26 Μαρτίου
† Μνήμη τῆς συνάξεως τοῦ ᾿Αρχαγγέλου Γαβριήλ.
Τό ὄνομα Γαβριήλ σημαίνει τήν ἰσχύ τοῦ Θεοῦ. ῾Ο ῎Αρχων Γαβριήλ εἶναι ἕνας ἐκ τῶν τριῶν ᾿Αγγέλων πού ἀναφέρονται στήν ῾Αγία Γραφή. ᾿Απεστάλη ἀπό τόν Θεό στόν Ζαχαρία, γιά νά τοῦ ἀναγγείλει τή γέννηση τοῦ ᾿Ιωάννου τοῦ Προδρόμου9, στήν Παρθένο Μαριάμ, γιά νά τή χαιρετίσει καί νά φέρει τό μήνυμα τῆς ἐπικείμενης γέννησης τοῦ Λυτρωτοῦ, καί στόν Προφήτη Δανιήλ, γιά νά ἐξηγήσει τά ὁράματα τά ὁποῖα εἶχε δεῖ αὐτός καί νά ἀποκαλύψει τό χρόνο τῆς ἐλεύσεως τοῦ Μεσσίου152.
῾Η ᾿Εκκλησία τιμᾶ τή Σύναξη τοῦ ᾿Αρχαγγέλου Γαβριήλ, ἐπειδή προανήγγειλε τή Σάρκωση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Μοντανοῦ καί Μαξίμης τῆς συζύγου αὐτοῦ.
Οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες Μοντανός καί Μαξίμη3 ἐμαρτύρησαν τό ἔτος 304 μ.Χ. ἐπί αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ.
῞Οταν ἄρχισε ὁ διωγμός κατά τῶν Χριστιανῶν, ὁ πρεσβύτερος Μοντανός ἀνεχώρησε ἀπό τό Σιντζινδοῦνο4 μέ προορισμό τό Σίρμιον5. ᾿Εκεῖ τόν συνέλαβαν καί τόν ὁδήγησαν ἐνώπιον τοῦ γεμόνος τῆς Κάτω Παννονίας Πρόβου. ᾿Εκεῖνος τότε ἔδωσε ἐντολή νά θυσιάσει ὁ ῞Αγιος Μοντανός στά εἴδωλα. ῾Ο ἱερεύς, ὅμως, τοῦ Θεοῦ τοῦ ῾Υψίστου τοῦ εἶπε· «Κάνε ὅ,τι θέλεις καί θά δεῖς τί ὑπομονή θά μοῦ χαρίσει ὁ Κύριος καί Θεός μου». Βλέποντας ὁ γεμόνας τή σταθερότητα τοῦ Μοντανοῦ καί τῆς Μαξίμης ἔδωσε ἐντολή νά ριχθοῦν στόν ποταμό Σαῦο. Οἱ δήμιοι ἔδεσαν στό λαιμό καί τῶν δύο ῾Αγίων ἀπό μία πέτρα καί ἑτοιμάζονταν νά τούς ρίξουν μέσα στό νερό. Τότε ὁ ἱερεύς Μοντανός ζήτησε νά τοῦ ἐπιτρέψουν νά προσευχηθεῖ γιά λίγο στόν Θεό. ῞Υψωσε τά χέρια του στόν οὐρανό καί ζήτησε τόν Κύριο καί Θεό του νά δεχθεῖ τίς ψυχές τους καί νά προστατεύει τό λαό Του.
῎Ετσι ἐμαρτύρησαν οἱ μακάριοι δοῦλοι τοῦ Θεοῦ Μοντανός καί Μαξίμη. Τά ἱερά λείψανά τους τά παρέλαβαν οἱ Χριστιανοί ἀπό τίς ὄχθες τοῦ ποταμοῦ καί τά ἐνταφίασαν μέ τιμή καί εὐλάβεια.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Εἰρηναίου, ἐπισκόπου Σιρμίου.
῾Ο ῞Αγιος Εἰρηναῖος θεωρεῖται ὅτι ἦταν σλαβικῆς καταγωγῆς. ᾿Ενυμφεύθηκε καί ἀπέκτησε τέκνα, πρό τῆς εἰς ᾿Επίσκοπον χειροτονίας του. ᾿Αργότερα ἐξελέγη ᾿Επίσκοπος Σιρμίου καί ἐκήρυττε μέ παρρησία τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ. Συνελήφθη κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Μαξιμιανοῦ (286-305 μ.Χ.) καί τοῦ ἄρχοντος Πρόβου, ὁ ὁποῖος τόν ἐβασάνισε ἀλύπητα. Κατά τίς στιγμές τοῦ φρικτοῦ μαρτυρίου του οἱ δικοί του, πού βρίσκονταν γύρω του, ἔκλαιγαν καί τόν παρακαλοῦσαν νά λυπηθεῖ τόν ἑαυτό του καί νά ἀρνηθεῖ τόν Χριστό. ᾿Αλλά ὁ ῞Αγιος Εἰρηναῖος ἀγαποῦσε τόν Κύριο μέ ὅλη του τήν ψυχή καί τήν καρδιά καί τή διάνοια περισσότερο ἀπό ὅλα τά πλούτη τοῦ κόσμου. ᾿Εγνώριζε ὅτι «ὁ θυσιάζων θεοῖς θανάτῳ ἐξολοθρευθήσεται, πλήν Κυρίῳ μόνῳ». ῾Ο γεμόνας Πρόβος ἐδοκίμασε νά τόν κλονίσει λέγοντάς του νά σκεφθεῖ τήν οἰκογένειά του. ᾿Αλλά ὁ ῾Ομολογητής τοῦ Χριστοῦ ἀπάντησε· «Τά παιδιά μου ἔχουν τόν ἴδιο τόν Θεό Πατέρα, τόν ῾Οποῖο ἔχω καί ἐγώ, καί Αὐτός μπορεῖ νά τά σώσει. Τώρα ἐσύ κάνε αὐτό πού διατάχθηκες». Ταραγμένος ὁ Πρόβος ἐπέμενε καί πάλι. ῾Ο ῞Αγιος, ὅμως, τοῦ εἶπε νά κάνει ὅ,τι θέλει.
Στούς λόγους αὐτούς ὁ γεμόνας ἐξοργίσθηκε. Δέν μπόρεσε νά κρατηθεῖ. ῎Ετσι διέταξε νά ἀποκεφαλίσουν τόν ῞Αγιο Εἰρηναῖο καί νά ρίξουν τό ἱερό λείψανό του στόν ποταμό Σαύο. ῾Ο ῞Αγιος Εἰρηναῖος ἐδέχθηκε μέ χαρά τό μαρτυρικό θάνατο προσευχόμενος καί λέγοντας· «Σέ εὐχαριστῶ, Κύριε ᾿Ιησοῦ Χριστέ μου, διότι μέσα ἀπό διάφορες τιμωρίες καί βάσανα μοῦ ἔδωσες τή δύναμη τῆς ὁμολογίας καί μέ ἀξίωσες νά κληρονομήσω τή Βασιλεία Σου. Σέ παρακαλῶ, Κύριε, κάνε νά ἀνοίξουν οἱ οὐρανοί καί ἀγαθοί ῎Αγγελοι νά ἔλθουν νά παραλάβουν τήν ψυχή τοῦ δούλου σου Εἰρηναίου».
῾Η ᾿Εκκλησία ἑορτάζει, ἐπίσης, τή μνήμη αὐτοῦ στίς 23 Αὐγούστου καί στίς 6 ᾿Απριλίου (Ρουμανική ᾿Εκκλησία).
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Δομνίνου καί Φιλήμονος, τῶν ἐκ Θεσσαλονίκης.
(Βλ. † 21 Μαρτίου).
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Θεοδώρου, Εἰρηναίου διακόνου, Σεραπίωνος καί ᾿Αμμωνίου τῶν ἀναγνωστῶν.
῾Ο ῞Αγιος ῾Ιερομάρτυς Θεόδωρος ἐμαρτύρησε τό ἔτος 304 μ.Χ. στήν Πεντάπολη τῆς Λιβύης μετά τοῦ διακόνου του Εἰρηναίου καί τῶν ἀναγνωστῶν Σεραπίωνος καί ᾿Αμμωνίου157.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Πέτρου, Μαρκιανοῦ, ᾿Ιωάννου, Θέκλας, Κασσιανοῦ, καί τῶν σύν αὐτοῖς μαρτυρησάντων.
Οἱ ῞Αγιοι αὐτοί Μάρτυρες ἐμαρτύρησαν στή Ρώμη8.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Κοδράτου.
῾Ο ῞Αγιος ῾Ιερομάρτυς Κοδράτος ἦταν ᾿Επίσκοπος στήν ᾿Ανατολή. ᾿Εκδιώχθηκε ἀπό τούς εἰδωλολάτρες, ἀπό τήν πόλη ὅπου εἶχε χειροτονηθεῖ, οἱ ὁποῖοι τοῦ παρήγγειλαν νά μή διδάσκει στό ῎Ονομα τοῦ Χριστοῦ, ἄν ἤθελε νά ζεῖ. ᾿Εκεῖνος, ὅμως, ὄχι μόνο δέν ἐσταμάτησε νά κάνει αὐτό πού τοῦ ἐπέβαλαν, ἀλλά περιδιαβαίνοντας ὅλη τήν πόλη, ὅσους κατηχούμενους ἔβρισκε τούς ἐβάπτιζε. ᾿Επισκεπτόταν δέ καί τούς κρατούμενους στίς φυλακές, ὄχι μόνο τούς Χριστιανούς ἀλλά καί τούς εἰδωλολάτρες. Καί ἄλλους μέν τούς προθυμοποιοῦσε νά μένουν σταθεροί στήν πίστη στόν Χριστό, ἄλλους δέ τούς ἔπεισε μέ διδασκαλίες νά ἀπομακρυνθοῦν ἀπό τά εἴδωλα, λέγοντας σέ αὐτούς· «᾿Αφοῦ πρόκειται νά χάσετε τή ζωή σας ἀπό αὐτούς πού σᾶς ἔκλεισαν στή φυλακή αὐτή, γιατί νά μήν πεθάνετε γιά τόν Χριστό, ὥστε νά κερδίσετε τή Βασιλεία Του;». ῞Οταν ἔγινε ἀντιληπτός ἀπό τούς εἰδωλολάτρες, συνελήφθη καί, μετά ἀπό πολλές τιμωρίες καί κακώσεις, ἐσφαγιάσθηκε μέ μαχαίρι καί ἔτσι ἐτελειώθηκε ὁ βίος του.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων ᾿Εμμανουήλ καί Θεοδοσίου, καί ἑτέρων τεσσαράκοντα.
Οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες ᾿Εμμανουήλ καί Θεοδόσιος κατάγονταν ἀπό τήν ᾿Ανατολή. ᾿Επειδή ἔβλεπαν κάθε μέρα τούς Χριστιανούς νά φονεύονται ἀπό τούς εἰδωλολάτρες, συνασπίσθηκαν μεταξύ τους, γιά νά ὁμολογήσουν μέ παρρησία τόν Χριστό καί νά μαρτυρήσουν γιά τό ῎Ονομα Του. ῏Ηλθαν κρυφά ἀπό μόνοι τους στόν ἄρχοντα τῆς χώρας, ὁ ὁποῖος τότε ἔλεγχε πολλούς Χριστιανούς καί τούς ἐσκότωνε, καί στάθηκαν μπροστά του. Διεκήρυξαν εὐθαρσῶς τόν Χριστό καί ὁμολόγησαν ὅτι εἶναι Χριστιανοί, προκαλώντας ἔκπληξη ὄχι μόνο στούς παρευρισκόμενους ἀλλά καί στόν ἄρχοντα μέ τήν ἀνδρεία τους καί τήν τόλμη τῆς γνώμης τους. Συνελήφθησαν ὅμως καί ἐκλείσθηκαν στή φυλακή. Μετά ἀπό μερικές μέρες, ὁ ἄρχοντας τούς ἔβγαλε ἀπό τή φυλακή, καί τούς ἐξανάγκαζε νά ἀρνηθοῦν τόν Χριστό καί νά θυσιάσουν στά εἴδωλα. ᾿Επειδή ὅμως δέν τούς ἔπεισε, ἄρχισε νά τούς ὑποβάλει σέ πολλά βασανιστήρια. Τούς ἐκρέμασε σέ ξύλο καί τούς ἔγδαρε τά πλευρά. Στή συνέχεια τούς κατέβασε ἀπό τό ξύλο καί τούς ἐτοποθέτησε πάνω σέ κοφτερή ἁλωνιστική μηχανή μέ τρεῖς αἰχμές καί τέλος τούς ἀποκεφάλισε.
῎Ετσι οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες ἐμαρτύρησαν καί ἔλαβαν τόν ἀμαράντινο στέφανο τῆς δόξας.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Εὐτυχίου τοῦ ὑποδιακόνου.
῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς Εὐτύχιος ἦταν ὑποδιάκονος στήν ᾿Εκκλησία τῶν ᾿Αλεξανδρέων καί ὑπέρμαχος τῶν δογμάτων τῆς Αύ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. ᾿Ετιμᾶτο πολύ ὑπό τοῦ Μεγάλου ᾿Αθανασίου καί ἐμαρτύρησε ἀπό τούς αἱρετικούς ᾿Αρειανούς καί τόν αἱρετικό ᾿Επίσκοπο Γεώργιο τό ἔτος 356 μ.Χ#.159
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν εἴκοσι ἕξ μαρτύρων, τῶν ἐν Γοτθίᾳ μαρτυρησάντων.
Οἱ ῞Αγιοι αὐτοί Μάρτυρες ἔζησαν κατά τούς χρόνους τοῦ βασιλέως τῶν Γότθων ᾿Ιουγγουρίχου καί τοῦ αὐτοκράτορος Γρατιανοῦ (375-383 μ.Χ.). ᾿Ενῶ εὑρίσκονταν ὅλοι στήν ᾿Εκκλησία καί ἔψαλλαν, συνελήφθησαν ἀπό τό βασιλέα τῶν Γότθων καί ρίχτηκαν ζωντανοί στήν πυρά. Τότε συνέβη καί τό ἑξῆς· Κά-ποιος ἄνθρωπος Χριστιανός, πού ἔφερνε τήν προσφορά του στήν ᾿Εκκλησία, συνελήφθη καί αὐτός καί ρίχτηκε στή φωτιά, ἀφοῦ πρῶτα ὁμολόγησε τόν Χριστό, προσφέροντας ἔτσι τόν ἴδιο του τόν ἑαυτό στόν Χριστό ἀντί ἄλλης προσφορᾶς. Τά λείψανα τῶν Μαρτύρων περισυνέλεξε συμβία ἄλλου ἄρχοντα τοῦ ἔθνους τῶν Γότθων, πού ἦταν Χριστιανή, μαζί μέ πρεσβυτέρους καί λαϊκούς. Καί ἀφοῦ ἐγκατέλειψε τήν ἐξουσία στόν υἱό της, περιδιαβαίνοντας ἀπό τόπο σέ τόπο, ἦλθε μέχρι τή γῆ τῶν Ρωμαίων μαζί καί μέ τή θυγατέρα της. Στή συνέχεια ἀνεχώρησε γιά τή χώρα της, ἀφοῦ ἐκληροδότησε στή θυγατέρα της τά ἱερά λείψανα. Αὐτή, φεύγοντας γιά τήν Κύζικο, ἔδωσε ἕνα μέρος ἀπό τά λείψανα αὐτά στήν πόλη καί ὕστερα ἀπό λίγο ἐτελειώθηκε ὁ βίος της.
 Τά ὀνόματα τῶν ῾Αγίων Μαρτύρων εἶναι· Βαθούσης ἤ ᾿Ααθούσης, πρεσβύτερος, Οὐΐρκας, πρεσβύτερος, μετά τῶν δύο υἱῶν καί τριῶν θυγατέρων αὐτοῦ, μοναχός ᾿Αρπύλας, ᾿Αβίππας, ῾Αγνάς, ῾Ηγάθραξ, ῾Ησκόος, Θέρμας ἤ Θέρθας, Ρύαξ ἤ Ρύϊας, Σεΐμβλας ἤ Σουΐμβλας, Σιγήτζας ἤ Σίδητζας, Σίλας, Σουηρίλας, Φίλγας, καί οἱ γυναῖκες ᾿Αλλάς, ᾿Ανιμαΐς, ῎Αννα, Βάρις ἤ Βάρκα, Λαρίσσα, Μαμύκα, Μωϊκώ καί Οὐϊρκώ.
Τό μαρτύριό τους συνέβη μεταξύ τῶν ἐτῶν 375-383 μ.Χ.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Στεφάνου τοῦ Ξυλινίτου.
῾Ο ῞Οσιος Στέφανος, ὁ ἐπονομαζόμενος Ξυλινίτης, ἀγάπησε τήν ὁδό τῆς ἀσκήσεως καί τῆς μοναχικῆς πολιτείας. Περιερχόταν διάφορους τόπους ἀνυπόδητος καί γυμνός καί δέν ἐκοιμόταν καθόλου. ῎Ετσι ἀξιώθηκε τοῦ προφητικοῦ χαρίσματος καί προεῖδε τό τέλος του. ᾿Αφοῦ ἦλθε στό ὄρος τοῦ Λάτρου καί ὁδήγησε πολλούς μοναχούς καί ἀδελφούς πρός τή σωτηρία, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Βασιλείου τοῦ Νέου.
῾Ο ῞Οσιος Βασίλειος ἦταν ἀδελφός τοῦ ῾Οσίου Παύλου († 15 Δεκεμβρίου) καί ἀσκήτεψε στό ὄρος Λάτρος. ᾿Εκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 944 ἤ 952 μ.Χ.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Γεωργίου, τοῦ ἐκ Βουλγαρίας.
῾Ο ῞Αγιος Νεομάρτυς Γεώργιος καταγόταν ἀπό τή Σόφια τῆς Βουλγαρίας καί ἀπό ἐκεῖ μετέβη στήν ᾿Αδριανούπολη τῆς Θράκης. ᾿Εκεῖ ἐπισκέφθηκε κάποιο Τοῦρκο τοξοποιό, γιά νά διορθώσει τό τόξο του. ῞Οταν κάποια στιγμή ὁ Τοῦρκος ἐξύβρισε τό ῎Ονομα τοῦ Κυρίου, ὁ Γεώργιος ἀντέδρασε καί ὁμολόγησε τήν πίστη του στόν Χριστό. Τότε οἱ παριστάμενοι Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν καί, ἀφοῦ τόν ἔδειραν ἀλύπητα, τόν ὁδήγησαν στόν κριτή, ἐνώπιον τοῦ ὁποίου ὁ ῞Αγιος μέ παρρησία καί πνευματική ἀνδρεία ἔμεινε σταθερός στήν πατρώα εὐσέβεια. Μετά ἀπό φρικώδεις βασάνους, τόν ἔκαψαν ζωντανό τή Μεγάλη Τρίτη τοῦ ἔτους 1437.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, διήγησις ὠφέλιμος Μάλχου μοναχοῦ αἰχμαλωτισθέντος.
Κάποιος μοναχός, ὁ ὁποῖος ὀνομαζόταν Μάλχος, ἔκανε παρακοή στό γέροντά του καί ἐξεκίνησε χωρίς νά λάβει εὐλογία γιά τή γενέτειρά του, τή Μαρώνεια τῆς Συρίας, προκειμένου νά τακτοποιήσει τά κληρονομικά θέματα τῆς οἰκογένειάς του μετά τό θάνατο τῶν γονέων του. Κατά τό ταξίδι τόν συνέλαβαν οἱ Σαρακηνοί καί μαζί μέ μιά γυναίκα τούς ἐπούλησαν σέ ἕναν Αἰθίοπα. ᾿Εκεῖ ὁ μοναχός Μάλχος ὑπῆρξε ὑπόδειγμα ὑπηρέτου. Καί ὁ κύριός του, γιά νά τόν ἀνταμείψει, τοῦ ἐπρότεινε νά νυμφευθεῖ ὡς σύζυγό του τή συναιχμάλωτή του γυναίκα. ῾Ο Μάλχος τοῦ ἐξήγησε ὅτι εἶναι μοναχός καί δέν ἦταν δυνατόν νά νυμφευθεῖ. ῾Ο Αἰθίοπας, ὅμως, τόν ἀπείλησε καί ἔτσι ὁ μοναχός ἔκανε εἰκονικό γάμο μέ τή γυναίκα αὐτή.
Κάποια νύχτα ὁ Μάλχος ἐδραπέτευσε μαζί μέ τή γυναίκα. ῾Ο κύριός του τό ἀντιλήφθηκε καί ἄρχισε νά τούς κυνηγᾶ μέ ἕναν ὑπηρέτη. Τότε ἐκεῖνοι ἐκρύφθηκαν μέσα σέ μιά σπηλιά, πού ἦταν γεμάτη ἄγρια θηρία. ῾Ο Μάλχος ἔκανε τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ. Τά ἄγρια ζῶα δέν τούς ἐπείραξαν καθόλου. Μόλις, ὅμως, μπῆκε στή σπηλιά ὁ Αἰθίοπας μέ τόν ὑπηρέτη του, μιά λέαινα ὅρμησε καί τούς κατεσπάραξε. Τότε ὁ Μάλχος εὐχαρίστησε τόν Θεό γιά τή σωτηρία τους καί ἐπέστρεψε στό γέροντά του, ἀναλογιζόμενος σέ πόσες περιπέτειες τόν ὁδήγησε παρακοή, ἐνῶ γυναίκα κατέφυγε σέ γυναικεῖο μοναστήρι.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.
|
