τῶν λειψάνων τους καί ὑποδείχθηκαν τά σημεῖα ὅπου εὑρίσκονταν οἱ τάφοι τους.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,
ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.
|
