Η Πεντηκοστή Η εικόνα της Πεντηκοστής παρουσιάζει υπερώο. Είναι το υπερώο, «οὗ ἦσαν καταμένοντες» οι απόστολοι μετά την Ανάληψη του Κυρίου. Χωρισμένοι σε δύο ομάδες, είναι καθισμένοι σε ημικυκλικό θρανίο με ράχη και υποπόδιο. Στην κορυφή του ημικυκλίου είναι οι πρωτοκορυφαίοι απόστολοι Πέτρος και Παύλος. Τρίτος δεξιά από τον Πέτρο είναι ο απόστολος και ευαγγελιστής Λουκάς και απέναντί του ο απόστολος και ευαγγελιστής Μάρκος, τρίτος κοντά στον Παύλο. Ακολουθούν οι απόστολοι κατά σειρά ηλικίας. Οι δύο σειρές κλείνονται με δύο νέους σε ηλικία μαθητές. Όλοι είναι ήρεμοι με γλυκιά έκφραση και στοχαστικό βλέμμα. Κρατούν ειλητάρια, εκτός από τον απόστολο Παύλο που κρατεί βιβλίο. Συμβολίζουν το διδακτικό χάρισμα που έλαβαν από το Άγιο Πνεύμα. Μεταξύ των πρωτοκορυφαίων διακρίνεται ένα κάθισμα κενό. Είναι η θέση του Χριστού, της θείας κεφαλής της Εκκλησίας, την οποία εικονίζει η Πεντηκοστή.
Στο επάνω μέρος της εικόνας εικονίζεται ο ουρανός με τμήμα κύκλου. Από αυτόν εκπέμπονται δύο δέσμες ακτίνων, δώδεκα συνολικά, που κατεβαίνουν προς τους αποστόλους.
«Κάτωθεν του καθίσματος, επάνω εις το οποίον είναι καθισμένοι (οι Απόστολοι), εικονίζεται μορφή γέροντος με στέμμα εις την κεφαλήν του και οξύ στρογγύλον γένειον, κρατών με τας δύο χείρας του σινδόνι, μέσα εις το οποίον φαίνονται δώδεκα ειλητάρια, ήγουν χαρτία τυλιγμένα. Ο γέρων ούτος παριστά τον Κόσμον, τα δε χαρτία τους δώδεκα κύκλους όπου εκληρώθη η οικουμένη να κηρυχθή ο λόγος του Θεού από τους αποστόλους.
« Εις τας αρχαιοτέρας εικόνας της Πεντηκοστής, αντί του Κόσμου, ζωγραφίζονται κάποιοι άνθρωποι από διαφόρους φυλάς, ντυμένοι με παράδοξα φορέματα και γυρισμένοι κατ' επάνω, ωσάν να ακούουν εξεστηκότες το κήρυγμα των αποστόλων, και επάνωθεν αυτών η επιγραφή ΛΑΟΙ, ΦΥΛΑΙ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑΙ. Παριστάνουν δε ούτοι τους ανθρώπους από τα διάφορα έθνη, όπου ευρέθησαν εις τα Ιεροσόλυμα κατά την ημέραν της Πεντηκοστής, την ώρα όπου κατήλθε το Άγιον Πνεύμα και οι οποίοι, όταν άκουσαν την βοήν όπου έγινεν από την επιφοίτησιν του Παναγίου Πνεύματος, εμαζεύθησαν εις τον οίκον όπου ευρίσκοντο οι Άγιοι Απόστολοι και απορούσαν, διότι ήκουον ο καθένας εις την γλώσσαν του το κήρυγμα όπου έβγαινεν από το στόμα των μαθητών του Χριστού, όπως διαλαμβάνουσιν αι Πράξεις των Αποστόλων (Φ. Κόντογλου).
|
