᾿Οργή καί φόνος

«᾿Ακούσατε ὅτι εἰπώθηκε στούς ἀρχαίους ‘όὐ φονεύσεις· ὅς δ᾿ ἄν φονεύσει, ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει’’. ᾿Εγώ ὅμως σᾶς λέγω· κάθε ἕνας πού ὀργίζεται κατά τοῦ ἀδελφοῦ του χωρίς κανένα σοβαρό λόγο, αὐτός θά εἶναι ἔνοχος καί θά λογοδοτήσει στήν κρίση (εἰδικό δικαστήριο). ῞Ομοια, ἐκεῖνος πού θά πεῖ «ρακά» (ἀνόητε) στόν ἀδελφό του θά εἶναι ἔνοχος καί θά δικαστεῖ ἀπό τό συνέδριο (ἀνώτατο δικαστήριο). Καί ἐκεῖνος πού μέ ἐμπάθεια θ᾿ ἀποκαλέσει «μωρέ» (βλάκα) τόν ἀδελφό του, θά εἶναι ἔνοχος καί θά τιμωρηθεῖ στή γέεννα τοῦ πυρός (στόν ἅδη). ᾿Εάν, λοιπόν, προσφέρεις τό δῶρο σου πάνω στό θυσιαστήριο κι ἐκεῖ θυμηθεῖς, ὅτι ὁ πλησίον σου ἔχει κάτι στή ψυχή του ἐναντίον σου, ἄφησε τό δῶρο σου ἐκεῖ καί σπεῦσε πρῶτα νά συμφιλιωθεῖς μέ τόν ἀδελφό σου καί, ἀφοῦ γυρίσεις συναδελφωμένος, νά προσφέρεις τό δῶρο σου» κ.λπ.

῾Ο Μωσαϊκός Νόμος, ἀπαγορεύοντας τό φόνο, ἔμενε στήν ἐπιφάνεια τῆς ἐξωτερικῆς πράξεως. Δέν εἰσχωροῦσε βαθιά νά βρεῖ τίς αἰτίες πού ὁδηγοῦν στό ἀποτρόπαιο αὐτό ἔγκλημα. Αὐτό κάνει ὁ Χριστός, θεραπεύοντας τήν ἔλλειψη τῆς παλαιᾶς νομοθεσίας. Δέν ἀπαγορεύει ἁπλῶς τό φόνο, ἀλλά καί τήν ὀργή πού συνήθως εἶναι ἡ βασική αἰτία ἀφαιρέσεως τῆς ζωῆς τοῦ πλησίον. Προσπαθεῖ ν᾿ ἀποσπάσει σύρριζα τό κακόν ἀπό τήν ψυχή. ῾Ο Σωτήρ καταδικάζει τήν ὀργή πού εἶναι βίαιο καί τυφλό πάθος, πού δέν εἶναι δύσκολο νά ὁδηγήσει στήν κακοποίηση καί πολύ συχνά στό φόνο τοῦ συνανθρώπου. Φυσικά ὑπάρχουν καί πολλοί ἄλλοι λόγοι πού μποροῦν νά ὁδηγήσουν στό φόνο (ληστεία, ἐκδίκηση, φθόνος κ.ἄ.). ῾Ο Σωτήρ ἐπιλέγει ἕνα στόν ὁποῖον περικλείονται πολλοί ἄλλοι· τήν ἔλλειψη σεβασμοῦ πρός τό συνάνθρωπο καί τήν κατεξευτέλιση τῆς προσωπικότητός του. Παράλληλα μέ τήν ἀπαγόρευση τῆς ὀργῆς πού τιμωρεῖται ὅπως καί ὁ φόνος, ὁ Κύριος ἀπαγορεύει καί τίς προσβλητικές ἐκφράσεις (ἀνόητε, βλάκα) πού ἐκτοξεύονται κατά τοῦ πλησίον, τίς ὁποῖες τροφοδοτοῦν ἡ ἐμπάθεια, ἡ περιφρόνηση καί τό μῖσος. ῞Οταν ὁ ἄνθρωπος προπηλακίζεται καί ὑβρίζεται, ὅταν διασύρεται τό πρόσωπό του καί προσβάλλεται βάναυσα ἡ ἀξιοπρέπεια καί ἡ τιμή του, μπορεῖ νά ἀντιδράσει βίαια, πολλές δέ φορές νά καταλήξει καί σέ φόνο. ῞Ολ᾿ αὐτά πρέπει νά ἀφανιστοῦν ἀπό τήν ψυχή. ῞Οταν ὁ ἄνθρωπος εἶναι πρᾶος, ἀόργητος καί εἰρηνικός, ὅταν ἀγαπᾶ, σέβεται καί ἐκτιμᾶ τό συνάνθρωπό του, εἶναι πολύ δύσκολο νά καταλήξει σέ φόνο. ῾Η ἀνθρωποκτονία κυοφορεῖται σέ βίαιες, ἐμπαθεῖς καί ὑπεροπτικές ψυχές. Εἶναι σπόρος τοῦ διαβόλου σ᾿ αὐτές, ὅπως ἡ εἰρήνη, ἡ ἀγάπη καί ὁ σεβασμός εἶναι γέννημα τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ στίς ἀναγεννημένες ἀπό τή χάρη του καρδιές.