10 Φεβρουαρίου
† Μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Χαραλάμπους.
῾Ο ῞Αγιος Χαράλαμπος ἦταν ἱερεύς στή Μαγνησία τῆς Μικρᾶς ᾿Ασίας καί ἔζησε ἐπί αὐτοκρατορίας τοῦ Σεπτιμίου Σεβήρου (193-211 μ.Χ.). ῞Οταν τό ἔτος 198 μ.Χ. ὁ Σεβῆρος ἐξαπέλυσε ἀπηνή διωγμό κατά τῶν Χριστιανῶν, ὁ ἔπαρχος τῆς Μαγνησίας Λουκιανός συνέλαβε τόν ῞Αγιο καί τοῦ ἐζήτησε νά ἀρνηθεῖ τήν πίστη του. ῞Ομως ὁ ῞Αγιος ὄχι μόνο δέν τό ἔκανε αὐτό, ἀλλά ἀντίθετα ὁμολόγησε στόν ἔπαρχο τήν προσήλωσή του στόν Χριστό καί ἐδήλωσε μέ παρρησία ὅτι σέ ὁποιοδήποτε βασανιστήριο καί νά ὑποβληθεῖ δέν πρόκειται νά ἀρνηθεῖ τήν πίστη τῆς ᾿Εκκλησίας. Τότε σκοτισμένη καί σαρκική ψυχή τοῦ Λουκιανοῦ ἐπέτεινε τήν ὀργή της καί διέταξε νά ἀρχίσουν τά φρικώδη βασανιστήρια στό γέροντα ἱερέα. Πρῶτα τόν ἐγύμνωσαν καί ὁ ἴδιος ὁ Λουκιανός, παίρνοντας τό ξίφος του προσπάθησε νά πληγώσει τό σῶμα τοῦ ῾Αγίου. ῞Ομως ἀποκόπηκαν τά χέρια του καί ἔμειναν κρεμασμένα στό σῶμα τοῦ ῾Ιερομάρτυρος καί μόνο ὕστερα ἀπό προσευχή τοῦ ῾Αγίου συγκολλήθηκαν αὐτά πάλι στό σῶμα καί ὁ γεμόνας κατέστη ὑγιής. Βλέποντας αὐτό τό θαῦμα τοῦ ῾Αγίου πολλοί ἀπό τούς δήμιους ἐπίστεψαν στόν ἀληθινό Θεό.
Μέ τό ζόφο στό νοῦ καί μέ τή θηριωδία στήν καρδιά, ὁ ἔπαρχος ἔδωσε ἐντολή νά διαπομπεύσουν τόν ῞Αγιο καί νά τόν σύρουν διά μέσου τῆς πόλεως μέ χαλινάρι. Τέλος, διέταξε τόν ἀποκεφαλισμό τοῦ ῾Αγίου, ὁ ὁποῖος μέ τό μαρτύριό του ἔλαβε τόν ἀμαράντινο στέφανο τῆς δόξας.
Τμήματα τῆς τιμίας κάρας αὐτοῦ φυλάσσονται στήν ἱερά μονή ῾Αγίου Στεφάνου Μετεώρων καί στόν ὁμώνυμο προσκυνηματικό ναό τῆς κωμοπόλεως τῶν Θεσπιῶν τῆς Βοιωτίας.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Βάπτου καί Πορφυρίου καί τῶν πιστευσάντων ἁγίων τριῶν γυναικῶν.
Οἱ ῞Αγιοι αὐτοί Μάρτυρες ἐπίστεψαν στόν Χριστό κατά τό φρικτό μαρτύριο τοῦ ῾Αγίου Χαραλάμπους. Μόλις εἶδαν τό θαῦμα τοῦ ῾Αγίου πού ἐπιτελέσθηκε στόν ἔπαρχο Λουκιανό, οἱ δήμιοι Πορφύριος καί Βάπτος ἤ Δαῦκτος, ἀρνήθηκαν τά εἴδωλα καί ὁμολόγησαν τόν Χριστό. Τό ἴδιο ἔπραξαν καί τρεῖς ἀπό τίς παρευρισκόμενες ἐκεῖ γυναῖκες. ῞Ολους αὐτούς τούς συνέλαβε ὁ Λουκιανός καί, ἀφοῦ πρῶτα τούς ὑπέβαλε σέ φοβερά βασανιστήρια, ἀπέκοψε τίς τίμιες κεφαλές αὐτῶν.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων καί παρθένων ᾿Ενναθᾶ, Οὐαλεντίνης καί Παύλου.
῾Η ῾Αγία Μάρτυς ᾿Ενναθᾶ καταγόταν ἀπό τή Γάζα, δέ ῾Αγία Μάρτυς Οὐαλεντίνα καταγόταν ἀπό τήν Καισάρεια τῆς Παλαιστίνης. Μόλις ἐξέσπασε διωγμός ἐναντίον τῶν Χριστιανῶν, οἱ ῾Αγίες συνελήφθησαν καί ὁδηγήθηκαν στόν γεμόνα Φιρμιλιανό, ἐνώπιον τοῦ ὁποίου ὁμολόγησαν τήν πίστη τους στόν Χριστό. Τότε ἐκεῖνος ἐδιέταξε νά μαστιγώσουν τή Μάρτυρα ᾿Ενναθᾶ ἀνηλεῶς. Στή συνέχεια, τήν ἐκρέμασαν σέ ξύλο καί τῆς ἔσκισαν τά πλευρά.
῾Η ῾Αγία Οὐαλεντίνα, ἐπειδή δέν μποροῦσε νά βλέπει τήν ἀπανθρωπιά καί τή θηριωδία τοῦ γεμόνος, ἐφανερώθηκε καί αὐτή ὡς Χριστιανή. Βιαζόμενη νά προσφέρει θυσία στά εἴδωλα, ἀνέτρεψε τό βωμό τῶν εἰδώλων καί τόν κατέστρεψε. ῾Ο τύραννος, μόλις εἶδε τήν ἐνέργεια αὐτή τῆς ῾Αγίας Οὐαλεντίνης, τήν παρέδωσε σέ φρικώδη βασανιστήρια.
᾿Αλλά τό συνεχιζόμενο μαρτύριο τῶν δύο ῾Αγίων παρθένων γυναικῶν, προεκάλεσε τήν ἐμφάνιση καί ἄλλου ἀθλητοῦ τῆς πίστεως. ῏Ηταν ὁ Παῦλος, ὁ ὁποῖος ἐθεώρησε καθῆκον του νά στηλιτεύσει τήν ἀχόρταγη θηριωδία τοῦ ἔπαρχου Φιρμιλιανοῦ. Τότε ὁ ἔπαρχος ἐκορύφωσε τήν κακουργία του. Κατά διαταγή του οἱ δύο ῾Αγίες ὁδηγήθηκαν σέ θάνατο διά πυρός καί ὁ ῞Αγιος Παῦλος ἀποκεφαλίσθηκε. ῾Ο πόθος τους ἐκπληρώθηκε καί οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες ἀνέβησαν στά ἀθάνατα καί μακάρια σκηνώματα τοῦ Χριστοῦ.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Ζήνωνος τοῦ ταχυδρόμου.
῾Ο ῞Οσιος Ζήνων καταγόταν ἀπό τήν Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας καί ἦταν υἱός πλουσίων ἀλλά καί ἐνάρετων γονέων. ᾿Επί βασιλείας Οὐάλεντος (364-374 μ.Χ.), ἦταν διακομιστής τῆς ἀλληλογραφίας του. ῾Ο αὐτοκράτορος Οὐάλης ὑπεστήριζε τοῦ αἱρετικούς ᾿Αρειανούς, καί εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος προσπάθησε νά πιέσει διά τοῦ ἔπαρχου Μοδέστου τόν Μέγα Βασίλειο, ἀναγκάσθηκε ὅμως νά ὑποχωρήσει ἀπό τήν σθεναρή στάση τοῦ ῾Αγίου ῾Ιεράρχου. ῾Ο ῞Αγιος Ζήνων, μολονότι ἐζοῦσε σέ τέτοια ἀτμόσφαιρα, διετήρησε ἀκέραιο τό ὀρθόδοξο φρόνημά του.
῞Οταν ἀπέθανε ὁ αὐτοκράτορας, ὁ ῞Οσιος ἐγκατέλειψε τόν κοσμικό κυκεώνα καί ἀκολούθησε τό μοναχικό βίο. ᾿Εγκαταστάθηκε σέ καλύβα στό ὄρος τοῦ ᾿Αντιόχου, κοντά στήν ᾿Αντιόχεια, ὅπου ἀσκήτευαν πολλοί ἅγιοι μοναχοί. Κοντά σ᾿ αὐτούς βρῆκε ἀνάπαυση καρδιά τοῦ ῾Αγίου.
῾Η ζωή του ἦταν σκληρή, αὐστηρή καί τραχεία. ῎Ετσι ἔλαβε χάρη ἀπό τόν Θεό καί ὁδηγοῦσε πολλούς στό δρόμο τῆς εὐσέβειας, ἐνῶ ἐστήριζε τούς νεότερους μοναχούς στή μίμηση τῆς ἀγγελικῆς πολιτείας. ῏Ηταν ὁ ἐπιδέξιος ἀδελφός, ὁ εὔγλωττος χρωματιστής τῆς εὐτέλειας τῆς κοσμικῆς ματαιότητος καί τῆς ὑπεροχῆς τῆς ἐσωτερικῆς γαλήνης καί συχίας.
῾Ο ῞Οσιος Ζήνων ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη σέ βαθύ γῆρας.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἠμῶν ᾿Αναστασίου, πατριάρχου ῾Ιεροσολύμων.
῾Ο ῞Αγιος ᾿Αναστάσιος διετέλεσε Πατριάρχης ῾Ιεροσολύμων κατά τό ἔτος 706 μ.Χ. καί διακρίθηκε γιά τή φιλόθεη πολιτεία του καί τήν εὐσέβειά του. ῎Εχασε δέ τό θρόνο του ὑποστηρίζοντας τίς ᾿Αποφάσεις καί τούς ῞Ορους τῆς Δύ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (451 μ.Χ.), ὅταν ὑπέγραψε τά Πρακτικά τῆς ἐν Τρούλλῳ Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου (691 μ.Χ.). Εἶναι ἐσφαλμένη ἀναγραφή σέ πολλούς Συναξαριστές τοῦ ῾Αγίου ᾿Αναστασίου ὡς Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, πού διαδέχθηκε τόν ῞Αγιο Πατριάρχη Γερμανό (12 Μαΐου), διότι ὁ Πατριάρχης ᾿Αναστάσιος πού διαδέχθηκε τόν ῞Αγιο Γερμανό ἦταν εἰκονομάχος καί μισητός στό ὀρθόδοξο ποίμνιο.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῆς ῾Υπεραγίας Θεοτόκου ἐν τοῖς ᾿Αρεοβίνδου.
῾Ο ναός αὐτός ὑπῆρχε ἀπέναντι τῆς βασιλικῆς πύλης (Μπαλατᾶ), στό σημερινό Χάσκιοϊ τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί ἐκτίσθηκε τό ἔτος 598 μ.Χ. ἀπό τόν ἀδελφό τοῦ αὐτοκράτορος Μαυρικίου (582-602 μ.Χ.) Πέτρο. Τό ὄνομα ᾿Αρεόβινδος εἶχαν ἐπιφανεῖς στρατιωτικοί τῆς ᾿Ανατολῆς.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῆς ὁσίας μητρός ἠμῶν ῎Αννης τῆς πριγκιπίσσης.
῾Η ῾Οσία ῎Αννα ἐγεννήθηκε στή Ρωσία καί ἦταν σύζυγος τοῦ γεμόνος Γιαροσλάβου. ᾿Εργάσθηκε ἀποστολικά γιά τήν στερέωση τῆς ὀρθοδόξου πίστεως καί ἐγκατέλειψε τόν κόσμο, γιά νά ζήσει σέ μοναστήρι μέ συχία καί προσευχή. ᾿Εκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη τό ἔτος 1056. ῾Η ᾿Εκκλησία τιμᾶ τή μνήμη της καί στίς 17 ᾿Οκτωβρίου.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Προχόρου, τοῦ ἐκ Ρωσίας.
῾Ο ῞Οσιος Πρόχορος καταγόταν ἀπό τό Σμολένσκ τῆς Ρωσίας καί ἀκολούθησε τό μοναχικό βίο γενόμενος μοναχός στή μονή τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου ἀπό τόν γούμενο ᾿Ιωάννη, ὁ ὁποῖος ἔνιωσε τόν ἔνθεο ζῆλο τοῦ Προχόρου. ῾Ο ῞Οσιος ἀγωνιζόταν μέ μεγάλη αὐστηρότητα καί ἀκρίβεια στίς ἀρχές τῆς μοναχικῆς πολιτείας. ᾿Εκεῖνο πού τόν διέκρινε ἦταν νηστεία. Ποτέ δέν ἐγευόταν ἄλλη τροφή ἐκτός ἀπό νερό καί ψωμί πού ἦταν φτιαγμένο ἀπό λοποτιά ἤ ἀρνόγλωσσο, ἕνα πικρό φυτό. Γι᾿ αὐτό καί ἐπικαλεῖται «Λεμπεντιώτης». Καί ὁ ῞Αγιος Θεός, πού ἔβλεπε τήν ἄσκηση καί τήν ἀγάπη τοῦ ῾Οσίου, μετέβαλε τήν πίκρα αὐτοῦ τοῦ χόρτου σέ γλυκύτητα.
Τά χρόνια πού ζοῦσε ὁ ῞Οσιος ἦταν δύσκολα γιά τή Ρωσία καί τό λαό της. Οἱ πολεμικές ἀναταραχές ἔφεραν πείνα. ῾Ο θάνατος ἀπειλοῦσε τούς κατοίκους τοῦ Κιέβου. ῾Ο ῞Οσιος, ἀκούραστα, ἐμάζευε τό πικρό αὐτό χόρτο καί καθημερινά ἑτοίμαζε ψωμιά καί τά ἐμοίραζε στούς πεινασμένους ἀδελφούς του. Μερικοί ἠθέλησαν νά μιμηθοῦν τόν ῞Οσιο καί νά φτιάξουν μόνοι τους ψωμί ἀπό τό πικρό αὐτό χόρτο. ῏Ηταν ὅμως ἀδύνατο νά τό φᾶνε, γιατί ἦταν πολύ πικρό. Τότε ἐκατάλαβαν ὅτι κάτι τό θαυμαστό συνέβαινε μέ τόν ῞Αγιο ἀσκητή, ὁ ὁποῖος ἐπιτελοῦσε τό ἔργο αὐτό μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ.
Στόν καιρό τοῦ ῾Οσίου συνέβη καί ὁ ἐμφύλιος πόλεμος ἀνάμεσα στόν γεμόνα Μιχαήλ Σβιατοπόλκ καί στούς πρίγκιπες τῶν πόλεων Βλαντιμίρ καί Περεμίσλσκ. Τά τρόφιμα ἔφθαναν δύσκολα στό Κίεβο καί τό πρόβλημα ἐμεγάλωσε ὅταν ἔπαψε νά ὑπάρχει ἁλάτι. Τότε ὁ ῞Οσιος ἐμάζεψε ἀπό τά κελλιά τῶν μοναχῶν ὅλη τή στάχτη καί ἄρχισε νά προσεύχεται. ῾Η στάχτη ἔγινε ἁλάτι, τό ὁποῖο ὁ ῞Οσιος ἐμοίραζε καί δέν ἐτελείωνε ποτέ.
Οἱ ἔμποροι παραπονέθηκαν τότε στόν σκληρό γεμόνα Μιχαήλ Σβιατοπόλκ, ὁ ὁποῖος ἔδωσε ἐντολή νά μεταφέρουν τό ἁλάτι στήν αὐλή, γιά νά τό πωλεῖ αὐτός. Τότε τό ἁλάτι ἔγινε καί πάλι στάχτη καί ἀλήθεια ἀποκαλύφθηκε, γιά νά δοξασθεῖ τό ῎Ονομα τοῦ Θεοῦ. ῾Ο γεμόνας, συντετριμμένος, πῆγε στή μονή τῶν Σπηλαίων καί προσέπεσε μέ ταπείνωση στόν ῞Οσιο, ὁ ὁποῖος προφήτεψε τή νίκη τοῦ γεμόνος κατά τῶν Πολόφτσων.
῾Ο ῞Οσιος Πρόχορος ἐκοιμήθηκε εἰρηνικά τό ἔτος 1107. ῾Ο γεμόνας Μιχαήλ Σβιατοπόλκ δακρυσμένος ἐνταφίασε τό σκήνωμα τοῦ ῾Οσίου κοντά στή μονή τοῦ ῾Αγίου ᾿Αντωνίου τῶν Σπηλαίων.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Βασιλείου, ἀρχιεπισκόπου Νόβγκοροντ τῆς Ρωσίας.
῾Ο ῞Αγιος Βασίλειος ἐξελέγη Μητροπολίτης τοῦ Νόβγκοροντ τῆς Ρωσίας τό 1329 καί ἐχειροτονήθηκε στό ναό τῶν ῾Αγίων Κοσμᾶ καί Δαμιανοῦ. Συνέγραψε τό προσφιλές ἀνάγνωσμα «῾Ο παράδεισος ἐπί τῆς γῆς». ᾿Εκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1352.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ᾿Ιωάννου τοῦ Φιλοσόφου.
῾Ο ῞Αγιος ᾿Ιωάννης, ὁ ἐπιλεγόμενος Φιλόσοφος λόγῳ τῶν ἐξαιρετικῶν σπουδῶν του στή θεολογία καί φιλοσοφία, ἔζησε κατά τά τέλη τοῦ 11ου καί ἀρχές τοῦ 12ου αἰώνα μ.Χ. στή Γεωργία. ᾿Εκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Λογγίνου τοῦ ᾿Ερημίτου.
῾Ο ῞Οσιος Λογγίνος τοῦ Κορυαζχέμσκ καταγόταν ἀπό τή Ρωσία. ᾿Ασκήτεψε ἀρχικά στή μονή ῾Αγίου Παύλου τῆς ᾿Ομπνόρα καί στή συνέχεια στή μονή τῶν ῾Αγίων Βόριδος καί Γκλέμπ τοῦ Σολβυτσέγκοντ καί στή μονή τοῦ ῾Αγίου Κορνηλίου τῆς περιοχῆς Κομέλ. ᾿Από ἐκεῖ, ἀκολουθούμενος ἀπό τό μοναχό Συμεών, ἦλθε σέ ἐρημητήριο πού ἦταν στίς ὄχθες τοῦ ποταμοῦ Κορυαζχέμα. ᾿Εκεῖ ἀνήγειρε κελλιά καί ναό ἀφιερωμένο στόν ῞Αγιο Νικόλαο.
῾Ο ῞Οσιος Λογγίνος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1540. Μετά 16 χρόνια ἀπό τήν κοίμηση αὐτοῦ, τό τίμιο λείψανό του μεταφέρθηκε μέσα στό ναό.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμην ἐπιτελοῦμεν πάντων τῶν ἐν Νόβγκοροντ τῆς Ρωσίας ῾Αγίων ῾Ιεραρχῶν.
῾Η ἑορτή αὐτή καθιερώθηκε μετά τή φανέρωση τοῦ ῾Αγίου ᾿Ιωάννου, ᾿Αρχιεπισκόπου Νόβγκοροντ († 7 Σεπτεμβρίου 1186) στόν ῞Αγιο Εὐθύμιο, ᾿Αρχιεπίσκοπο Νόβγκοροντ († 11 Μαρτίου 1458), ὁ ὁποῖος τοῦ εἶπε νά ἑορτάζει μέ ἀγρυπνία στόν καθεδρικό ναό τῆς ῾Αγίας Σοφίας τούς μακάριους ῾Ιεράρχες τῆς τοπικῆς αὐτῆς ᾿Εκκλησίας, πού εὐαρέστησαν μέ τό βίο καί τούς ἀγῶνες τους τόν Θεό. ᾿Επίσης, ἑορτή αὐτή ἐπιτελεῖται στίς 4 ᾿Οκτωβρίου, μέρα τῆς μνήμης τοῦ ῾Αγίου ῾Ιεροθέου, ᾿Επισκόπου ᾿Αθηνῶν, σύμφωνα μέ ὅσα εἶπε ὁ ῞Αγιος ᾿Ιωάννης, καί τήν τρίτη Κυριακή μετά τήν Πεντηκοστή.
Οἱ ῞Αγιοι ῾Ιεράρχες εἶναι· ᾿Ιωακείμ (1030), Λουκᾶς (1060), Γερμανός (1096), ᾿Αρκάδιος (1162), Γρηγόριος (1193), Μαρτύριος (1199), ᾿Αντώνιος (1231), Βασίλειος (1352), Συμεών (1421), Γεννάδιος (1505), Ποιμήν (1571), ᾿Αφφώνιος (1652).
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, ἀνάμνησις τοῦ θαύματος τῆς ἀπαλλαγῆς τῆς νήσου Ζακύνθου ἐκ τῆς πανώλους.
῞Οταν τό ἔτος 1728 ἐνέσκυψε στή νῆσο τῆς Ζακύνθου πανούκλα, οἱ Χριστιανοί ἐστράφησαν στόν ῞Αγιο Χαράλαμπο καί ἐζήτησαν τή μεσιτεία του. ᾿Απεφάσισαν μάλιστα νά οἰκοδομήσουν ναό πρός τιμήν του ὡς ἱκεσία καί ὑπέρ τῆς ἀπαλλαγῆς αὐτῶν ἀπό τή συμφορά.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,
ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.
|