13 Ιουνίου
† Μνήμη τῆς ἁγίας μάρτυρος ᾿Ακυλίνης.
῾Η ῾Αγία Μάρτυς ᾿Ακυλίνα καταγόταν ἀπό τή Βύβλο ἤ Βίβλο198 τῆς Παλαιστίνης, ἦταν θυγατέρα τοῦ ἐπιφανοῦς ἄρχοντος Εὐτολμίου καί ἄθλησε, τό 298 μ.Χ. κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284-305 μ.Χ.). Σέ λικία πέντε ἐτῶν βαπτισθεῖσα ὑπό τοῦ ἐπισκόπου Εὐθαλίου, τόσον ἀφοσιώθηκε στόν Θεό καί τή μελέτη τῶν Γραφῶν, ὥστε δωδεκαετής ἐδίδασκε τούς ὁμηλίκους της νά ἀπέχουν ἀπό τή λατρεία τῶν εἰδώλων καί νά πιστεύουν στόν Χριστό. ῞Ενεκα τῆς θεοφιλοῦς αὐτῆς δράσεώς της, καταγγέλθηκε στόν ἀνθύπατο Οὐολοσιανό, συλληφθεῖσα δέ καί ὁδηγηθεῖσα ἐνώπιον αὐτοῦ, ὁμολόγησε τή Χριστιανική πίστη της. ῾Ο ἀνθύπατος διέταξε ἀμέσως τή διά σκληρῶν βασάνων θανάτωσή της. ῎Ετσι, ἀφοῦ ἐμαστιγώθηκε ἀνηλεῶς καί τῆς ἐτρύπησαν τά αὐτιά μέ πυρακτωμένη σούβλα, τήν ἀποκεφάλισαν. ῾Η Σύναξη τῆς ῾Αγίας ᾿Ακυλίνας ἐτελεῖτο στό ἁγιώτατο αὐτῆς Μαρτύριο199, πού ἦταν στήν περιοχή τοῦ Φιλοξένου200 τῆς Κωνσταντινουπόλεως, κοντά στό Φόρο καί τό Περιτείχισμα201.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῆς ἁγίας μάρτυρος Φηλικούλης.
῾Η ῾Αγία Μάρτυς Φηλίκουλα ἔζησε κατά τούς ἀποστολικούς χρόνους στή Ρώμη. ᾿Αρνηθεῖσα νά νυμφευθεῖ κάποιον ὀνόματι Φλάκκο καί νά θυσιάσει στά εἴδωλα, ἐκλείσθηκε στή φυλακή καί ὑπέστη μαρτυρικό θάνατο202.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός μῶν Τριφυλλίου, ἐπισκόπου Λήδρας.
῾Ο ῞Αγιος Τριφύλλιος ἐγεννήθηκε στήν Κύπρο πιθανῶς περί τά τέλη τοῦ 3ου αἰῶνος μ.Χ. ῾Ως πατρίδα του θεωρεῖται Τριμυθούντα καί Λευκωσία. Σέ ἕνα χειρόγραφο Συναξάρι203 ἀναφέρεται πώς ὁ ῞Αγιος εἶχε πατέρα ἕναν ἀπό τούς δώδεκα περιφανεῖς ἄνδρες πού ὁ Μέγας Κωνσταντίνος εἶχε μεταφέρει ἀπό τή Ρώμη στήν Κωνσταντινούπολη. ᾿Από τήν Κωνσταντινούπολη ὁ νεαρός Τριφύλλιος μέ τή μητέρα του Δομνίκη πῆγαν νά προσκυνήσουν στά ῾Ιεροσόλυμα καί στήν ἐπιστροφή τους ἦλθαν στήν Κύπρο. ᾿Εδῶ ὁ Τριφύλλιος συνδέθηκε μέ τόν ῞Αγιο Σπυρίδωνα καί μητέρα του ἀργότερα ἔγινε μοναχή.
῾Ο ῞Αγιος ἐσπούδασε νομικά στήν περιώνυμη σχολή τῆς Βηρυτοῦ, ὅπου καί ἐδέχθηκε τό ἅγιο βάπτισμα. ᾿Επανελθών στήν Κύπρο ἐχειροτονήθηκε διάκονος ὑπό τοῦ ῾Αγίου Σπυρίδωνος, ᾿Επισκόπου Τριμυθοῦντος († 12 Δεκεμβρίου), καί διακρίθηκε γιά τή ρητορική δεινότητά του καί τό χάρισμα τοῦ λόγου. ᾿Εξελέγη ᾿Επίσκοπος Λήδρας (Λευκωσίας) καί μετέσχε στή Σύνοδο τῆς Σαρδικῆς, πού ἔγινε τό 343 μ.Χ. ῾Υπῆρξε σφοδρός πολέμιος τῶν αἱρετικῶν ὀπαδῶν τοῦ ᾿Αρείου, φίλος καί ὑπερασπιστής τοῦ Μεγάλου ᾿Αθανασίου († 18 ᾿Ιανουαρίου). ῾Ο ῞Αγιος ῾Ιερώνυμος († 15 ᾿Ιουνίου), ἐπαινώντας τόν ῞Αγιο, γράφει ὅτι ὑπῆρξε ἕνας ἀπό τούς εὐγλωττότερους κληρικούς τοῦ 4ου αἰῶνος μ.Χ. καί ὅτι ἀνέγνωσε πολλά ἔργα του, ἐκ τῶν ὁποίων κανένα δέν περισώθηκε.
῾Ο ῞Αγιος ἦταν ἁπλός στό χαρακτήρα, ἀκτήμονας, αὐστηρός ἀσκητής καί φιλάνθρωπος καί ἀξιώθηκε ἀπό τόν Θεό τοῦ χαρίσματος τῆς θαυματουργίας. ᾿Εκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη, τό 369 μ.Χ., καί εἶναι πολιοῦχος τῆς Λευκωσίας. ῾Η τιμία κάρα αὐτοῦ φυλάσσεται μέ εὐλάβεια στήν ἱερά μονή Κύκκου τῆς Κύπρου.
Σέ μία ἀπό τίς ἀραβικές ἐπιδρομές, ὅπως γράφει ὁ Λεόντιος Μαχαιρᾶς, στό Χρονικό του, γύρω στό 15ο αἰώνα μ.Χ., ῎Αραβες ἐπιδρομεῖς ἄνοιξαν καί τόν τάφο τοῦ ῾Αγίου Τριφυλλίου μέ τήν ἐλπίδα νά εὕρουν κάποιο θησαυρό. ᾿Αντί ἄλλου θησαυροῦ εὑρῆκαν τό ἱερό λείψανο τοῦ ῾Αγίου πού ἦταν ἀνέπαφο καί εὐωδιάζον. Γεμάτοι ἀγριότητα ἀπέκοψαν μέ μαχαίρι τήν τιμία κεφαλή καί ἀμέσως ἀπό τό λαιμό ἔτρεξε ἄφθονο αἷμα. Τότε ἐπῆραν τό ἱερό λείψανο καί τό ἐπῆγαν κοντά στό ναό τῆς Φανερωμένης, ὅπου ἄναψαν φωτιά γιά νά τό κάψουν. Μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ τό λείψανο τοῦ ῾Αγίου ἔμεινε ἀνέπαφο.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός μῶν ᾿Αντιπάτρου, ἐπισκόπου Βόστρων.
Εἶναι ἄγνωστο ἀπό ποῦ καταγόταν ὁ ῞Αγιος ᾿Αντίπατρος, ᾿Επίσκοπος Βόστρων204, ὁ ὁποῖος ἔζησε κατά τό δεύτερο ἥμισυ τοῦ 5ου αἰῶνος μ.Χ. Περί τοῦ βίου του δέν γνωρίζουμε κάτι σχετικό, ἀπό τό συγγραφικό του ἔργο δέ διασώθηκαν δύο λόγοι του στόν Εὐαγγελισμόν τῆς Θεοτόκου καί τό Γενέθλιον τοῦ Προδρόμου καί ἀποσπάσματα συγγράμματος κατά τῆς ὑπέρ τοῦ ᾿Ωριγένους ᾿Απολογίας205 τοῦ Εὐσεβίου Καισαρείας. ῾Η ἀποδιδόμενη σέ αὐτόν συγγραφή κατά τοῦ ᾿Απολιναρίου Λαοδικείας206 ἀποδείχθηκε ὅτι δέν εἶναι ἰδική του.
῾Ο αὐτοκράτορας Λέων Αύ (457-474 μ.Χ.) συμβουλεύθηκε τόν ῞Αγιο, τό 457 μ.Χ., περί τοῦ κύρους τῆς ἐν Χαλκηδόνι Συνόδου, ἀλλά ἀπάντηση δέν διασώθηκε207.
῾Ο ῞Αγιος ᾿Αντίπατρος ἔχαιρε ἐνωρίς τιμῆς ὡς Πατέρας τῆς ᾿Εκκλησίας γιά τόν ἅγιο βίο του καί τήν πίστη του στήν ὀρθή πίστη καί διδασκαλία. Συνδεόταν διά πνευματικῆς φιλίας μέ τόν ῞Οσιο Εὐθύμιο τόν Μεγάλο († 437 μ.Χ.). ῾Ο ἀββᾶς Γελάσιος ἐδιάβαζε στούς μοναχούς τῆς Μεγάλης Λαύρας τῶν ῾Ιεροσολύμων, κατά τόν ἐκκλησιασμό τους, τά ὅσα εἶχε γράψει ὁ ῞Αγιος κατά τῆς ὠριγενείου κακοδοξίας. Κατά τή Ζύ Οἰκουμενική Σύνοδο ἀνεγνώσθησαν ἀποσπάσματα ἀπό τά κείμενά του. ῾Ο ῞Οσιος ᾿Αντίπατρος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν ᾿Ιακώβου, τοῦ ἐξ ἀπάτης τόν ἀντίχριστον προσκυνήσαντος.
Εἶναι ἄγνωστο ἀπό ποῦ καταγόταν καί πότε ἤκμασε ὁ ῞Οσιος ᾿Ιάκωβος. Τόση ἦταν ἀγάπη του πρός τόν Χριστό, ὥστε διεμοίρασε τά ὑπάρχοντά του στούς πτωχούς καί ἐγκατέλειψε κάθε κοσμική ἀπόλαυση, πλήν τῆς ὑπερηφάνειας, τήν ὁποία ἐπέτειναν οἱ ἔπαινοι τοῦ πλήθους πρός αὐτόν. ᾿Αποσυρθείς σέ κελί, ἀσκήτεψε. ῾Η ὑπερηφάνειά του ὅμως τόν ἀπεμάκρυνε ἀπό τή θεία Χάρη καί ἔτσι ὁ σατανᾶς εὑρῆκε τήν εὐκαιρία νά εἰσβάλει στό πνεῦμά του. Παρουσιασθείς, λοιπόν, ἐνώπιον αὐτοῦ ὁ δαίμονας μεταμφιεσμένος σέ ἄγγελο, τοῦ ἀνήγγειλε ὅτι τή νύχτα ἐκείνη θά τόν ἐπισκεπτόταν ὁ Χριστός. Τυφλωμένος ὁ ᾿Ιάκωβος ἀπό τόν ἐγωισμό του, ἐπίστεψε στά λεχθέντα καί ἀφοῦ ἐκαθάρισε τό κελί του, ἄναψε θυμιάματα καί λαμπάδες καί ἀνέμενε τόν Κύριο. Περί τά μεσάνυχτα κατέφθασε μέ δόξα καί φαντασία πολλή ὁ ἀντίχριστος. ᾿Αμέσως ὁ ᾿Ιάκωβος ἔσπευσε, ἄνοιξε τή θύρα καί τόν προσκύνησε. Κατά θεία ὅμως οἰκονομία, αὐτός δέν εἰσῆλθε στό κελί, ἀλλ ἀφοῦ ἐκτύπησε τόν ᾿Ιάκωβο στό μέτωπο, ἐξαφανίσθηκε. Τότε ὁ ᾿Ιάκωβος ἀντιλήφθηκε τήν ἀλήθεια καί τό πρωΐ ἔσπευσε κλαίοντας καί θρηνώντας σέ γέροντα μοναχό καί ἐξιστόρησε σέ αὐτόν τά συμβάντα, ἐκλιπαρώντας τή βοήθεια πρός ἐξιλέωση τοῦ ἁμαρτήματός του. ῾Ο γέροντας, ἀφοῦ τόν ἐπέπληξε γιά τήν ἀνόητη ὑπερηφάνειά του, τόν ἀπέστειλε σέ κοινόβιο, γιά νά ἐξασκηθεῖ στήν ταπεινοφροσύνη. Εὐπειθής ὁ ᾿Ιάκωβος, διῆλθε ἑπτά ἔτη ὡς ὑπηρέτης τοῦ μαγειρείου τοῦ κοινοβίου καί ἄλλα πέντε ὑπηρετῶν πότε τόν ἕνα καί πότε τόν ἄλλον, ὑπακούων ταπεινά σέ ὅλους τούς κανονισμούς τοῦ κοινοβίου. ῎Ετσι ὁ ᾿Ιάκωβος ἐταπεινοφρόνησε, ἀπέβαλε τόν ἐγωισμό του, ἀποκαταστάθηκε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί ἀξιώθηκε ἀπό τόν Κύριο τῆς θαυματουργικῆς χάριτος. ᾿Αφοῦ διῆλθε τό ὑπόλοιπο τοῦ βίου του μέ ὁσιότητα καί ταπείνωση, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῆς ὁσίας μητρός μῶν ῎Αννης καί ᾿Ιωάννου, τοῦ υἱοῦ αὐτῆς.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Διοδώρου, τοῦ ἐξ ᾿Εμέσης.
῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς Διόδωρος καταγόταν ἀπό τήν πόλη ῎Εμεσα καί ἐμαρτύρησε σταυρωθείς.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μυρίων Μαρτύρων.
Οἱ ῞Αγιοι αὐτοί Μάρτυρες ἐτελειώθησαν διά ξίφους.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός μῶν Εὐλογίου, ἀρχιεπισκόπου ᾿Αλεξανδρείας.
῾Ο Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης208 καί ἄλλοι θεωροῦν ὅτι πρόκειται περί τοῦ Εὐλογίου, Πατριάρχου ᾿Αντιοχείας, ἀφοῦ μνήμη τοῦ ῾Αγίου ᾿Αλεξάνδρου, ᾿Αρχιεπισκόπου ᾿Αλεξανδρείας, φέρεται κατά τή 13η Φεβρουαρίου. ῞Ομως στούς Πατριαρχικούς καταλόγους τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ᾿Αντιοχείας δέν ἀναφέρεται τό ὄνομα Εὐλόγιος209.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν ᾿Ανδρονίκου, τοῦ ἐν Μόσχᾳ ἀσκήσαντος.
῾Ο ῞Οσιος ᾿Ανδρόνικος τῆς Μόσχας καταγόταν ἀπό τήν πόλη Ροστώφ τῆς Ρωσίας καί ἔζησε τό 14ο καί 15ο αἰώνα μ.Χ. ᾿Αγάπησε τή μοναχική ζωή καί σέ μικρή λικία εἰσῆλθε στή μονή τῆς ῾Αγίας Τριάδος τοῦ Ραντονέζ. Γιά πολλά χρόνια ὑπῆρξε μαθητής τοῦ ῾Αγίου Σεργίου τοῦ Ραντονέζ καί τό ὄνομά του συνδέθηκε μέ τήν ἵδρυση τοῦ μοναστηριοῦ τοῦ Σωτῆρος τῆς Μόσχας.
῾Η ἱστορία τοῦ μοναστηριοῦ ξεκινᾶ μετά τήν ἐπιστροφή ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη τοῦ ῾Αγίου ᾿Επισκόπου ᾿Αλεξίου, ὁ ὁποῖος μετέφερε ἕνα ἀντίγραφο τῆς ᾿Αχειροποιήτου εἰκόνος τοῦ Σωτῆρος. Κατά τό ταξίδι τῆς ἐπιστροφῆς ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη στή Μόσχα, ὁ ᾿Επίσκοπος ᾿Αλέξιος ἔπεσε σέ τρικυμία καί παραλίγο νά ναυαγήσει τό πλοῖο. ῾Ο ᾿Επίσκοπος ἔταξε νά κτίσει ἕνα μοναστήρι, τό ὁποῖο θά ἀφιέρωνε στόν ῞Αγιο ἤ στό γεγονός τό ὁποῖο ἐτιμοῦσε ᾿Εκκλησία κατά τήν μέρα πού διασώθηκε τό πλοῖο μέ τούς ἐπιβάτες του. ῾Η τρικυμία εἶχε γίνει στίς 16 Αὐγούστου, μέρα τῆς ἑορτῆς τῆς μετακομιδῆς τῆς ᾿Αχειροποιήτου εἰκόνος τοῦ Σωτῆρος στήν ῎Εδεσσα τῆς Κωνσταντινουπόλως, τήν ὁποία κατά τήν παράδοση δέν ἱστόρησε ἀνθρώπινο χέρι. Σέ ἐκπλήρωση τοῦ τάματός του ὁ ᾿Επίσκοπος ᾿Αλέξιος ἀπεφάσισε νά ἀφιερώσει τό μοναστήρι στόν Σωτήρα Χριστό, τό ὁποῖο ἐκτίσθηκε στίς ὄχθες τοῦ ποταμοῦ Γιάουζα τῆς Μόσχας. Μετά ἀπό ὑπόδειξη τοῦ ῾Αγίου Σεργίου τοῦ Ραντονέζ, ὁ ᾿Αλέξιος ἐκάλεσε ἀπό τό μοναστήρι τῆς ῾Αγίας Τριάδος τόν ῞Οσιο ᾿Ανδρόνικο καί τοῦ ἐμπιστεύθηκε τό ἔργο τῆς οἰκοδομήσεως τοῦ νέου μοναστηριοῦ, ἐνῶ τό 1361 τοῦ ἀνέθεσε καί τήν γουμενία.
῾Ο ῞Οσιος ᾿Ανδρόνικος ἀφιερώθηκε στήν αὐστηρή ἄσκηση καί λόγῳ τῆς ταπεινοφροσύνης του προσείλκυσε κοντά του πολλούς νέους, οἱ ὁποῖοι ἤθελαν νά ἐπιδοθοῦν στή μελέτη τῶν Γραφῶν καί τό μοναχικό βίο. ῾Ο ῞Αγιος Σέργιος ἐπισκεπτόταν τακτικά ἀπό τό μοναστήρι τῆς ῾Αγίας Τριάδος τό μαθητή του, προκειμένου νά τόν ἐνθαρρύνει στήν ἄσκησή του. ῾Ο ῞Αγιος Σέργιος ἐστάθμευσε στό μοναστήρι τοῦ ᾿Ανδρονίκου καί κατά τή διάρκεια τοῦ ταξιδίου του πρός τό Νόβγκοροντ συμφιλίωσε τόν πρίγκιπα Βόριδα μέ τόν πρίγκιπα τῆς Μόσχας. ᾿Επάνω στό σημεῖο τοῦ ἀποχαιρετισμοῦ τῶν δύο ῾Αγίων ἐκτίσθηκε ἕνα παρεκκλήσιο.
῞Οταν λίγο ἀργότερα ὁ Μητροπολίτης τῆς Μόσχας ᾿Αλέξιος συνόδευσε τό μεγάλο πρίγκιπα Δημήτριο στό ταξίδι του πρός τόν ποταμό ῎Οκα, προκειμένου νά ξεκινήσει τίς διαπραγματεύσεις μέ τόν Χάν, ἐσταμάτησαν στό μοναστήρι τοῦ ᾿Ανδρονίκου, γιά νά προσευχηθοῦν μαζί στήν ᾿Αχειροποίητη εἰκόνα τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ.
῾Ο ῞Οσιος ᾿Ανδρόνικος ἀκτινοβολοῦσε στό πρόσωπό του τίς μεγάλες του ἀρετές. ῎Εζησαν κοντά του οἱ ῞Οσιοι Σάββας καί ᾿Αλέξανδρος, Δανιήλ ὁ Μαῦρος καί ὁ ᾿Ανδρέας Ρουμπλιώφ, πού ἦσαν μεγάλοι καί γνωστοί εἰκονογράφοι.
῾Ο ῞Οσιος ᾿Ανδρόνικος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη ὄχι ἀργότερα ἀπό τό 1404. Τό ἱερό λείψανό του ἐνταφιάσθηκε στό ναό τῆς μονῆς τοῦ Σωτῆρος.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν ᾿Αλεξάνδρου, τοῦ ἐν Μόσχᾳ ἀσκήσαντος.
῾Ο ῞Οσιος ᾿Αλέξανδρος ἐγεννήθηκε στή Ρωσία. ῾Ως μοναχός ἀκολούθησε τά βήματα τοῦ ῾Αγίου Σεργίου τοῦ Ραντονέζ καί ἀργότερα ἔγινε γούμενος τῆς μονῆς τοῦ Σωτῆρος τοῦ ᾿Ανδρονίκου τῆς Μόσχας. ᾿Εκοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη, τό 1427, καί τό τίμιο λείψανο αὐτοῦ ἐνταφιάσθηκε στή μονή τοῦ ᾿Ανδρονίκου.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός μῶν ᾿Ανθίμου, τοῦ ᾿Ιβηρίτου.
῾Ο ῞Αγιος ῎Ανθιμος καταγόταν ἀπό τήν ᾿Ιβηρία καί ἔζησε τό 10ο αἰώνα μ.Χ. ᾿Εξελέγη Μητροπολίτης στή Ρουμανία καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, τό 1716.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, εὕρεσις τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Νικολάου, τοῦ ἐν Καρυαῖς τῆς Λέσβου.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις
πρεσβείαις, ὁ Θεός,
ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.
|