᾿Εκδίκηση

«᾿Ακούσατε ὅτι εἰπώθηκε στούς ἀρχαίους ‘‘ὀφθαλμόν ἀντί ὀφθαλμοῦ καί ὀδόντα ἀντί ὀδόντος’’. ᾿Εγώ δέ σᾶς λέγω νά μήν ἀντιστέκεσθε στόν πονηρό. ᾿Αλλά σ᾿ ἐκεῖνον πού θά σέ ραπίσει στή δεξιά σου σιαγόνα, νά τοῦ γυρίσεις (νά ραπίσει) καί τήν ἄλλη. Καί σ᾿ ἐκεῖνον πού θέλει νά σέ πάει στό δικαστήριο διεκδικώντας τό χιτῶνα σου (τό πουκάμισο), νά τοῦ ἀφήσεις καί τό ἱμάτιο (τό πανωφόρι). ῎Αν δέ σέ ἀναγκάσει κάποιος νά πᾶς μαζί του (γιά ἀγγαρεία) ἕνα μίλι, ἐσύ νά πᾶς πρόθυμα δύο. Σ᾿ αὐτόν πού σοῦ ζητᾶ (ἐλεημοσύνη) νά δίνεις καί νά δανείζεις πρόθυμα ἐκεῖνον πού σοῦ ζητᾶ δανεικά».

῾Ο παλαιός Νόμος καθιέρωνε τά ἀντίποινα· «ὀφθαλμόν ἀντί ὀφθαλμοῦ καί ὀδόντα ἀντί ὀδόντος». Γιά τούς ἀνθρώπους τῆς παλαιᾶς ἐποχῆς ἡ θέσπιση αὐτή εἶχε κάποια εὐεργετική ἀξία. Περιόριζε τήν ἐκδικητικήν ἀνταπόδοση στό ὕψος τῆς προσβολῆς καί τῆς ἀδικίας πού ἔγινε. Τήν ὑπέρβαση τοῦ ὁρίου αὐτοῦ τήν ἀπαγόρευε, προφυλάσσοντας τόν ἄνθρωπο ἀπό μεγαλύτερες κακώσεις στίς ὁποῖες μποροῦσε νά καταλήξει ἡ μανία τῆς ἐκδικήσεως. Τή θέσπιση αὐτή μποροῦσε νά κατανοήσει ὁ ἄνθρωπος τῆς μακρινῆς ἐκείνης ἐποχῆς. ῾Ο νόμος ὅμως τοῦ Εὐαγγελίου δέν ἀρκεῖται στό ἡμίμετρο αὐτό· προχωρεῖ δραστικότερα καί καταργεῖ τελείως κάθε εἴδους ἀντίσταση, ἡ ὁποία τροφοδοτεῖ τήν ἀντιδικία καί γίνεται αἰτία πολλῶν ἄλλων κακῶν. ῞Οπως ἡ φωτιά γιά νά σβήσει δέν πρέπει νά τροφοδοτηθεῖ μέ καύσιμη ὕλη ἀλλά νά ἀπομονωθεῖ καί νά ἐξαντληθεῖ μονάχη της, ἔτσι καί μιά ὁποιαδήποτε ἐπιθετική ἐκδήλωση πονηρῶν ἀνθρώπων δέν πρέπει ν᾿ ἀντιμετωπίζεται μέ ἀντίσταση καί ἀντεπίθεση, διότι τότε θά δημιουργηθοῦν τριβές καί ἐκρηκτικές καταστάσεις, πού εἶναι ἄγνωστο ποῦ μποροῦν νά καταλήξουν. ῾Η μή προβολή ἀντιστάσεως στίς ὅποιες ἐπιθέσεις τῶν ἄλλων, ἡ ὑποχωρητικότητα γενικά καί ἡ ἀνοχή, εἶναι ὁ μόνος τρόπος ριζικῆς θεραπείας ἑνός κακοῦ τόσο συχνοῦ στίς κοινωνικές σχέσεις τῶν ἀνθρώπων. ῾Ο Κύριος φέρει καί παραδείγματα γιά νά τονίσει σχηματικά τή μεγάλη δύναμη καί ἀξία τῆς ἀνοχῆς. «῎Αν κάποιος σέ κτυπήσει στό δεξιό μάγουλο –λέγει– νά μήν ἀνταποδώσεις τό κτύπημα, ἀλλά νά τοῦ γυρίσεις (γιά νά κτυπήσει) καί τό ἀριστερό. Καί ἐάν διεκδικήσει τό χιτῶνα σου, νά τοῦ δώσεις μαζί μέ αὐτόν καί τό ἱμάτιο. Καί ἄν σοῦ ἐπιβάλει νά πᾶς μαζί του ἕνα μίλι, ἐσύ νά πᾶς πρόθυμα δύο. Σέ κάθε δύσκολη περίσταση ἡ καρδιά σου νά εἶναι ἀνοικτή πρός τό συνάνθρωπο. ῎Ετσι ἄν σοῦ ζητήσει κάτι (ἐννοεῖται χρήσιμο, καλό) νά τοῦ τό δώσεις· κι ἄν θέλει χρήματα νά τοῦ δανείσεις, νά τό κάνεις πρόθυμα (ἐννοεῖται χωρίς τόκο)». Οἱ διατάξεις φυσικά αὐτές ἀγγίζουν τά ὅρια τῶν τελείων. Στούς συνηθισμένους ὅμως ἀνθρώπους καί μάλιστα στούς καιρούς μας, ὅπου ἡ ἐμπάθεια, τό συμφέρον καί ἡ ἀγριάδα τῶν ἐνστίκτων ἔχουν βαθιά ἀποτυπωμένη τή σφραγίδα τους στήν κοινωνική συμβίωση τῶν ἀνθρώπων, τό μέτρο αὐτό τῆς εὐαγγελικῆς ἀνοχῆς εἶναι ἀκατανόητο, ἄν μή γελοῖο. Καί ὅμως· αὐτό πρέπει νά εἶναι τό ἦθος τῶν γνησίων ὀπαδῶν τοῦ Κυρίου, ὁ ὁποῖος ὑπῆρξεν ἡ ἐνσάρκωση τῆς ἀνοχῆς, τήν ὁποίαν ἐσφράγισε μέ τό πανάγιον αἷμα του!