15 Ιουνίου

† Μνήμη τοῦ ἁγίου προφήτου ᾿Αμώς.

῾Ο Προφήτης ᾿Αμώς καταγόταν ἀπό τήν πόλη Θεκουέ227 τῆς ᾿Ιουδαίας, ὁποία ἔκειτο νοτιοανατολικά τῆς Βηθλεέμ, καί ἤκμασε στήν ἱερή πόλη Βαιθήλ, κοντά στή Σαμάρεια, κατά τούς χρόνους τοῦ βασιλέως τοῦ ᾿Ισραήλ ῾Ιεροβοάμ Βύ (784-746 π.Χ.). ῏Ηταν βοσκός καί καλλιεργητής συκομορέων καί ἀπό τήν ἐργασία αὐτή ἐκλήθηκε ἀπ᾿ εὐθείας ὑπό τοῦ Θεοῦ στό προφητικό ἀξίωμα, ὡς ὁ ἴδιος ἀναφέρει στό ὁμώνυμο βιβλίο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης· «Οὐκ ἤμην προφήτης ἐγώ οὐδέ υἱός προφήτου, ἀλλ ἤ αἰπόλος ἤμην καί κνίζων συκάμινα· καί ἀνέλαβέ με Κύριος ἐκ τῶν προβάτων καί εἶπε Κύριος πρός με· βάδιζε προφήτευσον ἐπί τόν λαόν μου ᾿Ισραήλ»228. ᾿Αναδείχθηκε ἔτσι ἕνας ἀπό τούς σπουδαιότερους ἐλάσσονες Προφῆτες.

᾿Εστηλίτευσε τήν ἠθική καί θρησκευτική κατάπτωση τοῦ ᾿Ισραήλ, ἐκαλοῦσε τό λαό αὐτοῦ σέ μετάνοια καί προφήτευσε τήν ἐπικειμένη κρίση καί αἰχμαλωσία αὐτοῦ. ῎Αν καί ἐστερεῖτο μορφώσεως, διακρινόταν γιά τήν πρωτοτυπία, τή φυσικότητα, τή δύναμη καί εὐρυθμία τοῦ λόγου, τό πλῆθος τῶν εἰκόνων καί τό ποιητικό κάλλος τοῦ ἔργου του. ῞Ενεκα τοῦ σφοδροῦ ἐλέγχου καί τῶν ζοφερῶν λόγων του περί τῆς τύχης τοῦ ᾿Ισραήλ, ἐξήγειρε ἐναντίον του τήν ἱερατική τάξη, ὥστε ὁ ἀρχιερεύς τῆς Βαιθήλ ᾿Αμασίας ἐζήτησε ἀπό τό βασιλέα ῾Ιεροβοάμ τήν ἀποπομπή τοῦ ᾿Αμώς στό βασίλειο τοῦ ᾿Ιούδα διαβάλλοντάς τον ὡς δημεγέρτη καί ταραχοποιό229. Σέ ἀπάντηση τῆς πράξεως αὐτῆς τοῦ ᾿Αμασίου, ὁ ᾿Αμώς προανήγγειλε τόν ὄλεθρο τῆς οἰκογένειας αὐτοῦ. Τότε, λέγεται ἐκ μεταγενεστέρας παραδόσεως, ὅτι ὁ ἐξαγριωθείς υἱός τοῦ ᾿Αμασίου ᾿Οζίας ἐκτύπησε διά ροπάλου τόν Προφήτη ᾿Αμώς καί τόν ἄφησε μιθανή. Μεταφερθείς δέ αὐτός στή γενέτειρά του Θεκουέ, μετά δύο μέρες ἀπέθανε.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων ἀποστόλων ᾿Αχαϊκοῦ, Στεφανᾶ καί Φουρτουνάτου, ἐκ τῶν Ού.

Οἱ τρεῖς αὐτοί ῞Αγιοι ᾿Απόστολοι κατάγονταν ἀπό τήν Κόρινθο καί ὑπῆρξαν μαθητές καί συνεργοί τοῦ ᾿Αποστόλου Παύλου, τόν ὁποῖο ἀκολούθησαν μέχρι τήν ῎Εφεσο, ὑποβοηθοῦντες αὐτόν στό ἱεραποστολικό ἔργο του. Περί αὐτῶν ὁ Παῦλος γράφει στήν Αύ πρός Κορινθίους ἐπιστολή του· «Χαίρω δέ ἐπί τῇ παρουσίᾳ Στεφανᾶ καί Φουρτουνάτου καί ᾿Αχαϊκοῦ, ὅτι τό ὑμόν ὑστέρημα οὗτοι ἀνεπλήρωσαν· ἀνέπαυσαν γάρ τό ἐμόν πνεῦμα καί τό ὑμῶν. ᾿Επιγιγνώσκετε οὖν τούς τοιούτους»230. ῾Ο Στεφανᾶς, προσέτι, ὡς ὁ Παῦλος ἀναφέρει στήν ἴδια ἐπιστολή, εἶχε μετατρέψει τόν οἶκο του στήν πρώτη ἐν ᾿Αχαΐᾳ ᾿Εκκλησία, ὅλα δέ τά μέλη τῆς οἰκογένειάς του εἶχαν ἀφιερωθεῖ στήν ὑπηρεσία αὐτῆς· «Παρακαλῶ δέ ὑμᾶς, ἀδελφοί· οἴδατε τήν οἰκίαν Στεφανᾶ, ὅτι ἐστίν ἀπαρχή τῆς ᾿Αχαΐας καί εἰς διακονίαν τοῖς ἁγίοις ἔταξαν ἑαυτούς»231.

῾Ο ᾿Απόστολος ᾿Αχαϊκός ἐτελειώθηκε ἀπό λιμό καί δίψα.

῾Ο ᾿Απόστολος Στεφανᾶς ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.

῾Ο ᾿Απόστολος Φουρτουνάτος ἐτελειώθηκε μαρτυρικά.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος ῾Η-συχίου.

῾Ο ῞Αγιος ῾Ησύχιος ἦταν στρατιώτης καί ἐμαρτύρησε ἐπί αὐτοκρατόρων Διοκλητιανοῦ καί Μαξιμιανοῦ, τό 297 μ.Χ., στό Δορύστολο, ἐπαρχία τῆς Κάτω Μοισίας. Αὐτόν ἀσπάσθηκε ὁ ῞Αγιος Μάρτυς ᾿Ιούλιος († 27 Μαΐου), ὅταν ἐπορευόταν πρός τό μαρτύριο, λέγοντάς του νά ὑπομείνει μέ θάρρος τίς βασάνους καί νά μήν ἐγκαταλείψει τήν πατρώα εὐσέβεια.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Βίτου, Μοδέστου καί Κρησκεντίας.

Οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες Βίτος, Μόδεστος καί Κρησκεντία ἐμαρτύρησαν ἐπί αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284-305 μ.Χ.) στή Λυκαονία, τό 303 μ.Χ.232

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Δουλᾶ.

῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς Δουλᾶς καταγόταν ἀπό τό Ζεφύριον τῆς Πραιτωριάδος (ἐπαρχίας τῆς Κιλικίας) καί εἶναι ἄγνωστο πότε ἄθλησε. Διακρινόταν γιά τά φιλανθρωπικά ἔργα του, τόν ὑπέρ τοῦ Χριστοῦ ἔνθερμο ζῆλο καί τίς ἀκάματες προσπάθειές του πρός προσέλκυση στή Χριστιανική πίστη τῶν εἰδωλολατρῶν συμπολιτῶν του. Γιά τή θεοφιλή αὐτή δράση του συνελήφθη καί ὁδηγηθείς ἐνώπιον τοῦ γεμόνος Μαξίμου ὁμολόγησε τόν Χριστό. ῾Ο Μάξιμος, ἀφοῦ μάταια προσπάθησε μέ κολακεῖες, ὑποσχέσεις καί ἀπειλές νά μεταπείσει αὐτόν, διέταξε τό σκληρό βασανισμό του. ῎Ετσι, ἀφοῦ τόν περιέλουσαν μέ καυτό λάδι, τοῦ κατεξέσχισαν τίς σάρκες, τίς δέ πληγές, γιά νά καταστήσουν τό μαρτύριο ὀδυνηρότερο, ἔτριψαν μέ ξύδι καί ὄστρακα, τοῦ συνέτριψαν τίς σιαγόνες, τοῦ ἐτρύπησαν τήν κοιλία καί τόν ὑπεχρέωσαν νά τρέχει σέ μεγάλη ἀπόσταση. Λόγῳ τῶν φοβερῶν κακώσεων, ὁ Μάρτυς Δουλᾶς ἀπέθανε καθ ὁδόν.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῆς ἁγίας μάρτυρος Γραός.

῾Η ῾Αγία Μάρτυς Γραῦς ἐμαρτύρησε διά ξίφους.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Νερσῆ ἤ Ναρσῆ.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν ᾿Ορτισίου.

῾Ο ῞Οσιος ᾿Ορτίσιος ἔζησε τόν 3ο καί 4ο αἰώνα μ.Χ. ᾿Από τά σωζόμενα στόν «Παράδεισο» τῶν Πατέρων ἀποφθέγματά του, φαίνεται ὅτι ὑπῆρξε διάσημος ἀσκητής τῆς ἐρήμου στήν Ταβέννησο καί μαθητής τοῦ ῾Οσίου Παχωμίου τοῦ Μεγάλου, τόν ὁποῖο ἐβοήθησε στήν κατάρτιση τῶν κανόνων γιά τούς κοινοβιάτες μοναχούς. ῾Ο ῞Οσιος ἐγκωμιάσθηκε ἀπό τόν ῞Αγιο ᾿Αθανάσιο καί τόν Μέγα ᾿Αντώνιο γιά τή θαυμαστή ἀσκητική βιοτή του καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, περί τό 308 μ.Χ.

῾Ο ῞Οσιος ᾿Ορτίσιος συνέγραψε μία πραγματεία γιά τήν ἀσκητική ζωή, ὁποία μεταφράσθηκε ἀπό τόν ῞Οσιο ῾Ιερώνυμο.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν Δουλᾶ, τοῦ ἐν Αἰγύπτῳ ἀσκήσαντος.

Οἱ ῾Αγίες Παρθενομάρτυρες Λεωνίς, Λιβύα καί Εὐτροπία ἐμαρτύρησαν, τό 304 μ.Χ., ἐπί αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284-305 μ.Χ.), στήν Παλμύρα τῆς Συρίας. ῾Η Λιβύη ἀποκεφαλίσθηκε, ἀδελφή της Λεωνίς ἐμαρτύρησε σέ πάσσαλο, ἐνῶ δούλη τους Εὐτροπία, δώδεκα μόλις ἐτῶν, ἔγινε στόχος τῶν ὅπλων τῶν στρατιωτῶν233.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν ᾿Ιωσήφ, τοῦ ἐν Βηθλεέμ.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν ῾Ιερωνύμου.

῾Ο ῞Οσιος ῾Ιερώνυμος ἐγεννήθηκε στή Στριδώνα τῆς Δαλματίας, περί τό 347 μ.Χ., ἀπό γονεῖς ἐναρέτους καί εὐσεβεῖς. ῾Ο πατέρας του Εὐσέβιος ἐφρόντισε γιά τή Χριστιανική αὐτοῦ μόρφωση, τίς δέ γραμματολογικές σπουδές του συμπλήρωσε στή Ρώμη, φοιτήσας πλησίον τοῦ γραμματικοῦ Αἰλίου Δονάτου. Σέ λικία εἴκοσι ἐτῶν ἐβαπτίσθηκε ὑπό τοῦ Πάπα Ρώμης Λιβερίου (352-366 μ.Χ.). Φύση ζωηρή, ὡς ἦταν, παρασύρθηκε ἀπό τόν ἀκόλαστο βίο τῆς ρωμαϊκῆς νεολαίας, παρεξέκλινε τῆς εὐθείας ὁδοῦ καί ἔζησε γιά ἀρκετό καιρό στή διαφθορά. ᾿Αφοῦ μετανόησε, ἐστράφηκε πρός τήν ᾿Ανατολή, ὁποία τήν ἐποχή ἐκείνη περιέκλειε στούς κόλπους της τά μεγάλα καί ἀκτινοβολοῦντα κέντρα τῆς θρησκευτικῆς καί ἀσκητικῆς ζωῆς. ῎Ετσι, περί τό 373 μ.Χ., διά τῆς Θράκης καί Μικρᾶς ᾿Ασίας, μετέβη στήν ᾿Αντιόχεια, ὅπου ἐδίδασκε ὁ περίφημος ἑρμηνευτής τῶν Γραφῶν ᾿Απολλινάριος, πλησίον δέ τῆς πόλεως ἀσκήτευε ὁ ἐνάρετος καθ ὅλα ἐρημίτης Μάλχος († 24 Νοεμβρίου). ᾿Εκ τῶν ἀρετῶν καί τῆς ἁγνότητος τῆς ψυχῆς καί τοῦ βίου τούτου τόσο ἐπηρεάσθηκε ὁ ῾Ιερώνυμος, ὥστε μετά ἕνα ἔτος ἀποσύρθηκε στήν ἔρημο τῆς Χαλκίδος στή Συρία καί ἐπιδόθηκε σέ αὐστηρό ἀσκητικό βίο, θρησκευτικές μελέτες, ἀφοῦ ἔμαθε καί τήν ἑβραϊκή, τήν ὁποία ἐδιδάχθηκε ἀπό κάποιον πρώην ᾿Ιουδαῖο γέροντα μοναχό. Περί τά τέλη τοῦ 376 μ.Χ., μή δυνάμενος νά ἀνεχθεῖ τούς ὑποκριτές μοναχούς, ἐπέστρεψε στήν ᾿Αντιόχεια, ὅπου ἐχειροτονήθηκε ὑπό τοῦ ᾿Επισκόπου Παυλίνου πρεσβύτερος. Τό 380 μ.Χ., μετέβη στήν Κωνσταντινούπολη καί ἐμαθήτευσε κοντά στόν ῞Αγιο Γρηγόριο τόν Ναζιανζηνό, ἐπίδραση τοῦ ὁποίου ὑπῆρξε μεγάλη ἐπ αὐτοῦ. Τό 382 μ.Χ., συνόδευσε τόν Παυλίνο καί μετέβη στή Ρώμη, γιά νά συνηγορήσει ὑπέρ αὐτοῦ στόν Πάπα Δάμασο Αύ (366-384 μ.Χ.). ῾Ο Δάμασος, ἐκτιμώντας τίς ἀκριβεῖς γνώσεις τοῦ ῾Ιερωνύμου περί τῶν πραγμάτων τῆς ᾿Ανατολῆς, τή βαθιά θεολογική μόρφωση καί τήν εὐρεία γλωσσομάθειά του (ἐγνώριζε τή λατινική, ἑλληνική, ἑβραϊκή, περσική καί χαλδαϊκή, ἐξ οὗ καί «Πεντάγλωσσος» ἀπεκαλεῖτο), τοῦ ἀνέθεσε τή διόρθωση τῆς «᾿Ιτάλας», τῆς λατινικῆς δηλαδή μεταφράσεως τῆς ῾Αγίας Γραφῆς. ᾿Εκτός ὅμως τῆς ἐκτιμήσεως τοῦ Πάπα, τά σπάνια προσόντα, μέ τά ὁποῖα ἐκοσμεῖτο, εἵλκυσαν γύρω του πολλούς μαθητές καί μάλιστα ἀπό τίς εὐγενεῖς οἰκογένειες τῆς Ρώμης. Μεταξύ τους συγκατελέγονταν καί γυναῖκες καί παρθένοι, μορφωμένες καί ἐνάρετοι, ἀσχολούμενες μετά θερμοῦ ζήλου μέ τίς θρησκευτικές μελέτες καί κατεχόμενες ὑπό τοῦ πόθου τῆς μοναχικῆς ζωῆς, σημαντικώτερες τῶν ὁποίων ἦσαν Μαρκέλλα, Μελανία καί χήρα Παύλα μετά τῆς θυγατρός της Εὐστοχίας. Χάρη τῶν μαθητῶν καί μαθητριῶν του, ὁ ῞Οσιος ῾Ιερώνυμος συνέγραψε ἀρκετά ἀσκητικά συγγράμματα, ἑρμηνεῖες βιβλίων τῆς ῾Αγίας Γραφῆς καί δύσκολων χωρίων αὐτῆς. Τό 384 μ.Χ., μετά τό θάνατο τοῦ Πάπα Δαμάσου, ἐγκατέλειψε τή Ρώμη, συνοδευόμενος ὑπό τοῦ ἀδελφοῦ του Παυλινιανοῦ, τοῦ πρεσβυτέρου Βικεντίου καί ἄλλων παρθένων. ᾿Αφοῦ περιῆλθε μαζί τους τούς ῾Αγίους Τόπους καί τά ἀσκητικά κέντρα τῆς Νιτρίας καί Θηβαΐδος τῆς Αἰγύπτου, μετέβη στή Βηθλεέμ, ὅπου, ἀφοῦ ἵδρυσε δύο μοναστήρια, ἕνα γυναικεῖο γιά τήν Παύλα καί τίς μοναχές πού ἦσαν μαζί της, καί ἕνα ἀνδρικό, ἐγκαταστάθηκε σέ αὐτό στό ὁποῖο παρέμεινε ἐπί 34 χρόνια μελετώντας καί συγγράφοντας. ᾿Εκεῖ συνέγραψε τά περισσότερα ἀπό τά ἔργα του καί τήν περίφημη «Βουλγάτα», δηλαδή νέα ἐντελῶς μετάφραση τῆς ῾Αγίας Γραφῆς στή λατινική, ἐκ τοῦ ῾Εβραϊκοῦ καί ῾Ελληνικοῦ πρωτοτύπου. Τό συγγραφικό ἔργο τοῦ ῾Οσίου ῾Ιερωνύμου, εὐρύ καί ποικίλο, δικαίως τόν κατατάσσει μεταξύ τῶν μεγάλων Πατέρων τῆς ᾿Εκκλησίας.

῾Ο ῞Οσιος ῾Ιερώνυμος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, τό 420 μ.Χ., σέ λικία ἐνενήντα ἐτῶν καί ἐνταφιάσθηκε στή μονή του. ᾿Αργότερα, κατά τό 14ο αἰώνα μ.Χ., τά ἱερά αὐτοῦ λείψανα μετακομίσθηκαν στή Ρώμη καί ἐναπετέθησαν στό ναό τῆς Santa Maria Maggione.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἱεροῦ Αὐγουστίνου, ἐπισκόπου ῾Ιππῶνος.

῾Ο ἱερός Αὐγουστίνος ἐγεννήθηκε, στίς 13 Νοεμβρίου 354 μ.Χ., στήν Ταγάστη234, πόλη τῆς ἀνθυπατικῆς Νουμιδίας τῆς Βορείου ᾿Αφρικῆς. ῾Ο πατέρας του, Πατρίκιος, κοινοτικός σύμβουλος στήν Ταγάστη, ἐζοῦσε βίο ἔκλυτο καί ὡς ἐθνικός μόνο περί τό τέλος τῆς ζωῆς του μεταστράφηκε στή Χριστιανική πίστη ὑπό τῆς εὐσεβοῦς συζύγου του Μόνικας, ὁποία καταγόταν ἀπό χριστιανική οἰκογένεια καί ἦταν ὑπόδειγμα πιστῆς καί ἐνάρετης γυναικός. ῾Ο Αὐγουστίνος, ὁ ὁποῖος εἶχε καί νεώτερο ἀδελφό καί πιθανῶς καί ἀδελφή, ἀπό τήν παιδική του λικία διακρινόταν γιά τήν εὐφυΐα, τήν ἐπιμέλεια, τή ζωηρή φαντασία καί τήν εὐγενή φιλοδοξία του. Μέ τή φροντίδα τῆς μητέρας του νεώτατος κατατάχθηκε μεταξύ τῶν κατηχουμένων καί ἀφοῦ συμπλήρωσε στήν Ταγάστη τή στοιχειώδη μόρφωση, ἐστάλη ὑπό τοῦ πατρός του, ὁ ὁποῖος τόν προόριζε γιά ρήτορα, στά γειτονικά Μάδαυρα καί στή συνέχεια, τό 371 μ.Χ., στήν Καρχηδόνα, γιά συμπλήρωση τῶν σπουδῶν του. ῾Υπό τήν ἐπίδραση τοῦ διεφθαρμένου περιβάλλοντος στό ὁποῖο ἐζοῦσε, ὁ νεαρός Αὐγουστίνος ἐξέκλινε σέ βίο ἔκλυτο στήν Καρχηδόνα καί ἤδη σέ λικία δεκαοκτώ ἐτῶν, τό 372 μ.Χ., ἀπέκτησε ἐξώγαμο παιδί, τόν ᾿Αδεοδάτο. ῾Η μελέτη ὅμως τοῦ λατίνου φιλοσόφου καί ρήτορος Κικέρωνος τόν συγκράτησε. ᾿Αντίθετα ῾Αγία Γραφή δέν ἔκανε ἀκόμη σέ αὐτόν καμία ἐντύπωση. ῞Οπως λέγει ἀργότερα στίς περίφημες ᾿Εξομολογήσεις του235· «Δέν ἤμουν ἄξιος οὔτε νά ἐμβαθύνω οὔτε νά εὐχαριστηθῶ στήν ἁπλότητα ἐκείνη τῶν λόγων, τόσο νέα γιά μένα... ῾Η μόνη ἐντύπωση, ὁποία μοῦ ἔμεινε, ἦταν ὅτι τίποτε στή Βίβλο δέν μποροῦσε νά συγκριθεῖ πρός τή μεγαλοπρεπή εὐγλωττία τοῦ λατίνου ρήτορος. ῾Η ματαιοδοξία μου περιφρονοῦσε τή φαινομενική ταπεινότητα τῶν Γραφῶν καί οἱ ὀφθαλμοί μου ἦσαν πολύ ἀσθενεῖς γιά νά διακρίνουν τί κρυβόταν σέ αὐτές».

῞Ομως τά μεγάλα προβλήματα τοῦ κόσμου διαρκῶς ἀπασχολοῦσαν τό πνεῦμα του. ῎Ετσι ἐνόμισε ὅτι θά μποροῦσε νά εὕρει λύση αὐτῶν στήν ἱδρυθεῖσα ὑπό τοῦ Πέρσου Μάνη (215-276 μ.Χ.) αἵρεση τῶν Μανιχαίων.

᾿Αφοῦ συμπλήρωσε τίς σπουδές του στήν Καρχηδόνα, ἐξάσκησε μέ ἐπιτυχία τό ἐπάγγελμα τοῦ διδασκάλου τῆς γραμματικῆς. Γρήγορα ὅμως, ἀπό τό 383 μ.Χ., τόσο οἱ σπουδές του περί τήν ἀστρονομία ὅσο καί κατανόηση περί τῆς ἐλλείψεως οἱασδήποτε πραγματικῆς ἐπιστημονικῆς ἔρευνας στό Μανιχαϊσμό, συνετέλεσαν νά χάσει τήν ἐκτίμηση τήν ὁποία ἔτρεφε πρός τήν αἵρεση, χωρίς ὅμως καί νά διαρρήξει κάθε σχέση πρός αὐτήν. Κατά τό 383 μ.Χ. ὁ Αὐγουστίνος, ἀφοῦ ἄφησε τήν ᾿Αφρική, ἦλθε στή Ρώμη καί μετά στά Μεδιόλανα, ὅπου μέ τή σύσταση τοῦ Ρωμαίου ἔπαρχου Συμμάχου, διορίσθηκε διδάσκαλος τῆς ρητορικῆς. ῾Η μελέτη νεοπλατωνικῶν συγγραμμάτων, ὡς καί τῶν ᾿Επιστολῶν τοῦ ᾿Αποστόλου Παύλου, ἰδίως δέ ἀκρόαση τῶν κηρυγμάτων τοῦ περίφημου τότε ᾿Επισκόπου Μεδιολάνων ᾿Αμβροσίου, ἐπέφεραν βαθμηδόν στήν ψυχή του μία μεταστροφή καί συνετέλεσαν στήν ὁριστική διακοπή οἱασδήποτε σχέσεώς του μέ τό Μανιχαϊσμό.

Κατά τό Σεπτέμβριο τοῦ 386 μ.Χ., σέ λικία τριάντα δύο ἐτῶν, εὑρισκόμενος στόν κῆπο τῆς κατοικίας του καί διαλογιζόμενος τά μεγάλα προβλήματα, τά ὁποῖα τόν ἀπασχολοῦσαν, ἐνόμισε ὅτι ἄκουσε σάν παιδική φωνή, ἐπανειλημμένα νά λέγει πρός αὐτόν· «Πάρε καί διάβασε». Ταραγμένος ἔσπευσε πρός τόν κῆπο, ὅπου πρίν λίγο εἶχε ἀφήσει τίς ᾿Επιστολές τοῦ ᾿Αποστόλου Παύλου, καί ἀφοῦ τίς εὑρῆκε, τίς ἄνοιξε. Τά μάτια του ἔπεσαν στό χωρίο τῆς πρός Ρωμαίους ᾿Επιστολῆς· «῾Ως ἐν μέρᾳ εὐσχημόνως περιπατήσωμεν, μή κώμοις καί μέθαις, μή κοίταις καί ἀσελγείαις, μή ἔριδι καί ζήλῳ. ᾿Αλλ᾿ ἐνδύσασθε τόν Κύριον ᾿Ιησοῦν Χριστόν καί τῆς σαρκός πρόνοιαν μή ποιεῖσθε τάς ἐπιθυμίας»236. ῾Ως λέγει ὁ ἴδιος ὁ Αὐγουστίνος· «Δέν ἤθελα νά δῶ κάτι ἐπί πλέον καί δέν ἦταν ἀναγκαῖο. Διότι μόλις ἐτελείωσα τήν ἀνάγνωση τῶν λίγων αὐτῶν λέξεων καί ἀμέσως ἐχύθηκε στήν καρδιά μου φῶς, τό ὁποῖο τῆς ἐχάρισε τήν εἰρήνη καί ἀμέσως διαλύθηκε τό σκοτάδι, μέ τό ὁποῖο τήν περιέβαλαν οἱ ἀμφιβολίες μου»237.

῾Ο Αὐγουστίνος ἀπό ἐκείνη τή στιγμή ἀνένηψε, παραμέρισε τούς δισταγμούς, προσανατολίσθηκε ὁριστικά στόν ᾿Ιησοῦ. Παραιτήθηκε ἀπό τό διδασκαλικό του ἀξίωμα καί ἀποσύρθηκε μέ τή μητέρα του, τό παιδί του καί κάποιους φίλους του σέ κτῆμα κοντά στό Μεδιόλανο. ᾿Εβαπτίσθηκε τή νύχτα τοῦ Πάσχα (25 ᾿Απριλίου) τοῦ 387 μ.Χ. ἀπό τόν ῞Αγιο ᾿Αμβρόσιο μαζί μέ τόν δεκαπενταετή υἱό του καί τό φίλο του ᾿Αλύπιο.

Μετά μερικούς μῆνες ἑτοιμάσθηκε νά φύγει ἀπό τήν ᾿Ιταλία γιά τήν ᾿Αφρική, ἀλλά λόγῳ τοῦ θανάτου τῆς ἀγαπημένης του μητέρας, πού τόν κατελύπησε, ἀνέβαλε τήν ἀναχώρησή του γιά τό ἑπόμενο ἔτος. Στό ἔνατο βιβλίο τῶν ᾿Εξομολογήσεών του238 ὁ εὐγνώμων υἱός ἐκφράζει τήν ἄφατη θλίψη του γιά τό θάνατο τῆς μητέρας του, τῆς ὁποίας πλέκει τό ἐγκώμιο.

Γυρίζοντας στήν ᾿Αφρική, ὁ ἱερός Αὐγουστίνος συνέπηξε μιά μικρή μοναστική ἀδελφότητα καί λίγο ἀργότερα, ἀφοῦ ἐπέστρεψε στήν ᾿Ιταλία, ἐχειροτονήθηκε ἀπό τό γέροντα ᾿Επίσκοπο Βαλέριο πρεσβύτερος, καί τό 396 μ.Χ. ἀπό τό Μητροπολίτη Νουμιδίας βοηθός ᾿Επίσκοπος. Μετά τό θάνατο τοῦ ᾿Επισκόπου Βαλερίου ἐξελέγη ᾿Επίσκοπος ῾Ιππῶνος καί ἀνέπτυξε μεγάλο πνευματικό ἔργο. Ζώντας ἀσκητικά μαζί μέ τόν κλῆρο του, διέθεσε τήν περιουσία του ὑπέρ τῶν πτωχῶν, χάρη τῶν ὁποίων προέβαινε καί σέ πώληση τῶν ἐκκλησιαστικῶν σκευῶν. ᾿Εκήρυττε τό λόγο τοῦ Θεοῦ τακτικώτατα καί ἐργαζόταν ἀδιάλειπτα μέ ἔνθεο ζῆλο γιά τήν καταπολέμηση τῶν αἱρέσεων. ῾Υπηρέτησε ὅσο λίγοι τήν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ μέ τή γραφίδα. Τά κείμενά του εἶναι ὠκεανός σοφίας καί χάριτος. Μερικά ἀπ αὐτά κτυποῦν τίς αἱρέσεις τοῦ καιροῦ του, μέ ἀστραπόβροντα ὑψηλῆς θεολογίας καί ἀκατανίκητη φραστική πειθώ. ῎Αλλα εἶναι φιλοσοφικά, τό περί ψυχῆς, τό περί μουσικῆς καί ἕνα τρίτο περί τοῦ Χριστοῦ ὡς τοῦ μοναδικοῦ Διδασκάλου. ᾿Ασχολήθηκε καί μέ τήν ἑρμηνεία τῆς Βίβλου, στρέφοντας τό ἐνδιαφέρον του στήν Παλαιά καί τήν Καινή Διαθήκη. ᾿Αλλά καί στά δογματικά θέματα προσέφερε ἀγλαούς καρπούς στοχασμοῦ.

῾Ο ἱερός Αὐγουστίνος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, στίς 28 Αὐγούστου 430 μ.Χ., σέ λικία ἑβδομήντα ἕξι ἐτῶν, πλήρης πικρίας, καθ᾿ ὅσον οἱ Βάνδαλοι, ἐφοῦ ἐρήμωσαν τήν ᾿Αφρική, ἐπολιορκοῦσαν ἤδη τήν ῾Ιππώνα. Τό τίμιο λείψανό του ἀπό τή Σαρδηνία, ὅπου μεταφέρθηκε ἀπό ᾿Ορθοδόξους ᾿Αρχιερεῖς ἐκδιωχθέντες ἀπό τούς ᾿Αρειανούς, κατατέθηκε στή Μητρόπολη τῆς Παβίας κατά τόν 8ο αἰώνα μ.Χ.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν ᾿Αβραάμ, τοῦ ἐν Γαλλίᾳ, τοῦ Θαυματουργοῦ.

῾Ο ῞Οσιος ᾿Αβραάμ ἐγεννήθηκε τόν 5ο αἰώνα μ.Χ. στίς ὄχθες τοῦ ποταμοῦ Εὐφράτη καί ἀκολούθησε τό μοναχικό βίο ἀσκητεύοντας στήν Αἴγυπτο. ᾿Εκεῖ συνελήφθη αἰχμάλωτος σπείρας ληστῶν, οἱ ὁποῖοι τόν ἐκράτησαν αἰχμάλωτο πέντε χρόνια. ῾Ο ῞Οσιος ἐδραπέτευσε καί ἦλθε στή Γαλλία, ὅπου ἀσκήτεψε ὡς ἐρημίτης στήν πόλη τῆς ᾿Ωβέρνης239 κοντά στό Κλερμόντ. ῎Εγινε γούμενος τῆς μονῆς τοῦ ῾Αγίου Κυριακοῦ καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, τό 480 μ.Χ. Τόν ἐπικαλοῦνται στήν προσευχή τους ὅσοι ἀσθενοῦν ἀπό πυρετό240.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός μῶν Μελανοῦ, ἐπισκόπου Βιβιέρ.

῾Ο ῞Αγιος Μελανός ἔζησε τόν 5ο καί 6ο αἰώνα μ.Χ. καί ἐξελέγη, τό 519 μ.Χ., ᾿Επίσκοπος τῆς πόλεως Βιβιέρ τῆς Γαλλίας. ᾿Εκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, περί τό 549 μ.Χ.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός μῶν Τρίλλου, ἐπισκόπου ἐν Οὐαλίᾳ.

῾Ο ῞Αγιος Τρίλλος ἔζησε τόν 6ο αἰώνα μ.Χ. στήν Οὐαλία μαζί μέ τόν ῞Οσιο Καδφανό († 1 Νοεμβρίου). ᾿Εκοιμήθηκε μέ εἰρήνη241.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν Λανδελίνου, τοῦ ἐν Γαλλίᾳ.

῾Ο ῞Οσιος Λανδελίνος ἐγεννήθηκε στήν πόλη Βόξ τῆς Γαλλίας, τό 625 μ.Χ. ᾿Απροετοίμαστος νά χειρισθεῖ τίς παγίδες τοῦ κόσμου, ἔζησε στήν ἁμαρτία καί ἔγινε ληστής. ῞Οταν ἕνας ἀπό τούς συντρόφους του ἐφονεύθηκε, ὁ ῞Οσιος μετανόησε καί γονυπετής ὁδήγησε τά βήματά του στόν ᾿Επίσκοπο τῆς περιοχῆς ζητώντας τήν πνευματική καθοδήγησή του γιά τή σωτηρία του. ῎Ετσι ἔγινε μοναχός. ῾Ο ἔνθεος ζῆλος του ὁδήγησε τόν ᾿Επίσκοπο στό νά λάβει τήν ἀπόφαση νά τόν χειροτονήσει διάκονο καί πρεσβύτερο. Τό 654 μ.Χ., μαζί μέ ἄλλους μοναχούς, ἔζησαν τήν κοινοβιακή μοναχική ζωή στή νέα μονή τοῦ Λόμπς. Λίγο ἀργότερα ἵδρυσε ἄλλες μονές, ἀσχολήθηκε μέ τό θεῖο κήρυγμα στίς γύρω περιοχές καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη242, τό 686 μ.Χ.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων μῶν Δομιτιανοῦ καί ᾿Αδελίνου.

Οἱ ῞Οσιοι Δομιτιανός καί ᾿Αδελίνος, πού ἔζησαν τόν 6ο αἰώνα μ.Χ., ἦσαν μαθητές τοῦ ῾Οσίου Λανδελίνου καί ἐκοιμήθησαν μέ εἰρήνη, τό 686 μ.Χ.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν Κωνσταντίνου, τοῦ ἐν Γαλλίᾳ.

῾Ο ῞Οσιος Κωνσταντίνος ἔζησε τόν 7ο καί 8ο αἰώνα μ.Χ. στή Γαλλία καί ἐξελέγη ᾿Επίσκοπος τῆς πόλεως Μπεβαί. ᾿Αφοῦ ἐποίμανε θεοφιλῶς τό ποίμνιό του, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, τό 706 μ.Χ.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός μῶν Μιχαήλ, πρώτου μητροπολίτου Κιέβου καί πάσης Ρωσίας.

῾Ο ῞Αγιος Μιχαήλ, μέ βάση ὁρισμένες Ρωσικές πηγές243, ἀναφέρεται ὡς πρῶτος Μητροπολίτης Ρωσίας (988-991 μ.Χ.). Αὐτός διοργάνωσε τό ἱεραποστολικό ἔργο στό Κίεβο, τή Σουζδαλία, τό Νόβγκοροντ καί τό Ροστώβ. ᾿Ανήγειρε τό ναό τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου στό Ροστώβ καί ἐγκατέστησε ἐκεῖ ὡς ᾿Επίσκοπο τόν ῞Ελληνα Θεόδωρο. ῾Ο ῞Αγιος διακρινόταν γιά τή σοφία, τήν εὐγένεια καί τήν ἀκρίβειά του. ᾿Εκοιμήθηκε μέ εἰρήνη πρό τοῦ θέρους τοῦ 991 μ.Χ. στό Κίεβο καί τόν διαδέχθηκε ὁ Λέων. Τό ἱερό λείψανό του ἐνταφιάσθηκε στό ναό τῆς Θεοτόκου στό Κίεβο. Περί τό 1103, τό σκήνωμα τοῦ ῾Αγίου μετακομίσθηκε ἀπό τόν γούμενο Θεόκτιστο στό σπήλαιο τοῦ ᾿Αντωνίου καί τήν 1η ᾿Οκτωβρίου 1730 στό Καθολικό τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου.

῾Η μνήμη τοῦ ῾Αγίου Μιχαήλ τιμᾶται, ἐπίσης, καί στίς 30 Σεπτεμβρίου.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν Σάββα, τοῦ Βατοπαιδινοῦ.

῾Ο ῞Οσιος Σάββας, κατά κόσμον Στέφανος, ἐγεννήθηκε στή Θεσσαλονίκη ἀπό ἐπιφανή οἰκογένεια, τό 1280. Πρίν ἀπό τό τέλος τοῦ βίου τους οἱ εὐσεβεῖς γονεῖς του ἔλαβαν τό μοναχικό σχῆμα. Καί ὁ νεαρός Στέφανος, ἀφοῦ ἐμορφώθηκε κατά Θεόν, ἦλθε στό ῞Αγιον ῎Ορος καί ἐμόνασε σέ Βατοπαιδινό Κελί στίς Καρυές ἔχοντας ὡς διακόνημα τήν καλλιγραφία. ῾Η ἐπιδρομή τῶν Καταλανῶν τόν ἀνάγκασε νά φύγει ἀπό τό ῎Ορος καί νά εὑρεθεῖ στήν ἁγιοτόκο Κύπρο. ᾿Εκεῖ ἐπέλεξε ὡς ἄσκηση τήν διά Χριστόν σαλότητα. ᾿Επί 10 χρόνια ἀσκήτεψε στά ῾Ιεροσόλυμα καί ἐπί μία διετία στό ὄρος Σινᾶ.

Μετά ἀπό πολλές περιπλανήσεις, χωρίς ποτέ νά ἐγκαταλείψει τήν ὁδό τῆς σκληρῆς ἀσκήσεως καί τῆς ἀδιάλειπτης προσευχῆς, ἐπέστρεψε στή μονή Βατοπαιδίου πρός συνέχιση τοῦ πνευματικοῦ του ἀγῶνος καί συνδέθηκε μέ τό βιογράφο του ῞Αγιο Φιλόθεο Κόκκινο.

Τό 1342 ἀποστέλλεται στήν Κωνσταντινούπολη, ὡς μέλος ἁγιορειτικῆς ἀντιπροσωπείας, γιά τήν εἰρήνη τοῦ κράτους πού σπαρασσόταν ἀπό ἐμφύλιο πόλεμο. ᾿Αρνήθηκε νά δεχθεῖ τήν ἀνάρρησή του στόν πατριαρχικό θρόνο παρά τίς ἐπίμονες πιέσεις καί παρακλήσεις τοῦ αὐτοκράτορος, τοῦ κλήρου καί τοῦ λαοῦ.

῾Ο ῞Οσιος Σάββας, μετά ἀπό θεοφιλή καί ἐπίπονο ἀσκητικό βίο, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη στή μονή τῆς Χώρας στήν Κωνσταντινούπολη.

῾Η ᾿Εκκλησία τιμᾶ, ἐπίσης, τή μνήμη του, στίς 5 ᾿Οκτωβρίου.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Λαζάρου, πρίγκιπος τῶν Σέρβων.

῾Ο ῞Αγιος Λάζαρος Αύ (Γαβριηλάνοβιτς) ἐγεννήθηκε τό 1329 στή Σερβία. ᾿Εξελέγη γεμόνας αὐτῆς, τό 1371, ἀπό τούς Σέρβους ἄρχοντες, οἱ ὁποῖοι συγκεντρώθηκαν πρός τοῦτο μετά τήν ἐπακολουθήσασα τό θάνατο τοῦ Στεφάνου Δουσάν (1355) κατάπτωση καί διαίρεση τοῦ κράτους. Μετά τήν ἀνάληψη τῆς ἐξουσίας κατόρθωσε νά ἀνακτήσει μέγα μέρος τοῦ κράτους τοῦ Δουσάν καί νά καταλάβει καί ἄλλες πόλεις ἀπό τούς Οὕγγρους. Τό 1382, ἐστέφθηκε πρίγκιπας τοῦ Σερβικοῦ θρόνου καί συνέχισε τό διοικητικό του ἔργο. Φοβούμενος τή διαρκή πρός βορρᾶν πρόοδο τῶν Τούρκων, οἱ ὁποῖοι ὑπέτασσαν διαδοχικά τούς μικρούς Σέρβους γεμόνες, ἔσπευσε νά συνομολογήσει συνθήκη μέ τό σουλτάνο Μουράτ, ἀφοῦ ἀνέλαβε τήν ὑποχρέωση νά ἀποστέλλει κατ᾿ ἔτος σέ αὐτόν 1.000 ἱππεῖς καί 1.000 λίτρες χρυσοῦ. Τό 1387, συμμάχησε μέ τόν Σίσμαν, γεμόνα τῶν Βουλγάρων, καί ἐκήρυξε τόν πόλεμο πρός τούς Τούρκους. Στήν ἀρχή ὁ πρίγκιπας εἶχε πολλές ἐπιτυχίες, ἀλλά στό τέλος ττήθηκε στό Κοσσυφοπέδιο μετά ἀπό προδοσία τοῦ Σέρβου γεμόνος τοῦ Μπράνκοβιτς, ὁ ὁποῖος ἀποχώρησε κατά τήν κρίσιμη στιγμή τῆς μάχης μέ τούς 12.000 ἄνδρες του. ᾿Εκεῖ ἐτραυματίσθηκε καί ἐσφαγιάσθηκε ἀπό τούς Τούρκους. Σύμφωνα μέ μία παράδοση, τήν παραμονή τῆς ἀποφασιστικῆς μάχης μέ τούς Τούρκους, κατά τήν ὁποία ὁ ῞Αγιος ἐπότισε μαζί μέ τούς συντρόφους του τή γῆ τοῦ Κοσσυφοπεδίου μέ τό αἷμα του, εἶδε τό ἑξῆς ὅραμα· «῞Οτι εἶχε νά ἀντιμετωπίσει μία ἐκλογή μεταξύ τοῦ ἐπιγείου βασιλείου ἤ τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ· μποροῦσε νά κινήσει τίς δυνάμεις του σέ ἄμεση ἐπίθεση κατά τῶν Τούρκων καί νά ἔχει ἐγγυημένη τήν νίκη, ἤ νά συγκεντρώσει πρῶτα τό στρατό του γιά τήν ἱερουργία τῆς Θ. Λειτουργίας· στήν περίπτωση ὅμως αὐτή θά ττᾶτο. ᾿Εδιάλεξε τό δεύτερο· τό δρόμο γιά τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. ῞Ολος ὁ Σερβικός στρατός συγκεντρώθηκε στή λευκή ᾿Εκκλησία τῆς Σαμοντρέζα καί ἐκοινώνησε, πρίν κινήσει γιά νά σφαγεῖ. ῾Ο σουλτάνος ἐδέχθηκε πράγματι ἕνα θανάσιμο πλῆγμα, ἀλλά ὁ πρίγκιπας Λάζαρος αἰχμαλωτίσθηκε καί κατόπιν ἀποκεφαλίσθηκε».

Οἱ Τοῦρκοι ἐκέρδισαν μία «πύρρεια» νίκη, ἐφ ὅσον οἱ Σέρβοι διέσωσαν τό ἀδούλωτο τῆς ψυχῆς τους, ἔστω κι ἄν ἧττα τους ἐσήμανε τήν ἔναρξη τῆς ζοφερῆς ᾿Οθωμανικῆς δουλείας, ὁποία διήρκεσε πέντε ὁλόκληρους αἰῶνες.

῾Ο ῞Αγιος Λάζαρος ἦταν σέ ὅλη του τή ζωή ὑπόδειγμα πίστεως, δικαιοσύνης καί ἀρετῆς καί ἐθεωρεῖτο προστάτης τοῦ ᾿Ορθοδόξου Μοναχισμοῦ. ᾿Από εὐλάβεια καί ἀγάπη πρός τόν Θεό ἀνήγειρε πολλούς ναούς καί μονές. Μεταξύ αὐτῶν εἶναι καί ὁ Νάρθηκας τῆς ἱερᾶς μονῆς Χιλανδαρίου τοῦ ῾Αγίου ῎Ορους, ἐνῶ ἕνα ἀπό τά τρία τεμάχια τῆς ῾Αγίας Ζώνης πού φυλάσσονται στήν ἱερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου προῆλθε ἀπό δωρεά τοῦ ῾Αγίου κατά τό 14ο αἰώνα.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων ἱερομαρτύρων Γρηγορίου καί Κασσιανοῦ, τῶν Θαυματουργῶν, τῶν ἐν ᾿Αβνέγκᾳ τῆς Ρωσίας.

Οἱ ῞Αγιοι ῾Οσιομάρτυρες Γρηγόριος καί Κασσιανός ἔζησαν τό 14ο αἰώνα μ.Χ. στή Ρωσία καί ἀσκήτεψαν κοντά στήν περιοχή τοῦ ποταμοῦ Σουκόνα τῆς Βολογκντά. ᾿Ετελειώθησαν μαρτυρικά, τό 1392, ἀπό τούς Τατάρους, κατά τή διάρκεια εἰσβολῆς τους στήν περιοχή. Τά ἱερά λείψανά τους εὑρέθησαν τό 1504.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός μῶν Σπυρίδωνος, πατριάρχου Σερβίας.

῾Ο ῞Αγιος Σπυρίδων, Πατριάρχης Σερβίας (1380-1389), ἐκοιμήθηκε εἰρηνικά, τό 1389.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός μῶν ᾿Εφραίμ, Πατριάρχου Σερβίας.

῾Ο ῞Αγιος ᾿Εφραίμ, Πατριάρχης Σερβίας, ἐγεννήθηκε, τό 1322, στή Βουλγαρία ἀπό ἱερατική οἰκογένεια. ᾿Από τήν παιδική του λικία ἀγαποῦσε τό μοναχικό βίο, γι᾿ αὐτό, καί ὅταν οἱ γονεῖς του ἤθελαν νά τόν νυμφεύσουν, ἐκεῖνος κατέφυγε στό ῞Αγιον ῎Ορος. Μετά ἀπό ἀρκετά χρόνια πού ἐπέρασε στό ῞Αγιον ῎Ορος, ἔγινε γούμενος τῆς ἱερᾶς μονῆς ᾿Ιβήρων, καί ἀργότερα ἐπέστρεψε στήν πατρίδα του, ὅπου ἔζησε στή μονή Ντεκάνι στό Κόσοβο. ῞Ομως ὁ Πατριάρχης Σάββας ἔκτισε γι᾿ αὐτόν ἕνα κελί στήν τοποθεσία Οὶἶὸ῝῏ κοντά στό μοναστήρι τοῦ Πεκίου. Τό 1375, ἐξελέγη ἀπό τή Σύνοδο Πατριάρχης (1375-1380, αύ πατριαρχεία) μετά τό θάνατο τοῦ Πατριάρχου Σάββα Δύ (1354-1375), ἀλλ᾿ ἐπειδή ἀγαποῦσε τόν συχασμό, ἐγκατέλειψε τόν πατριαρχικό θρόνο καί ἔζησε ἐννέα χρόνια στή μονή τοῦ ᾿Αρχαγγέλου στό Ντουσάνοβσκι. Τό 1389, μετά ἀπό παρακλήσεις τοῦ ἁγίου πρίγκιπος τῶν Σέρβων Λαζάρου (1371-1389), ὑπέκυψε καί ἀποδέχθηκε τήν ἐπανεκλογή του στόν πατριαρχικό θρόνο (1389-1390, βύ πατριαρχεία). ᾿Εκυβέρνησε θεοφιλῶς τήν ᾿Εκκλησία, τήν ὁποία προφύλαξε ἀπό τίς ἀπαιτήσεις τῶν ἰσχυρῶν φεουδαρχῶν, μέχρι τό 1390, κατά τή διάρκεια μιᾶς πολύ δύσκολης περιόδου μετά τήν ἧττα τῶν Σέρβων στό Κόσοβο. Παραιτήθηκε καί πάλι ἀπό τόν πατριαρχικό θρόνο καί ἀποσύρθηκε, γιά νά ζήσει ὡς ἀσκητής καί πάλι στό Οὶἶὸ῝῏. ᾿Εκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, τό 1400, σέ λικία ὀγδόντα ὀκτώ ἐτῶν καί ἐνταφιάσθηκε στό μοναστήρι τοῦ Πεκίου ἀπό τόν Πατριάρχη Σάββα Εύ (1396-1407). ῾Η κανονική πράξη τῆς ἁγιοποιήσεώς του ἔγινε λίγα χρόνια ἀργότερα, ἐπί Πατριάρχου Δανιήλ Δύ, τό 1407.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός μῶν Συμεών, ἀρχιεπισκόπου Νόβγκοροντ καί Πσκώφ.

῾Ο ῞Αγιος Συμεών (κατά κόσμον Σαμψών), ᾿Αρχιεπίσκοπος Νόβγκοροντ καί Πσκώφ τῆς Ρωσίας, ἔζησε κατά τό 14ο καί 15ο αἰώνα μ.Χ. στή Ρωσία. ᾿Ενῶ ἦταν ἀκόμη ἁπλός μοναχός στή μονή τοῦ Χουτύνσκ, ἐξελέγη, τό 1415, λόγῳ τῆς πνευματικότητος τοῦ βίου του, ᾿Αρχιεπίσκοπος Νόβγκοροντ καί Πσκώφ. ᾿Ανήγειρε τούς ναούς τοῦ ῾Αγίου Πέτρου καί τοῦ ῾Αγίου ᾿Αθανασίου καί διακρίθηκε γιά τή θεάρεστη πολιτεία του. ᾿Εκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό 1421 καί κατ᾿ ἄλλους τό 1429.

῾Η μνήμη τοῦ ῾Αγίου Συμεών τιμᾶται, ἐπίσης, στίς 14 Φεβρουαρίου καί στίς 4 ᾿Οκτωβρίου.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός μῶν ᾿Ιωνᾶ, μητροπολίτου Μόσχας.

Βλ. † 31 Μαρτίου.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν Κυρίλλου, τοῦ θαυματουργοῦ.

Βλ. † 4 Φεβρουαρίου.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν Στεφάνου, τοῦ ᾿Οζέρο καί Κομέλ τῆς Ρωσίας.

῾Ο ῞Οσιος Στέφανος ἐγεννήθηκε στή γῆ τῆς Βολογκντά τῆς Ρωσίας. ᾿Από νεαρή λικία εἰσῆλθε σέ μονή καί ἐκάρη μοναχός. Μέ τίς εὐλογίες τῶν Πατέρων τῆς μονῆς ἀσκήθηκε περισσότερο καί ἀργότερα ἐγκατέστησε τό ἀσκητήριό του στήν περιοχή τοῦ ποταμοῦ Κομέλ ζώντας πολύ σκληρή ἀσκητική ζωή. ᾿Εκεῖ, τό 1534, ἀνήγειρε ναό πρός τιμήν τοῦ ῾Αγίου Νικολάου, καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, τό 1542.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, σύναξις τῶν ἁγίων Σέρβων Νεομαρτύρων.

Οἱ ῞Αγιοι Σέρβοι Νεομάρτυρες, οἱ ὁποῖοι ἑορτάζουν σήμερα, εἶναι· Οἱ Μητροπολίτες Ζάγκρεμπ Δοσίθεος, Μαυροβουνίου ᾿Ιωαννίκιος, Σεράγιεβο Πέτρος, οἱ ᾿Επίσκοποι Γκόνι-Κάρλοβιτς Σάββας, Μπαναλιούκας Πλάτων, οἱ ἱερομάρτυρες Ραφαήλ ἐν Σισιβάτς (ἱερομόναχος), Μπράνκο Ντομπροσάλιεβιτς, Γεώργιος Μπόγκιτς, Δανιήλ Μπάμπιτς, καί ὁ Μάρτυς Βουκαλίν ἐξ ᾿Ερζεγοβίνης.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, σύναξις τῆς ῾Υπεραγίας Δεσποίνης μῶν Θεοτόκου, πέραν ἐν τοῖς Μαρανικίου (ἤ Μαρινακίου).

Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,

ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.