10 Μαρτίου
† Μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Θεοφυλάκτου, ἐπισκόπου Νικομηδείας.
῾Ο ῞Οσιος Θεοφύλακτος καταγόταν ἀπό τήν ᾿Ανατολή καί ἔζησε κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Λέοντος τοῦ Δύ (775-780 μ.Χ.). Λόγῳ τῆς μεγάλης του παιδείας καί πρός συνέχιση τῶν σπουδῶν του ἦλθε στήν Κωνσταντινούπολη, ὅπου γρήγορα ἀπέκτησε φήμη σοφοῦ καί ἐδημιούργησε φιλικές σχέσεις μέ ἀνώτερους κρατικούς λειτουργούς καί ἀξιωματούχους, καθώς καί μέ τόν μετέπειτα Πατριάρχη Ταράσιο, πού ἦταν τότε πρωτοσηκρίτης.
῞Οταν τό ἔτος 784 μ.Χ. ἐξελέγη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ὁ Ταράσιος, εἰς διαδοχήν τοῦ Πατριάρχου Παύλου, ὁ ῞Οσιος Θεοφύλακτος μαζί μέ τόν Μιχαήλ, πού ἀργότερα ἔγινε ᾿Επίσκοπος Συνάδων, ἀπεστάλησαν ἀπό τόν Ταράσιο σέ κάποια μονή τοῦ Εὔξεινου Πόντου. Λίγο ἀργότερα, πιθανόν περί τό ἔτος 800 μ.Χ., ἐξελέγη ᾿Επίσκοπος Νικομήδειας. ᾿Από τή θέση αὐτή ὁ ῞Οσιος Θεοφύλακτος διέπρεψε σέ ἔργα ἐκκλησιαστικῆς φιλανθρωπίας καί κοινωνικῆς πρόνοιας. ᾿Ανήγειρε ναούς, τό μέγα νοσοκομεῖο τῶν ῾Αγίων ᾿Αναργύρων Κοσμᾶ καί Δαμιανοῦ, γηροκομεῖα, πτωχοκομεῖα καί ἐδημιούργησε λογία γιά τίς ἄπορες χῆρες καί τά ὀρφανά. Μάλιστα δέ ὁ ἴδιος διακονοῦσε καί περιποιόταν τούς πάσχοντες ἀδελφούς του.
῞Οταν ἀπέθανε ὁ Πατριάρχης Ταράσιος, ἐξελέγη στόν πατριαρχικό θρόνο ὁ ῞Αγιος Νικηφόρος Αύ (806-815 μ.Χ.). Στή βασιλεία ὑπερίσχυσε ὁ Λέων Εύ ὁ ᾿Αρμένιος (813-820 μ.Χ.), ὁ ὁποῖος ἐκινήθηκε κατά τῶν ἁγίων εἰκόνων. Τότε παρέλαβε ὁ ῞Αγιος Νικηφόρος τόν ῞Οσιο Θεοφύλακτο, τόν ῞Αγιο Αἰμιλιανό Κυζίκου, τόν ῞Αγιο Εὐθύμιο Σάρδεων, τόν Εὐδόξιο ᾿Αμορίου, τόν ῞Αγιο Μιχαήλ Συνάδων καί τόν ῞Αγιο ᾿Ιωσήφ Θεσσαλονίκης, ἀνέβηκε στό παλάτι καί ἔλεγξε μέ ἁγιογραφικά χωρία τόν αὐτοκράτορα γιά τά δυσσεβή διδάγματα καί τήν εἰκονομαχική του διάθεση. ᾿Επειδή ὁ αὐτοκράτορας ἔμενε ἀμετάπειστος, ὁ ῞Οσιος Θεοφύλακτος ἔλαβε τό λόγο καί τοῦ εἶπε μέ παρρησία· «Γνωρίζω ὅτι καταφρονεῖς τήν ἀνοχή καί μακροθυμία τοῦ Θεοῦ. ᾿Αλλά θά ἔλθει σέ σένα ξαφνικά ὄλεθρος καί καταστροφή θά εἶναι ὅμοια μέ καταιγίδα».
῾Ο αὐτοκράτορας ἐξαγριώθηκε καί τούς κατεδίκασε ὅλους σέ ἐξορία. Τόν μέν Πατριάρχη Νικηφόρο στή Χρυσούπολη, τούς ἄλλους ᾿Αρχιερεῖς σέ διαφορετικά μέρη καί τόν ῞Οσιο Θεοφύλακτο στό Στρόβιλο, ὅπου ἐπί τριάντα ἔτη παρέμεινε μέ καρτερία καί ἐκεῖ ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 845 μ.Χ.
Μετά τήν κατάπαυση τοῦ διωγμοῦ, ἐπί τῆς εὐσεβεστάτης βασιλίσσης Θεοδώρας (842-857 μ.Χ.) καί τοῦ Πατριάρχου Μεθοδίου (842-846 μ.Χ.), τό ἱερό σκήνωμα αὐτοῦ ἀνακομίσθηκε στή Νικομήδεια, τό ἔτος 846 μ.Χ., καί ἐναποτέθηκε στό ναό τῶν ῾Αγίων ᾿Αναργύρων Κοσμᾶ καί Δαμιανοῦ, πού ὁ ἴδιος εἶχε οἰκοδομήσει.
῾Ο ῞Αγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἀποκαλεῖ τόν ῞Οσιο Θεοφύλακτο στύλο ἀληθείας, ᾿Ορθοδοξίας ἑδραίωμα, φύλακα τῆς εὐσέβειας, στήριγμα τῆς ᾿Εκκλησίας.
Μικρός ναός τοῦ ῾Οσίου Θεοφυλάκτου ἀνηγέρθη στό παλάτι κατά τόν 10ο αἰώνα μ.Χ. ἴσως ἐπί αὐτοκράτορος Ρωμανοῦ Αύ τοῦ Λεκαπηνοῦ (920-944 μ.Χ.), πατέρα τοῦ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Θεοφυλάκτου (931-956 μ.Χ.).
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ᾿Αποστόλου ῾Ερμοῦ.
῾Ο ᾿Απόστολος ῾Ερμῆς μνημονεύεται στήν πρός Ρωμαίους ᾿Επιστολή τοῦ ᾿Αποστόλου Παύλου. Κατά τήν παράδοση ἔγινε ᾿Επίσκοπος Δαλματίας. Στό Συναξάριον τῆς Κωνσταντινουπόλεως καλεῖται ῞Ερμυλος. Στόν Παρισινό Κώδικα μνήμη αὐτοῦ ἀναφέρεται στίς 8 ᾿Απριλίου μετά τῶν ᾿Αποστόλων ᾿Αγάβου, ᾿Ασυγκρίτου, ᾿Επαφρᾶ, ῾Ηρωδίωνος, Ρούφου καί Φλέγοντος.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Κυρίλλου.
῾Ο ῞Αγιος ῾Ιερομάρτυς Κύριλλος, σύμφωνα μέ τό Ρωμαϊκό Μαρτυρολόγιο (σελ. 58), ἦταν ᾿Επίσκοπος καί ἐμαρτύρησε στήν ᾿Αφρική κατ᾿ ἄγνωστο χρόνο.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Φηλικίτης, ῾Ερενίας, Ρογάτου, Φήλικος, ἑτέρου Ρογάτου, Βεάτου, Οὐρβανοῦ, Σιλβανοῦ καί Μαμμίλου.
Οἱ ῞Αγιοι αὐτοί Μάρτυρες, πού ἀναφέρονται στό Ρωμαϊκό Μαρτυρολόγιο (σελ. 58), ἐμαρτύρησαν κατ᾿ ἄγνωστο χρόνο στήν ᾿Αφρική.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Δίωνος.
῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς Δίων ἐτελειώθηκε διά μαχαίρας.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Δομετίου.
῾Ο ῞Οσιος Δομέτιος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 363 μ.Χ.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἠμῶν Παύλου τοῦ ῾Ομολογητοῦ.
῾Ο ῞Οσιος Παῦλος ἔζησε κατά τά τέλη τοῦ 8ου καί τίς ἀρχές τοῦ 9ου αἰώνα μ.Χ. καί ἐξελέγη ᾿Επίσκοπος Πλουσιάδος ἤ Προυσιάδος τῆς Βιθυνίας, τῆς καλουμένης πρίν Κίερος.
῞Οταν ὁ ῞Οσιος εἶδε τούς αἱρετικούς εἰκονομάχους νά μαίνονται κατά τῆς ᾿Εκκλησίας τοῦ Χριστοῦ καί νά ἀνατρέπουν τήν ὀρθή ἐκτέλεση τῶν θεσμῶν καί τίς μορφές τῶν ῾Αγίων, νά καταστρέφουν τά ἀνάγλυφα τῶν σεπτῶν εἰκόνων καί νά τίς ἀπαλείφουν ἀπό τούς ἅγιους ναούς, νά ζωγραφίζουν ἀντί αὐτῶν μορφές θηρίων καί ὀρνέων καί ἑρπετῶν καί νά ἀνατρέπουν τίς παραδόσεις τῶν θείων Πατέρων, ἀγωνίσθηκε μέ ἱερό ζῆλο κατά τῆς αἱρέσεως καί ὑπέρ τῆς ᾿Ορθοδόξου πίστεως, ἐπιλέγοντας καταπονήσεις ὑπέρ τῶν ἁγίων εἰκόνων καί ὑπέρ τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστοῦ καί Θεοῦ μας καί τῆς Παναγίας μας, τῶν θείων στή μορφή ᾿Αγγέλων καί ὅλων τῶν ῾Αγίων. Γι αὐτό ἀφοῦ ὑπέμεινε πολλούς πειρασμούς γιά πολλά χρόνια, καί ἀφοῦ μέχρι τέλους ἀγωνίσθηκε καλῶς, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἠμῶν Λαζάρου καί ᾿Αθανασίου, τῶν ἐκ Ρωσίας.
Οἱ ῞Οσιοι Λάζαρος καί ᾿Αθανάσιος ἔζησαν μεταξύ 14ου καί 15ου μ.Χ. αἰώνα στή Ρωσία καί ἀσκήτεψαν στήν περιοχή τοῦ Μούρμανσκ. ᾿Εκοιμήθηκαν ὁσίως μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, σύναξις τῆς ῾Υπεραγίας Θεοτόκου τοῦ Σημείου, ἐν Κούρσκ τῆς Ρωσίας.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.
|