17 Φεβρουαρίου
† Μνήμη τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου τοῦ Τήρωνος.
 ῾Ο ῞Αγιος Θεόδωρος ὁ Τήρων καταγόταν ἀπό τό χωριό ᾿Αμάσεια στή Μαύρη Θάλασσα, πού ὀνομαζόταν Χουμιαλά, καί ἔζησε κατά τούς χρόνους τῶν αὐτοκρατόρων Μαξιμιανοῦ (286-305 μ.Χ.), Γαλερίου (305-311 μ.Χ.) καί Μαξιμίνου (305-312 μ.Χ.). ᾿Ονομάζεται Τήρων, διότι κατετάγη στό στράτευμα τῶν Τηρώνων, δηλαδή τῶν νεοσυλλέκτων, διοικούμενο ὑπό τοῦ πραιπόσιτου Βρίγκα.
Διαβλήθηκε στόν πραιπόσιτο ὡς Χριστιανός καί ἐκλήθηκε σέ ἐξέταση. ᾿Εκεῖ ὁμολόγησε τήν πίστη του στόν Χριστό χωρίς διασταγμό. ῾Ο δοικητής Βρίγκας δέν θέλησε νά προχωρήσει στή σύλληψη καί τιμωρία τοῦ ῾Αγίου Θεοδώρου, ἀλλά τόν ἄφησε νά σκεφθεῖ καί νά τοῦ ἀπαντήσει λίγο ἀργότερα. ᾿Επίστευε ὅτι ὁ Θεόδωρος θά ἄλλαζε καί θά ἐθυσίαζε στά εἴδωλα. ῾Ο Μεγαλομάρτυς ὄχι μόνο παρέμεινε ἀδιάσειστος στήν πίστη του, ἀλλά ἔκαψε καί τό ναό τῆς μητέρας τῶν θεῶν Ρέας μετά τοῦ εἰδώλου αὐτῆς. ᾿Αμέσως τότε συνελήφθη καί ρίχτηκε ἀπό τούς εἰδωλολάτρες σέ πυρακτωμένη κάμινο, ὅπου καί ἐτελειώθηκε μαρτυρικά.
῾Η Σύναξη τοῦ ῾Αγίου Μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου τοῦ Τήρωνος ἐτελεῖτο στό ἁγιότατο Μαρτύριό του, τό ὁποῖο βρισκόταν στήν περιοχή τοῦ Φωρακίου ἤ Σφωρακίου, τό Σάββατο τῆς Αύ ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν, δηλαδή τήν μέρα πού ὁ ῞Αγιος ἔκανε τό θαῦμα τῶν κολλύβων σώζοντας τόν ὀρθόδοξο λαό ἀπό τά μιασμένα εἰδωλόθυτα, τά ὁποῖα ἐπρόκειτο ἀπό ἄγνοια νά φάει.
 † Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῆς ἁγίας Μαριάμνης, ἀδελφῆς τοῦ ἁγίου Φιλίππου τοῦ ἀποστόλου.
῾Η ῾Αγία Μαριάμνη, κατά τούς Συναξαριστές, ἀκολούθησε μαζί μέ τόν ᾿Απόστολο Βαρθολομαῖο († 11 ᾿Ιουνίου) τόν ἀδελφό αὐτῆς ᾿Απόστολο Φίλιππο († 14 Νοεμβρίου) στή Μικρά ᾿Ασία. Μετά τό μαρτυρικό θάνατο τοῦ ᾿Αποστόλου Φιλίππου στήν ῾Ιεράπολη ἀνεχώρησε γιά τή Λυκαονία τῆς Μικρᾶς ᾿Ασίας, ὅπου συνέχισε τό ἀποστολικό κήρυγμα, καί ἐκεῖ ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Αὐξιβίου, ἐπισκόπου Σόλων Κύπρου.
῾Ο ῞Αγιος Αὐξίβιος ἐγεννήθηκε στή Ρώμη ἀπό γονεῖς εὔπορους καί εἰδωλολάτρες. ῾Ο ἀδελφός του ὀνομαζόταν Θεμισταγόρας. ῾Ο μακάριος Αὐξίβιος ἦταν ὡραῖος στήν ὄψη, πράος στό πνεῦμα καί σώφρονας στό λογισμό. ῞Οταν οἱ γονεῖς του ἠθέλησαν νά τόν νυμφεύσουν, ὁ Αὐξίβιος, ὁ ὁποῖος ἐπιθυμοῦσε νά γίνει Χριστιανός, ἀνεχώρησε ἀπό τή Ρώμη γιά τά μέρη τῆς ᾿Ανατολῆς. Διέπλευσε τή Ρόδο, τό πέλαγος τῆς Παμφυλίας καί ἔφθασε στήν Κύπρο, στήν κώμη τοῦ Λιμνίτη. Τό χωριό αὐτό εὑρίσκεται κοντά στήν πόλη τῶν Σόλων.
 ᾿Εκεῖνο τόν καιρό ἐκήρυττε στήν Κύπρο τό Εὐαγγέλιο ὁ ᾿Απόστολος Βαρνάβας μαζί μέ τόν ἀνεψιό του Εὐαγγελιστή Μάρκο. ῏Ηταν δεύτερη περιοδεία του, ἀφοῦ ἐχωρίσθηκε ἀπό τόν ᾿Απόστολο Παῦλο. Μετά τό μαρτυρικό θάνατο τοῦ ᾿Αποστόλου Βαρνάβα στήν Κωνσταντία οἱ ᾿Απόστολοι Μάρκος, Τίμων καί Ρόδων διέβησαν τά βουνά τοῦ Χιονώδους ὄρους, τοῦ Τροόδους, καί ἔφτασαν στήν παραθαλάσσια κώμη τοῦ Λιμνίτη, ὅπου συνάντησαν ἐκεῖ τόν ῞Αγιο Αὐξίβιο. ῾Ο Εὐαγγελιστής Μάρκος, βλέποντας ὅτι ὁ Αὐξίβιος εἶναι ἄνδρας πλήρης πίστεως και λόγιος, ἀφοῦ τόν ἐκατήχησε, τόν ἐβάπτισε καί τόν ἐχειροτόνησε ᾿Επίσκοπο Σόλων. Τόν ἐδίδαξε δέ πῶς νά κηρύξει τό Εὐαγγέλιο στήν πόλη τῶν Σόλων· «᾿Επειδή πόλη εἶναι γεμάτη ἀπό τό σκότος τῶν εἰδώλων, δέν θά δεχθεῖ ἀμέσως τό φῶς τοῦ Χριστοῦ. Μή φανερώσεις στήν ἀρχή ὅτι εἶσαι Χριστιανός, ἀλλά νά ὑποκριθεῖς τή θρησκεία τῶν εἰδώλων, διαλεγόμενος μαζί τους σάν νά εἶναι νήπια γαλακτοτροφούμενα. ῞Οταν γίνουν τέλειοι, τότε νά μετάσχουν καί τῆς στερεᾶς τροφῆς τῆς πίστεως». Καί ὁ μέν Εὐαγγελιστής Μάρκος ἀπέπλευσε γιά τήν ᾿Αλεξάνδρεια, ὁ δέ ῞Αγιος Αὐξίβιος ἀνεχώρησε γιά τήν πόλη τῶν Σόλων.
῞Οταν ὁ ῞Αγιος Αὐξίβιος ἔφθασε στούς Σόλους, ἐπέλεξε ὡς τόπο κατοικίας του τήν ἔξω τῆς πόλεως περιοχή τοῦ Διός. ᾿Εφιλοξενεῖτο στήν οἰκία τοῦ ἱερέως τῶν εἰδώλων, ὑποκρινόμενος τή θρησκεία ἐκείνου. ᾿Επέρασε ἱκανός χρόνος καί μέ τήν προσευχή του καί τή διάκρισή του ἐκατανύχθηκε ὁ ἱερέας τῶν εἰδώλων καί ἐφωτίσθηκε πρῶτος ἀπό τήν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ. Μέ τοῦτο τόν τρόπο συνέχισε ἀρκετό χρόνο καί σέ ἄλλους κατοίκους τῆς πόλεως, μέχρι πού ἔφθασε ἐκεῖ ὁ ῞Αγιος ῾Ηρακλείδιος, ὁ ὁποῖος περιερχόταν τή νῆσο καί ἐγκαθιστοῦσε ᾿Επισκόπους στίς πόλεις κατόπιν ἐντολῆς τοῦ ᾿Αποστόλου Παύλου. ῾Ο ῞Αγιος ῾Ηρακλείδιος παρότρυνε τόν ἱεράρχη Αὐξίβιο νά εἰσέλθει πλέον στήν πόλη καί νά φανερώσει τήν ἀλήθεια σέ ὅλους τούς κατοίκους. ῎Ετσι καί ἔγινε. ῾Ο ῞Αγιος ἄρχισε τό κήρυγμα στήν πόλη καί μάλιστα «διεχάραξεν τύπον ἐκκλησίας ἐπί τῆς γῆς».
῾Ο ῞Αγιος Αὐξίβιος, εὐθέως, ἄρχισε τήν ἀνοικοδόμηση τοῦ ναοῦ. Μετά τήν περάτωση τοῦ ναοῦ εἰσῆλθε καί ἔριξε τόν ἑαυτό του στόν ἔδαφος καί ἄρχισε νά βοᾶ στόν Χριστό μετά δακρύων· «Δέσποτα Θεέ, Παντοκράτορ, δυνάμωσον καί ἐμέ τόν σόν οἰκέτην καί δός μοι μετά παρρησίας ἀφόβως κηρύξαι τόν Σόν λόγον. ῎Εμβαλε, Δέσποτα, εἰς τήν καρδίαν τοῦ λαοῦ τούτου τόν φόβον σου, φώτισον αὐτούς τῇ σῇ χάριτι, ὅπως ἐπιστρέψαντες ἐκ τῆς πλάνης τοῦ διαβόλου ἐπιγνώσουσιν δέ τόν μόνον ᾿Αληθινόν Θεόν καί ῞Ον ἀπέστειλας ᾿Ιησοῦν Χριστόν». ῞Οταν ἐτελείωσε τήν προσευχή του, πῆγε σέ δημόσιο τόπο τῆς πόλεως καί ἄρχισε νά κηρύττει τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ. Πολλοί ἐπίστεψαν καί ἐβαπτίσθησαν. Μεταξύ αὐτῶν καί ὁ ἀδελφός του Θεμισταγόρας μέ τή γυναίκα του Τιμώ πού ἔφθασαν ἀπό τή Ρώμη.
῾Ο Θεός ἐπροίκισε τόν ῞Αγιο Αὐξίβιο μέ τό χάρισμα τῆς θαυματουργίας καί πολλοί ἀσθενεῖς ἔρχονταν σέ αὐτόν γιά νά θεραπευθοῦν. Σχεδόν ὅλοι οἱ κάτοικοι τῶν Σόλων ἐπίστεψαν στόν ἀληθινό Θεό καί ἐβαπτίσθηκαν. ῎Ετσι θεοφιλῶς ἀφοῦ ἔζησε ὁ ῞Αγιος Αὐξίβιος καί ἐποίμανε τό ποίμνιό του μέ φόβο Θεοῦ, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Ρωμύλου, Σεκουνδιανοῦ, Δονάτου καί τῶν σύν αὐτοῖς μαρτυρησάντων.
Οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες Ρωμύλος, Σεκουνδιανός καί Δονάτος ἐμαρτύρησαν στή Βενετία τό ἔτος 304 μ.Χ. ἐπί αὐτοκρατό-
ρων Διοκλητιανοῦ (284-305 μ.Χ.) καί Μαξιμιανοῦ (285-305 μ.Χ.)148.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Θεοδούλου.
῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς Θεόδουλος ἐμαρτύρησε ἐπί αὐτοκράτορος Μαξιμίνου (307-313 μ.Χ.), τό ἔτος 308 μ.Χ., στήν Καισάρεια τῆς Παλαιστίνης.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Θεοστηρίκτου.
῾Ο ῞Οσιος Θεοστήρικτος, ὅπως μαθαίνουμε ἀπό κάποιο ᾿Εξαποστειλάριο, πού περισώθηκε στόν Παρισινό Κώδικα 259 φ.97β, ἔζησε ἐπί τῶν εἰκονομάχων καί ἄθλησε ὑπέρ τῶν ἱερῶν εἰκόνων. Μνημονεύεται στίς 10 Νοεμβρίου καί στίς 28 Φεβρουαρίου, ὅπου ἀναφέρεται καί ὡς γούμενος τῆς μονῆς Πελεκητῆς στήν Τριγλία.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῆς εὑρέσεως τῶν λειψάνων τοῦ ἁγίου Μηνᾶ τοῦ Καλλικελάδου.
Κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Μαρκιανοῦ (450-457 μ.Χ.) ὁ ῞Αγιος Μηνᾶς ὁ Καλλικέλαδος († 10 Δεκεμβρίου) ἐμφανίσθηκε μιά νύχτα σέ κάποιον ἄνδρα πού λεγόταν Φιλομμάτης, ὁ ὁποῖος εἶχε καταταγεῖ στή στρατιωτική σχολή τῶν ῾Ικανάτων, καί τοῦ ὑπέδειξε τόν τόπο ὅπου ἔκειτο τό ἅγιο λείψανο αὐτοῦ.
Τό γεγονός ἔφθασε στίς βασιλικές ἀκοές τοῦ Μαρκιανοῦ, ὅτι δηλαδή κάτω στόν αἰγιαλό τῆς Νικομήδειας, κατά τήν ἀκρόπολη, κρύπτονται κάτω ἀπό τή γῆ τά τίμια λείψανα τοῦ ῾Αγίου. Πράγματι, στρατιῶτες ἔσκαψαν στόν τόπο ἐκεῖνο καί βρῆκαν σιδερένια λάρνακα, μέσα στήν ὁποία ὑπῆρχε τό ἱερό λείψανο. Στή λάρνακα ἦταν κολλημένη μιά πλάκα, στήν ὁποία ἦταν χαραγμένη ἐπιγραφή πού ἔλεγε ὅτι ἐκεῖ εἶχε ἐναποτεθεῖ τό λείψανο τοῦ ῾Αγίου, καθώς καί σέ ποιόν τόπο ἔπρεπε νά κατατεθεῖ.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν εὐσεβῶν βασιλέων Μαρκιανοῦ καί Πουλχερίας.
 ῾Η ῾Αγία Πουλχερία ἦταν θυγατέρα τῶν βασιλέων ᾿Αρκαδίου (395-408 μ.Χ.) καί Εὐδοκίας καί ἀδελφή τοῦ αὐτοκράτορος Θεοδοσίου Βύ τοῦ Μικροῦ (408-450 μ.Χ.). Τό ἔτος 414 μ.Χ. Πουλχερία ἀναγορεύθηκε Αὐγούστα καί ἀνέλαβε τήν ἐξουσία τοῦ κράτους. ῏Ηταν εὐσεβέστατη, πλήρης σωφροσύνης, χρηστότητος καί σοφίας.
῞Οταν, κατά τό ἔτος 429 μ.Χ., ὁ Πατριάρχης Νεστόριος (428-431 μ.Χ.) ἐπαρουσίασε τή γνωστή αἵρεσή του, ἐπικεφαλῆς τῶν ἀντιπάλων του ἐτάχθηκε ὁ ῞Αγιος Κύριλλος, ᾿Αρχιεπίσκοπος ᾿Αλεξανδρείας († 18 ᾿Ιανουαρίου καί 9 ᾿Ιουνίου). Καί ὁ μέν Θεοδόσιος, ἔχοντας ἤδη ἀναλάβει τή βασιλική ἀρχή, ὑποστήριζε τόν αἱρεσιάρχη Νεστόριο, ὠθούμενος ἀπό τόν Χρυσάφιο, δέ Πουλχερία ἦταν μέ τό μέρος τοῦ ῾Αγίου Κυρίλλου καί κατόρθωσε νά πείσει τόν ἀδελφό της νά συγκαλέσει τήν Γύ Οἰκουμενική Σύνοδο, πού συνῆλθε στή Χαλκηδόνα, τό ἔτος 431 μ.Χ., καί κατεδίκασε τούς αἱρετικούς.
῾Η ῾Αγία ἐνυμφεύθηκε τόν Μαρκιανό, ὁ ὁποῖος καταγόταν ἀπό τή Θράκη καί στίς 25 Αὐγούστου τοῦ 450 μ.Χ. διαδέχθηκε στό θρόνο τόν ἀδελφό της Θεοδόσιο Βύ. ῾Ωστόσο πολιτική κατάσταση ἦταν ταραγμένη. Εἶχε ἤδη γίνει τό προηγούμενο ἔτος ληστρική Σύνοδος τῆς ᾿Εφέσου, πού ἐξόρισε τόν Πατριάρχη ῞Αγιο Φλαβιανό († 16 Φεβρουαρίου), καί ᾿Ορθόδοξος ᾿Εκκλησία ἐμαστιζόταν ἀπό τήν αἵρεση τοῦ Εὐτυχοῦς. Οἱ δύο εὐσεβεῖς βασιλεῖς συνεκάλεσαν τότε στήν Χαλκηδόνα, τό ἔτος 451 μ.Χ., τήν Δύ Οἰκουμενική Σύνοδο, ὁποία κατεδίκασε τίς αἱρετικές δοξασίες τοῦ Εὐτυχοῦς καί τοῦ Διοσκόρου.
῾Η ῾Αγία Πουλχερία ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη στίς 10 Σεπτεμβρίου 453 μ.Χ. καί ὁ ῞Αγιος Μαρκιανός τό ἔτος 457 μ.Χ.
 † Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Θεοδώρου, τοῦ ἐκ Ρωσίας.
῾Ο ῞Οσιος Θεόδωρος ἔζησε κατά τόν 13ο αἰώνα μ.Χ. καί ἐμόνασε στή Μεγάλη Λαύρα τοῦ Κιέβου. ῾Η μεγάλη ἄσκησή του ἦταν σιωπή, γι᾿ αὐτό καί ἐπονομάζεται «Σιωπηλός».
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Θεοδώρου τοῦ Βυζαντίου.
῾Ο ῞Αγιος Νεομάρτυς Θεόδωρος καταγόταν ἀπό τό Νεοχώρι τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Γονεῖς του ἦσαν ὁ Χατζη -᾿Αναστάσιος καί Σμαραγδού καί ἀδελφοί του ὁ ᾿Αντώνιος καί ὁ Γεώργιος, ἀναγνώστης τῆς Μεγάλης ᾿Εκκλησίας καί μετέπειτα Μητροπολίτης ᾿Αδριανουπόλεως μέ τό ὄνομα Γρηγόριος (1830-1840).
 ῾Ο Θεόδωρος ἦταν ζωγράφος καί ἐργαζόταν στά ἀνάκτορα. Οἱ Τοῦρκοι προσπάθησαν νά τόν προσελκύσουν στή μουσουλμανική θρησκεία καί τό ἐπέτυχαν. ῾Ο ῞Αγιος ὅμως ἀνένηψε καί μετανόησε γι᾿ αὐτό. ῎Ετσι κατέφυγε στή Χίο καί ἔμεινε κοντά σέ ἕνα πνευματικό πατέρα, τόν ῞Αγιο Μακάριο τόν Νοταρᾶ († 17 ᾿Απριλίου). ᾿Εκεῖ καθημερινά ἐμελετοῦσε τά μαρτύρια τῶν ῾Αγίων καί βιβλία ψυχοφελή καί κατανυκτικά. ᾿Από μέρα σέ μέρα ηὔξανε σέ αὐτόν κατάνυξη καί ὁ πόθος τοῦ μαρτυρίου. ῎Ετσι ἔφθασε στή Μυτιλήνη, ὅπου ἐνώπιον τῶν ἀρχῶν ὁμολόγησε τήν πίστη του στόν Χριστό καί ἀπεκήρυξε τή μωαμεθανική θρησκεία. ῾Ο ῞Αγιος Θεόδωρος συλλαμβάνεται, φυλακίζεται καί πάσχει τούς βασανισμούς, τούς δαρμούς, τούς λακτισμούς καί ἄλλα ἀπάνθρωπα μαρτύρια. Τοῦ ἔδεσαν τά πόδια σέ ξύλο καί τοῦ ἐπέρασαν στό λαιμό βαριά ἁλυσίδα. Τοῦ ἐτύλιξαν τό κεφάλι μέ ἕνα σχοινί καί τού ἔβαλαν στούς κροτάφους δύο κομμάτια ἀπό τοῦβλο. ῎Επειτα μέ ἕνα ξύλο ἔστριβαν τό σχοινί καί ἔσφιγγαν τήν κεφαλή του τόσο πολύ, μέχρι πού βγῆκαν οἱ βολβοί τῶν ὀφθαλμῶν του ἔξω ἀπό τόν τόπο τους. ῾Ο δέ τοῦ Χριστοῦ στρατιώτης ἔλεγε· «Χριστιανός, Χριστιανός, Χριστιανός εἶμαι».
Τό πρωί τοῦ Σαββάτου ὁ ῞Αγιος ἐζήτησε ἀπό ἕνα Χριστιανό ὑπηρέτη καλαμάρι καί ἔγραψε πρός τόν ᾿Επίσκοπο, γιά νά τοῦ στείλει τή Θεία Κοινωνία. ᾿Αφοῦ μετέλαβε τῶν ᾿Αχράντων Μυστηρίων ὁδηγήθηκε στόν τόπο τῆς ἐκτελέσεως, στόν ὁποῖο ἔτρεχε μέ μεγάλη προθυμία. ᾿Εκεῖ ὑπέστη τόν δι᾿ ἀγχόνης θάνατο τό ἔτος 1795.
Μετά τρεῖς μέρες οἱ Χριστιανοί πῆραν ἄδεια καί παρέλαβαν τό ἱερό λείψανο αὐτοῦ καί τό ἐνταφίασαν στό νότιο μέρος τοῦ ναοῦ τῆς Παναγίας τῆς Χρυσομαλλούσας. Τό ἔτος 1798 τό ἱερό λείψανο τοῦ Μάρτυρος ἀνακομίσθηκε καί μεταφέρθηκε στήν κρύπτη τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ τῆς Μυτιλήνης.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Μιχαήλ, τοῦ ἐν ᾿Ανδριανουπόλει.
῾Ο ῞Αγιος Νεομάρτυς Μιχαήλ καταγόταν ἀπό τήν ᾿Ανδριανούπολη καί ἀνῆκε στούς ἐπιφανεῖς καί εὔπορους κατοίκους αὐτῆς. Διαβλήθηκε στό δικαστή τῆς ᾿Ανδριανουπόλεως ἀπό φανατικούς Τούρκους, ὅτι περιφρόνησε τό ὄνομα τοῦ θεοῦ αὐτῶν. ῾Ο δικαστής, πού ἐγνώριζε τήν ἐντιμότητα τοῦ ῾Αγίου, τόν ἀπέλυσε, ἀλλά οἱ συκοφάντες τόν ἀπείλησαν ὅτι θά καταγγείλουν αὐτόν στό Σουλτάνο ὡς ὀλιγωροῦντα τῆς πίστεως αὐτῶν. ῾Ο δικαστής ἐφοβήθηκε καί ἔδωσε ἐντολή νά φυλακίσουν τόν ῞Αγιο. Παράλληλα ἐγνωστοποίησε στό Σουλτάνο τά γενόμενα καί ἀνέμενε τίς ἐντολές αὐτοῦ. ῾Η διαταγή ἦταν σαφής· ἤ νά ἀρνηθεῖ τήν πατρώα πίστη του ἤ νά καεῖ ζωντανός. Παρά τίς ὑποσχέσεις καί τίς ἀπειλές ὁ Μάρτυρας περέμεινε ἀκλόνητος στήν πίστη του στόν Χριστό, γι᾿ αὐτό καί ἀποκεφαλίσθηκε τό ἔτος 1490.
῾Ο ῞Αγιος Νικόδημος ὁ ῾Αγιορείτης καλεῖ τόν Μάρτυρα Μαυρουδῆ καί ὁρίζει τή μνήμη του στίς 10 Μαρτίου, ἐνῶ ὁ Παρισινός Κώδικας καλεῖ αὐτόν Μαυροειδῆ καί σημειώνει τή μνήμη του στίς 17 Φεβρουαρίου. ῾Ο Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης θεωρεῖ ὅτι δέν εἶναι ἄλλος ὁ ῞Αγιος Νεομάρτυς Μιχαήλ ὁ ἐξ ᾿Ανδριανουπόλεως καί ἄλλος ὁ ῞Αγιος Νεομάρτυς Μιχαήλ ὁ Μαυρουδῆς, πού καταγόταν ἀπό τή Γρανίτσα τῆς Εὐρυτανίας καί ἑορτάζει στίς 21 Μαρτίου, ἀλλά πρόκειται περί ἑνός καί τοῦ αὐτοῦ προσώπου. ῾Η νεωτέρα ἔρευνα θεωρεῖ ὅτι δέν πρόκειται περί τοῦ αὐτοῦ προσώπου, ἀλλά περί δύο ξεχωριστῶν ῾Αγίων.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Ρωμανοῦ, τοῦ ἐκ Τυρνόβου.
῾Ο ῞Οσιος Ρωμανός ὁ συχαστής καταγόταν ἀπό τό Τύρνοβο τῆς Βουλγαρίας καί ἔζησε κατά τόν 14ο αἰώνα μ.Χ. ᾿Εκοιμήθηκε μέ εἰρήνη περί τό ἔτος 1370.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος ῾Ερμογένους, πατριάρχου Μόσχας.
 ῾Ο ῞Αγιος ῾Ερμογένης, κατά κόσμον ῾Ερμόλαος, ἐγεννήθηκε στή Μόσχα τό ἔτος 1530 καί ἔζησε στή μονή Μεταμορφώσεως τοῦ Καζάν. Τό 1579 ἐχειροτονήθηκε πρεσβύτερος καί διορίσθηκε ἐφημέριος τοῦ ναοῦ τοῦ ῾Αγίου Νικολάου Καζάν. ῾Η διακονία του ἐκεῖ τόν συνέδεσε μέ τήν ἀνακάλυψη τῆς ἱερᾶς εἰκόνος τῆς ῾Υπεραγίας Θεοτόκου τοῦ Καζάν. Τό ἔτος 1583 ἐχήρευσε καί ἔγινε μοναχός στή μονή Μεταμορφώσεως, τῆς ὁποίας ἀνεδείχθη γούμενος. ῾Η Σύνοδος τοῦ 1589 τόν ἐξέλεξε Μητροπολίτη Καζάν.
῾Ως ποιμενάρχης ὁ ῞Αγιος ἀνέπτυξε μεγάλη ἱεραποστολική δραστηριότητα. ᾿Εφρόντισε κυρίως γιά τή στερέωση τοῦ φρονήματος καί τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς τῶν νεοφωτίστων τῆς ἐπαρχίας του. Τό ἔτος 1592 ἐπραγματοποίησε τή μετακομιδή τῶν ἱερῶν λειψάνων ἑνός ἐκ τῶν προκατόχων του, τοῦ ῾Αγίου Γερμανοῦ († 6 Νοεμβρίου).
῞Οταν τήν ἐξουσία ἀνέλαβε ὁ Βασίλειος ᾿Ιβάνοβιτς Σούϊσκυ (1606-1610), ὁ ῞Αγιος ῾Ερμογένης ἐξελέγη Πατριάρχης Μόσχας. Στήν ταραγμένη ἐποχή του ἀγωνίσθηκε ἰδιαίτερα κατά τῆς ἰησουϊτικῆς προπαγάνδας καί ἐπεσήμανε τούς σοβαρούς κινδύνους γιά τήν ᾿Ορθοδοξία.
᾿Από τούς πρώτους μῆνες τῆς πατριαρχίας του ὁ ῞Αγιος ῾Ερμογένης ὑπεραμύνθηκε τῶν δικαιωμάτων τοῦ αὐτοκράτορος Βασιλείου Σούϊσκυ. Μάταια, ὅμως. ῾Ο λαός ἀνέτρεψε τόν αὐτοκράτορα Βασίλειο στίς 17 ᾿Ιουλίου 1610. Τότε ὁ ῾Ερμογένης ἐπεδίωξε μάταια νά ἐκλεγεῖ αὐτοκράτορας ὁ νεαρός Μιχαήλ Ρομανώφ, ὁ ὁποῖος πράγματι ἐξελέγη τό 1613, καί συμμερίσθηκε τό σχέδιο ὁρισμένων εὐγενῶν, τό ὁποῖο προέβλεπε τήν ἀνάδειξη στό Ρωσικό θρόνο τοῦ Βλαδίσλαου, υἱοῦ τοῦ βασιλέως τῆς Πολωνίας Σιγιμούνδου, ὑπό τόν ὅρο ὅτι ὁ πρίγκιπας θά ἀσπαζόταν τήν ὀρθόδοξη πίστη. Οἱ Πολωνοί, θέλοντες νά παρακάμψουν τόν ὅρο αὐτό, προσέκρουσαν στήν ἀκαμψία τοῦ Πατριάρχου. ῾Ο ῞Αγιος ὡς μόνος ἀναμφισβήτητος ἐκκλησιαστικός ἄνδρας κύρους στή Ρωσία κατ᾿ ἐκείνη τήν ὥρα, κατόρθωσε νά ἐμποδίσει τό ρωμαιοκαθολικό Βλαδίσλαο, νά γίνει ἐπίσημα αὐτοκράτορας τῆς Ρωσίας. ῾Η κατοχή τῆς πρωτεύουσας ὑπό τοῦ Πολωνικοῦ στρατοῦ δέν ἐλύγισε τόν Πατριάρχη. ᾿Αντίθετα, ὁ ῞Αγιος ῾Ερμογένης, βλέποντας τήν κακοπιστία τοῦ βασιλέως τῆς Πολωνίας, ἐστράφηκε ἀνοικτά κατά τοῦ ξένου ἐπιδρομέως καί ἐπεδίωξε μέ ὅλα τά μέσα τή συγκρότηση τοῦ ἀναγκαίου στρατοῦ γιά τήν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδος του.
῾Ο ῞Αγιος συνελήφθη καί καθαίρεθηκε ἀπό τή θέση τοῦ Πατριάρχου. Τόν ἐνέκλεισαν στό μετόχι τοῦ ῾Αγίου Κυρίλλου, ὅπου ἀπέθανε, ἀπό πείνα ἴσως, στίς 17 ᾿Ιανουαρίου 1612 μ.Χ.
 † Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Βαρνάβα τῆς Γεθσημανῆ.
῾Ο ῞Οσιος Βαρνάβας, κατά κόσμον Βασίλειος ῎Ιλιτς Μέρκουλωφ, ἐγεννήθηκε στίς 24 ᾿Ιανουαρίου 1831 στό χωριό Προυντίσκι τῆς ἐπαρχίας Τούλα τῆς Ρωσίας. Τό ἔτος 1851 εἰσῆλθε στή μονή τῆς Λαύρας τοῦ Κιέβου καί ἐκάρη μοναχός. ᾿Ασκήτεψε θεοφιλῶς στήν ἔρημο τῆς Γεθσημανῆ κοντά στόν στάρετς Δανιήλ καί στόν ἱερομόναχο Γρηγόριο καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1906.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,
ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.
|
