21 Ιουνίου

† Μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Τερεντίου ἤ Τερτίου, ἐπισκόπου ᾿Ικονίου.

῾Ο ῞Αγιος ῾Ιερομάρτυς Τερέντιος ἤ Τέρτιος ἦταν ᾿Επίσκοπος ᾿Ικονίου καί ἔζησε τόν 1ο αἰώνα μ.Χ. ᾿Ετελειώθηκε, ἀφοῦ τόν ἔριξαν μέσα σέ ἀγκάθια. ῾Ορισμένοι τόν ταυτίζουν μέ τόν ῞Αγιο Τέρτιο († 30 ᾿Οκτωβρίου), ὁ ὁποῖος διετέλεσε δεύτερος ᾿Επίσκοπος ᾿Ικονίου, μετά τόν Σωσίπατρο, καί ἀναφέρεται στήν πρός Ρωμαίους ᾿Επιστολή τοῦ ᾿Αποστόλου Παύλου282.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος ᾿Ιουλιανοῦ, τοῦ ἐξ ᾿Αναζαρβοῦ τῆς Κιλικίας.

Βλ. † 16 Μαρτίου.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος ᾿Ιουλιανοῦ, τοῦ Αἰγυπτίου ἤ Λίβυος.

Βλ. †\8 ᾿Ιανουαρίου.

Βλ. † 8 ᾿Ιανουαρίου.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος ᾿Αφροδισίου, ἐκ Κιλικίας.

῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς ᾿Αφροδίσιος καταγόταν ἀπό τήν περιοχή τῆς Κιλικίας καί προερχόταν ἀπό χριστιανική οἰκογένεια. Συνελήφθη ἀπό τούς εἰδωλολάτρες ἐξ αἰτίας τῆς πίστεώς του στόν ᾿Ιησοῦ Χριστό καί ὁδηγήθηκε ἐνώπιον τοῦ ἄρχοντος τῆς περιοχῆς Διονυσίου ὁμολογώντας τήν πίστη του. Γι᾿ αὐτό τό λόγο ἐβασανίσθηκε ἀφοῦ τοῦ ἔκαψαν τήν πλάτη μέ πυρωμένα σίδερα, τόν ἔβαλαν μέσα σέ καζάνι μέ βραστό μολύβι καί τόν ἐκρέμασαν ἀνάποδα. ῾Ο ῞Αγιος ὅμως, ἐκ θαύματος, δέν ἔπαθε τίποτα. Τότε ἔριξαν μιά λέαινα στό χῶρο βασανισμοῦ του, ἀλλά καί πάλι μεγάλο σημεῖο συνέβη, ἀφοῦ τό ζῶο ὁμίλησε μέ ἀνθρώπινη φωνή ἐλέγχοντας τούς εἰδωλολάτρες γιά τή σκληρότητά τους. Πολλοί ἀπό τούς παρευρισκόμενους ἐπίστεψαν καί ὁμολόγησαν τήν πίστη τους στόν ᾿Ιησοῦ Χριστό καί γιά τό λόγο αὐτό ἀποκεφαλίσθηκαν.

Βλέποντας τό γεγονός αὐτό ὁ γεμόνας, διέταξε τούς στρατιῶτες του νά σχίσουν ἕνα βράχο στή μέση καί ἀφοῦ τοποθετήσουν ἐκεῖ τόν ῞Αγιο νά τόν συνθλίψουν. ῾Υπό τό βάρος τοῦ βράχου καί πενήντα πέντε στρατιωτῶν, ὁ ῞Αγιος ᾿Αφροδίσιος παρέδωσε τό πνεῦμα.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Κυριακοῦ καί ᾿Απολλιναρίου.

Οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες Κυριακός καί ᾿Απολλινάριος κατάγονταν ἀπό τήν ᾿Αφρική, ἀναφέρονται στά ἀρχαῖα Μαρτυρολόγια, ἀλλά πέραν τούτου δέν ὑπάρχουν ἄλλα ἁγιολογικά στοιχεῖα283.

Οἱ ῾Αγίες Δημητρία καί Βιβιανή ἐζοῦσαν κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος ᾿Ιουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου στή Ρώμη καί ἦταν θυγατέρες τῶν ῾Αγίων Φλαβιανοῦ († 22 Δεκεμβρίου) καί Δαφροσίας († 4 ᾿Ιανουαρίου). ῾Ο διοικητής τῆς Ρώμης μετά τό μαρτυρικό θάνατο τῶν γονέων τους, ἀφοῦ συνέλαβε τήν Δημητρία καί τήν Βιβιανή καί τίς ἐβασάνισε ἀνηλεῶς, δέν κατάφερε νά τίς ἀποσπάσει ἀπό τήν πίστη τους στόν Χριστό. ῎Ετσι, ἔδωσε ἐντολή νά τίς ἀποκεφαλίσουν, τό 363 μ.Χ. ῾Ο ᾿Επίσκοπος Ρώμης Σιμπλίκιος (468-483 μ.Χ.) καθιέρωσε ναό πρός τιμήν τῆς ῾Αγίας Βιβιανῆς, ὁ δέ Οὐρβανός ὁ Ηύ, τό 1628, ἀνακαίνισε αὐτόν καί μετακόμισε ἐκεῖ τά ἱερά λείψανα τῆς ῾Αγίας Δημητρίας καί τῆς μητρός αὐτῆς284.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος ᾿Αρχιλίου Β', βασιλέως τῆς Γεωργίας.

῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς ᾿Αρχίλιος, βασιλεύς τῆς Γεωργίας, ἦταν υἱός τοῦ βασιλέως Στεφάνου καί ὑπερασπιστής τῆς ὀρθοδόξου πίστεως. ᾿Ετελειώθηκε μαρτυρικά ἀπό τούς Μουσουλμάνους, τό 744 μ.Χ., σέ λικία 80 ἐτῶν.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Λουαρσάβου, βασιλέως τῆς Γεωργίας.

῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς Λουαρσάβος, βασιλέας τοῦ Κάρτχλι τῆς ἀνατολικῆς Γεωργίας, ἐγεννήθηκε τό 1587. ῏Ηταν υἱός τοῦ Γεωργίου (1600-1603), ὁ ὁποῖος δηλητηριάσθηκε ἀπό τό σάχη τῶν Περσῶν ᾿Αμπάς (1584-1628), καί εἶχε δύο ἀδελφές, τήν Χορεσάν καί τήν ῾Ελένη, μέ τίς ὁποῖες ἔμεινε μαζί μετά τό θάνατο τοῦ πατέρα του. Παρά τό νεαρό τῆς λικίας του διακρινόταν γιά τήν εὐσέβεια καί τήν ἀνδρεία του. ῎Ετσι ἄξια ἐστέφθηκε βασιλέας τῆς Γεωργίας.

Τό 1609, Γεωργία ἐδέχθηκε τήν ἐπίθεση τῶν Τούρκων πού εἶχαν ἀρχηγό τόν Ντελή-Μαμάντ-Χάν. ῾Ο νεαρός βασιλέας ἀπεφάσισε νά δώσει τήν ἀποφασιστική μάχη κατά τῶν Τούρκων. Πρίν τή μάχη, οἱ 14.000 Γεωργιανοί στρατιῶτες ἐπέρασαν ὅλη τή νύχτα μέ προσευχές καί τό πρωΐ, μετά τή Θεία Λειτουργία, ἀφοῦ ἐκοινώνησαν, ἐνίκησαν καί ἀνάγκασαν σέ φυγή τούς 60.000 Τούρκους στρατιῶτες.

῾Ο σάχης τῶν Περσῶν ᾿Αμπάς, θορυβημένος ἀπό τή νίκη τῶν Γεωργιανῶν, προσπαθοῦσε μέ κάθε τρόπο νά κάνει κακό στό νεαρό Λουαρσάβο, ὁ ὁποῖος, στήν προσπάθειά του νά σώσει τήν κεντρική Γεωργία ἀπό τή λεηλασία καί ὑποταγμένος στίς ἀπαιτήσεις τοῦ σάχη, ἀναγκάσθηκε νά τοῦ δώσει γιά σύζυγό του τήν ἀδελφή του ῾Ελένη. ῞Ομως ἀκόμα καί αὐτό δέν ἐσταμάτησε τό σάχη. Εἰσέβαλε καί πάλι στή Γεωργία μέ πολυάριθμο στρατό καί ὁ ἀγαθόπιστος Λουαρσάβος, μετά ἀπό προδοσία κάποιων γεμόνων, ἀναγκάσθηκε, περί τά τέλη τοῦ 1615, νά καταφύγει στή δυτική Γεωργία κοντά στόν τσάρο Γεώργιο ΙΙΙ (1605-1639).

῾Ο σάχης λεηλάτησε τήν περιοχή και ἀπαίτησε τήν παράδοση τοῦ Λουαρσάβου. ῾Ο γενναῖος Λουαρσάβος, στήν προσπάθειά του νά διασώσει τούς ναούς ἀπό τήν τέλεια καταστροφή, παραδίδεται στό σάχη ᾿Αμπάς λέγοντας· «Στηρίζω τίς ἐλπίδες μου στόν Χριστό, ὅποιο καί ἄν εἶναι τό τέλος· ζωή ἤ θάνατος. Εὐλογητός ὁ Θεός!».

Τό τέλος ἦταν μαρτυρικό. Τόν ἔδεσαν καί τόν ἔκλεισαν στό φρούριο Γκουλάμπ-Καλέ κοντά στήν περιοχή Σιράζ ἐπί 7 χρόνια. Καθημερινά ὑφίστατο πιέσεις καί συνεχεῖς ξυλοδαρμούς, γιά νά ἀλλαξοπιστήσει. ᾿Εκεῖνος ὅμως μέ πνευματική γενναιότητα ὁμολογοῦσε τήν πίστη του στόν Κύριό μας, μέχρι τήν μέρα πού καταδικάσθηκε σέ μαρτυρικό θάνατο μαζί μέ δύο πιστούς αὐλικούς του. ῏Ηταν τό 1622. ῾Η ᾿Εκκλησία τιμᾶ, ἐπίσης, τή μνήμη του στίς 20 Μαρτίου.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός μῶν ᾿Αβραμίου, τοῦ θαυματουργοῦ.

῾Ο ῞Οσιος ᾿Αβράμιος τοῦ Πινέζσκϊυ ἐγεννήθηκε στή Ρωσία, πρίν τό 17ο αἰώνα μ.Χ., ὅπως ἀναφέρεται σέ Συναξάρι Ρώσων ῾Αγίων τῆς Λαύρας ῾Αγίας Τριάδος τοῦ ῾Αγίου Σεργίου τοῦ 1657285, καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Νικήτα τοῦ Νισυρίου, ἐν Χίῳ ἀθλήσαντος.

῾Ο ῞Αγιος Νεομάρτυς Νικήτας ἐγεννήθηκε στή νῆσο Νίσυρο, τό 1716 ἤ 1717. Οἱ γονεῖς του ἦσαν ἀπό τούς προύχοντες τῆς κωμοπόλεως Μανδράκι. ῾Ο πατέρας του, δημογέροντας τοῦ νησιοῦ, ἀφοῦ περιέπεσε στή δυσμένεια τῶν Τούρκων καί προσάχθηκε σέ δίκη στή Ρόδο, ἀλλαξοπίστησε καί ἀσπάσθηκε τό Κοράνι. ῎Ετσι μετακόμισε μέ τήν οἰκογένειά του στή Ρόδο. ῾Ο μικρότερος ἀπό τούς υἱούς του ὀνομάσθηκε Μεχμέτ καί ἀνατρεφόμενος μέ τά τῆς μωαμεθανικῆς θρησκείας ἔδειχνε ζῆλο πρός τή θρησκεία αὐτή, χωρίς νά γνωρίσει ποτέ τά περί τῆς προγονικῆς πίστεώς του καί τῆς καταγωγῆς του.

Μία μέρα ἐμάλωσε μέ ἕνα Τουρκόπουλο καί μητέρα του ἔβρισε τόν Νικήτα ὀνομάζοντάς τον γκιαούρη, δηλαδή ἄπιστο. Πικραμένος ὁ μικρός Νικήτας ἐζήτησε νά μάθει ἀπό τή μητέρα του, γιατί Τουρκάλα τόν ἔβρισε ἔτσι. Τότε μητέρα του ἀναγκάσθηκε νά τοῦ πεῖ ὅλη τήν ἀλήθεια γιά τή χριστιανική καί ἑλληνική κατάγωγή τους καί ὅτι τό χριστιανικό του ὄνομα ἦταν Νικήτας.

᾿Από ἐκείνη τή στιγμή στόν ἐσωτερικό κόσμο τοῦ Νικήτα ἄρχισε μιά ἐπανάσταση. Αὐτό πού τόν ἀπασχολοῦσε συνέχεια ἦταν μέ ποιό τρόπο θά ἐπέστρεφε στήν πατρώα πίστη καί εὐσέβεια. Καί ὁ Θεός ἄρχισε νά οἰκονομεῖ τά πράγματα. ῾Ο Νικήτας ἔλαβε τίς ἀποφάσεις του. Μπῆκε σέ ἕνα καΐκι καί ἔφθασε στό ῞Αγιον ῎Ορος καί κατ᾿ ἄλλους στή Χίο. Στό ῞Αγιον ῎Ορος ὁ δωδεκάχρονος νέος ἔμεινε ἐπί μία τετραετία καί ὠφελήθηκε πολύ ἀπό τή συναναστροφή του μέ τούς μοναχούς.

Στή συνέχεια ἀναχώρησε γιά τή Χίο. ῾Οδήγησε τά βήματά του στή Νέα Μονή τῆς Χίου καί ἐκεῖ ἀνέφερε στόν γούμενο τί ἀκριβῶς εἶχε συμβεῖ. ῾Ο γούμενος τόν ἔστειλε τότε στόν ῞Αγιο Μακάριο τόν Νοταρᾶ, ἀπό τίς μεγάλες μορφές τῶν Κολλυβάδων, καί σ᾿ αὐτόν ὁ Νικήτας ἐξομολογήθηκε καί καθημερινά ὡρίμαζε πνευματικά προετοιμάζοντας τόν ἑαυτό του γιά τό μαρτύριο.

῎Ετσι, κάποια στιγμή, ὅταν κατέβηκε στή Χώρα καί εὑρέθηκε ἐνώπιον τοῦ ἀγᾶ, ὁμολόγησε μέ πνευματική ἀνδρεία καί γενναιότητα τήν πίστη του στόν Χριστό. ᾿Αμέσως ἀκολούθησε σύλληψή του, ὁ ἐγκλεισμός στή φυλακή καί τά φρικτά βασανιστήρια. Τελικά, τό μανιασμένο πλῆθος τόν ὁδήγησε στή θέση Κάτω Αἰγιαλός τῆς Χίου, ὅπου ἦταν μετόχι τῆς μονῆς ᾿Ιβήρων. ᾿Εκεῖ ἕνας Τοῦρκος πού ὀνομαζόταν Κριμλῆς, ἀπέκοψε μέ μανία τήν τιμία κεφαλή τοῦ Νεομάρτυρος Νικήτα, τό 1792.

Οἱ Τοῦρκοι ἐπέταξαν τό ἱερό λείψανο σέ ἀκάθαρτο τόπο, ἀλλά τό σκήνωμα τοῦ Νεομάρτυρος παρέμενε καθαρό καί λευκό. Τέλος, τό ἔρριψαν στή θάλασσα καί διασώθηκαν, χάρη στήν εὐλάβεια τῶν Χριστιανῶν, τεμάχια ἀπό αὐτό καί τιμία κάρα τοῦ Νεομάρτυρος Νικήτα πού φυλάσσεται μέ εὐλάβεια στήν ἱερά μονή ᾿Ιβήρων.

Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,

ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.