15 Φεβρουαρίου
† Μνήμη τοῦ ἁγίου ἀποστόλου ᾿Ονησίμου, μαθητοῦ τοῦ ᾿Αποστόλου Παύλου.
 ῾Ο ῞Αγιος ᾿Ονήσιμος, ἕνας ἀπό τούς ῾Εβδομήκοντα ᾿Αποστόλους, ἦταν δοῦλος στό σπίτι του Ρωμαίου ἄρχοντος Φιλήμονος, ὁ ὁποῖος καταγόταν ἀπό τή Φρυγία καί ἔγινε Χριστιανός ἀπό τόν ᾿Απόστολο Παῦλο. ῾Ο ᾿Ονήσιμος ἔφυγε κρυφά ἀπό τόν κύριό του καί μετέβη στή Ρώμη σέ ἐπίσκεψη τοῦ ᾿Αποστόλου Παύλου. ῎Ετσι ἀφιερώθηκε στή διακονία τῆς ᾿Εκκλησίας καί τῶν Χριστιανῶν. ῾Ο Παῦλος τόν ἀπέστειλε πίσω στόν Φιλήμονα μέ ἐπιστολή του, στήν ὁποία ἀνέφερε γιά τόν ῞Αγιο ᾿Ονήσιμο τά ἀκόλουθα· «Τέτοιος πού εἶμαι, ἐγώ ὁ Παῦλος ὁ λικιωμένος, καί τώρα φυλακισμένος τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, σέ παρακαλῶ γιά τό παιδί μου, τόν ᾿Ονήσιμο, ὁ ὁποῖος ἄλλοτε σοῦ ἦταν ἄχρηστος, τώρα ὅμως εἶναι χρήσιμος καί σ᾿ ἐσένα καί σ᾿ ἐμένα. Σοῦ τόν ἀποστέλλω πάλι καί σύ δέξου αὐτόν πού εἶναι καρδιά μου. Θά ἤθελα νά τόν κρατήσω κοντά μου, γιά νά μέ ὑπηρετεῖ, ἀντί σοῦ, στή φυλακή ὅπου εἶμαι χάριν τοῦ Εὐαγγελίου, ἀλλά δέν ἤθελα νά κάνω τίποτε χωρίς τή δική σου συγκατάθεση, γιά νά μή γίνει ἀγαθή σου πράξη ἀναγκαστικά ἀλλά μέ τή θέλησή σου. ῎Ισως γι᾿ αὐτό ἀποχωρίσθηκε προσωρινά ἀπό σένα, γιά νά τόν ἔχεις παντοτινά, ὄχι πλέον σάν δοῦλο, ἀλλά περισσότερο ἀπό δοῦλο, σάν ἀδελφό ἀγαπητό, ἰδιαίτερα γιά μένα, πόσο μάλλον γιά σένα, καί σάν ἄνθρωπο καί σάν Χριστιανό. ᾿Εάν λοιπόν μέ θεωρεῖς φίλο, δέξου τον σάν νά ἤμουν ἐγώ».
῾Ο ᾿Απόστολος ᾿Ονήσιμος ἐπανέκαμψε στή Ρώμη πρός τόν ᾿Απόστολο Παῦλο καί τόν διακονοῦσε. Μετά τό μαρτύριο τοῦ ᾿Αποστόλου Παύλου συνελήφθη ὑπό τοῦ ἐπάρχου Ρώμης Τερτύλου καί ἐξορίσθηκε στούς Ποτιόλους τῆς ᾿Ιταλίας. ῞Ομως ὁ ᾿Ονήσιμος συνέχισε μέ ζῆλο νά κηρύττει τό λόγο τοῦ Θεοῦ. ῞Οταν ὁ ἔπαρχος Τέρτυλος ἐπισκέφθηκε τόν τόπο τῆς ἐξορίας του καί ἐπληροφορήθηκε τή χριστιανική του δράση, διέταξε νά συλληφθεῖ ὁ ῞Αγιος καί νά βασανισθεῖ. Τόν ἐκτύπησαν ἀλύπητα καί μέ ραβδισμούς τοῦ ἔσπασαν τά σκέλη. Στό τέλος, μετά ἀπό φρικώδεις βασάνους, ὁ ῞Αγιος ᾿Ονήσιμος ἐμαρτύρησε καί ἔλαβε τό στεφάνι τοῦ μαρτυρίου. Τό τίμιο λείψανό του παρέλαβε καί ἐνταφίασε μιά πλούσια ἀλλά εὐσεβής Ρωμαία Χριστιανή.
Ναός πρός τιμήν τοῦ ῾Αγίου ᾿Αποστόλου ᾿Ονησίμου εἶχε ἀνεγερθεῖ κατά τόν 10ο αἰώνα μ.Χ. στήν Κωνσταντινούπολη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Μαΐωρος.
῾Ο ῞Αγιος Μαΐωρ ἔζησε ἐπί αὐτοκρατορίας Διοκλητιανοῦ (284-305 μ.Χ.) καί Μαξιμιανοῦ (285-305 μ.Χ.) καί ὑπηρετοῦσε ὡς στρατιώτης στό τάγμα τῶν Μαύρων. ῞Οταν τό 302 μ.Χ. ἄρχισε ὁ διωγμός κατά τῶν Χριστιανῶν, ὁ ῞Αγιος, πού βρισκόταν στή Γάζα τῆς Παλαιστίνης, καταγγέλθηκε στόν ἔπαρχο ὅτι εἶναι Χριστιανός καί συνελήφθη. ᾿Αφοῦ ὁμολόγησε μέ γενναιότητα τήν πίστη του στόν Χριστό ἐβασανίσθηκε σκληρά. ᾿Επί ἑπτά μέρες ὑπέστη τό φρικτό βασανιστήριο τῶν μαστιγώσεων. ῎Ετσι ἐμαρτύρησε ὁ Μάρτυς Μαΐωρ καί εἰσῆλθε στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Εὐσεβίου.
῾Ο ῞Οσιος Εὐσέβιος ἔζησε κατά τόν 5ο αἰώνα μ.Χ. ᾿Από ἀγάπη πρός τόν Θεό ἀκολούθησε τήν ὁδό τῆς μοναχικῆς πολιτείας. ᾿Αρχικά πῆγε σέ κάποιο μοναστήρι καί ἐκάρη μοναχός. ῎Επειτα ἀποσύρθηκε στή ράχη ἑνός βουνοῦ κοντά στήν πόλη ᾿Ασιχᾶ, ὅπου καί ἀσκήτεψε. ᾿Εκεῖ περιέφραξε μέ πέτρες ἕνα μέρος χωρίς σκεπή καί ἐπέρασε τό βίο του μέ νηστεία καί σωματικές ταλαιπωρίες, ὥστε κατέπεσαν οἱ σάρκες του καί ἔμειναν μόνο τά ὀστά.
῾Η φήμη τῆς ἁγιότητός του ὁδηγοῦσε πολλούς ἀνθρώπους στόν ῞Οσιο, οἱ ὁποῖοι ἐζητοῦσαν τήν εὐχή καί τήν εὐλογία του. Γιά νά ἀποφύγει τό θόρυβο καί νά διατηρήσει τήν συχία στόν πνευματικό του ἀγώνα, ἔφυγε ἀπό τόν τόπο αὐτό καί μετοίκησε σέ μονή πού βρισκόταν ἐκεῖ κοντά. Καί στό νέο τόπο τῆς ἀσκήσεώς του ζοῦσε μέ προσευχή καί αὐστηρή ἄσκηση. ῎Ετσι ὁ ῞Οσιος Εὐσέβιος, ἀφοῦ ἔζησε θεοφιλῶς, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη σέ λικία 90 ἐτῶν.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, σύναξις τοῦ ἁγίου ἀποστόλου καί εὐαγγελιστοῦ ᾿Ιωάννου ἐν τοῖς Διακονίσσης.
῾Ο ναός βρισκόταν στήν Κωνσταντινούπολη καί θεωρεῖται ὅτι ἔκειτο ἐκεῖ ὅπου σήμερα εἶναι τό Καλενδέρ-χανί-τζαμί. Πιθανῶς παρεκκλήσιο τοῦ ναοῦ νά ἦταν ἀφιερωμένο στόν ᾿Απόστολο καί Εὐαγγελιστή ᾿Ιωάννη τό Θεολόγο ἤ Σύναξη, ἐτελεῖτο λόγῳ κάποιου θαύματος πού ἔγινε ἐκεῖ.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος ᾿Ιωάννου, τοῦ ἐκ Θεσσαλονίκης.
῾Ο ῞Αγιος Νεομάρτυς ᾿Ιωάννης καταγόταν ἀπό τήν Κωλακία, τή σημερινή κωμόπολη τῆς Χαλάστρας. Γιά κάποιο χρονικό διάστημα ἐγκαταβίωσε στό ῞Αγιον ῎Ορος, χωρίς νά διευκρινίζεται ἄν εἶχε λάβει τό μοναχικό σχῆμα ἤ ἦταν λαϊκός, καί εἶχε ὑποτακτικό κάποιον ᾿Αργύρη. ῾Ο ᾿Ιωάννης βρισκόταν στή Θεσσαλονίκη, ὅταν κατά τή διάρκεια ἑνός συμποσίου μέ Τούρκους, αὐτοί ἰσχυρίσθηκαν πώς δῆθεν τούς εἶχε πεῖ ὅτι θέλει νά γίνει καί αὐτός Μωαμεθανός. ῾Ο ᾿Ιωάννης ἀρνήθηκε κατηγορηματικά τόν ἰσχυρισμό τους, γι᾿ αὐτό καί ὁδηγήθηκε στό παζάρι, πιθανόν στήν κεντρική ἀγορά τῆς πόλεως, ὅπου καί ἐκτελέσθηκε ἄνευ δίκης δι᾿ ἀπαγχονισμοῦ τό ἔτος 1776. Μετά τόν ἀπαγχονισμό του, τό λείψανο τοῦ Νεομάρτυρος ἐρρίφθηκε στή θάλασσα.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν ᾿Ανθίμου τοῦ Χίου.
῾Ο ῞Οσιος ῎Ανθιμος, κατά κόσμον ᾿Αργύριος Κ. Βαγιάνος, ἐγεννήθηκε τήν 1η ᾿Ιουλίου 1869 στήν περιοχή τοῦ ῾Αγίου Λουκᾶ Λιβαδίων. Οἱ εὐσεβεῖς καί ἐνάρετοι γονεῖς του, Κωνσταντίνος καί ᾿Αργυρώ, ἐφρόντισαν νά δώσουν χριστιανική ἀγωγή στό τέκνο τους. Καί ὁ νεαρός ᾿Αργύριος δωρεοδέκτης τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος, μέ πνεῦμα σοφίας, ἦταν προορισμένος ἀπό τόν Θεό νά ἀναδειχθεῖ σκεῦος ἐκλογῆς καί νά γίνει μέγας παιδαγωγός εἰς Χριστόν. ῾Η ὅλη παιδιόθεν ἀνάπτυξη καί ἀνατροφή του ἐτελοῦσε προφανῶς ὑπό τήν ἰσχυρή καί βαθιά ἐπίδραση τοῦ χριστιανικοῦ οἰκογενειακοῦ του περιβάλλοντος.
Γράμματα δέν ἔμαθε πολλά· περιορίσθηκε στίς ἁπλές γνώσεις τοῦ δημοτικοῦ σχολείου. ῎Ετσι χωρίς τίς θεωρητικές γνώσεις τῆς ἐγκοσμίου καταξιώσεως, ἀλλά μέ εὐφυΐα καί διεισδυτικότητα πνεύματος καί μέ ἰδιαιτέρως ἔντονη τήν ἐπιθυμία γιά βίο πνευματικό, προχωρᾶ ἀταλάντευτος στήν ἐνάρετη ζωή μέ τήν πολύτιμη δωρεά τῆς ἀκλόνητης πίστεως.
῾Ο θεῖος ἔρως τόν ὁδηγεῖ στήν ἀπάρνηση τοῦ κόσμου καί τῆς βοῆς του καί στή μοναχική πολιτεία, ἀπό ὅπου ἐξέλαμψαν οἱ ἀρετές του. ᾿Αφορμή γιά νά ἀκολουθήσει τή μοναχική ὁδό ὑπῆρξε ἐπίσκεψή του στή Σκήτη τῶν ῾Αγίων Πατέρων τῆς Χίου γιά τήν ἐπισκευή ἰδιόκτητης εἰκόνος τῆς Παναγίας. Μέ αὐτή τήν εἰκόνα ἔκτοτε συνέδεσε ἄρρηκτα ὁλόκληρη τή ζωή του. ῾Η Παναγία ἔγινε γιά ἐκεῖνον πηγή ἀνεξάντλητης δυνάμεως στούς μετέπειτα σκληρούς ἀγῶνες του, ἀλλά καί πηγή δροσιᾶς καί ἀνακουφίσεως. ῾Οδηγός του στόν ἀσκητικό βίο ὑπῆρξε ὁ σεβάσμιος Γέροντας τῆς Σκήτης Παχώμιος, ἀπό τόν ὁποῖο ἐκάρη μικρόσχημος μοναχός καί μετονομάσθηκε ῎Ανθιμος.
῾Υποτάσσεται στόν Γέροντα Παχώμιο καί μέ τίς ἀδιάλειπτες προσευχές καί νηστεῖες καί μέ τούς σκληρούς ἀγῶνες του ἀναδεικνύεται, μέ τήν εὐδοκία τοῦ Θεοῦ, μεγάλος στήν ἄσκηση καί τήν ἀρετή. Μέ τή σωματική καί πνευματική του ὅμως αὐτή ἄσκηση ἐξαντλήθηκε καί ἀσθένησε. Τότε μέ τήν εὐλογία τοῦ Παχωμίου ἐπιστρέφει στό σπίτι του, ὅπου ἐγκαθίσταται γιά ἀνάρρωση. ῞Ομως ὁ ῞Οσιος ῎Ανθιμος δέν ἐγκατέλειψε τήν ἄθληση. Μόλις ἀποκαταστάθηκε μερικῶς ὑγεία του ἀποσύρθηκε σέ μικρό ἀπομονωμένο κελλί μέσα στά πατρικά του κτήματα, στά Λιβάδια τῆς Χίου, συνεχίζοντας τούς πνευματικούς του ἀγῶνες. ᾿Εκεῖ ἐμόναζε ἀσκώντας ταυτοχρόνως καί τήν τέχνη τοῦ ὑποδηματοποιοῦ, γιά νά βοηθᾶ τούς πτωχούς γονεῖς του καί νά ἐλεεῖ τούς πάσχοντες.
Στό κελλί του αὐτό μέ τήν ἀδιάλειπτη προσευχή καί τή μελέτη τοῦ βίου μεγάλων ἀσκητῶν ἐλάμβανε δύναμη, προέκοπτε σέ πνευματική οἰκοδομή, ἀλλά προκαλοῦσε καί τή δαιμονιώδη λύσσα τοῦ πονηροῦ. ῾Ο ῞Οσιος ἀγωνιζόταν σκληρά καί ἀποτελεσματικά, διεξήγαγε πολυμέτωπους ἀλλά νικηφόρους ἀγῶνες κατά τοῦ πονηροῦ μέ τήν πύρινη προσευχή καί καθημερινά ἀνερχόταν τήν εὐλογημένη κλίμακα τῶν ἀρετῶν καί τῆς ἁγιότητος. ᾿Αργότερα, σέ λικία 40 ἐτῶν, τό ἔτος 1909, κείρεται μεγαλόσχημος μοναχός ἀπό τό διάδοχο τοῦ Παχωμίου ἱερομόναχο ᾿Ανδρόνικο.
῾Ο ἐνάρετος ὅμως ἀσκητής ῎Ανθιμος ἦταν σκεῦος ἐκλογῆς καί ἕτοιμος γιά τό ἀξίωμα τῆς ἱερωσύνης. Καλεῖται λοιπόν στό ᾿Αδραμύττιο τῆς Μικρᾶς ᾿Ασίας ἀπό τόν ἀνάδοχό του Στέφανο Διοματάρη τό 1910 γιά τό σκοπό αὐτό. ῾Η χειροτονία τοῦ ῾Αγίου δέν ἦταν κάτι τό συνηθισμένο. Στήν περίπτωσή του εἴχαμε τή θεία συγκατάθεση πού ἀπεκάλυψαν οἱ θεοσημίες εὐδοκίας κατά τό τέλος τῆς χειροτονίας. Σεισμός, ἀστραπές, βροντές, κατακλυσμαία βροχή ἐπισυμβαίνουν τήν ἱερή ἐκείνη ὥρα. Τά κανδήλια τοῦ ναοῦ κινοῦνται, ἐνῶ ἕνα ἀπό αὐτά καταπίπτει. Μετά δέ τή χειροτονία ἐπικρατεῖ γαλήνη, ἠρεμία, χαρά Θεοῦ. Τά φυσικά αὐτά φαινόμενα ἀποκαλύπτουν καί ἐπιμαρτυροῦν τήν εὐαρέσκεια τοῦ Θεοῦ καί τή θεία συγκατάνευση.
῞Οσο καιρό παρέμενε στό ᾿Αδραμύττιο, ἀκτινοβολοῦσε ἐκθαμβωτικά μέ τήν ἀρετή καί τήν ἁγιότητά του, ὁποία ἴσχυσε νά θεραπεύσει δαιμονιζόμενο τῆς περιοχῆς, κάτι πού δέν κατόρθωσαν οἱ συλλειτουργοί του. Αὐτή λοιπόν πνευματική του ἀκτινοβολία προκάλεσε τό πάθος τῆς ἀντιζηλίας τῶν συλλειτουργῶν του. ᾿Εκεῖνος θέλοντας νά τούς ἐλευθερώσει ἀπό τό πάθος αὐτό, ἐγκατέλειψε τό ᾿Αδραμύττιο τό 1911 καί μετέβη στό ῞Αγιον ῎Ορος, ὅπου οἱ ῾Αγιορεῖτες μοναχοί τοῦ ἐπιδαψίλευσαν πολλές τιμές.
᾿Επιστρέψας στή Χίο ἐτοποθετήθηκε ὡς ἐφημέριος στό Λεπροκομεῖο. ᾿Εκεῖ ἄνοιξε τό νέο στάδιο τῶν ἀρετῶν καί τῆς ἀγαθοεργοῦ δράσεώς του. ῾Η εἰκόνα τῆς Παναγίας ῾Υπαπαντῆς ἐπικεντρώνει τήν ὅλη του εὐεργετική δράση. ῾Η Κυρία Θεοτόκος διά τῆς μεσιτείας καί τῆς προσευχῆς τοῦ ῾Αγίου ᾿Ανθίμου ἐπιτελεῖ ἀναρίθμητα θαύματα θεραπείας ἀσθενῶν ἐπωνύμων καί ἀνωνύμων πιστῶν. Τό ἵδρυμα αὐτό μέ τούς δυστυχεῖς λεπρούς καθίσταται πνευματικό κέντρο σωματικῆς καί ψυχικῆς ὑγείας. ῾Η ὅλη διακονία του στό Λεπροκομεῖο καταδεικνύει τή βαθύτατη πίστη του καί τήν πολύτιμη προσφορά του.
᾿Εδῶ φαίνεται καί τό μεγαλεῖο τοῦ ῾Αγίου. ῾Ο ῞Αγιος ῎Ανθιμος ὡς ἐφημέριος τοῦ ναοῦ συμπαρευρισκόταν, συνέτρωγε καί συνομιλοῦσε μέ τούς λεπρούς· τούς ἐκοινωνοῦσε τῶν ᾿Αχράντων Μυστηρίων καί μετά τή Θεία Λειτουργία κατέλυε!
Τότε μέσα σ ἐκείνη τήν ἁγιάζουσα ἀτμόσφαιρα ὁραματίζεται τήν ἵδρυση Μονῆς, γιά νά στεγάσει πρόσφυγες καλόγριες προερχόμενες ἀπό τή Μικρά ᾿Ασία. Καί προχωρεῖ στήν πραγμάτωση τῶν ὁραματισμῶν του. ῾Υψώνει τό μεγαλοπρεπή ῾Ιερό Παρθενώνα τῆς Παναγίας Βοηθείας Χίου. ᾿Από τότε ἐγκαταστάθηκε στή Μονή μέ πλήρη ἀφοσίωση στήν Παναγία καί ἐκεῖ κατηύγαζε μέ τήν ἀσκητική του βιοτή τό πλῆθος τῶν ἀρετῶν καί τήν ἁγιότητά του καί τή μεσιτεία καί βοήθεια τῆς Θεοτόκου, καί ἐποίμαινε μέ πλεονάζουσα στοργή καί ἀγάπη τό ποίμνιό του, ἐνίσχυε καί παρηγοροῦσε μέ τόν γλυκύ καί ἁπλό του λόγο καί ἐθεράπευε ἀσθενεῖς καί πάσχοντες πού κατέφευγαν κοντά του.
Μέσα σ αὐτήν τήν διά βίου διακονία, ὥριμος πλέον, πλήρης μερῶν, σέ λικία 90 ἐτῶν, μέ ὁσιότητα πού ἐθύμιζε τούς μεγάλους ἀσκητές τῆς ἐρήμου, ἐτέλεσε τήν τελευταία Θεία Λειτουργία τήν 27η ᾿Ιανουαρίου 1960 καί λίγες μέρες μετά ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου Δαλματίου, τοῦ ἐκ Σιβηρίας.
῾Ο ῞Αγιος Δαλμάτιος, κατά κόσμον Δημήτριος ᾿Ιβάνοβιτς Μοκρίνσκϊυ, ἐγεννήθηκε στήν πόλη Τομπόλσκ τῆς Ρωσίας κατά τόν 17ο αἰώνα μ.Χ. ᾿Ασκήτεψε στή μονή Νεβγιάνσκ τῆς Σιβηρίας καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1724.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, σύναξις τῆς ῾Υπεραγίας Θεοτόκου, ἐν Βιλένσκ.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, σύναξις τῆς ῾Υπεραγίας Θεοτόκου, ἐν Δαλματίᾳ.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, σύναξις τῆς ῾Υπεραγίας Θεοτόκου, ἐν Βένσκ.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,
ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.
|
