31 Μαΐου
† Μνήμη τῆς ἁγίας μάρτυρος Πετρονίλης.
῾Η ῾Αγία Μάρτυς Πετρονίλα ἔζησε τόν 1ο ἤ 3ο αἰώνα μ.Χ. Στό κοιμητήριο τῆς Δομιτίλλης, στή Ρώμη, ὑπάρχει μιά νωπογραφία, ὁποία χρονολογεῖται ἀπό τόν 4ο αἰώνα μ.Χ., καί στήν ὁποία ἀπεικονίζεται τό μαρτύριο τῆς ῾Αγίας Πετρονίλης.
῾Η ῾Αγία καταγόταν ἀπό εὐγενή οἰκογένεια, ἦταν Χριστιανή καί ἀρνήθηκε νά νυμφευθεῖ ἕναν εὐγενή, ὀνομαζόμενο Φλάσσο, ἐπειδή ἤθελε νά ἀφιερωθεῖ στόν Νυμφίο της Χριστό. Γιά τό λόγο αὐτό συνελήφθη καί ἐτελειώθηκε μαρτυρικά.
῾Η παράδοση θεωρεῖ, λόγῳ τοῦ ὀνόματός της, ὅτι ἦταν θυγατέρα τοῦ ᾿Αποστόλου Πέτρου ἤ ἀφοσιωμένη μαθήτρια τοῦ ᾿Αποστόλου, πού τόν ἐβοηθοῦσε στό ἔργο του. ῞Ομως παράδοση αὐτή ἀναφέρεται σέ διάφορα βιβλία τῶν Γνωστικῶν τοῦ 6ου αἰῶνος μ.Χ. καί οἱ περισσότεροι μελετητές-ἁγιολόγοι δέν ἀποδέχονται τήν ἄποψη αὐτή.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Κρήσκεντος, τοῦ ἐκ Σαρδηνίας.
῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς Κρήσκης καταγόταν ἀπό τήν πόλη Σάρραρι τῆς Σαρδηνίας καί ἐμαρτύρησε τό 130 μ.Χ., κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος ᾿Αδριανοῦ (117-138 μ.Χ.).
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος ῾Ερμείου.
῾Ο ῞Αγιος Μάρτυς ῾Ερμείας καταγόταν ἀπό τά Κόμανα τῆς Καππαδοκίας καί ἄθλησε κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Μάρκου Αὐρηλίου τοῦ ᾿Αντωνίνου (138-161 μ.Χ.). ῾Υπηρετώντας ὡς στρατιώτης στίς Ρωμαϊκές λεγεῶνες, κατά τό διωγμό πού κινήθηκε τότε ἐναντίον τῶν Χριστιανῶν, διεβλήθη καί αὐτός ὡς Χριστιανός, συνελήφθηκε δέ καί ὁδηγήθηκε ἐνώπιον τοῦ δούκα Σεβαστιανοῦ, ἐξαναγκαζόμενος νά θυσιάσει στά εἴδωλα. ῾Ο ῾Ερμείας ἀρνήθηκε νά ὑπακούσει καί ἐξ αἰτίας αὐτοῦ τοῦ συνέτριψαν τίς σιαγόνες, τοῦ ἔγδαραν τό δέρμα τοῦ προσώπου, τοῦ ἔσπασαν τούς ὀδόντες καί τόν ἔριξαν σέ ἀναμμένο καμίνι. ᾿Αφοῦ ἐξῆλθε ἀβλαβής ἀπό τά μαρτύρια αὐτά, ἐποτίσθηκε μέ ἰσχυρότατο δηλητήριο. ᾿Αλλά καί ἀπό τή δοκιμασία αὐτή ἐξῆλθε ἀβλαβής, καί ἔγινε πρόξενος μεταστροφῆς πρός τόν Χριστό τοῦ μάγου πού τοῦ χορήγησε αὐτό. Γι᾿ αὐτό τό λόγο ὁ μάγος ἀπεκεφαλίστηκε, ὅπως καί πολλοί ἄλλοι εἰδωλολάτρες. ῾Υποβλήθηκε σέ σειρά νέων βασανιστηρίων, τέθηκε ἐντός ζέοντος ἐλαίου καί τυφλώθηκε, στή συνέχεια δέ ἐπί τρεῖς μέρες, ἀφοῦ ἐκρεμάσθηκε σέ δένδρο, ἐτελειώθηκε δι᾿ ἀποκεφαλισμοῦ. ᾿Αξιώθηκε ἔτσι τοῦ μαρτυρικοῦ στεφάνου.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Εὐσεβίου καί Χαραλάμπους.
Οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες Εὐσέβιος καί Χαράλαμπος κατάγονταν ἀπό τή Νικομήδεια καί εἶναι ἄγνωστο πότε ἐμαρτύρησαν. ᾿Επειδή ἦσαν Χριστιανοί συνελήφθησαν καί, ἀρνούμενοι νά θυσιάσουν στά εἴδωλα, ὑπέστησαν μαζί μέ τούς ῾Αγίους Μάρτυρες Ρωμανό, Τελέτιο ἤ Μελέτιο καί Χριστίνα († 30 Μαΐου), τόν ἐπί τῆς πυρᾶς μαρτυρικό θάνατο.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Μάγου.
῾Ο ῞Αγιος αὐτός Μάρτυς, τοῦ ὁποίου τό ὄνομα δέν γνωρίζουμε, ἦταν ἐκεῖνος πού ἔδωσε στόν ῞Αγιο Μάρτυρα ῾Ερμεία τό ἰσχυρό δηλητήριο, ἀλλά βλέποντας τήν ἀληθινή δύναμη τῆς πίστεως στόν Χριστό, ὁμολόγησε τό ῎Ονομα τοῦ Κυρίου μας ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ καί ἔγινε Χριστιανός. ᾿Ετελειώθηκε μαρτυρικά δι᾿ ἀποκεφαλισμοῦ.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων πέντε μαρτύρων, τῶν ἐν ᾿Ασκάλωνι ἀθλησάντων.
Οἱ ῞Αγιοι αὐτοί πέντε Μάρτυρες ἐτελειώθησαν μαρτυρικά, ἀφοῦ τούς ἔσυραν κατά γῆς μέχρι θανάτου.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Κανδίου, Κανδιανοῦ, Κανδιανέλλης καί Πρώτου.
Οἱ ῞Αγιοι Μάρτυρες Κάνδιος, Κανδιανός καί Κανδιανέλλη κατάγονταν ἀπό ἐπιφανή Ρωμαϊκή οἰκογένεια καί ἦσαν ἀδέλφια. Διδάσκαλος καί πνευματικός καθοδηγητής τους ἦταν ὁ ῞Αγιος Πρῶτος. ῞Οταν ἄρχισε, ἐπί αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284-305 μ.Χ.), ὁ διωγμός κατά τῶν Χριστιανῶν, ἐπούλησαν τά ὑπάρχοντά τους, ἐμοίρασαν τά χρήματα στούς φτωχούς καί ἔφυγαν ἀπό τήν πόλη. ῞Ομως συνελήφθησαν καί ὁδηγήθηκαν ἐνώπιον τοῦ ἄρχοντος Δουλκιδίου. ᾿Επειδή ἀρνήθηκαν νά θυσιάσουν στά εἴδωλα καί ὁμολόγησαν τήν πίστη τους στόν Χριστό, ἀποκεφαλίσθηκαν τό 304 μ.Χ.
῞Ενας εὐλαβής ἱερέας, ὁ Ζωΐλος, περισυνέλεξε τά ἱερά λείψανα αὐτῶν καί τά ἐνταφίασε μέ εὐλάβεια.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἠμῶν Λουπικίνου, ἐπισκόπου Βερόνας.
῾Ο ῞Αγιος Λουπικίνος ἔζησε τόν 5ο αἰώνα μ.Χ. καί ἦταν ᾿Επίσκοπος Βερόνας. ᾿Εκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Πασχασίου, τοῦ ἐκ Ρώμης.
῾Ο ῞Αγιος Πασχάσιος ἔζησε τόν 5ο καί 6ο αἰώνα μ.Χ. καί ἦταν διάκονος τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς Ρώμης. Συνέγραψε πολλά θεολογικά ἔργα, τά ὁποῖα ὅμως δέν διεσώθησαν. ᾿Εκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό 512 μ.Χ. καί ἀναφέρεται ἀπό τόν ῞Αγιο Γρηγόριο τόν Διάλογο, ᾿Επίσκοπο Ρώμης († 12 Μαρτίου).
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἠμῶν Εὐσταθίου, πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως.
῾Ο ῞Αγιος Εὐστάθιος εἶναι ἄγνωστος στούς Συναξαριστές καί τά Μηναῖα230. ῾Η μνήμη του ἀναφέρεται στό Βυζαντινόν ῾Εορτολόγιον231. Κατ᾿ αὐτό, ὁ ῞Αγιος ἦταν πρωτοπρεσβύτερος τοῦ παλατιοῦ καί ἀνῆλθε στόν πατριαρχικό θρόνο τό 1019 καί διαδέχθηκε τόν θανόντα Πατριάρχη Σέργιο Βύ (999-1019). ᾿Αφοῦ ἐποίμανε τήν ᾿Εκκλησία θεοφιλῶς, ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, τό Νοέμβριο ἤ Δεκέμβριο τοῦ 1025.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἠμῶν Φιλοθέου, μητροπολίτου Τομπόλσκ τῆς Ρωσίας.
῾Ο ῞Αγιος Φιλόθεος ἐγεννήθηκε τό 1650 ἀπό εὐγενή καί ἀριστοκρατική οἰκογένεια τῆς Οὐκρανίας. ᾿Ετελείωσε τή θεολογική ἀκαδημία τοῦ Κιέβου καί ἐνυμφεύθηκε. Λίγο ἀργότερα ἐχειροτονήθηκε πρεσβύτερος καί γιά μερικά χρόνια διακόνησε ὡς ἐφημέριος. ῾Η πρεσβυτέρα ἀπέθανε ἐνωρίς καί ὁ ῞Αγιος ἔγινε μοναχός στή Λαύρα τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου, ὅπου διακρίθηκε γιά τόν ἀσκητικό του βίο, τήν ἀδιάλειπτη προσευχή καί τή νηστεία.
Κατά τά ἔτη 1701-1702, διετέλεσε γούμενος τῆς μονῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου τοῦ Ζβέν στήν ἐπαρχία ᾿Ορλώφ. Τό 1702 ἐχειροτονήθηκε ᾿Επίσκοπος καί τοποθετήθηκε στήν ἐπαρχία Σιβηρίας καί Τομπόλσκ. ῾Η ἐπαρχία του ἐκτεινόταν ἀπό τήν ᾿Αρκτική μέχρι τόν Εἰρηνικό ὠκεανό καί ἀπό τά Οὐράλια ὄρη μέχρι τήν Κίνα καί κύρια δραστηριότητά του ἦταν ἱεραποστολή. Μέσα σέ εἴκοσι πέντε χρόνια περιόδευσε ἱεραποστολικά τή Σιβηρία, τήν Καμτσάτκα, τή Μογγολία καί τή βόρεια Κίνα. Πολλές φορές ἐδέχθηκε ἐπιθέσεις ἀπό εἰδωλολάτρες, ἀλλά παρά τίς πολλές δοκιμασίες ποτέ δέν κατέφυγε στή βία κατά τήν ἐξάσκηση τοῦ ἱεραποστολικοῦ του ἔργου. Κατάφερε ἔτσι νά βαπτίσει περί τούς σαράντα χιλιάδες εἰδωλολάτρες.
῾Ο ῞Αγιος ἐφρόντισε γιά τή μείωση τῶν φόρων τῶν νεοβαπτιζομένων καί τήν ἀνέγερση νέων ἐκκλησιῶν. ῎Ετσι αὔξησε τίς ἐνορίες τῆς Σιβηρίας ἀπό ἑκατόν ἑξήντα σέ τετρακόσιες σαράντα ὀκτώ.
Παράλληλα σέ κάθε ἱεραποστολικό κλιμάκιο ἔκτισε ἐκκλησιαστικές σχολές γιά τά παιδιά τῶν ἰθαγενῶν, δίδοντας ἔτσι ἰδιαίτερη σημασία στήν παιδεία καί τή μόρφωση. Γιά τό λόγο αὐτό ἐζήτησε καί τή βοήθεια τῆς ᾿Εκκλησίας τοῦ Κιέβου διά τῆς ἀποστολῆς μορφωμένων ἱεραποστόλων μοναχῶν καί βιβλίων.
Τό 1709 ὁ ῞Αγιος ἀσθένησε καί ἔλαβε τό μεγάλο σχῆμα, ὀνομαζόμενος Θεόδωρος, στή μονή τῆς ῾Αγίας Τριάδος τοῦ Τιοῦμεν, ἀλλά παραίτησή του ἔγινε ἀποδεκτή τό 1711, ὅταν στήν ἐπισκοπική ἕδρα τοῦ Τομπόλσκ ἐξελέγη ὡς διάδοχός του ὁ ᾿Ιωάννης. Τό 1712 ἄρχισε ἐκ νέου τήν ἱεραποστολική του δραστηριότητα κηρύσσοντας τό Εὐαγγέλιο στίς περιοχές τῶν ποταμῶν τοῦ Μπερέζο.
῞Οταν ἐκοιμήθηκε ὁ ᾿Επίσκοπος ᾿Ιωάννης, τό 1715, ὁ ῞Αγιος Φιλόθεος ἐπανεξελέγη ᾿Επίσκοπος τοῦ Τομπόλσκ, ὅπου καί παρέμεινε μέχρι τό 1720. Στή συνέχεια παραιτήθηκε, ἐπέστρεψε στό μοναστήρι, ὅπου συνέχισε τό ἱεραποστολικό του ἔργο καί ἐδίδασκε γραφή καί ἀνάγνωση στά παιδιά τῶν νεοβαπτισθέντων.
῾Ο ῞Αγιος Φιλόθεος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό 1727 καί ἐνταφιάσθηκε στή μονή του.
Τό 1984 καθιερώθηκε ἑορτή τῶν ῾Αγίων τῆς Σιβηρίας, μεταξύ τῶν ὁποίων ἀναφέρεται καί τό ὄνομα τοῦ ῾Αγίου Φιλοθέου.
῾Η ᾿Εκκλησία τιμᾶ, ἐπίσης, τή μνήμη του στίς 10 ᾿Ιουνίου.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Φιλοσόφου καί τῶν σύν αὐτῷ μαρτυρησάντων Βόριδος καί Νικολάου, τῶν ἐκ Ρωσίας.
῾Ο ῞Αγιος ῾Ιερομάρτυς Φιλόσοφος (Νικολάγιεβιτς ᾿Ορνάτσκϊυ) ἔζησε τό 19ο καί 20ό αἰώνα μ.Χ. Τό 1885 ἐτελείωσε τή θεολογική ἀκαδημία τῆς ῾Αγίας Πετρουπόλεως καί ἐνυμφεύθηκε τήν ῾Ελένη Ζαοζέρκοϋ. ᾿Εχειροτονήθηκε πρεσβύτερος καί ἐργάσθηκε ποιμαντικά ἀναπτύσσοντας ἕνα τεράστιο φιλανθρωπικό καί ἱεραποστολικό ἔργο. Συνδέθηκε πνευματικά μέ τόν Πατριάρχη Τύχωνα καί κατά τή διάρκεια τοῦ πρώτου παγκοσμίου πολέμου ἐστάθηκε στό πλευρό τῶν τραυματισμένων στρατιωτῶν καί τῶν οἰκογενειῶν τους. ῾Ο υἱός του Νικόλαος ὑπηρετοῦσε μέ ἀνώτερο βαθμό στό 9ο τάγμα τοῦ Ρωσικοῦ καί ὁ υἱός του Βόρις εἶχε διορισθεῖ ὡς ἀρχηγός τῆς 23ης ταξιαρχίας πυροβολικοῦ καί πολέμησε ρωικά στό αὐστρο-οὑγγρικό μέτωπο.
Μετά τήν ἐπανάσταση τοῦ 1917, ὁ ῞Αγιος ῾Ιερομάρτυς Φιλόσοφος συνελήφθη στίς 9 Αὐγούστου 1918 μαζί μέ τούς υἱούς του ἀπό τούς ἄνδρες τῆς κρατικῆς ἀσφάλειας, πού τούς μετέφεραν στίς φυλακές τῆς Κροστάνδης. ᾿Εξετελέσθηκαν διά τουφεκισμοῦ, δίδοντας ἔτσι τή μαρτυρία τῆς πίστεώς τους στόν Κύριο καί Θεό μας.
† Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος ῾Ιεροθέου τοῦ Νέου, ἐπισκόπου Νικόλσκ.
῾Ο ῞Αγιος ῾Ιερομάρτυς ῾Ιερόθεος ὁ Νέος, ᾿Επίσκοπος Νικόλσκ, ἐγεννήθηκε περί τό 1891. ῎Εφθασε, ὡς ᾿Επίσκοπος, στό Νικόλσκ τήν Κυριακή τῶν Βαΐων τοῦ 1923. ᾿Εκεῖ διακόνησε τήν ᾿Εκκλησία μέ ἔνθεο ζῆλο καί αὐταπάρνηση. Τό 1927 μετετέθη στήν ᾿Επισκοπή Βελίκϋ Οὔστιουνγκ, κοντά στήν περιοχή Βολογκντά. Αὐτή τήν περίοδο ἀρνήθηκε νά ὑπογράψει δήλωση τοῦ Μητροπολίτου Σεργίου περί ὑποταγῆς τῆς ᾿Εκκλησίας στήν κρατική ἐξουσία. Γιά τό λόγο αὐτό οἱ ἄνδρες τῆς μυστικῆς ἀσφάλειας, κατά τήν περίοδο τοῦ Σοβιετικοῦ καθεστῶτος, τόν ἐκάλεσαν γιά ἀνάκριση ἀρκετές φορές. Τελικά τόν συνέλαβαν, ἐνῶ εἶχε πάει νά λειτουργήσει σέ κωμόπολη τῆς ἐπαρχίας του. Οἱ ἄνθρωποι ἔκλαιγαν καί ἐφώναζαν, γιατί ἔνιωθαν ὅτι ἔχαναν τόν πνευματικό τους πατέρα.
Τό ἀτμόπλοιο ἔφθασε σύντομα στήν πόλη Οὔστγιουγκ. ᾿Επειδή ἦταν ἀσθενής, τόν ὁδήγησαν στό νοσοκομεῖο. ᾿Εκεῖ ὁ ῞Αγιος ῾Ιερόθεος ἐκοιμήθηκε ὁσίως τό 1928. ᾿Αλλά μνήμη του δέν ἐξαφανίσθηκε. ῎Εγινε τό ἁλάτι τῆς εὐσέβειας καί ἐλπίδας τοῦ Ρωσικοῦ λαοῦ.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός,
ἐλέησον μᾶς. ᾿Αμήν.
|