23 Μαρτίου

† Μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Νίκωνος καί τῶν ἑκατόν ἐνενήκοντα ἐννέα μαθητῶν αὐτοῦ.

῾Ο ῞Αγιος ῾Ιερομάρτυς Νίκων ἔζησε κατά τούς χρόνους τοῦ γεμόνος Κουϊντιανοῦ καί καταγόταν ἀπό τή Νεάπολη τῆς ᾿Ιταλίας. ῾Η μητέρα του ἦταν Χριστιανή, καί τόν ἐγαλούχησε μέ τά νάματα τῆς εὐσέβειας, καί ὁ πατέρας του εἰδωλολάτρης.

Σέ νεαρή λικία ἔγινε στρατιωτικός καί πολύ γρήγορα διακρίθηκε γιά τήν ἀνδρεία καί τήν πειθαρχία του. ῾Η ψυχή του ὅμως ἐποθοῦσε τό βίο τῆς ἀσκήσεως καί τῆς κατά Θεόν βιοτῆς. ῎Ετσι ἐξεκίνησε τό ταξίδι γιά τήν Κωνσταντινούπολη. ῎Εκανε ὅμως μία πρώτη στάση στή Χίο, ὅπου πέρασε ἑπτά μέρες προσευχόμενος. Στή συνέχεια, μετά ἀπό ἐμφάνιση ᾿Αγγέλου, κατέβηκε στήν παραλία καί ἔφθασε στό ὄρος Γάνου. ᾿Εκεῖ ἐβαπτίσθηκε μέσα σέ ἕνα σπήλαιο ἀπό κάποιον ᾿Επίσκοπο καί ἐζοῦσε μέ προσευχή καί νηστεία. Μετά ἀπό τρία χρόνια ἐχειροτονήθηκε πρεσβύτερος καί ἔγινε γούμενος τῶν μοναχῶν πού κατέφευγαν πρός αὐτόν.

᾿Εκεῖ ἐπληροφορήθηκε διά θείας ἀποκαλύψεως ὅτι πρόκειται τό ὄρος νά καταστραφεῖ ἀπό τά ἔθνη. ῎Ετσι ἀνεχώρησε γιά τή Μυτιλήνη καί ἀπό ἐκεῖ γιά τή Νεάπολη, ὅπου εἶδε γιά τελευταία φορά καί ἐκήδευσε τή μητέρα του. Στή συνέχεια ἦλθε στή νῆσο τῆς Σικελίας καί ἀσκήτευε μέ τούς μοναχούς τῆς συνοδείας του στό ὄρος τοῦ Ταυρομενίου. ᾿Εκεῖ ἐδέχθηκε τήν ἐπίθεση τοῦ γεμόνος, ὁ ὁποῖος τούς μέν μαθητές τοῦ ῾Αγίου τούς συνέλαβε καί τούς καρατόμησε, τόν δέ ῾Ιερομάρτυρα Νίκωνα, ἀφοῦ τόν ἐβασάνισε, τοῦ ἀπέκοψε τήν κεφαλή.

῎Ετσι ὁ ῞Αγιος ῾Ιερομάρτυς Νίκων καί οἱ ἑκατόν ἐνενήντα ἐννέα μαθητές αὐτοῦ εἰσῆλθαν, τό ἔτος 250 μ.Χ., στή μακαρία ζωή τοῦ Θεοῦ, ὅπου δέν ὑπάρχει θλίψη ἤ στενοχώρια ἤ στεναγμός, ἀλλά ζωή ἀτελεύτητος.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Δομετίου.

῾Ο Μάρτυς τοῦ Χριστοῦ Δομέτιος ἔζησε κατά τούς χρόνους τοῦ ᾿Ιουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου (361-363 μ.Χ.) καί καταγόταν ἀπό τή χώρα τῆς Φρυγίας. Βλέποντας ὅμως ὅτι πολλοί ἀρνοῦνταν τόν Χριστό καί προσκυνοῦσαν τά εἴδωλα, δυσφοροῦσε καί ἀγανακτοῦσε. Μιά μέρα, λοιπόν, ἐνῶ ἐγινόταν ἱπποδρομία καί προσφερόταν θυσία στά εἴδωλα, δέν μπόρεσε νά ὑπομείνει ἄλλο. Ποθώντας μέ θεϊκό ζῆλο νά μαρτυρήσει τό ῎Ονομα τοῦ Θεοῦ, ἐστάθηκε στό μέσο τοῦ θεάτρου καί μέ μεγάλη φωνή καταράσθηκε τόν ἀποστάτη ᾿Ιουλιανό, ἔπτυσε ὅσους λάτρευαν τά εἴδωλα καί ἐχλεύασε τούς ψεύτικους θεούς. Γι᾿ αὐτό συνελήφθη καί ὑπέστη πολλά βασανιστήρια. Στό τέλος, ἐπειδή δέν ἀρνιόταν τόν Χριστό, τοῦ ἀπέκοψαν διά ξίφους τήν ἱερά κεφαλή του.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν ᾿Εφραίμ, τοῦ ἐκ Ρωσίας.

῾Ο ῞Οσιος ᾿Εφραίμ ἀσκήτεψε στή μονή τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου κατά τό 13ο αἰώνα μ.Χ. καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Θεοδοσίου τοῦ Θαυματουργοῦ, τοῦ ἐκ Ρωσίας.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Νίκωνος, καθηγουμένου τῆς Λαύρας τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου.

῾Ο ῞Οσιος Νίκων ἔζησε στή Ρωσία κατά τόν 11ο αἰώνα μ.Χ. καί ἦταν μαθητής τοῦ ῾Οσίου ᾿Αντωνίου († 10 ᾿Ιουλίου). ῏Ηταν μοναχός στή Λαύρα τοῦ Κιέβου καί εἶχε τιμηθεῖ ἀπό τόν Θεό μέ τό ἱερατικό ἀξίωμα. Μέ τήν εὐλογία τοῦ ῾Οσίου ᾿Αντωνίου ἔκειρε μετά ἀπό κανονική δοκιμασία καί κατάλληλη πνευματική προετοιμασία ὅσους ζητοῦσαν μέ πόθο τό ἀγγελικό σχῆμα. ᾿Αξιώθηκε μάλιστα τῆς μεγάλης τιμῆς νά κείρει μέ τά χέρια του τόν ῞Οσιο Θεοδόσιο († 3 Μαΐου), τό μεγάλο θεμελιωτή τῆς μοναχικῆς ζωῆς στή Ρωσία. ῎Εκειρε ἀκόμη, περί τό ἔτος 1062, δύο μεγάλες μορφές τῆς Λαύρας, τόν ἐπιφανή βογιάρο Βαρλαάμ καί τόν εὐνοῦχο γεμόνα ᾿Εφραίμ.

Γι αὐτές ὅμως τίς μοναχικές κουρές ὑπέμεινε μεγάλη θλίψη. ῾Ο γεμόνας ᾿Ιζιασλάβος ὀργίσθηκε πολύ, ἐπειδή ἔχασε ἀπό κοντά του δύο σπουδαῖα πρόσωπα, δύο χρήσιμους συνεργάτες, καί ἐθύμωσε μέ τούς ῾Οσίους. Διέταξε νά φέρουν μπροστά του ἐκεῖνον πού ἐτόλμησε νά τούς κείρει μοναχούς. ῾Ο ῞Οσιος Νίκων ὁδηγήθηκε στόν γεμόνα. ᾿Εκεῖνος τόν κοίταξε μέ περισσή ὀργή καί ἐφώναξε·

᾿Εσύ καλόγερε, τόλμησες νά κάνεις σάν κι ἐσένα τό βογιάρο καί τόν εὐνοῦχο μου;

Ναί, ἐγώ, μέ τήν ἐντολή τοῦ ῾Οσίου πατέρα μου καί τήν εὐλογία του οὐράνιου Βασιλέως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, πού τούς ἐκάλεσε σ αὐτό τό δρόμο τῆς ἀσκήσεως, ἀποκρίθηκε ὁ ῞Οσιος ἤρεμα καί θαρρετά.

῾Ο γεμόνας μέ μανία τοῦ ἔδωσε ἐντολή οἱ νέοι μοναχοί νά ἐπιστρέψουν στήν πρότερή τους κατάσταση. Σέ ἀντίθετη περίπτωση θά κατέστρεφε τό σπήλαιο.

Μετά ἀπό τό ἐπεισόδιο αὐτό, οἱ ἀδελφοί ἀναγκάσθηκαν νά ἐγκαταλείψουν τό σπήλαιο καί νά φύγουν μακριά, σέ ἄλλο τόπο, ὅπου δέν θά ἔφθανε γεμονική ὀργή. Τότε ὁ ῞Οσιος Νίκων πῆγε στό Τμουταρακᾶν καί ἐκεῖ, κοντά στήν πολίχνη, εὑρῆκε ἕναν ἔρημο τόπο, ὅπου ἐγκαταστάθηκε. ᾿Επιδόθηκε ἀμέσως σέ σκληρούς ἀσκητικούς ἀγῶνες, ζώντας μέ σιωπή, «μόνος μόνῳ τῷ Θεῷ προσευχόμενος». ῾Η παρουσία του δέν ἄργησε νά γίνει γνωστή καί φήμη του νά ἁπλωθεῖ σ ὁλόκληρη τήν περιοχή.

῾Η ὀρθόδοξη χριστιανική πίστη δέν εἶχε ἀκόμη στερεωθεῖ ἐκεῖ καί μοναχική ζωή ἦταν τελείως ἄγνωστη. Σιγά σιγά οἱ κάτοικοι ἄρχισαν νά πλησιάζουν τόν ῞Οσιο καί νά ἐντυπωσιάζονται ἀπό τήν παράξενη γι αὐτούς ζωή του. ᾿Εκεῖνος τότε, γιά τή δόξα τοῦ Κυρίου, ἔλυνε τή σιωπή του καί τούς ὁμιλοῦσε γιά τόν ἀληθινό Τριαδικό Θεό καί τήν ὀρθόδοξη πίστη. ῞Ολοι σαγηνεύονταν ἀπό τή σοφία, τή γνώση καί τήν ἁγιότητά του, μετανοοῦσαν καί ἐδόξαζαν τόν Κύριο μέ τή ζωή καί τά ἔργα τους. ᾿Αργότερα, ὁρισμένοι ἐζήτησαν ἀπό τόν ῞Οσιο νά τούς κάνει μοναχούς. Καί ἐκεῖνος, ἀφοῦ τούς ἐδοκίμαζε καί τούς ἐνουθετοῦσε, τούς ἔκειρε. ῎Ετσι ἐτέθησαν τά θεμέλια γιά τήν κατοπινή ἀνέγερση τῆς μονῆς τῆς ῾Υπεραγίας Θεοτόκου, πού ἔγινε σπουδαῖο μοναστικό κέντρο, ἰσάξιο τῆς μονῆς τῶν Σπηλαίων.

Μετά τό θάνατο του γεμόνα τοῦ Τμουταρακᾶν Ροστισλάβου Βλαντιμίροβιτς, οἱ κάτοικοι τῆς χώρας παρεκάλεσαν τόν ῞Οσιο Νίκωνα, στόν ὁποῖο ἔτρεφαν ἀπεριόριστη ἐμπιστοσύνη καί ἀφοσίωση, νά πάει στόν γεμόνα τοῦ Τσερνιγκώφ Σβιατοσλάβο Γιαροσλάβιτς καί νά ζητήσει τόν υἱό του Γκλέμπ γιά τήν γεμονία τοῦ Τμουταρακᾶν.

῾Ο ῞Οσιος ἐξετέλεσε μέ ἐπιτυχία τή διακονία πού τοῦ ἀνέθεσε τό ποίμνιό του. ᾿Επιστρέφοντας μαζί μέ τόν πρίγκιπα Γκλέμπ Σβιατοσλάβιτς, ἐπέρασε ἀπό τό Κίεβο καί ἐπισκέφθηκε τή μονή τῶν Σπηλαίων. ῞Οταν ὁ μακάριος γούμενος Θεοδόσιος ἀντίκρισε, μετά ἀπό τόσα χρόνια, τόν παλαιό συνασκητή του, ἐσκίρτησε ἀπό χαρά. ῎Επεσαν καί οἱ δυό στή γῆ καί ἔβαλαν βαθιά μετάνοια ὁ ἕνας στόν ἄλλον. ῞Υστερα ἀγκαλιάσθηκαν κλαίγοντας ἀπό συγκίνηση καί κάθισαν νά συζητήσουν.

῞Οταν ὁ ῞Οσιος Νίκων, μετά ἀπό ὥρα πολλή, ἑτοιμάσθηκε νά φύγει, ὁ μακάριος Θεοδόσιος ἐξέσπασε πάλι σέ λυγμούς καί τόν παρακαλοῦσε νά παραμείνει στά Σπήλαια, γιά νά συνεχίσουν μαζί τήν ἐπίγεια ἀσκητική ὁδοιπορία τους.

Πρέπει νά πάω, εἶπε ὁ Νίκων, νά ρυθμίσω ὅ,τι ἀφορᾶ στό μοναστήρι μου. ῎Επειτα, ἄν εἶναι θέλημα Θεοῦ, θά ἐπιστρέψω.

Πράγματι, ὁ ῞Οσιος πῆγε στό Τμουταρακᾶν μέ τόν πρίγκιπα Γκλέμπ, ὁ ὁποῖος ἀνέλαβε καί τήν γεμονία τῆς χώρας. ῾Ο ἴδιος ἐφρόντισε νά τακτοποιήσει μέ ἐπιμέλεια τίς ὑποθέσεις τῆς μονῆς του καί κατόπιν, σύμφωνα μέ τήν ὑπόσχεσή του, ἐγύρισε στή Λαύρα, κοντά στόν ῞Οσιο Θεοδόσιο. ῾Υποτάχθηκε μέ ταπείνωση στόν ῞Αγιο γούμενο καί ἐκτελοῦσε μέ ἀκρίβεια ὅλες του τίς ἐντολές, νεκρώνοντας τό δικό του θέλημα. Καί ὁ μακάριος Θεοδόσιος, ὅταν ἐχρειαζόταν νά λείψει ἀπό τή μονή, ἄφηνε ὡς ἀντικαταστάτη του, στή διαποίμανση τῆς ἀδελφότητος, τόν Νίκωνα.

Πολλές φορές ὁ ῞Οσιος Νίκων, πού ἐγνώριζε τήν τέχνη τῆς βιβλιοδεσίας, ἔραβε καί ἔδενε βιβλία. Τότε ὁ Θεοδόσιος καθόταν ταπεινά δίπλα του, ἄν καί ἦταν γούμενος, καί τοῦ ἑτοίμαζε τούς σπόγγους πού ἐχρειαζόταν γιά τό ἐργόχειρό του. Τήν ὥρα ἐκείνη, ἀλλά καί σέ ἄλλες εὐκαιρίες, οἱ δύο ῞Οσιοι ἐμάζευαν γύρω τους τούς ἀδελφούς καί τούς ἐνουθετοῦσαν μέ πνευματικές διδαχές καί ἀσκητικούς λόγους.

᾿Αργότερα ὅμως, ὅταν ἐξέσπασε γνωστή διαμάχη ἀνάμεσα στούς τρεῖς ἀδελφούς γεμόνες, τοῦ Κιέβου ᾿Ιζιασλάβο, τοῦ Τσερνιγκώφ Σβιατοσλάβο καί τοῦ Περεγιασλάβ Βσέβολοντ, ὁ ῞Οσιος Νίκων ἐπέστρεψε στό Τμουταρακᾶν, ὅπου ἔζησε μερικά χρόνια μέ τόν ἴδιο ἀσκητικό ζῆλο.

῞Οταν ἔμαθε ὅτι εἰρήνευσε ὁ τόπος τοῦ Κιέβου, ὁ ῞Οσιος πῆρε πάλι τό δρόμο γιά τή Λαύρα. Φθάνοντας ὅμως ἐκεί διαπίστωσε πώς ὁ ῞Οσιος Θεοδόσιος δέν ἦταν πιά στή ζωή. ῾Ηγούμενος ἦταν τώρα ὁ φιλόθεος Στέφανος. ῾Ο ῞Οσιος Νίκων ἀπεφάσισε νά τελειώσει τόν ἐπίγειο βίο του στή μονή τῆς μετανοίας του. ῎Εμεινε λοιπόν ἐκεῖ καί ἐπισκεπτόταν συχνά τόν τάφο τοῦ ῾Οσίου Θεοδοσίου, λούζοντάς τον κάθε φορά μέ δάκρυα χαρμολύπης.

῞Οταν μέ τή συνεργία τοῦ πονηροῦ ὁρισμένοι ἀδελφοί ἐδημιούργησαν ἀναταραχή στήν ἀδελφότητα καί ἀπεμάκρυναν τόν μακάριο Στέφανο ἀπό τήν γουμενία τῆς μονῆς, γούμενος ἀναδείχθηκε ὁ ῞Οσιος Νίκων. Μέ διάκριση καί σοφία ἀγωνίσθηκε ὁ ῞Οσιος νά φέρει τήν εἰρήνη καί τήν ὁμόνοια στήν ἀδελφότητα. Καί τό κατόρθωσε μέ μεγάλο κόπο, πολλή ὑπομονή καί περισσότερη προσευχή. Οἱ ἀδελφοί, ἀναγνωρίζοντας τήν ἀκεραιότητα, τή σύνεση καί τήν ἁγιότητά του, σύχασαν καί ὑποτάχθηκαν σ αὐτόν, ὡς σέ φωτισμένο πατέρα, διδάσκαλο καί πνευματικό ὁδηγό.

Πολλές φορές ὁ μοχθηρός διάβολος προσπάθησε νά δημιουργήσει νέα σκάνδαλα καί νά βάλει ἐμπόδια στήν ἀνύσταχτη φροντίδα τοῦ ῾Οσίου νά καθοδηγεῖ στό δρόμο τῆς σωτηρίας τίς ψυχές πού τοῦ ἐμπιστεύθηκε ὁ Κύριος. Οἱ σκοτεινοί σκοποί του ὅμως δέν μποροῦσαν νά σβήσουν τό φῶς τῶν ἀρετῶν τοῦ πιστοῦ δούλου τοῦ Θεοῦ.

Στά χρόνια τῆς γουμενίας τοῦ ῾Οσίου Νίκωνος ἔγινε μέ τρόπο θαυμαστό ἁγιογράφηση τοῦ ναοῦ τῶν Σπηλαίων ἀπό ῞Ελληνες ἁγιογράφους, σταλμένους ἀπό τήν Κυρία Θεοτόκο.

῾Ο ῞Οσιος Νίκων ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1088. ᾿Ενταφιάσθηκε στή μονή τῶν Σπηλαίων, ὅπου μέχρι σήμερα τό τίμιο λείψανό του ἀναπαύεται ἄφθορο καί ἀκέραιο, τιμημένο μέ τή δόξα καί τή Χάρη του Θεοῦ, καί ἐπιτελεῖ πολλά θαύματα1.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Παχωμίου, τοῦ ἐκ Ρωσίας.

῾Ο ῞Οσιος Παχώμιος τοῦ Νερέχτα, κατά κόσμον ᾿Ιωακείμ, ἐγεννήθηκε κοντά στήν πόλη τοῦ Βλαντιμίρ στή Ρωσία τό 14ο αἰώνα μ.Χ. ῏Ηταν κτίτορας τῆς μονῆς τῆς ῾Αγίας Τριάδος καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1384.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἠμῶν Βασσιανοῦ, ἐπισκόπου Ροστώβ τῆς Ρωσίας.

῾Ο ῞Αγιος Βασσιανός ἔζησε στή Ρωσία κατά τό 15ο αἰώνα μ.Χ. ᾿Εξελέγη ᾿Επίσκοπος τῆς πόλεως Ροστώβ καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1481.

† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ὁσιομάρτυρος Λουκᾶ, τοῦ ἐξ ᾿Ανδριανουπόλεως.

῾Ο ῞Αγιος ῾Οσιομάρτυς Λουκᾶς ἐγεννήθηκε στήν ᾿Ανδριανούπολη τῆς Θράκης καί οἱ γονεῖς του ὀνομάζονταν ᾿Αθανάσιος καί Δομνίτσα. Σέ λικία ἕξι ἐτῶν ὀρφάνεψε ἀπό πατέρα καί παραδόθηκε ἀπό τή μητέρα του σέ κάποιο Ζαγοραῖο, μετά τοῦ ὁποίου ἐγκαταστάθηκε στήν Κωνσταντινούπολη. Σέ λικία δεκατριῶν ἐτῶν, μετά ἀπό κάποιο ἄτυχο περιστατικό φιλονικίας μέ κάποιον τουρκόπαιδα, ἀναγκάσθηκε νά ἀλλαξοπιστήσει καί νά γίνει Μωαμεθανός. ᾿Επειδή ἔνιωθε τύψεις συνειδήσεως, ἔφυγε κρυφά ἀπό τό σπίτι τοῦ Τούρκου ἀφέντη του καί μετά ἀπό πολλή περιπλάνηση, ἀφοῦ ἦλθε στή Σμύρνη καί ἀπό ἐκεῖ στή Θήρα, ἔφθασε στό ῞Αγιον ῎Ορος. ᾿Εκεῖ παρέμεινε ἀρκετό καιρό διερχόμενος μονές καί σκῆτες. Στό τέλος ἐκάρη μοναχός στή μονή Σταυρονικήτα.

Φλεγόμενος ἀπό τόν πόθο τοῦ μαρτυρίου, ὁ Λουκᾶς ἀνεχώρησε τό μήνα Μάρτιο τοῦ 1802, ἀπό τό ῞Αγιον ῎Ορος καί μετέβη στή Μυτιλήνη. ᾿Επαρουσιάσθηκε στόν κριτή τῆς πόλης, ἔλεγξε μέ θάρρος τή μωαμεθανική θρησκεία καί ἐκήρυξε τήν πίστη του στόν Χριστό. Καί παρά τίς κολακεῖες καί τίς ἀπειλές ὁ Μάρτυς παρέμεινε στερεωμένος στήν πατρώα εὐσέβεια.

῾Οδηγούμενος πρός τήν οἰκία τοῦ Ναζήρη ἐσυνάντησε τόν Μητροπολίτη Μυτιλήνης, πού ὁδηγοῦνταν καί αὐτός πρός τό κριτήριο. ῾Ο ῞Αγιος ἔκυψε τήν κεφαλή του καί ἐζήτησε τήν εὐλογία καί τίς προσευχές τοῦ ᾿Αρχιερέως. Οἱ Τοῦρκοι, μόλις τό εἶδαν αὐτό, ἐξεμάνησαν καί τόν ἔδειραν ἀνηλεῶς. Παρά τόν ἐπικείμενο φόβο καί τήν ἀπειλούμενη γενική σφαγή ὁ ᾿Επίσκοπος διέταξε νά γίνει δέηση σέ ὅλους τούς ναούς ὑπέρ τοῦ δούλου τοῦ Θεοῦ Λουκᾶ.

῾Ο ῞Αγιος, μόλις παρουσιάσθηκε ἐνώπιον τοῦ Ναζήρη καί ἐνώπιον πλήθους Τούρκων, ὁμολόγησε καί πάλι τήν πίστη του στόν Χριστό. Μετά τήν ἀνάκριση τοῦ ἐδόθηκε τριήμερη προθεσμία, γιά νά σκεφθεῖ καί νά ἀποφασίσει. ῞Οταν ἐπέρασαν οἱ τρεῖς μέρες καί ἐξέπνευσε προθεσμία, ὁ ῞Αγιος Λουκᾶς συνέχισε νά παραμένει ἀμετακίνητος στήν ὀρθόδοξη πίστη. Γι᾿ αὐτό καταδικάσθηκε στόν δι᾿ ἀπαγχονισμοῦ θάνατο.

Τό ἱερό λείψανό του παρέμεινε ἐπί τρεῖς μέρες στήν ἀγχόνη καί μετά ταῦτα τό ἔριξαν στή θάλασσα.

Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.