13 Ιανουαρίου
†Μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων ῾Ερμύλου καί Στρατονίκου.
Οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες ῞Ερμυλος καί Στρατόνικος ζοῦσαν κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος τῆς ᾿Ανατολῆς Λικινίου (308-323 μ.Χ.). ῾Ο Λικίνιος, ὅπως εἶναι γνωστό, γιά νά εὐχαριστήσει τούς εἰδωλολάτρες πού ἀντιπαθοῦσαν τόν Μέγα Κωνσταντίνο, διέταξε, περί τό 320-322 μ.Χ., διωγμό κατά τῶν Χριστιανῶν.
῾Ο ῞Αγιος ῞Ερμυλος, κατά τήν ἐκκλησιαστική τάξη, ἦταν διάκονος. ῞Οταν παρουσιάσθηκε ἐνώπιον τοῦ αὐτοκράτορος καί ὁμολόγησε τήν πίστη του στόν Χριστό, ὑποβλήθηκε σέ φοβερά βασανιστήρια. Πρῶτα τόν ἐμαστίγωσαν μέ ἀγκαθωτά μαστίγια. Οἱ φρικώδεις βασανισμοί δέν ἔφεραν τό ποθούμενο ἀποτέλεσμα. Στή δεινή δέ αὐτή κατάσταση εὑρισκόμενος ὁ ῞Αγιος ῞Ερμυλος ἐκλείσθηκε στή φυλακή. Μετά ἀπό λίγες μέρες καταβλήθηκε νέα προσπάθεια, γιά νά ἀρνηθεῖ ὁ Μάρτυς τόν Χριστό. ᾿Εκεῖνος ἀπάντησε δοξολογώντας καί εὐχαριστώντας τό ἅγιο ῎Ονομα τοῦ Κυρίου.
Μεταξύ ἐκείνων πού παρευρίσκονταν στό μαρτύριο τοῦ ῾Αγίου ῾Ερμύλου ἦταν καί ὁ φίλος του Στρατόνικος, πού ὑπέφερε πολύ γιά τά παθήματά του. Μπροστά στό θέαμα τοῦ μαρτυρίου τοῦ φίλου του, ὁ Στρατόνικος δέν μπόρεσε νά κρατήσει τούς στεναγμούς καί τά δάκρυά του. ᾿Αμέσως τόν συνέλαβαν καί τόν ἐκάλεσαν νά ἀρνηθεῖ τόν Χριστό. Καί ἐκεῖνος ἀκολούθησε τό δρόμο τῆς καλῆς ὁμολογίας τοῦ φίλου του ῾Ερμύλου. Τό μαρτύριο ἐπεκτάθηκε καί σ αὐτόν. Τόν ἐκτύπησαν καί ἀκολούθως τόν ἔριξαν μαζί μέ τόν ῞Ερμυλο στόν ποταμό ῎Ιστρο (Δούναβη), ὅπου καί οἱ δυό τους ἐδέχθησαν τό μακάριο τέλος καί ἔλαβαν τούς στεφάνους τοῦ μαρτυρίου.
Κάποιοι Χριστιανοί πού πληροφορήθηκαν τά γεγονότα, κατέβαλαν κάθε προσπάθεια, γιά νά βροῦν τά τίμια λείψανα τῶν ῾Αγίων. Καί, ὅταν μετά τρεῖς μέρες, τά εἶδαν κάπου στίς ὄχθες τοῦ ποταμοῦ, τά παρέλαβαν καί τά ἐνταφίασαν μαζί.
῾Η σύναξη τῶν ῾Αγίων Μαρτύρων ῾Ερμύλου καί Στρατονίκου ἐτελεῖτο στόν εὐκτήριο οἶκο τοῦ ᾿Αρχαγγέλου Μιχαήλ, ὁ ὁποῖος βρίσκεται στήν περιοχή πού ὀνομάζεται ᾿Οξεία (νῆσος τῆς Προποντίδος), στή Φιρμούπολη, πού ἦταν κοντά στήν Κωνσταντινούπολη, καί «ἐν τοῖς τοῦ Σπουδαίου» κοντά στό ᾿Ορφανοτροφεῖο.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν ᾿Ιακώβου, τοῦ ἀπό Νισίβεως.
῾Ο ῞Οσιος ᾿Ιάκωβος (4ος αἰ. μ.Χ.) ὑπῆρξε γέννημα καί θρέμμα τῆς πόλεως Νισίβεως τῆς Μεσοποταμίας. ᾿Αγάπησε ὅμως τή ζωή τῆς ἐρημίας καί τῆς συχίας. Γιά τό λόγο αὐτό ἔφυγε ἀπό τήν πόλη καί πῆγε στίς ὑψηλότατες κορυφές τῶν ὀρέων τῆς περιοχῆς, ὅπου καί διέμενε. ᾿Εκεῖ ἀντιμετώπιζε μέ γενναιότητα καί καρτερία τίς δυσμενεῖς καιρικές συνθῆκες πού τόν καταταλαιπωροῦσαν, τόν ὑπερβολικό δηλαδή καύσωνα τοῦ καλοκαιριοῦ καί τόν παγετό τοῦ χειμῶνος.
῞Οπως ἀναφέρεται στό Συναξάρι του, ὁ ῞Οσιος γιά τροφή του ἐχρησιμοποιοῦσε ἀγριόχορτα καί λίγο νερό. Γιά ἐνδυμασία του εἶχε ἕναν ἁπλό καί μοναδικό χιτώνα. Καί μέ αὐτή, λοιπόν, τή λιτή ἀσκητική ζωή ἐξασθένιζε βέβαια τό σῶμα του, προσέφερε ὅμως συνεχῶς πνευματική τροφή στήν ψυχή του.
Τά ἀποτελέσματα τῆς ἀσκητικῆς του ζωῆς ὑπῆρξαν πλούσια. Πρῶτα ὁ ῞Οσιος ἀπέκτησε τήν παρρησία πρός τόν Θεό. ῎Επειτα, μέ τή δύναμη καί τή Χάρη τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος, ἔλαβε τήν ἱκανότητα νά προβλέπει τά μέλλοντα καί νά ἐπιτελεῖ θαύματα, ὅπως τό ἀκόλουθο· Κάποτε, ἐνῶ διερχόταν ἀπό ἕναν τόπο, εἶδε σέ κάποια πηγή μερικές νέες γυναῖκες νά κάνουν τήν ἐργασία τους μέ ἀναιδή καί ἄσεμνη ἐμφάνιση. ῾Ο ῞Οσιος δέν ἀνέχθηκε αὐτή τήν κατάσταση. ῎Ετσι, μέ τρόπο θαυματουργικό, ἀπό τή μιά μεριά ἀποξήρανε τήν πηγή, ἐνῶ ἀπό τήν ἄλλη ἔκαμε νά γίνουν ὁλόλευκα ἀπό μαῦρα τά μαλλιά τῶν ἀναίσχυντων γυναικῶν. Καί βέβαια, ὕστερα ἀπό παράκληση τῶν Χριστιανῶν, προσευχήθηκε καί πηγή ἔβγαλε πάλι νερό· τίς γυναῖκες ὅμως τίς ἄφησε νά μείνουν μέ λευκά τά μαλλιά γιά σωφρονισμό καί διόρθωση πνευματική.
῾Ο ῞Οσιος ᾿Ιάκωβος γιά τίς πολλές ἀρετές του ἔγινε ᾿Επίσκοπος τῆς πατρίδος του, τῆς Νισίβεως. ῾Ως ᾿Επίσκοπος ἔλαβε μέρος στήν Αύ Οἰκουμενική Σύνοδο πού ἔγινε τό 325 μ.Χ. στή Νίκαια τῆς Βιθυνίας. ῾Η Σύνοδος αὐτή καθαίρεσε τόν ῎Αρειο, ὁ ὁποῖος ἐδίδασκε πώς ὁ Χριστός δέν εἶναι Θεός, ἀλλά κτίσμα τοῦ Θεοῦ. ῾Ο ῎Αρειος ὅμως, παρά τήν καθαίρεσή του, ἑτοιμαζόταν νά εἰσέλθει σέ ἕνα ναό, γιά νά λειτουργήσει. Τότε συνέβη τό ἑξῆς θαυμαστό γεγονός· ῞Υστερα ἀπό προσευχή τοῦ ῾Οσίου ᾿Ιακώβου, ὁ βλάσφημος ῎Αρειος δέν ἐπρόφθασε νά πάει στό ναό, ἀφοῦ ἀπέθανε ἀπό διάλυση τῶν σπλάχνων του.
῞Ομως, ὁ ῞Οσιος μαζί μέ τήν ἀκοίμητη εὐσέβειά του διαφλεγόταν καί ἀπό θερμότατη φιλοπατρία. ῞Οταν οἱ Πέρσες ἐπολιόρκησαν τή Νίσιβη, ὁ ῞Οσιος συνετέλεσε τά μέγιστα διά τῆς δυνάμεως τῆς πίστεώς του καί τῆς ἠθικῆς ἐπιρροῆς του στήν ἀπόκρουση τῶν ἐχθρῶν καί τή διάλυση τῆς πολιορκίας. Διαπρέποντας σέ τοῦτα τά μέγιστα μεγαλουργήματα ὁ ῞Αγιος ᾿Ιάκωβος, ἀφοῦ ἔφθασε σέ βαθύτατο γῆρας, ἐκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος ᾿Αθανασίου.
῾Ο ῞Αγιος ᾿Αθανάσιος ἐμαρτύρησε βασανιζόμενος μέ ραβδιά.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Παχωμίου καί Παπυρίνου.
Οἱ ῞Αγιοι ἐπνίγησαν ἀπό τούς διῶκτες τους σέ ποτάμι.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ῾Ιλαρίου, ἐπισκόπου Πικτώνων.
῾Ο ῞Αγιος ῾Ιλάριος καταγόταν ἀπό τή Γαλλία καί ἐγεννήθηκε κατά τόν 4ο αἰώνα μ.Χ. στήν πόλη Πουατιέ. Οἱ γονεῖς του ἦσαν εἰδωλολάτρες καί ἐκεῖνος μετεστράφη πρός τόν Χριστό καί ἔγινε ᾿Επίσκοπος τῆς γενέτειράς του. Τό ἔτος 356 μ.Χ. ἐξορίσθηκε ἀπό τόν αὐτοκράτορα Κωνστάντιο (337-361 μ.Χ.) στή Φρυγία γιά τά ὀρθόδοξα φρονήματά του. Στήν ἐξορία, ὅπου ἔμεινε γιά τέσσερα συνεχή ἔτη, ἔγραψε τό «Περί τῆς Τριάδος» ἔργο του καί τό «Περί Συνόδων», τό ὁποῖο ἀπηύθηνε πρός τούς Χριστιανούς τῆς Δύσεως, γιά νά πληροφορήσει αὐτούς περί τῶν ἀγώνων τῶν ᾿Ορθοδόξων τῆς ᾿Ανατολῆς κατά τοῦ ᾿Αρειανισμοῦ.
῾Ο ῞Αγιος ἔλαβε μέρος στή Σύνοδο τῆς Σελευκείας τῆς ᾿Ισαυρίας, τό 359 μ.Χ., καί μετεῖχε τῆς ἐπιτροπῆς τῶν ᾿Επισκόπων, οἱ ὁποῖοι ἀπεστάλησαν ἀπό τή Σύνοδο στήν Κωνσταντινούπολη, μέ σκοπό νά γνωρίσουν στόν αὐτοκράτορα τίς ἀποφάσεις αὐτῆς. ῾Ο ῞Αγιος ἐζήτησε ἰδιαίτερη ἀκρόαση ἀπό τόν αὐτοκράτορα, ἀλλά δέν ἔγινε δεκτός καί ἐκδιώχθηκε. ᾿Επανῆλθε στή Γαλλία, ὅπου καί συνέχισε τούς ἀγῶνες του κατά τῶν αἱρετικῶν καί τή δράση του ὑπέρ τῆς ᾿Ορθοδοξίας. Στή Σύνοδο τῶν Παρισίων, πού ἔγινε τό ἔτος 361 μ.Χ., ὁ ῞Αγιος ῾Ιλάριος κατόρθωσε νά ἀναθεματισθοῦν οἱ ᾿Αρειανοί καί οἱ ἀρχηγοί τους στή Δύση Αὐξέντιος, Οὐρσάκιος, Οὐάλης καί Σατουρνίνος, καί νά ἀναγνωρισθεῖ τό κύρος τῶν ἀποφάσεων τῆς Αύ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. ᾿Από τή Γαλλία ὁ ῞Αγιος μετέβη στήν ᾿Ιταλία, ὅπου, τό ἔτος 364 μ.Χ., προήδρευσε τῆς Συνόδου τῶν Μεδιολάνων καί καταπολέμησε τόν αἱρετικό ᾿Επίσκοπο τῆς πόλεως αὐτῆς Αὐξέντιο.
῾Ο ῞Αγιος ῾Ιλάριος ἐκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη μεταξύ τῶν ἐτῶν 366-368 μ.Χ.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Ρεμιγίου, ἐπισκόπου Ρημῶν.
῾Ο ῞Αγιος Ρεμίγιος ἐγεννήθηκε τό ἔτος 437 μ.Χ. στήν πόλη Λαόν τῆς Γαλλίας. Γενόμενος ᾿Επίσκοπος τῆς πόλεως τῶν Ρημῶν τῆς Γαλλίας, ἐπώλησε τή μεγάλη του περιουσία, διένειμε τά χρήματα στούς πτωχούς καί σέ ἄλλες ποικίλες ἀγαθοεργίες. ᾿Αφοσιώθηκε μέ θεῖο ζῆλο στή μελέτη τοῦ θείου λόγου, στήν καταπολέμηση τῶν αἱρετικῶν καί τό ἱεραποστολικό ἔργο. Πρώτιστο μέλημά του ἦταν τό κήρυγμα τῆς ἀλήθειας τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ στούς ᾿Εθνικούς. Τό μεγάλο κατόρθωμα τῆς ἐπισκοπικῆς του δράσεως ἦταν βάπτιση τοῦ βασιλέως τῶν Γάλλων Κλόβιος τοῦ Αύ κατά τήν μέρα τῶν Χριστουγέννων τοῦ ἔτους 496 μ.Χ., τῶν δύο ἀδελφῶν αὐτοῦ καί 3.000 γυναικῶν καί παίδων. Γιά τό τεράστιο ἱεραποστολικό του ἔργο ὀνομάσθηκε «᾿Απόστολος τῆς Γαλλίας».
῾Ο ῞Αγιος Ρεμίγιος μέ τό πέρασμα τοῦ χρόνου ἔχασε τήν ὅρασή του καί ἐκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη τό ἔτος 533 μ.Χ.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Κεντιγκέρνου, ἐπισκόπου Γλασκώβης.
῾Ο ῞Αγιος Κεντιγκέρνος καταγόταν ἀπό τή Σκωτία. Περί τῶν παιδικῶν του χρόνων θρυλοῦνται πολλά. Λέγεται ὅτι ἦταν ἐξώγαμο παιδί κάποιας βασιλόπαιδος, τήν ὁποία ὁ προσβεβλημένος πατέρας της τήν ἔβαλε σέ μιά βάρκα πού ἄφησε ἀκυβέρνητη στό πέλαγος. ῾Η βάρκα ἐξόκειλε κοντά στή μονή τοῦ Κούλρος. ῾Ο γούμενος ῞Αγιος Σέρφ εὐσπλαγχνίσθηκε τή μητέρα καί τό παιδί καί ἀνέλαβε τήν προστασία τοῦ βρέφους. ῾Ο ῞Αγιος ὀνομαζόταν καί Μούνγκο, πού σημαίνει «προσφιλής, ἀγαπητός» ἤ, κατ᾿ ἄλλους, «σκυλάκι, κουτάβι», λόγῳ τοῦ ὅτι ὁ ῞Αγιος ἀκολουθοῦσε τόν προστάτη του ῞Αγιο Σέρφ.
῾Ο ῞Αγιος ἐγκαταστάθηκε στή Γλασκώβη, ὅπου ἔγινε καί ᾿Επίσκοπος. ῾Ο βίος του ἦταν πολύ ἀσκητικός. ῾Η ἐνδυμασία του ἦταν ἀπό δέρμα ζώων, διέμενε δέ σέ σπήλαιο ἀσκούμενος στήν προσευχή. Θεωρεῖται ὅτι ἐκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη τό ἔτος 612 μ.Χ. σέ λικία 85 ἐτῶν.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Μαξίμου τοῦ Καυσοκαλυβίτου, τοῦ ἐν τῷ ῾Αγίῳ ῎Ορει τοῦ ῎Αθω ἀσκήσαντος.
῾Ο ῞Οσιος Μάξιμος δύναται νά παραβληθεῖ γιά τήν αὐστηρότητα τοῦ βίου του καί τήν ἀρετή του πρός τούς μεγάλους ἀσκητές τῆς Αἰγύπτου, τῶν ὁποίων τό βίο ἐζήλωσε.
Καταγόταν ἀπό τή Λάμψακο καί ὀνομαζόταν προηγουμένως Μανουήλ. ῎Εγινε μοναχός στό ὄρος Γάνος τῆς Προποντίδος. Τό μοναχικό σχῆμα καί τό ὄνομα Μάξιμος προσέλαβε ἀπό τόν φημισμένο γέροντα Μᾶρκο. ᾿Εκεῖ ἀναδείχθηκε ἀκούραστος καί ἀκατάβλητος στή μελέτη, τήν προσευχή, τήν κυριαρχία τῆς γλώσσας, καί τήν ἀγάπη πρός τήν εἰρήνη καί τήν ὁμόνοια. ᾿Ακολούθως μετέβη στήν Κωνσταντινούπολη, καί ἦταν τόση ἀρετή του, ὥστε ὁ αὐτοκράτορας ᾿Ανδρόνικος ὁ Παλαιολόγος (1376-1379) τόν ἐκάλεσε στά ἀνάκτορα, γιά νά τόν γνωρίσει καί νά συνομιλήσει ἐπί πολύ μαζί του. Στή συνέχεια πῆγε στή Θεσσαλονίκη, γιά νά προσκυνήσει τό ἅγιο λείψανο τοῦ Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου τοῦ Μυροβλήτου καί μετά κατέφυγε στήν ἔρημο τοῦ ῎Αθω, στό ῞Αγιον ῎Ορος, πού φέρει σήμερα τό ὄνομά του. ᾿Εκεῖ ἔκτιζε ὅπου ἤθελε τήν καλύβα του (τό κελλί του) τήν ὁποία στή συνέχεια ἔκαιγε ἀπό ἀρετή, γιά νά μένει ἀκτήμων. Γι αὐτό καί ὀνομάσθηκε Καυσοκαλυβίτης. ῎Εζησε μέ ὁσιακό τρόπο καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1320 μ.Χ. σέ λικία 95 ἐτῶν.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Εἰρηνάρχου τοῦ ᾿Εγκλείστου.
῾Ο ῞Οσιος Εἰρήναρχος καταγόταν ἀπό τό χωριό Κοντάκοβο τῆς Ρωσίας καί ἐγεννήθηκε τό ἔτος 1548. ᾿Από νωρίς ἔγινε μοναχός στή μονή τῶν ῾Αγίων Βόριδος καί Γκλέμπ τοῦ Ροστώβ. ᾿Εκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1616.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν ᾿Ελεαζάρου, τοῦ ἐκ Ρωσίας.
῾Ο ῞Οσιος ᾿Ελεάζαρος τοῦ ᾿Ανζέρκϊυ καταγόταν ἀπό τή Ρωσία καί ἀσκήτεψε στό νησί τοῦ Σολόφσκι. ᾿Εκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη τό ἔτος 1656.
†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, τά ἐγκαίνια τῆς μονῆς τοῦ προφήτου ᾿Ηλιού τῆς καλουμένης τοῦ Βαθέος ρύακος.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,
ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.
|